محسن پورعرب: این روزها اظهارات و تصمیمهای مدیریت شهری پایتخت نشان میدهد برای رفع مشکلات این کلانشهر راهی جز گرفتن هزینه زندگی از جیب مردم ندارند! مدیریت شهری که از سال گذشته با اجرای طرح ترافیک جدید، زمزمههایی را مبنی بر پولی کردن برخی بزرگراهها و تونلها و همچنین دریافت عوارض تردد در محدوده زوج و فرد مطرح کرده بود، حالا بر اساس شواهد به نظر میرسد برنامه جدیتری برای اجرایی کردن این تفکر دارد.
در روزهای گذشته خبرهایی مبنی بر توسعه محدوده طرح ترافیک و پولی شدن محدوده طرح زوج و فرد و پولی شدن 5 تونل تهران مطرح شده است! موضوعی که به باور کارشناسان تاییدکننده نگرش «اداره پایتخت گران» است. اگر چنین تصمیماتی به مرحله اجرا برسد، تهرانیها باید از سال آینده برای تردد در شهر هزینه بیشتری را بپردازند و محقق شدن چنین موضوعی یعنی تحقق ایدئولوژیای که در ابتدای روی کار آمدن شورای شهر پنجم از سوی برخی مدیران و نظریهپردازان جناح سیاسی حاکم بر شهر مطرح شد.
نکته جالب توجه در یکی دو روز گذشته اما ماجرای پولی شدن 5 تونل تهران است. بتازگی خبری منتشر شده است که معاونت حملونقل و ترافیک شهرداری لایحهای را به معاونت برنامهریزی، توسعه شهری و امور شوراهای شهرداری تهران ارائه کرده است که بر اساس آن ۵ تونل تهران و اتوبان صدر مشمول دریافت عوارض عبور و مرور میشود. اقدامی که البته به شهردار شدن پیروز حناچی بیارتباط نیست.
تونلها پولی میشود؟
معاونت حملونقل و ترافیک که تا امروز نشان داده برنامه جدی برای افزایش هزینههای زندگی در تهران دارد بتازگی پیشنویس لایحهای را به معاونت برنامهریزی، توسعه شهری و امور شوراهای شهرداری تهران ارائه کرده است که بر اساس آن ۵ تونل تهران و اتوبان صدر مشمول دریافت عوارض عبور و مرور میشود. بر اساس این لایحه، تونلهای نیایش، رسالت، توحید، شهدای غزه و امیرکبیر و اتوبان صدر مشمول دریافت عوارض شده و خودروهای عبوری برای هر بار عبور باید رقمی را به عنوان عوارض پرداخت کنند که گفته میشود حداقل عوارض پیشبینی شده حدود ۳ هزار تومان خواهد بود. پیش از این نیز چنین لایحهای از سوی شهرداری تهران ارائه شده بود که با توجه به شرایط اقتصادی آن زمان و افزایش ناگهانی قیمتها شهرداری ترجیح داد این لایحه را پیگیری نکند و آن را از شورا پس گرفت. آن زمان دلیل ارائه این لایحه عدالت در شهر عنوان شده بود، در حالی که برای هیچکدام از این تونلها و اتوبان صدر وسیله حملونقل عمومی پیشبینی نشده است. با این حال پس از انتشار این خبر، مرکز ارتباطات و امور بینالملل شهرداری تهران توضیحاتی را جهت روشنگری درباره جزئیات اقدام اخیر معاونت حملونقل و ترافیک شهرداری ارائه کرد.
یک پیشنهاد است!
