فاطمه عسگری‌نیا: سگ هم سگ‌‌های قدیم؛ به یک تکه نان و استخوان رضایت می‌دادند اما سگ‌‌های امروزی که حکم سگ خانگی را دارند اینگونه نیستند!  سگ‌‌‌هایی که هزینه نگهداری بعضی از آنها از مرز 2 میلیون تومان در ماه هم تجاوز می‌کند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. بر اساس اعلام گمرک ایران در 7 ماهه امسال 8/3 میلیون دلار غذای سگ وارد کشور شده است، این در حالی است که کشور در همین مدت با مصوبه ممنوعیت واردات کالاهای زینتی و غیرضروری مواجه بوده است.
وزارت صنعت، معدن و تجارت هم پیش‌بینی کرده است واردات غذای حیوانات خانگی  از 315 تن در سال 2013 به 2000 تن در سال 2020 افزایش خواهد یافت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. این در حالی است که ما امروز برای واردات کالاهای ضروری و حیاتی مانند داروی کودکان بیمار با مشکلات ارزی دست و پنجه نرم می‌کنیم!
یک حساب سرانگشتی
یک حساب سرانگشتی حکایت از هزینه‌‌های سرسام‌آور نگهداری حیوانات خانگی در شهرهای گوناگون از جمله پایتخت دارد. این روزها افرادی هستند که برای نگه داشتن یک سگ خانگی از خرج خودشان می‌زنند تا خم به ابروی سگ‌شان نیاید! لیست بلندبالای غذاهای وارداتی سگ‌ها حکایت از بازار پرسود سگ‌پروری دارد. فعالیت پررنگ پت‌شاپ‌‌های مجازی و حقیقی گواهی بر این مدعاست؛ مغازه‌‌‌هایی که بسته به نوع توان اقتصادی خانوارهای ساکن در آن منطقه برای حیوانات خانگی دایر هستند.
سگ‌‌های استیک‌خور
برای تهیه گزارش میدانی از هزینه‌‌های نگهداری یک سگ برای صاحبش سری به یکی از این پت‌شاپ‌ها در حوالی خیابان آذربایجان از محله‌‌های مرکزی شهر تهران زدیم؛ پت‌شاپی در همسایگی یک درمانگاه حیوانات. زمانی که از فروشنده این مرکز درباره قیمت غذاهای سگ می‌پرسیم از تنوع این غذاها برای‌مان می‌گوید؛ از غذای تشویقی سویل‌پت 56 هزار تومانی گرفته تا غذای خشک «هپی‌ورگ مگ‌جوان» که قیمتی بالای 276 هزار تومان دارد. وی  می‌افزاید: اگر قصد خرید سگ و نگهداری از آن را دارید باید حواس‌تان به غذایش باشد، دیگر دوره نان خشک خوردن سگ‌ها گذشته است. این روزها باید برای سگ‌ها استیک 44 هزار تومانی یا غذای خشک ویژه 98 هزار تومانی بخرید. وی هزینه تامین غذای سگ در یک ماه را چیزی حدود 500 هزار تومان اعلام می‌کند و می‌گوید: هیچ‌وقت بر اساس شرایط اقتصادی برای سگ خود غذا تهیه نکنید، چرا که اگر مواد پروتئینی و معدنی در غذای سگ شما کافی نباشد آن وقت است که نمی‌توانید از وی یک رفتار خوب ببینید!
مخارج وابسته به نژاد سگ‌هاست
برای گفت‌وگو با پت‌شاپ دیگری راهی صادقیه می‌شویم؛ جایی که تنوع غذاها و قیمت غذاهای سگ در آن چشم‌نواز است. جالب اینجاست که هر نژاد سگ برای خودش خرج و مخارج خاصی دارد؛ سگ‌‌های پشمالو و فانتزی باید غذاهایی را مصرف کنند که مواد عالی و معدنی آنها مانع ریزش موهای‌شان شود و سگ‌‌های جثه‌داری مانند «ژرمن‌ها»ی بالغ بیشتر عاشق غذاهای خشک هستند که یک بسته آن 235‌هزار تومان آب می‌خورد.
سگ‌ها جای فرزند!
