گروه سیاسی: همراهی نکردن با تحریمهای آمریکا و انبوه کمکهای مشتاقانه برای مردم سیلزده ایران، از نشانههای برادری دولت و ملت عراق با مردم ایران است. در کتاب جنجالی «آتش و خشم» که به بررسی چند ماه ابتدایی ریاستجمهوری ترامپ در کاخ سفید پرداخته است، نکتهای بیان شده که این روزها میتوان موجودیت آن را در روابط بین عراق و آمریکا بخوبی مشاهده کرد. به گزارش «وطن امروز»، در این کتاب به نخستین سخنرانی ترامپ در مقر سازمان سیا در لانگی ویرجینیا اشاره شده است. او در این سخنرانی که چند روز بعد از مراسم تحلیف ریاستجمهوریاش انجام شد، به مساله جنگ آمریکا با عراق پرداخت و بیان کرد: «من طرفدار عراق نبودم و نمیخواستم به عراق برویم اما به شما میگویم زمانی که وارد عراق شدیم، من گفتم باید نفت را نگه داریم و همیشه هم میگویم که باید نفت را نگه داریم. حالا من این را برای دلایل اقتصادی میگویم اما اگر درباره این مساله فکر کنید...» در ادامه ترامپ، مایک پمپئو را که آن زمان رئیس سیا بود مخاطب خود قرار داد و گفت: «اگر ما نفت را نگه داشته بودیم، دیگر خبری از داعش نبود، چرا که نفت نخستین جایی است که آنها منابع مالی خود را تأمین میکنند، بنابراین به همین دلیل است که باید نفت را نگه داریم». شاید ترامپ در این سخنرانی که جزو نخستین سخنرانیهای او به عنوان رئیسجمهور آمریکا بود، نتوانست بخوبی مقصود خود را از جمله «نفت را نگه داریم» بیان کند اما این روزها بخوبی میتوان نقش عنصر اقتصادی را در کنار عناصر امنیتی و نظامی دیگر در روابط واشنگتن- بغداد مشاهده کرد. البته این مساله نباید باعث شود از نقش موثر عراق- به زعم دولت ترامپ- در اجرای تحریمهای آمریکایی علیه ایران نیز چشمپوشی کرد. عراق برای ترامپ بیشتر از هر چیز برای مقابله با ایران اهمیت دارد و این مساله را میتوان در سخنرانی اخیر او که بیان کرده بود نیروهای آمریکایی را در عراق نگه میدارد تا از این طریق ایران را تحت نظر داشته باشد، مشاهده کرد. این مساله به قدری برای ترامپ اهمیت دارد که حتی قبل از خروج او از برجام نیز میشد ردپای این نوع سیاستها را در کاخ سفید مشاهده کرد؛ سال 96 زمانی که رکس تیلرسون، وزیر وقت خارجه آمریکا به بغداد سفر کرده بود تا در نشست افتتاحیه شورای همکاری عراق و عربستان شرکت کند، اعلام کرد هدف اصلی آمریکا قدرت دادن بیش از پیش به عراق و عربستان برای مقابله با تهدیدات ایران است. بر این اساس مقامهای ارشد کاخ سفید بر این عقیده بودند که مقابله با نفوذ ایران در عراق و مستقل کردن بغداد از تهران و جلوگیری از همکاریهای مشترک بعدی در زمینه نظامی، استراتژیک و اقتصادی، بخشی ضروری از راهبرد توانمندسازی عراق برای مقابله با نفوذ ایران در منطقه است. بعد از آن، با خروج ترامپ از برجام، زمینه برای تضعیف اقتصادی ایران فراهم شد و به این ترتیب آمریکا وارد فاز دوم اقدامات خود برای مقابله با نفوذ منطقهای ایران شد و آن فروش سلاح به عربستان و در عین حال توجه به عراق برای مقابله با نفوذ ایران در منطقه بود. توصیههای ترامپ برای نزدیک شدن هر چه بیشتر عربستان به عراق، در نهایت منجر به پیشنهاد ملک سلمان برای تاسیس یک ورزشگاه در عراق شد و عربستان زمانی که دولت بغداد بشدت درگیر قطع برق در این کشور بود، پیشنهاد داد میتواند جای ایران را در معاملات اقتصادی و بویژه صادرات برق بگیرد. با این حال اتفاقاتی که در ادامه راه افتاد، نشان داد جبهه عربی- غربی آنچنان هم که انتظار دارد نمیتواند به رویای خود برای مقابله دولت عراق با ایران یا اجرای تحریمها علیه تهران توسط بغداد برسد. یکی از اساتید روابط بینالملل چندی پیش بیان کرده بود با وجود همه تئوریهای مطرح در روابط بینالملل و تمام نظریههایی که قصد دارند از نظر علمی به مبحث سیاست خارجی کشورها و روابط بین دولتها بپردازند، در رابطه بین عراق و ایران تنها