گروه بینالملل: تحولات میدانی در مرزهای شمالی سوریه عمدتا در مناطق کردنشین آن، این روزها شتاب سریعی به خود گرفته است و تمام امور به نفع دولت مرکزی جلو میرود. این تحولات امیدوارکننده به دنبال اعلام تصمیم غافلگیرکننده واشنگتن در هفته گذشته شکل میگیرد که بر مبنای آن قرار است نیروهای آمریکایی مستقر در نوار شرقی سوریه از مرز اردن تا ترکیه، این کشور را ترک کنند. همزمان با اعلام آغاز پروسه عقبنشینی نظامیان آمریکا از سوریه که گفته میشود اولین گروه 50 نفره از این نیروها روز جمعه این کشور را ترک و به همراه خودروهای نظامی از شهر المالکیه در شمال شرق سوریه به سمت عراق نقل مکان کردهاند، شبهنظامیان کرد در قالب گروههای مختلف خود را در برابر یک دوراهی بسیار حیاتی و سرنوشتساز میبینند؛ از یکسو، ارتش ترکیه نیروهای خود را عازم مرزهای جنوبی و در مجاورات 3 استان کردنشین سوریه مستقر کرده و علاوه بر آن حدود 140 هزار نفر از نیروهای گروه شورشی «ارتش آزاد سوریه» را سازماندهی کرده و برای مقابله با کردها در کنار ارتش به مرزهای خود با سوریه اعزام کرده است و از سوی دیگر، با توجه به اعلام خروج نظامی آمریکا، کردها مهمترین حامی خود را از دست دادهاند و با توجه به دشمنیهایی که با عناصر داعشی در 7 سال گذشته داشتهاند، هر لحظه ممکن است آنان با استفاده از فرصت، اقدام به هجوم به مناطق کردنشین برای تصرف این مناطق کنند. در سایه چنین وضعیتی، شبهنظامیان کرد که به حمایتهای نظامی و سیاسی آمریکا امید بسته بودند، تنها راه نجات از خطر دوگانه یعنی داعش و ترکیه را پناه بردن به آغوش نظام دمشق میبینند که البته همین امر بهترین برگ برنده را در اختیار دمشق قرار میدهد؛ دولت مرکزی سوریه که از 7 سال پیش کنترل مناطق کردنشین را از دست داده و حدود یکسوم از خاک این کشور عملا در اختیار کردها قرار داشت، در چارچوب توافقی نانوشته، بدون حتی شلیک یک گلوله، تنها با اعزام قوای نظامیاش کنترل این مناطق را به دست گرفته است. طبق گزارشهای منابع منطقهای، روز شنبه ارتش سوریه کنترل سد راهبردی تشرین در شمال استان حلب را بر اساس توافق شکل گرفته با نیروهای دموکراتیک کرد (قسد) در اختیار گرفت. سد تشرین در 33 کیلومتری جنوب شهر مهم و راهبردی منبج و 115 کیلومتری شرق حلب قرار گرفته و 80 کیلومتر با مرزهای ترکیه فاصله دارد. این سد که روی رود فرات ایجاد شده، از اهمیت راهبردی برای بخش برق سوریه برخوردار است. پیش از آن نیز نیروهای ارتش سوریه با استقبال مردمی کردها وارد برخی مناطق اطراف منبج مانند العریمه شده بودند و در ادامه نیز کنترل شهر منبج در اختیار نظامیان سوریه قرار گرفت. از این رو پیشبینی میشود با توجه به وضعیت شمال شرق سوریه بزودی بقیه این مناطق نیز در اختیار ارتش این کشور قرار گیرد. در سایه چنین تحولات مثبتی به نفع ارتش سوریه، اکنون معادله پیچیده شرق فرات ساده شده و بسیار بهتر از قبل قابل حل است. با توجه به بسط حاکمیت دولت سوریه بر مناطق کردنشین و استقرار نیروهای ملی آن در پایگاههای تخلیه شده از نیروهای آمریکایی، ارتش سوریه در برابر ارتش ترکیه قرار میگیرد و هرگونه حمله آن را که از دید جهانیان تجاوزکارانه خواهد بود، پاسخ خواهد داد و ترکها را به آن سوی مرزها عقب خواهد راند. آنکارا نیز در روزهای اخیر اعلام کرده بود در صورتی که خطری از سوی مناطق کردنشین سوریه، ترکیه را تهدید نکند، این کشور هم چشمداشتی به اراضی سوریه ندارد. اکنون میتوان پیشبینی کرد در صورت وقوع هرگونه درگیری دوباره در شرق فرات، به طور یقین این درگیری بین ارتش سوریه و تروریستها خواهد بود که در چنین وضعیتی، کردها که چوب خیانت همپیمان آمریکاییشان را خوردهاند، در کنار ارتش سوریه، با تروریستها خواهند جنگید. اما پیروزیهای نظام دمشق فقط بر مدار تحولات نظامی نمیچرخد؛ طی روزها و هفتههای گذشته رایزنیها برای راهاندازی سفارتخانههای کشورهای عربی و بازگشت دولت سوریه به اتحادیه عرب افزایش یافته است، همچنان که از حدود 2 هفته پیش سفرهای دیپلماتیک به دمشق افزایش یافته است. بعد از سفر «عمر البشیر» رئیسجمهوری سودان به دمشق که اولین سفر رئیسجمهور یک کشور عربی به سوریه طی 7 سال اخیر محسوب میشد، حالا منابع رسانهای از دیدار قریبالوقوع رئیسجمهوری موریتانی با بشار اسد در دمشق خبر دادهاند. روزنامه الجواهر موریتانیایی به نقل از منابع آگاه اعلام کرد «محمد ولد عبدالعزیز» ظرف چند روز آینده به سوریه سفر میکند تا با بشار اسد دیدار و گفتوگو کند. طبق اعلام این منبع، رئیسجمهوری موریتانی در پاسخ به دعوت بشار اسد که پیشتر انجام شده بود، قرار است اوایل ماه آینده میلادی به سوریه سفر کند. این در حالی است که برخی منابع دیگر نیز تاکید کردند «الباجی قاید السبسی» رئیسجمهوری تونس نیز قصد دارد از بشار اسد برای سفر به تونس و مشارکت در نشست اتحادیه عرب که ماه مارس برگزار میشود دعوت کند اما «خمیس الجهیناوی» وزیر خارجه تونس تاکید کرده است این کشور تاکنون جز عربستان و امارات از هیچکدام از سران کشورهای عربی برای مشارکت در این نشست دعوت نکرده است و تونس در اینباره صاحب اختیار نیست، بلکه این مسالهای است که باید در نشست اتحادیه عرب بررسی شود.
استقبال اسد از رئیس حشدالشعبی عراق
بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه روز شنبه از «فالح الفیاض» رئیس حشدالشعبی و مشاور امنیت ملی عراق، در دمشق استقبال بهعمل آورد. الفیاض در این دیدار پیام «عادل عبدالمهدی،» نخستوزیر عراق را تقدیم بشار اسد کرد. خبرگزاری رسمی سوریه به نقل از سایت ریاستجمهوری این کشور گزارش داد، مضمون این پیام درباره تحکیم روابط 2 کشور، اهمیت تداوم هماهنگی در تمام زمینهها از جمله مبارزه با تروریسم و همکاری در این باره بویژه در مرزهای 2 کشور بود.