محسن شهمیرزادی: فیلم‌های حاضر در سی‌وهفتمین دوره مهم‌ترین رویداد سینمایی کشور از امروز بناست به رقابت با هم بپردازند و آنچه را قرار است در یک سال آینده، سینمای ایران شاهدش باشد، در این یک هفته به نمایش بگذارند. با وجود اینکه نسبت به سال‌های گذشته تنوع ژانر و محتوای بین آثار بیشتر است اما باز هم به نظر می‌رسد رئالیسم اجتماعی، کماکان ژانر مورد علاقه فیلمسازان بوده و بخش عمده‌ای از فیلم‌های منتخب جشنواره فجر را به خود اختصاص داده است. از میان نزدیک به 40 فیلم، به دشواری می‌توان 10 اثر منتخب را به عنوان برجسته‌ترین فیلم‌های این دوره از جشنواره انتخاب کرد، آن هم زمانی که هنوز ماراتن فجر آغاز نشده است اما بازخوردها از اکران‌های خصوصی و کارنامه پیشین سینماگران می‌تواند به صورت نسبی، برجسته‌ترین آثار این دوره از جشنواره را به ما معرفی کند. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به دهگانه پیشنهادی «وطن امروز» از مهم‌ترین فیلم‌هایی که در سی‌وهفتمین جشنواره فجر به نمایش در خواهند آمد.
«شبی که ماه کامل شد» / نرگس آبیار
تازه‌ترین فیلم نرگس آبیار با مضمونی امنیتی حول محور زندگی عبدالحمید ریگی روایت می‌شود که فضایی جنایی، اکشن و در عین حال عاشقانه دارد. در معرفی رسمی این فیلم آمده است: «شبی که ماه کامل شد» روایت دختر جوانی از مناطق جنوب شهر تهران است که درگیر عشق جوانی شهرستانی می‌شود و این در حالی است که دختر به دلایلی مجبور به مهاجرت از ایران است. در این مسیر، برادرش با او همراه می‌شود اما در میانه راه، اتفاقاتی برای آنها رقم می‌خورد. بازخورد اهالی سینما و رسانه در اکران‌های خصوصی پیش از رونمایی این فیلم حاکی از آن است که کارگردانی کم‌نظیر نرگس آبیار در این فیلم که پیش از این با آثاری همچون «نفس»، «شیار 143» و... شناخته می‌شد، در کنار جذابیت و کشش قصه موجب شده آن را از همین ابتدا در زمره برترین فیلم‌های امسال بدانند. در این فیلم الناز شاکردوست، هوتن شکیبا، فرشته صدرعرفایی، شبنم مقدمی، پدرام شریفی، فرید سجادی‌حسینی، امین میری، بانیپال شومون و آرمین رحیمیان ایفای نقش می‌کنند و بناست در پنجمین شب جشنواره در سینمای رسانه‌ها روی پرده رود.
«بیست‌وسه نفر»/ مهدی جعفری
فیلم سینمایی «بیست‌وسه نفر» روایتگر داستان ۲۳ رزمنده نوجوانی است که پس از اعزام به جنگ اسیر می‌شوند و برای مقاصد تبلیغاتی سر از کاخ صدام درمی‌آورند. در دیداری که این نوجوانان با صدام داشتند وی سعی می‌کند با ناراحت نشان دادن خود از این موضوع که اینها کودکانی بیش نیستند که به زور به جنگ فرستاده شده‌اند، با آنها احساس همدردی کند. صدام با این رزمنده‌ها عکس یادگاری می‌گیرد و می‌گوید که آنها را به ایران بازمی‌گرداند. اما جنگ روانی صدام با اعتصاب غذای این نوجوانان به هم می‌ریزد و آنها تا 26 مرداد 69 یعنی 2 سال بعد از جنگ در اسارت می‌مانند. در این باره کتاب‌های گوناگونی از جمله «آن بیست‌وسه نفر» نوشته شده است و مهدی جعفری کارگردان آن نیز پیش از این مستند 23 نفر و یک نفر را درباره همین موضوع تولید کرده بود. این فیلم که با سرمایه‌گذاری سازمان هنری - رسانه‌ای اوج تولید شده است، نخستین روز فیلمبرداری‌اش را با حضور سردار قاسم سلیمانی رقم زد، چرا که گفته می‌شود ایده تولید چنین فیلمی نیز بر اساس طرحی بوده که سردار قاسم سلیمانی پیشنهاد داده است.