مرکز ارتباطات و امور بینالملل شهرداری تهران به دنبال انتشار این خبر در اطلاعیهای اعلام کرد: طرح اخذ بهای تردد از تونلهای شهری در قالب لایحه از سوی معاونت حملونقل و ترافیک شهرداری تهران پیشنهاد شده و صرف ارائه پیشنهاد، به منزله پذیرش آن نیست و ارسال آن به شورای اسلامی شهر تهران مستلزم تایید آن در شهرداری تهران است. این طرح هنوز به استحضار و تایید شهردار تهران نرسیده و صرفا در مرحله پیشنهاد است. هر گونه طرحی که در دوره جدید مدیریت شهری به اجرا در میآید، در راستای مصلحت و منفعت عمومی جامعه خواهد بود و در این دوره هیچگونه طرحی که برخلاف مصالح شهر و منافع شهروندان باشد، اجرا نمیشود. مدیریت شهری با درک شرایط دشوار اقتصادی موجود جامعه، خود را در کنار شهروندان میداند و از اجرای هر گونه طرحی که باعث افزایش هزینه، ایجاد دشواری و بروز نگرانی برای شهروندان شود، اجتناب خواهد کرد. جالب اینجاست که پیشنهاد این طرح در شرایطی دوباره مطرح شده است که این روزها پیروز حناچی، شهردار تهران است؛ شخصی که پیش از این زمانی که معاون محمدعلی نجفی، شهردار اسبق تهران بود، نظریه ساخت بزرگراههای جدید و دریافت عوارض تردد را مطرح کرده بود! حناچی سال گذشته در زمان تصویب طرح جدید ترافیک و مطرح شدن زمزمههای پولی شدن بزرگراهها و تونلهای شهری گفته بود: «احتمال ساخت بزرگراههای جدیدی در شهر تهران وجود دارد که خودروهای عبوری باید برای گذر از این مسیرها عوارض پرداخت کنند و حتی ممکن است این ایده برای بزرگراههای فعلی نیز اجرا شود». حالا پس از شهردار شدن حناچی، باز هم موضوع ارائه لایحه پولی شدن 5 تونل تهران از سوی معاونت حملونقل و ترافیک شهرداری مطرح میشود!
به دنبال «پایتخت گران»!
تصمیمهای اخیر مدیریت شهری مبنی بر افزایش هزینههای زندگی در پایتخت در حالی است که نظریه افزایش هزینههای پایتخت را اوایل سال گذشته سیدحسین هاشمی، استاندار وقت تهران مطرح کرد. وی درباره امکان ایجاد ممنوعیت برای مهاجرت از شهرستانها و سایر استانها به تهران گفته بود: «امکان ایجاد ممنوعیت برای مهاجرت به تهران سخت است و باید همچون سایر کشورهای پیشرفته، هزینه زندگی در شهرهای بزرگ را بالا برد تا از ورود جمعیت کم کرد».
علاوه بر این محسن صفاییفراهانی، فعال اصلاحطلب گفته بود: «هر شهروندی که در شهر بزرگ زندگی میکند باید هزینه زندگی در شهر بزرگ را بپذیرد. در اکثر کشورهای توسعهیافته، مردم با عوارضی که در شهرهای بزرگ بابت زندگی و استفاده از خدمات شهری میپردازند، درآمد آن شهر را تامین میکنند. فردی که در تهران زندگی میکند نسبت به یک شهروند که در یک شهر کوچک زندگی میکند، باید 2 نوع عوارض به شهرداری بپردازد. بنابراین باید نوع و میزان پرداخت عوارض در شهرهای بزرگ و کوچک تغییر کند». حسین مرعشی، عضو حزب کارگزاران سازندگی نیز که یکی از گزینههای شهرداری تهران بود از دیگر افرادی بود که تاکید بر بالا بردن هزینه زندگی در پایتخت داشت. مرعشی با تاکید بر اینکه زندگی در تهران باید گران شود، اظهار داشت: «برای اینکه محیطی برای زندگی و هوایی برای تنفس باقی بماند، باید شرایط زندگی در تهران به نسبت سایر کلانشهرها از جمله اصفهان و مشهد گران شود». مرور تصمیمهای گرفته شده مدیریت شهری درباره افزایش هزینه طرح ترافیک و پولی کردن محدوده زوج و فرد و پولی شدن 5 تونل شهری نشان میدهد رابطه خوبی بین نظریهپردازان و مدیران اجرایی شهری ایجاد شده است، موضوعی که تاییدی بر نگاه به اداره شهر با جیب مردم خواهد بود.