گروه اقتصادی: با وجود مصوبه هیات دولت مبنی بر ترخیص 13 هزار خودروی دپو شده در گمرک شهید باهنر، رئیس کل بانک مرکزی اجازه این موضوع را نداده و گفته است تا زمانی که اختلاف ارز تعلق گرفته با ارز نیمایی این خودروها پرداخت نشود، اجازه ترخیص نمیدهیم. این موضوع واکنش وزیر صنعت را در پی داشته است و منتظر هستیم ببینیم سرانجام این موضوع چه میشود. نکته جالب اینجاست که گمانهزنیهایی از حضور داشتن 5 هزار خودروی باقیمانده ازغائله 6481 خودروی قاچاق در بین خودروهایی که میخواهند ترخیص شوند وجود دارد و تلویحا حتی وزیر صنعت این موضوع را پذیرفته اما گفته پرونده متخلفان در قوهقضائیه مفتوح است و در اسرع وقت رسیدگی میشود. حال سوال اینجاست که چگونه خودروهایی با وجود قرار قانونی و اثبات قاچاق بودن در حال ترخیص هستند؟ صبح دیروز عبدالناصر همتی، رئیسکل بانک مرکزی با ثبتسفارش و ترخیص خودروهای وارداتی که دارای قبض انبار هستند، بدون انتقال ارز مخالفت کرد. به گزارش «وطنامروز»، وی در این باره گفت: دولت اجازه ورود بدون انتقال ارز خودروهای وارد شده به گمرکات از این تاریخ به بعد را نخواهد داد. واردات بدون انتقال ارز موجب میشود منشا تامین ارز جهت واردات خودرو مشخص نباشد و این در حالی است که طی ماههای گذشته بانک مرکزی تمام تلاش خود را مصروف آن کرده که با حاکم کردن نظم بر بازار ارز، حساب دخل و خرج ارزی کشور را بهدست بگیرد اما مصوبه اخیر هیات وزیران که اجازه میدهد خودروهای وارداتی بدون انتقال ارز وارد کشور شوند، بهانه تازهای برای بینظمی در بازار ارز خواهد بود. هیات وزیران در مصوبهای که ۱۶ دیماه برای ترخیص ۱۳ هزار دستگاه خودروی دپو شده در گمرکات داشت، در بند یک آن، اجازه ثبتسفارش بدون انتقال ارز این خودروهای وارداتی را داده بود. در بند یک این مصوبه آمده بود: ثبتسفارش برای واردات خودروهای سواری (بدون رعایت سال ساخت) که تا تاریخ ابلاغ این تصویبنامه دارای قبض انبار اماکن گمرکی، مناطق آزاد تجاری- صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی میباشند، به صورت بدون انتقال ارز و از محل ارز متقاضی با اظهار منشا ارز به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بلامانع است. همچنین همه ثبتسفارشات قبلی خودرو (اعم از بانکی و غیربانکی) لغو میشود. موضع تازه عبدالناصر همتی در مخالفت با واردات خودروهای مذکور بدون انتقال ارز در حالی است که طی روزهای گذشته همگان انتظار داشتند وزارت صنعت هرچه زودتر با ابلاغ آییننامه موضوع بند ۷ مصوبه هیات وزیران به گمرک، زمینه ترخیص ۱۳ هزار خودروی وارداتی دپو شده در گمرکات را فراهم کند اما به نظر میرسد با مخالفت رئیسکل بانک مرکزی، اجرای این مصوبه عملا متوقف خواهد شد.
خودروها را هرطور شده ترخیص میکنیم
رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره بخشنامه اخیر هیأت دولت درباره ثبتسفارشهای خودرو در گمرک گفت: با این بخشنامه ثبتسفارش خودرو رسما قدغن شده است. وی افزود: در این بخشنامه هم نوشته شده که ثبتسفارش خودرو ممنوع بوده و ثبتسفارشهای قبلی هم «کانلمیکن» شده است. وزیر صنعت درباره تکلیف خودروهایی که در گمرک باقیمانده، اظهار داشت: به خودروهایی که در گمرک بودند اجازه ترخیص داده میشود اما ثبت جدیدی انجام نخواهد شد. پرونده واردکنندگان متخلف نیز در قوهقضائیه مفتوح است و در اسرع وقت رسیدگی میشود. بر این اساس تصویبنامه مصوب جلسه مورخ ۹ دیماه ۹۷ هیأت وزیران درباره ثبتسفارش برای واردات خودروهای سواری، طی نامه شماره ۱۳۷۱۶۱ در تاریخ ۱۶ دیماه ۹۷ توسط معاون اول رئیسجمهور ابلاغ شد.