اما از سوی دیگر تبلیغات مراکز عرضه‌کننده خدمات ویژه سگ‌ها روی دیوار این پت‌شاپ خودنمایی می‌کند. نشانی یکی از کلینیک‌‌های درمانی را در همان حوالی برداشته و راهی آنجا می‌شویم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. آدم‌های سگ به بغل و گربه در آغوش کشیده‌ای که هر از گاهی بوسه‌ای مادرانه و پدرانه هم به این حیوانات می‌زنند! در همین حال و هوا، دختری جوان سراسیمه همراه با سگش وارد درمانگاه می‌شود و می‌گوید: «بچه‌ام  چند روزی است بیمار شده است». از اینکه یک سگ را بچه خود می‌خواند متعجب می‌شوم اما وی عاشقانه از این بچه که نامش را «کتی» گذاشته نگهداری می‌کند و می‌گوید: «10 سال از زندگی مشترکم با همسرم می‌گذرد اما ترجیح می‌دهیم به جای فرزند آوردن از این سگ نگهداری کنیم. حیوانی که هزینه‌‌های نگهداری‌‌‌‌اش به مراتب از نگهداری یک کودک بیشتر است».
غذاهای ویتامینه برای کتی!
مصداق این گفتارش هم لیست بلندبالایی است که در ماه برای کتی هزینه می‌کنند؛ از غذاهای ویتامینه و تقویت‌کننده گرفته تا وسایل بهداشتی و درمانی. او می‌گوید: از روزی که کتی را خریدم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، تمام مراحل نگهداری‌‌‌‌اش را مو به مو انجام داده‌ام، از واکسن‌‌های هشتگانه‌‌‌‌اش گرفته که هر کدام با هزینه‌ای بالغ بر 100 هزار تومان تزریق شده تا تامین غذای بهداشتی تحت نظر دامپزشک. برای اینکه از چند و چون هزینه‌‌های نگهداری یک سگ در منزل مطلع شوم خود را علاقه‌مند به انجام این کار معرفی می‌کنم آنوقت است که همه مراجعه‌کنندگان به این کلینیک درمانی حیوانات خانگی  با هم به توصیف هزینه‌‌های سرسام‌آور نگهداری از سگ‌ها در منزل می‌پردازند.
سگ‌داری دل بزرگ می‌خواهد
«نسترن» دختر 32 ساله‌ای است که می‌گوید: اگر قصدت برای خرید و نگه داری از سگ جدی است باید دل بزرگی داشته باشی. من هر ماه چیزی بالغ بر 2 میلیون و 800 هزار تومان هزینه سگم می‌کنم. سگ وی از نژاد «پامرانین» است. با موهایی آراسته و سشوار کشیده که مانند دختر بچه‌‌های کوچک گیسش را با گیره سرهای رنگی و کش‌سرهای چهل‌گیس آراسته است! نسترن اظهار می‌دارد: «2 بار در ماه بچه‌ام را به آرایشگاه می‌برم و هر بار چیزی حدود 90 هزار تومان هزینه موهایش می‌کنم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، البته این را هم بگویم که وقتی می‌خواهیم با هم به میهمانی برویم هزینه‌‌های آرایشگاه سگم تا 200 هزار تومان هم افزایش می‌یابد اما زیبایی خیره‌کننده وی پس از این آرایشگاه لذتبخش است». به گفته نسترن به‌خاطر غیرقانونی بودن فعالیت آرایشگران بیشتر آرایشگران سگ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، کار را  در منزل انجام می‌دهند.
50 تا 200 هزار تومان برای تیمار!
شماره یکی از آرایشگرهای سگ را به نام «صابر» از وی گرفته و در تماسی با این آرایشگر از قیمت‌های کارش مطلع می‌شویم. «صابر» ساکن محله جمهوری است اما بیشتر سفارش‌‌های کاری خود را از مناطق بالای شهر دریافت می‌کند. وی درباره کارش می‌گوید: قیمت آرایش یک حیوان را اول نژاد آن تعیین می‌کند. هرچه نژاد حیوان آرام‌تر باشد، قیمت هم ارزان‌تر می‌شود. پس از آن اندازه حیوان است که بر قیمت آرایشگاه آن تاثیرگذار است. گذشته از همه اینها میزان بلندی مو و البته اخلاق حیوان خانگی بر نوع قیمت بی‌تاثیر نیست؛ حیوان‌‌های خوش‌اخلاق و آرام به طبع انرژی کمتری را از ما می‌گیرند و حیوان‌‌های شرور‌‌‌‌‌‌، وقت و انرژی بیشتر؛ به ‌خاطر همین است که آرایش ساده برای حیوانات بین 60 تا 90 هزار تومان در هر نوبت برای صاحب آن آب می‌خورد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. وی  این را هم یادآور می‌شود که اگر دارنده حیوان خانگی خواستار مسواک زدن و گرفتن ناخن‌‌های حیوان خانگی خود باشد هم هزینه‌‌های جداگانه‌ای  گرفته می‌شود که سرجمع همه این خدمات چیزی حدود 150 هزار تومان می‌شود. این در حالی است که فعالیت زنان آرایشگر حیوانات خانگی هم در تهران قابل توجه است؛ بانوانی که ترجیح می‌دهند از طریق سایت‌‌های اینترنتی خدمات حیوانات خانگی، خدمات فوق را