مانیلو دینوچی*: به رسمیت شناخته شدن «خوان گوایدو» به عنوان رئیسجمهور قانونی ونزوئلا توسط دونالد ترامپ، طرحی بود که از قبل توسط «اتاق کنترل» در کنگره و کاخ سفید تدارک دیده شده بود. سرانجام رئیسجمهور ایالات متحده با قرار گرفتن در کنار دولت سایه آمریکا، اجرای نقشه تخریب حوزه کارائیب را آغاز کرد. بدین ترتیب او به معاونش «مایک پنس»- چشم و گوش دولت سایه در کاخ سفید- و سناتور «مارکو روبیو»- جمهوریخواه کوباییتبار و رابط اتاق جنگ (سنتکام) آمریکا در پنتاگون با کنگره- چراغ سبز داد تا عملیات بیثباتسازی ونزوئلا و همچنین پروژه جنگ جدید اسرائیل علیه سوریه را کلید بزنند. هفته پیش روزنامه نیویورکتایمز در مقالهای با عنوان «ترامپ تیغش را برای سیاست اول آمریکا تیز میکند» مشروحی از این عملیات را منتشر کرده بود.
بر این اساس، بانی اصلی عملیات، سناتور جمهوریخواه روبیو از فلوریدا و در حقیقت «وزیر خارجه مجازی ایالات متحده در آمریکای لاتین» است که در همکاری مخفیانه با مایک پنس و جان بولتون، مشاور امنیت ملی ترامپ، راهبرد حاکمیت آمریکا در منطقه را رهبری و تدوین میکند.
نیویورکتایمز گزارش داد این سه نفر روز 22 ژانویه (2 هفته پیش) در کاخ سفید نقشهای را تحویل رئیسجمهور دادند که توسط او تایید شد. بلافاصله پس از آن، پنس با گوایدو تماس گرفت و به او گفت در صورتی که ادعای ریاستجمهوری کند ایالات متحده پشتش است. معاون رئیسجمهور آمریکا همچنین یک پیام ویدئویی خطاب به ونزوئلاییها منتشر کرد که در آن تظاهرکنندگان را فراخوانده بود «بگذارید صدایتان فردا شنیده شود» و به آنها اطمینان داده بود «به نام پرزیدنت ترامپ و مردم آمریکا، استاموس کون اوستدس (به اسپانیولی: ما با شما هستیم) تا زمانی که دموکراسی احیا شود». او مادورو، رئیسجمهور قانونی ونزوئلا را دیکتاتوری خواند که هرگز در انتخاباتی آزاد برگزیده نشده است.
فردای آن، ترامپ رسما گوایدو را به عنوان «رئیسجمهور ونزوئلا» به رسمیت شناخت، حتی به رغم اینکه او در انتخابات ریاستجمهوری ماه مه (تابستان) 2018 شرکت نکرده بود؛ انتخاباتی که توسط اپوزیسیون ونزوئلا بایکوت شده بود، چون میدانستند در آن بازنده خواهند شد و متعاقب آن قدرت را تحت نظارت ناظران پرشمار بینالمللی به مادورو واگذار خواهند کرد.
روایت در گوشی پشت پرده فاش میکند این تصمیمات سیاسی در ایالات متحده، در وهله اول توسط دولت سایه، یعنی مرکز زیر زمینی و واقعی قدرت در آمریکا اتخاذ شده است که الیگارشیهای اقتصادی، امور مالی و نظامی را در اختیار دارد. اینها آدمهایی هستند که تصمیم گرفتهاند دولت ونزوئلا را سرنگون کنند. جدا از منابع معدنی عظیمش، ونزوئلا گستردهترین مخازن نفتی جهان را داراست که در حدود 300 میلیارد بشکه، یعنی 6 برابر منابع نفت آمریکا برآورد میشود.
کاراکاس در تقلای دور زدن تحریمهایی که از دریافت مستقیم دلارهای حاصل از فروش نفت توسط این کشور ممانعت میکردند، از چندی پیش بر آن شده بود دیگر بهای نفت را نه در ازای دلار آمریکا، بلکه در قبال یوآن چین دریافت کند. این مانوری بود که قدرت فوقالعاده پترو دلار-دلار نفتی- را به چالش میکشید و به همین خاطر بود که الیگارشهای آمریکایی تصمیم گرفتند به براندازی دولت ونزوئلا شتاب بخشند و به ثروت نفتیاش دستاندازی کنند.
