امیرعلی ابوالفتح*: از روز 22 دسامبر 2018 اختلاف نظر درباره ساخت دیوار در مرز مکزیک، میان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا و کنگره، باعث تعطیلی بخش‌‌‌هایی از دولت این کشور شده است. در یک نگاه کلان ترامپ معتقد است با احداث این دیوار مانع ورود مهاجران غیرقانونی به این کشور خواهد شد و از این طریق آمریکا را امن می‌کند در حالی که اکثریت کنگره بر این باورند باید با مکانیسم‌‌‌هایی همچون «تقویت گارد مرزی»، «استفاده از تجهیزات مدرن همچون پهپاد» و «ارائه بسته کمک‌‌های مالی به کشورهای مهاجرفرست همچون هندوراس و السالوادور» با پدیده مهاجرت به آمریکا مقابله کرد و اختصاص بودجه برای ساخت دیوار، غیرضروری است. اگرچه مساله تعطیلی دولت در آمریکا موضوع جدیدی نیست و تاکنون بیش از 21 بار بخش‌‌‌هایی از دولت این کشور تعطیل شده اما این ‌بار با عدم تصویب لایحه بودجه توسط کنگره، رکورد طولانی‌‌‌‌‌ترین تعطیلی تاریخ دولت آمریکا رقم خورده است. این مساله باعث بروز پیامدها و تبعات متعدد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی برای آمریکا شده است. ایالات متحده همواره خود را به عنوان ابرقدرت نظام جهانی معرفی می‌کند که بزرگ‌ترین اقتصاد و نیروی نظامی جهان را در اختیار دارد اما این دولت بزرگ، از تصویب بودجه و ایجاد مصالحه میان 2 قوه مجریه و مقننه خود ناتوان بوده است. به عبارت دیگر این موضوع ضربه بزرگی به اعتبار، پرستیژ و حیثیت ایالات متحده وارد می‌کند و قدرت آن را زیر سوال خواهد برد. از نظر اقتصادی نیز تعطیلی دولت پیامدهای مخربی برای واشنگتن در پی داشته است.
براساس پیش‌بینی‌ها در هر هفته بیش از 5/1 میلیارد دلار به اقتصاد آمریکا ضرر وارد می‌شود در حالی که گزارش‌ها حاکی از آن است این برآورد بسیار خوشبینانه انجام شده و حجم خسارت وارد به اقتصاد آمریکا در نتیجه تعطیلی دولت بیش از این رقم است. همچنین تعطیلی دولت باعث سردرگمی بازارهای مالی و اختلال در روند سرمایه‌‌گذاری در این کشور می‌شود. در این میان اما تعطیلی دولت تاثیرات و تبعات اجتماعی بسیار عمیقی در ایالات متحده بر جا گذاشته است.
800 هزار نفر از کارمندان دولت و حلقه‌‌های نزدیک به این افراد، اکنون در وضعیتی بسیار نامطلوب قرار گرفته‌‌اند و با توجه به نبود فرهنگ پس‌انداز در جامعه آمریکا، اکنون این طبقات که حقوق خود را از دولت دریافت می‌کنند زیر فشارهای خردکننده اقتصادی و مالی قرار دارند و دارایی‌‌های این طبقات در معرض مصادره توسط نظام بانکی این کشور قرار دارد و حتی در صورت بازگشایی دولت و پایان بحران تعطیلی، تبعات اجتماعی این پدیده تا چندین ماه  ادامه خواهد داشت. اگرچه اکنون گزارش‌‌‌هایی مبنی بر سخنرانی ترامپ و ارائه طرح جدیدی از وی برای پایان دادن به تعطیلی دولت وجود دارد اما در این صورت هم معلوم نیست که آیا طرح رئیس‌جمهور، موافقت کنگره را به دست خواهد آورد یا خیر؟ از منظر تبعات سیاسی نیز جدال رئیس‌جمهور به عنوان نماد قدرت اجرایی و کنگره به عنوان نماد قوه مقننه وارد دوران جدیدی شده است. به عبارت دیگر، ساخت دیوار در مرز مکزیک جدال قدیمی توزیع قدرت در میان قوه مقننه و قوه مجریه را دوباره زنده کرده و حتی ابعاد مخاطره‌آمیزی نیز به آن بخشیده است. در روزهای گذشته رئیس مجلس نمایندگان «نانسی پلوسی» سخنرانی سالانه ترامپ را به تعویق انداخت و در مقابل رئیس‌جمهور نیز سفر خارجی پلوسی را به دلیل ادامه تعطیلی دولت فدرال لغو کرد. اکنون یک جنگ قدرت بزرگ در میان کاخ سفید و کنگره وجود دارد و هر دو طرف از همه کارت‌‌های خود برای تضعیف و به عقب راندن طرف مقابل استفاده می‌کنند. به طور کلی موضوع ساخت دیوار حتی پیش از آنکه دموکرات‌ها اکثریت مجلس نمایندگان را در اختیار داشته باشند وجود داشت و اکنون که اکثریت این مجلس در اختیار آنان قرار دارد امکان دستیابی به یک مصالحه بشدت کاهش یافته است.
همچنین این بحران تبعات سیاسی بزرگی برای دولت ترامپ در 2 سال آینده در پی خواهد داشت اما این مساله به طور مستقیم با موضوع استیضاح رئیس‌جمهور مرتبط نیست، زیرا استیضاح رئیس‌جمهور حتما به یک اعلام جرم علیه دونالد ترامپ نیاز دارد، بنابراین اگرچه رئیس‌جمهور در نتیجه تعطیلی دولت تحت فشار شدید کنگره و حتی افکار عمومی قرار دارد اما این موضوع موجب استیضاح رئیس‌جمهور نخواهد شد.
*کارشناس مسائل آمریکا