عرضه کنند. برای گفت‌وگو با یکی از این افراد دست به دامن یکی از سایت‌‌های مشهور اینترنتی می‌شویم تا به بهانه کوتاهی موی یک سگ با یکی از این آرایشگران آشنا شویم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. «مهرانه» یکی از بانوانی است که کار آرایشی و بهداشتی سگ‌ها را در خانه شخصی‌‌‌‌اش واقع در ونک دنبال می‌کند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. از کسب‌وکار و درآمدش رضایت دارد و می‌گوید: خیلی بیشتر از کار در آرایشگاه‌‌های زنانه است. وی همین‌طور که وان را از آبگرم و شامپوی ویژه سگ پر می‌کند تا «کاترین» را در آن شست‌وشو دهد، می‌گوید: خودم هم یکی از عاشقان سگ‌‌های خانگی هستم و خوب می‌دانم  شست‌وشوی سگ‌ها باید با دقت، ظرافت و حوصله تمام انجام شود، به‌خاطر همین کمی هزینه‌‌های بالایی برای دارنده آنها دارد، چرا که در این شست‌وشو باید از شامپوهای نرم‌کننده و درخشان‌کننده خاص حیوانات که هر کدام قیمتی بالای 50 هزار تومان دارد استفاده شود. «مهرانه» در کنار کار آرایشگری حیوانات، کار فروش وسایل بهداشتی و آرایشی سگ‌ها را هم انجام می‌دهد.
ست ویژه سگ‌ها
در بازار هزار رنگ مهرانه ست پتو‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، عروسک و حوله ویژه سگ به قیمت 105 هزار تومان، سوهان ناخن سگ 20 هزار تومان، قیچی اصلاح سگ 80‌هزار تومان، گوش پاک‌کن سگ 24 هزار تومان  و ناخن‌گیر سگ به قیمت 49 هزار و 500 تومان مشاهده می‌شود.
عطر‌‌های سگی!
بخش جالب‌تر این فروشگاه قفسه عطرهای سگ است؛ از عطر سگ‌‌های نر گرفته تا عطر جیمبورن، پاریس و اونیت که قیمت هر کدام‌شان بین 200 تا 800 هزار تومان است‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. البته وی یادآور می‌شود اگر افراد سفارش عطرهای اصل و اورجینال را هم بدهند توانایی تامین‌شان را دارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. عطرهایی که قیمتی بالغ بر 2 میلیون تومان دارند! مهرانه توصیه می‌کند اگر در لابه‌لای وسایل بازارچه‌‌‌‌اش آنچه را مدنظرمان است پیدا نمی‌کنیم بهتر است سری به سایت‌‌های عرضه‌کننده این محصولات زده و خیلی راحت نسبت به ثبت‌سفارش و تحویل آنها اقدام کنیم.
شهر فرنگ پت‌شاپ‌ها
رقابت در پت‌شاپ‌‌های اینترنتی آنقدر داغ است که هر سایتی را باز می‌کنیم با تنوعی از محصولات عرضه شده مواجه می‌شویم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. در این شهر فرنگ است که مشاهده می‌کنیم هزینه‌‌های نگهداری از یک سگ در مقایسه با نگهداری از یک نوزاد زمین تا آسمان فرق می‌کند. در حالی که پوشک بچه این روزها با قیمتی حدود 50 تا 100 هزار تومان در بازار عرضه می‌شود، پد آموزش ادرار سگ از 200 هزار تومان تا 250 هزار تومان متغیر است. توالت‌‌های ادرار همراه با پدهای بهداشتی هم چیزی حدود 200 هزار تومان برای صاحبان سگ‌ها آب می‌خورد.
هزینه پانسیون‌‌های سگی
«حسام» پسر جوانی است که سگ نژاد ژرمنش لحظه‌ای وی را ترک نمی‌کند؛ جوانی  28 ساله و ساکن الهیه. حسام را در بوستان ملت در حال گردش سگش به نام «سالار» می‌بینیم. وی می‌گوید هر پک بهداشتی «سالار» ماهانه 800 هزار تومان برایش هزینه‌بر است. به گفته این جوان این پک شامل شامپو از بین برنده بو مخصوص سگ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، شرتکس، لوسیون گوش سگ، اسپری دندان، شامپو پروتئینه، فوم تمیز‌کننده ویژه سگ بدون آب و حوله  سگ است. حسام که به عنوان یک مهندس در شرکت عمران مشغول است، مجبور است روزها سالار را به پانسیون سگ‌ها بسپارد، کار سختی که با توجه به رسیدگی‌های خوب و محیط امن پانسیون این روزها برای حسام کمی آسان‌تر شده است. این صاحب سگ هر روز قبل از حضور در محل کار، سالار را به پانسیونی در تجریش می‌برد و بابت نگهداری آن روزانه 50 هزار تومان پرداخت می‌کند. حسام می‌افزاید: در این پانسیون علاوه بر برخورداری از فضای 1300 متری برای گردش سگ‌ها امکان آموزش آنها نیز وجود دارد. خیالم راحت است در طول ساعاتی که پسرم در پانسیون است حسابی می‌تواند بازی کند، کاری که امکانش در آپارتمان من وجود ندارد.