یک مساله را میتوان به صورت نمادین مشخص کرد که میتواند در سایر زمینههای دیگر نیز پاسخگوی سوالات تحلیلگران باشد. این پدیده که بعد از آزادسازی عراق از حکومت صدام رنگ و بوی جدیتری به خود گرفت و بعد از ظهور داعش به محور اصلی نمایش قدرت شیعه تبدیل شد، «راهپیمایی اربعین» است. بر اساس این نظریه میتوان بیان کرد محور اصلی رابطه تهران- بغداد که تاکنون توانسته در طول دوران بعد از فروپاشی رژیم صدام، به اصلی در روابط بین 2 کشور تبدیل شود، اعتقادات مشترک و همچنین پیمان مذهبی مردم 2 کشور به یکدیگر است. خلاصه این نظریه این است که تصور «امت واحد» شدن در میان شیعیان که خود را در راهپیمایی عظیم و میلیونی اربعین نشان میدهد، بزرگتر و مهم تر از هر نظریه دیگری در روابط بینالملل است و این روزها میتوان اثبات شدن این نظریه را بیشتر از پیش مشاهده کرد. از سوی دیگر ارادت اهل سنت به فرزندان و نوادگان پیامبر اسلام(ص) در بسیاری از آیینهای شیعیان نمودار شده است که از جمله همین نزدیکی عقاید، حضور فعالانه اهل سنت در ایام محرم و راهپیمایی اربعین است. دولت عراق تاکنون با وجود اصرارهای مکرر دولت ترامپ و سفرهای گاه و بیگاه اعضای دولت او هنوز قبول نکرده است از تحریمهای آمریکایی علیه ایران پیروی کند و بیشترین میزان تجارت را با ایران برقرار کرده است. این در شرایطی است که ایران نیز به واسطه عملکردش در از بین بردن داعش در عراق و سوریه بشدت با محبوبیت روزافزونی در میان مردم منطقه روبهرو شده است. به همین دلیل است که زمانی که ترامپ با فرمان اجرایی خود سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در لیست گروههای تروریستی قرار میدهد، هیچ کدام از مسؤولان دولتهایی که خود درگیر مبارزه با تروریستها در سوریه و عراق بودهاند، از این اقدام استقبال نکرده و با آن مخالفت میکنند. شاید بتوان طیف وسیع حمایت گروههای عراقی از سپاه پاسداران را تنها در یک جمله خلاصه کرد: «تنها دولتهای حامی تروریسم مانند عربستان و رژیم صهیونیستی با این اقدام آمریکا موافق بودند». پدیده دیگری که این روزها بیش از پیش نزدیکی 2 ملت و دولت ایران و عراق را نشان میدهد سرازیر شدن خیل عظیم کمکهای مردمی و دولتی عراق به سیلزدگان ایرانی در مرزهای غربی کشور است. عراقیها که هر سال یک بار به استقبال از جمعیت ایرانی عزاداران حسینی میشتابند و هر چه دارند برای استقبال از میهمانان خود میگذارند، این بار نیز در قالب هیاتهای کمکرسانی و همان موکبهای اربعینی به مرزهای ایران سرازیر میشوند تا کمکی برای مردم سیلزده استانهای غربی کشور باشند. این پدیده و این همبستگی مردمی بین مردم عراق و ایران این روزها نه تحریم میشناسد و نه ترامپ!
ترامپ که باید به صورت مخفیانه با هواپیمای شخصیاش و در وحشت راهی پایگاه نظامی آمریکایی در عراق شود تا با سربازان آمریکایی دیدار کند، شاید بهتر باشد این روزها تصاویر سیل مهربانی مردم عراق به سمت سیلزدگان ایرانی را نیز مشاهده کند. ترامپ که ادعا داشت باید نفت را در عراق نگه میداشتند و اعلام میکرد مسائل اقتصادی در روابط بین آمریکا و عراق حرف اول را میزند و عراق نیز باید تحریمهای ایران را به اجرا بگذارد، حالا باید شاهد باشد که چگونه روابط 2 کشور نه بر مبنای نظریههای روابط بینالملل، بلکه بر مبنای مکتب حسینی و حسن همجواری همچنان ادامه مییابد.
کمکهای عراقیها به سیلزدگان ایرانی، جدیدترین نماد اتحاد و برادری 2 کشور
گروه سیاسی: پس از اعلام مخالفت مسؤولان عراقی با تحریمهای ضدایرانی آمریکا و همچنین اعلام حمایت گسترده گروهها و نیروهای مردمی عراق از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در مقابل تصمیم اخیر دولت آمریکا، کمکهای گسترده و بیشائبه «عراقیها» به سیلزدگان در برخی استانهای کشورمان جلوهای دیگر از روحیه اتحاد و برادری دو کشور را به نمایش گذاشت.
