گروه اقتصادی: اظهارات دیروز وزیر اقتصاد در مذمت دلار 4200 تومانی نشان می‌دهد دولت برای تغییر سیاست ارزی وارد فاز جدیدی شده است.
به گزارش «وطن‌امروز»، فرهاد دژپسند دیروز بعد از حضور در جلسه خبرگان رهبری اعلام کرد اگر قرار باشد سیاست ارز 4200 تومانی نتیجه ندهد تغییر خواهد کرد. البته در ادامه همین اظهارات، وزیر اقتصاد صراحتا گفته این سیاست آنطور که باید نتیجه نداده است تا مشخص شود دولت برای تغییر سیاست ارزی مصمم است. رئیس‌کل بانک مرکزی روز شنبه اعلام کرده بود این سیاست نتوانسته جلوی گرانی‌ها را بگیرد و روزنامه «وطن‌امروز» 19 اسفند خبر از کلید خوردن تغییر سیاست‌های ارزی داده بود. عبدالناصر همتی در فضای مجازی نوشته بود: «تشدید تحریم‌ها، بیشترین تاثیر منفی را بر اقشار کم‌درآمد و آسیب‌پذیر جامعه دارد، لذا طبیعی است که مهم‌ترین بحث‌های دولت و بانک مرکزی بر نحوه تامین کالاهای اساسی و داروهای مورد نیاز مردم متمرکز شود. موانع و اشکالات سیستم توزیع موجب شده به‌رغم تاثیر اولیه ارز4200 تومانی [اختصاصی به] کالاهای اساسی در کنترل تاثیر شوک طرف عرضه، معایب آن بتدریج آشکار شده و با افزایش قیمت آنها در بازار، ضمن ایجاد رانت، موجب افزایش سطح عمومی قیمت‌ها شده است. در واقع اختصاص ارز ترجیحی به کالاهای اساسی به علت طبیعت بازار در اقتصاد و ضعف سیستم توزیع و نظارت، نتوانسته در میان‌مدت از افزایش قیمت‌ها جلوگیری کند، لذا بتدریج در بیشتر موارد یارانه از مصرف‌کننده فاصله گرفته و نصیب واسطه‌ها شده است. بانک مرکزی، با جدیت دنبال آسیب‌شناسی این موضوع بوده و با ارائه گزارشات لازم، پیگیر موضوع است. دولت نیز مساله را در دستور کار دارد و طبعا تصمیم مناسب را در این باره اتخاذ خواهد کرد». اعتراف همتی به غلط بودن سیاست ارز 4200 تومانی از آن جهت اهمیت دارد که بانک مرکزی این ارز را تامین می‌کند و این نهاد سیاست‌گذار عضو کمیته 5 نفره سیاست ارزی است. وزرای نفت، صنعت و اقتصاد به همراه رئیس کل بانک مرکزی و رئیس سازمان برنامه و بودجه اعضای کمیته ارزی دولت هستند که وظیفه سیاست‌گذاری در زمینه ارز را دارند و وعده آسیب‌شناسی ارزی توسط همتی نشان می‌دهد به احتمال زیاد سیاست‌های ارزی تغییر خواهد کرد.
مصاحبه مسؤولان ناشناس!
به غیر از همتی و وزیر اقتصاد، برخی مسؤولان به صورت ناشناس با رسانه‌ها مصاحبه کرده و علیه این سیاست موضع‌گیری می‌کنند. به عنوان مثال دیروز خبرگزاری مهر گزارش داد که یک مقام مسؤول با بیان اینکه تا وقتی قیمت گوشت وارداتی حدود ۲۹ تا ۳۰ هزار تومان باشد، نابسامانی‌های بازار ادامه دارد، گفت: ارز ۴۲۰۰ تومانی باید از واردات این کالا حذف شود. یک مقام مسؤول که خواست نامش فاش نشود، درباره نابسامانی‌هایی که در بازار به وجود آمده است، توضیح داد: در عرضه این کالا مشکل وجود دارد؛ تا زمانی که قیمت گوشت وارداتی حدود ۲۹ تا ۳۰ هزار تومان باشد با این چالش در کشور مواجه هستیم. وی اضافه کرد: تا هر زمان که گوشت به این نرخ توزیع شود، باز هم صف ایجاد می‌شود ضمن اینکه خیلی از آنهایی هم که در صف می‌ایستند، مصرف‌کنندگان نهایی نیستند بلکه افراد سودجو هستند. به عنوان مثال کارکنان رستوران‌ها با مراجعه به مراکز عرضه، گوشت تنظیم بازاری دریافت می‌کنند که البته میزان آن قابل توجه نیست اما در مواردی میزان قابل توجهی گوشت از چرخه توزیع خارج می‌شود. این مقام مسؤول ادامه داد: دولت نمی‌تواند به ازای هر یک نفر، یک مأمور بگذارد که توزیع را کنترل کند. به‌دلیل وجود ارز دولتی در این کالا، خارج کردن گوشت تنظیم بازاری از شبکه توزیع، صرفه اقتصادی دارد و سود آن هم خیلی بالاست. به اعتقاد بنده به عنوان یک کارشناس نباید ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات گوشت اختصاص یابد، چون متأسفانه کمتر به دست جامعه هدف و افراد نیازمند می‌رسد. این منبع آگاه گفت: در گذشته فاصله بین قیمت گوشت وارداتی و گوشت داخلی حدود ۵ تا ۶ هزار تومان بود و مردم می‌گفتند برای این میزان صرف ندارد در صف بایستند اما الان آنقدر تفاوت قیمت زیاد شده که تجارت می‌کنند و هر چقدر گوشت عرضه شود خریدار دارد چون عده‌ای آن را می‌خرند و در جاهای دیگر به فروش می‌رسانند، بنابراین ارز ۴۲۰۰ تومانی باید از واردات گوشت حذف شود و دولت به هر شکل دیگری که می‌تواند از مردم حمایت کند و برای آن مبلغ برنامه‌ریزی کند. شواهد نشان می‌دهد بزودی سیاست ارزی تغییر خواهد کرد اما مساله مهم این است که این سیگنال آیا به نفع بازار و مردم خواهد بود؟ اگر بنا باشد دلار 4200 تومانی افزایش پیدا کند آثار تورمی آن چقدر اقتصاد را تحت تاثیر قرار می‌دهد و نرخ ارز در بازار چه سرنوشتی خواهد داشت؟ دولت باید در این زمینه خیلی هوشیار باشد، چرا که وقتی قرار است دلار رسمی 4200 تومانی کنار گذاشته شود، دلالان و سفته‌بازان فرصت سوءاستفاده می‌یابند و باید با تصمیمات مکملی مانع سوءاستفاده‌ها شد. هنوز ابعاد سیاست‌های جدید مشخص نیست اما چیزی که آشکار است اینکه قطعا سیاست‌های جدید باید التهاب‌ها و رانت‌ها را از بین ببرد، اگر نه همگان هواخواه وضعیت فعلی خواهند بود تا وضعیت به مراتب بدتر از این!

وزیر اقتصاد در مجلس خبرگان چه گفت؟
فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی دیروز هم در جلسه صبح و هم در جلسه بعدازظهر مجلس خبرگان رهبری فراخوانده شد تا درباره وضعیت اقتصادی، به خبرگان ملت توضیح دهد. به گزارش باشگاه خبرنگاران، دژپسند در حاشیه این اجلاس در جمع خبرنگاران توضیحاتی درباره اظهاراتش در صحن مجلس خبرگان مطرح کرد. دژپسند گفت: اعضای مجلس خبرگان منتخب مردم هستند و ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با مردم دارند و مورد مراجعه آنها هستند و در این جلسات انتظار دارند شرایط فعلی اقتصاد تبیین شود و پرسش‌هایی که در این زمینه دارند، مورد بررسی قرار گیرد و پاسخ داده شود. وی ادامه داد: امروز توفیقی حاصل شد تا گزارشی از شرایط و مشکلات اقتصادی ایران ارائه دهم و بعد از آن اعضای خبرگان در حوزه‌های مختلفی چون واگذاری‌ها، خصوصی‌سازی‌ها و قیمت کالا‌های اساسی سوالاتی داشتند و انتظار داشتند من اقداماتی را که دولت در زمینه نرخ ارز و مدیریت بازار ارز انجام داده است توضیح دهم. وزیر اقتصاد با بیان اینکه در شیفت صبح، بخشی از توضیحاتم را ارائه کردم، تصریح کرد: خوشبختانه به من وقت داده شد در جلسه بعدازظهر نیز توضیحات تکمیلی خود را ارائه دهم؛ این امر طبیعی است که اعضای خبرگان سوالاتی داشته باشند و ما نیز باید مجهز به تبیین مسائل و مشکلات شویم و توضیحاتی را ارائه کنیم که مورد استفاده اعضا قرار بگیرد. وی با اشاره به ارز ۴۲۰۰ تومانی گفت: اصرار و تدبیر دولت این است که مانع از فشار روی طبقات پایین جامعه شود. به همین دلیل، دولت ارز ۴۲۰۰ تومانی را اختصاص داد اما اگر قرار باشد دولت این ارز را اختصاص دهد و اثرش را روی زندگی مردم و چند دهک پایین نبیند، فایده‌ای ندارد، برای همین دولت اکنون در حال مطالعه برای اتخاذ روش‌هایی است که هدف اصلی مورد توجه قرار گیرد. وزیر اقتصاد درباره نوسان قیمت ارز تصریح کرد: خوشبختانه شورای عالی هماهنگی اقتصادی تدبیری مناسب برای برگشت ارز اتخاذ کرده است و در نشستی که داشتیم تصمیم گرفته شد که برای برگشت ارز تدابیر ویژه‌ای را اتخاذ کنیم و مشوق‌هایی برای برگشت ارز تعیین کرده‌ایم. این اتفاقات سبب می‌شود که تقاضا کمتر و عرضه بیشتر شود و این افزایش عرضه ارز فشار شب عید را کاهش می‌دهد.