ثبتسفارشی با بوی رانت
با وجود اینکه ثبتسفارش خودرو از تیرماه سال جاری ممنوع شده بود اما به نظر میرسد گروهی از واردکنندگان با اطلاع از اینکه روزی واردات آزاد میشود یا اینکه میتوانند با فشار به دولت و انتشار تصاویری از انباشت کالا در گمرکات به صورت خارج از قاعده اجازه ترخیص خودروهای خود را بگیرند به این کار جامه عمل پوشاندهاند. شائبه دیگری نیز وجود دارد که با توجه به قانونی مبنی بر اینکه خودروی بدون ثبتسفارش حق ورود به گمرک را ندارد، پس به صورت غیرقانونی ثبتسفارش این خودروها صادر شده است که در این صورت باید این موضوع را از مرکز توسعه تجارت پرسوجو کرد. بر این اساس، مرکز توسعه تجارت وزارت صنعت، معدن و تجارت با دریافت پیشفاکتور از کشور مبدا، مجوز ثبتسفارش برای واردکننده صادر میکند. البته وزارت صنعت ثبتسفارش و سامانه تحت آن را وسیلهای برای تنظیم بازار میخواند که در عمل تاکنون وسیله رانت بوده است. در همین راستا، مودودی، سرپرست سازمان توسعه تجارت گفته بود: برخی افراد قبل از ثبتسفارش واردات انجام میدهند و در داخل گمرکات به حدی دپو میکنند تا دولت تحت فشار قرار گیرد و درباره آنها تصمیمگیری کند. از طرف دیگر، اگر قیمت میانگین هر یک از این خودروها 25هزار دلار لحاظ شود برای 13 هزار خودروی مورد اشاره حدود 300 میلیون دلار ارز از کشور خارج شده است. به عبارت دیگر، اگر این خودروها در نیمه نخست سال و در اوج بحران ارزی کشور وارد شده باشند، در خوشبینانهترین حالت میتوان گفت واردکنندگان توجهی به شرایط کشور نداشتهاند. اما اگر بخشی از این خودروها در نیمه دوم سال وارد کشور شده باشند با توجه به تثبیت شرایط ممنوعیت واردات خودرو این سوال جدی مطرح میشود که واردکننده با چه امیدی اقدام به واردات خودرو به محوطههای بندری و گمرکی کرده است؟
ایجاد مشکل برای صادرات و واردات به دلیل ناهماهنگی دستگاههای اقتصادی
نایبرئیس اتاق بازرگانی ایران معتقد است با توجه به ناهماهنگیهای موجود میان دستگاههای اقتصادی دولتی کشور، در آینده نزدیک هم صادرات و هم واردات به زمین خواهد خورد. پدرام سلطانی اعلام کرد: آنچه در طول ماههای گذشته با آن روبهرو بودهایم یک ناهماهنگی جدی میان بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت است. متاسفانه ما به هرجا که سر میزنیم هر یک از طرفین میگوید مشکل از طرف دیگری است و کسی مسؤولیت قبول نمیکند. وی تاکید کرد: اگر همین روال ادامه پیدا کند، بسیاری از اهداف اقتصادی کشور اجرایی نخواهد شد و مملکت به 6 ماه دیگر هم نمیرسد. نایبرئیس اتاق بازرگانی ایران با اشاره به کاهشی شدن آمار صادرات در آذرماه، تاکید کرد: اگر مشکلات جدی موجود حل نشود، همین روال در زمستان نیز ادامه خواهد یافت و احتمالا روند صادرات ما به شکل نزولی پیگیری میشود. ما نیاز داریم با یک نگاه واحد و مسؤولیتپذیر لااقل دغدغههای ابتدایی فعالان اقتصادی برطرف شود.