پت‌شاپ‌ها در بالا و پایین پایتخت
اگرچه فعالیت کلینیک‌ها و پت‌شاپ‌ها دیگر امروز در بالا و پایین پایتخت مشاهده می‌شود اما پانسیون حیوانات را تنها می‌توان در مناطق بالای شهر جست‌وجو کرد. پانسیون حیوانات خانگی در فرمانیه یکی از این مراکز است؛‌‌‌‌‌‌‌‌‌. جایی که برای نگهداری روزانه حیوانات خانگی در سایه حضور دامپزشک بین 50 تا 150 هزار تومان پول می‌گیرد. هزینه‌ای که به گفته مدیرش بسته به نوع خدمات ارائه شده به حیوان فرق می‌کند؛ برای مثال  رزرو اتاق اختصاصی در کنار ماساژ و شست‌وشوی حیوان حتی می‌تواند بر این مبالغ بیفزاید؛ هزینه‌‌‌هایی که براحتی از سوی صاحبان این حیوانات خانگی پرداخت می‌شود.
رضایت از خدمات پانسیون!
«ثمین» یکی از مشتریان پر و پا قرص این پانسیون است‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. شخصی که با ابراز رضایت از خدمات این مرکز تلاش می‌کند ما را به سپردن سگ‌مان به آنها متقاعد کند و می‌گوید: هرگز فکر نمی‌کردم «ناتاشا» (سگ کوچک و پشمالویش) یک لحظه دوری از مرا تحمل کند اما به حدی در این پانسیون به حیوانات رسیدگی می‌کنند که زمان غروب سراغش می‌‌‌‌‌آیم دوست ندارد اینجا را ترک کند. «ثمین» اظهار می‌دارد: هر روز صبح قبل از حضور در محل کارم ناتاشا را به این پانسیون می‌آورم و بدون دغدغه در طول روز به کارهایم می‌رسم.
ترس از مسؤولیت‌پذیری
اما در همین‌باره «فتانه کریمی» جامعه‌شناس با اشاره به رواج نگهداری از سگ در میان زوج‌‌های جوان و حتی جوانان مجرد به «وطن‌امروز» می‌گوید: رواج زندگی با حیوانات خانگی و تبلیغ و ترویج این نوع زندگی در سایه فعالیت شبکه‌‌های ماهواره‌‌های به بهانه حمایت از حقوق حیوانات و همزیستی انسان با حیوان باعث شده امروز با خانواده‌‌‌هایی مواجه باشیم که یا سگ‌پروری را به جای فرزندآوری ترویج می‌دهند یا با رضایت به تک‌فرزندی و همزیستی یک سگ با فرزندشان، می‌کوشند جای خالی خواهر یا برادر را برای کودکان خود پر کنند؛ رفتاری که آسیب‌‌های اجتماعی آن را می‌توان در زندگی این خانواده‌ها جست‌وجو کرد. کریمی می‌افزاید: دوری گزیدن از زندگی عادی و اجتماعی با پناه بردن به حیوانات خانگی و جایگزین کردن آنها به جای فرزند باعث می‌شود افراد از نیازهای حقیقی خود دور شوند و تن به یک زندگی دروغین دهند که در آن خلأهای زیادی داشته و نتیجه‌ای جز بروز رفتارهای غیراجتماعی از آنها نمی‌رود. وی با اشاره به رواج زندگی با حیوانات خانگی در سایه رونق زندگی شهری و آپارتمان‌نشینی افراد خاطرنشان کرد: اگرچه بسیاری از این افراد به بهانه‌‌های واهی نگهداری از یک سگ را به نگهداری از یک فرزند ترجیح می‌دهند اما مطالعات انجام شده روی این افراد حکایت از این دارد که ترس از مسؤولیت‌پذیری افراد باعث شده به این کار رو آورند، چرا که هزینه‌‌های نگهداری از یک سگ به مراتب خیلی بالاتر از نگهداری از یک کودک در خانه است!