«تختی»/ بهرام توکلی
سال ۷۳ علی حاتمی اقدام به تولید فیلم «جهان پهلوان تختی» کرد اما پس از مدتی با اوضاع وخیم حاتمی در مواجهه با سرطان که به فوت او نیز انجامید، این پروژه ناتمام ماند. پس از آن بهروز افخمی اتمام این پروژه را بر عهده گرفت و در نهایت فیلمی متفاوت از علی حاتمی ساخت. اما امسال بهرام توکلی و سعید ملکان که سال گذشته با تنگه ابوقریب در سینما درخشیدند، تولید فیلم جدیدی با محوریت زندگی پهلوان تختی را آغاز کردند. فیلمی که به نظر می‌رسد یکی از آثار درخور جشنواره امسال باشد. بهنوش طباطبایی، آتیلا پسیانی، حمیدرضا آذرنگ، پریوش نظریه، ستاره پسیانی، بانیپال شومون، مجتبی پیرزاده، علیرضا گودرزی و معصومه قاسمی‌پور از جمله بازیگران این سریال هستند و مهم‌ترین حاشیه آن جداشدن امیر جدیدی از ترکیب این فیلم بود. جدیدی بنا بود نقش اصلی این فیلم، یعنی مرحوم تختی را ایفا کند اما بعد از مدتی از این پروژه جدا شد و بازیگر گمنامی این نقش را برعهده گرفت.
«ماجرای نیمروز2 : ردخون» / محمدحسین مهدویان
محمدحسین مهدویان امسال در ادامه فیلم ماجرای نیمروز، شخصیت‌های فیلم را به «ردخون» کشانده و روایتی از عملیات مرصاد را در فیلم جدید خود برعهده گرفته است. این فیلم سینمایی از فیلم‌های پرکار امسال در زمینه جلوه‌های ویژه و میزان استفاده از ادوات و سیاهی لشکر به حساب می‌آید. در معرفی رسمی این فیلم آمده است: «خونه افشین رو گشتن. خونه خواهر منو. بهشون نگفتی من کی‌ام؟ نگفتی چه کارایی از دست رفیقت برمی‌آد؟ - بوی سیگار می‌دی - اینم گزارش کن». بهنوش طباطبایی، جواد عزتی، هادی حجازی‌فر، هستی مهدوی، محسن کیایی، حسین مهری و مهدی زمین‌پرداز بازیگران رد خون هستند که افزوده شدن محسن کیایی و بهنوش طباطبایی و کنار رفتن احمدمهرانفر از جمله تغییرات بازیگری در این فیلم است. تجربه همکاری سیدمحمود رضوی با محمدحسین مهدویان، این انتظار را در مخاطبان ایجاد کرده است که همواره شاهد اثری شایسته و با کیفیت بالا از این دو باشند که شواهد بیانگر برآورده شدن انتظار آنها در رد خون است.
«قصر شیرین» / رضا میرکریمی
رضا میرکریمی پس از گذشت 3 سال از ساخت فیلم «دختر»، برای سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر «قصر شیرین» را جلوی دوربین برد. حامد بهداد نقش اصلی این فیلم را ایفا می‌کند؛ شخصیتی با نام جلال مرادی 42 ساله که طی تصادفی خانواده‌ای را به قتل رسانده اما تصادف در دادگاه غیرعمد شناخته می‌شود. او پس از گذراندن دوران زندان، همسر و فرزندانش را ترک کرده و به شهر دیگری می‌رود اما پس از 2 سال به شهرش
بازمی‌گردد، چرا که همسرش دچار مرگ مغزی شده .... در تازه‌ترین فیلم میرکریمی علاوه بر حامد بهداد، ژیلا شاهی، یونا تدین، نیوشا علیپور، محمدعلی عسگری، بابک لطفی، آزاده نوبهار و اکبر آیین نیز ایفای نقش می‌کنند.
«دیدن این فیلم جرم است»/ رضا زهتابچیان
تازه‌ترین فیلم رضا زهتابچیان موضوعی سیاسی دارد و به نظر یکی از فیلم‌های پرحاشیه این دوره خواهد بود. بسیاری در وصف این فیلم از آن به عنوان آژانس شیشه‌ای 2 یاد کرده‌اند. فیلمی با موضوع گروگانگیری که سرمایه‌گذاری آن توسط حوزه هنری صورت پذیرفته و تهیه‌کنندگی آن را محمد حمزه‌زاده برعهده دارد. در این فیلم بازیگرانی مانند امیر آقایی، لیندا کیانی، مهدی زمین‌پرداز، حسین پاکدل، محمود پاک‌نیت، حمیدرضا پگاه، احسان امانی و احسان شیخی ایفای نقش می‌کنند. در معرفی رسمی این فیلم آمده: « فقط یک فیلم 5 دقیقه‌ای می‌خواستم تا بعدا بتونم از زنم و دخترم دفاع کنم، ولی امونم ندادند... صدای آژیراشون داره نزدیک‌تر می‌شه... الان مثل مور و ملخ می‌ریزن اینجا...».