آنها این نفت را اگرچه نه به عنوان منابع اصلی انرژی آمریکا، بلکه به عنوان یک ابزار راهبردی برای کنترل بازار انرژی جهان نیاز دارند؛ بویژه برای زیر فشار گذاشتن روسیه و چین.
حالا معلوم میشود تمام آن تحریمها و خرابکاریهای اقتصادی به منظور ایجاد فقر در زمینه نیازهای اساسی در ونزوئلا برای شیوع نارضایتی عمومی بوده است. همزمان دخالت «سازمانهای غیردولتی» آمریکایی شدت گرفت و به عنوان مثال «NED» یا سازمان «سرمایهگذاری ملی برای دموکراسی»- که به شکلی متناقض با دموکراسی، توسط بازهای جنگی کنگره نظیر خاندانهای بوش و مک کین حمایت میشود- ظرف یک سال بیش از 40 پروژه را در ونزوئلا تحت عنوان «دفاع از حقوق بشر و دموکراسی» حمایت مالی کرد که هر یک از آنها بر دهها هزار دلار بالغ میشد. تا زمانی که دولت مادورو از حمایت اکثریت جامعه برخوردار باشد، براندازان تحریکات در ابعاد بزرگ را تدارک میبینند تا با کشیدن ماشه جنگ داخلی، راه دخالت از بیرون- توسط آمریکاییها- را باز کنند. اتحادیه اروپایی هم با بلوکه کردن داراییهای ملی ونزوئلا در بلژیک- به میزان 2/1میلیارد دلار- و دادن اولتیماتوم به کاراکاس برای برگزاری انتخابات جدید، با این توطئه همراهی کرد. جالب اینکه این کمپین تحت کنترل فدریکا موگرینی، مسؤول روابط خارجی اتحادیه اروپایی، تشکیل شده است، یعنی همان کسی که سال گذشته مادورو از او دعوت کرده بود به ونزوئلا بیاید تا بر انتخابات ریاستجمهوری این کشور نظارت کند.
*کارشناس راهبردی و مقالهنویس روزنامه ایتالیایی «ایل مانیفستو»
اتحادیه اروپایی گوایدو را به رسمیت شناخت، ایتالیا وتو کرد
دیروز 5 کشور اروپایی اسپانیا، فرانسه، انگلیس، اتریش و سوئد، «خوان گوایدو» رئیس مجمع ملی ونزوئلا و رئیسجمهور خودخوانده این کشور را به رسمیت شناختند. در حالی که نیکلاس مادورو اعلام کرد ضربالاجل کشورهای اروپایی برای برگزاری انتخابات ریاستجمهوری جدید را قبول ندارد، ایتالیا نیز در اقدامی موازی، بیانیه اتحادیه اروپایی را که خواستار به رسمیت شناختن گوایدو به عنوان رئیسجمهور موقت ونزوئلا شده، وتو کرده است. یک منبع دولتی در رم به خبرگزاری اسپوتنیک گفت: «طبق اطلاعاتی که من در اختیار دارم، ایتالیا در نشست غیررسمی وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپایی در روزهای 31 ژانویه و اول فوریه در بخارست رومانی، بیانیه اتحادیه اروپایی را که قرار بوده توسط فدریکا موگرینی، مسؤول سیاست خارجی این اتحادیه قرائت شود، وتو کرده است. در این بیانیه تصریح شده بود اتحادیه اروپایی در صورت عدم برگزاری انتخابات جدید ریاستجمهوری، گوایدو را به رسمیت خواهد شناخت». معاون وزیر خارجه ایتالیا نیز چند روز پیش گفته بود گوایدو را به رسمیت نخواهد شناخت. این در حالی است که اتحادیه اروپایی همراه با اروگوئه قصد دارند نخستین نشست بینالمللی درباره ونزوئلا را پسفردا ( 7 فوریه) برگزار کنند.