«سال دوم دانشکده من» / رسول صدرعاملی
با توجه به این نکته که رسول صدرعاملی آخرین فیلم خود را در سال ۱۳۸۸ جلوی دوربین برده است، «سال دوم دانشکده من» حکم بازگشت این کارگردان به سینما را دارد و این بازگشت با حضور در سی‌وهفتمین جشنواره فیلم فجر همراه شده است. این فیلم مضمونی اجتماعی دارد و در خلاصه آن آمده است: «مهتاب و آوا دانشجویان سال دوم دانشکده هستند که به اتفاق تعدادی دیگر از همکلاسی‌های‌شان برای یک سفر چند روزه دانشجویی از تهران به اصفهان می‌روند». علی مصفا، شیوا خسرومهر، مریم بوبانی، شقایق فراهانی، ویشکا آسایش، پدرام شریفی، سها نیاستی و فرشته ارسطویی در این فیلم ایفای نقش می‌کنند. فیلمنامه این فیلم توسط پرویز شهبازی نگاشته شده و مراحل انتخاب بازیگران تازه‌کار آن فرآیند طولانی را طی
کرده است.
«متری شش و نیم» / سعید روستایی
«متری شش و نیم» تازه‌ترین اثر سعید روستایی کارگردان «ابد و یک روز» است. او در این فیلم تلاش دارد تا در همان فضای ابد و یک روز به معضل اعتیاد بپردازد و اثرش را بر جامعه و خانواده به تصویر بکشد. نوید محمدزاده، پیمان معادی، پریناز ایزدیار و فرهاد اصلانی بازیگران این فیلم هستند. حاشیه مهم این فیلم مربوط به جواب رد شهاب حسینی برای حضور در این اثر بود. به گفته جمال ساداتیان، تهیه‌کننده «متری شش و نیم» شهاب حسینی به جهت نقش منفی و کدری که برای او در این فیلم تعبیه شده بود و پیشینه ذهنی مخاطبان که با نقش شهید بابایی گره خورده، از پذیرش این نقش امتناع کرد تا عوامل به فکر انتخاب بازیگر جایگزین بیفتند. به نظر می‌رسد این فیلم نیز در فضای تیره
«ابد و یک روز» روایت می‌شود و در همکاری مجدد با بازیگران آن فیلم.
«سرخپوست»/ نیما جاویدی
این فیلم جدیدترین ساخته نیما جاویدی است که پیش از این فیلم سینمایی «ملبورن» را در سینماها روی پرده برده بود. سرخپوست که به نظر فیلمی اجتماعی است، روایت تخلیه یک زندان در جنوب کشور به دلیل همجواری با یک فرودگاه است. در این فیلم رئیس زندان، سرگرد نعمت جاهد به همراه مامورانش مشغول انتقال زندانیان به زندان جدید هستند تا اینکه اتفاقی رخ می‌دهد و تعلیق داستان از همین نقطه شروع می‌شود. این فیلم که در دهه 40 روایت می‌شود، با بازی نوید محمدزاده، پریناز ایزدیار، ستاره پسیانی، آتیلا پسیانی، مانی حقیقی و حبیب رضایی جلوی دوربین رفته است. محمدصادق رنجکشان، سرمایه‌گذار جنجالی این روزهای سینما نیز سرمایه‌گذاری این فیلم را برعهده داشته است.
«مسخره‌باز»/ همایون غنی‌زاده
گفته می‌شود نخستین فیلم همایون غنی‌زاده در یک آسایشگاه یا میان انسان‌هایی که دیوانه یا مجنون خطاب می‌شوند جریان دارد. در معرفی رسمی آن نیز آمده است: دانش شیفته سینما و عاشق هما، هنرپیشه محبوب شهر است. کاظم‌خان شیفته کازابلانکا و جواز کسبش است. شاپور شیفته تن ماهی و مصفای ممنوع‌التصویر است. شهر پر از گدا شده و منتظر زلزله قریب‌الوقوعی است. هر چند وقت یک‌بار هم جنازه زنی با سر تراشیده کنار ساحل پیدا می‌شود. به قول بازپرس کیانی: اوضاع خیته! ترکیب بازیگران این فیلم مملو از چهره‌های مطرح و گرانقیمت هنری است. علی نصیریان، هدیه تهرانی، فرهاد اصلانی، صابر ابر و بابک حمیدیان بازیگران مسخره‌باز را تشکیل می‌دهند که به تهیه‌کنندگی علی مصفا جلوی دوربین رفته است.