به گزارش «وطن امروز»، بهرغم همه توطئهها و کارشکنیهای آمریکا، برخی کشورهای منطقه و همچنین غربگرایان داخلی، روابط دو کشور ایران و عراق روز به روز پررنگتر و عمیقتر میشود. این تعمیق روابط در حوزه سیاسی طی ماههای گذشته در چند برهه ظهور و بروز یافت. در جریان تحریمهای ضدایرانی آمریکا، عراق از جمله کشورهایی بود که به صراحت اعلام کرد با این تحریمها همراهی نکرده و حتی توانست جواز برخی معافیتها را در این باره از آمریکا بگیرد. همچنین چند روز پیش در پی تصمیم عجیب دولت آمریکا مبنی بر معرفی سپاه پاسداران به عنوان گروهی تروریستی، احزاب، جریانها و شخصیتهای برجسته این کشور یکصدا بر مخالفت خود با این تصمیم آمریکا تاکید داشته و همچنین اعلام کردند دوشادوش برادران ایرانی خود خواهند ایستاد. سفر یک ماه پیش حسن روحانی به عراق و استقبال کمنظیر این کشور همسایه از رئیسجمهور ایران نیز گواه دیگری بر همبستگی روزافزون دو کشور بود.
در حوزه اقتصادی هم همکاریهای عراق با ایران در شرایط سخت تحریمی تا جایی پیش رفت که در حال حاضر حجم مبادلات اقتصادی ایران با عراق به تنهایی با حجم مبادلات ایران و کشورهای اتحادیه اروپایی برابری میکند. همین روابط استثنایی 2 کشور بود که آمریکا و برخی کشورهای منطقه را مصمم کرد تا در روابط رو به رشد دو کشور خلل ایجاد کنند. ترویج برخی شایعات پیرامون زوار عراقی از سوی جریان غربگرا در ایران یا حمله سال گذشته برخی عناصر مزدور به کنسولگری ایران در بصره در همین راستا صورت گرفت، هرچند نتیجهای به دنبال نداشت. در تازهترین نمود اتحاد ایران و عراق، شاهد کمکهای گسترده و برادرانه مردم عراق به سیلزدگان کشورمان هستیم. در این راستا تشکل مقاومت اسلامی نجبا از هفته دوم فروردین با برپایی کمپینی تحت عنوان «زیر آتش بودیم و ما را یاری کردید، حالا شما زیر آب هستید و نوبت یاری ما رسیده است» دفاتر نمایندگی خود در استانهای بغداد، بصره، نجف، کربلا، دیوانیه، دیاله، بابل، میسان، مثنی، ذیقار و صلاح الدین را به عنوان مراکز دریافت کمکها اعلام عمومی کرده است. در فراخوان این جنبش آمده است: «از کم بودن مبلغ کمک خجالت نکشید، هر چند کم باشد. حتى هزار دینار یا یک وسیله کوچک یا پیام یاری هم قابل قبول است. این فرصتى براى پاسخ دادن به نیکى ملت مسلمان ایران است». همچنین روز 21 فروردین نیز یک محموله به حجم 100 تن انواع مواد غذایی اهدایی مردم استانهای جنوب عراق به همت دفتر سازمان بسیج مردمی عراق (حشدالشعبی) استان بصره و هماهنگی سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در این شهر با 20 خودرو به مناطق سیلزده خوزستان اعزام شد. این کمکها در راستای طرح جمعآوری کمکهای مردمی این کشور (اعم از شیعه و سنی) به سیلزدگان جمهوری اسلامی ایران، تحت عنوان کمپینی با نام «رد جمیل» (قدرشناسی) جمعآوری شده بود. روز 23 فروردین نیز ۵۰ خودرو شامل کمکهای مردمی حشدالشعبی و حرکت النجبا از مرز کشور وارد ایران شد. در این کاروان یک گروه جهادی نیز حضور داشت که در قالب یک گردان و دهها موکب در شهرهای مختلف استان خوزستان مستقر شد. بستان، دشت آزادگان، سوسنگرد و حمیدیه از جمله شهرهایی بود که موکبهای عراقی در آن به یاری سیلزدگان شتافتند. در کنار حشدالشعبی و نجبا، سازمان بدر عراق نیز اقدام به جمعآوری کمکهای بشردوستانه برای سیلزدگان ایران کرد. در همین راستا رئیس فراکسیون بدر در پارلمان عراق نیز در گفتوگو با پایگاه خبری بغداد الیوم، گفت: «فراکسیون بدر با حمایتهای برخی خیرین اقدام به جمعآوری کمکهای بشردوستانه برای سیلزدگان ایران کرد و این اقدام به عنوان پاسخی از سوی عراقیها برای حمایتهای ملت و دولت ایران است که در جنگ با داعش در کنار ما ایستادند». علاوه بر اینها طی روزهای گذشته گروههای مختلف مردمی و نهادهای مدنی در عراق با مراجعه به سفارت جمهوری اسلامی ایران در بغداد و سرکنسولگریهای کشورمان در شهرهای اربیل، سلیمانیه، نجف و کربلا ضمن اعلام همدردی، آمادگی خود را برای کمک به سیلزدگان ابراز داشتهاند.
روایتی جالب از همراهی عراقیها با سیلزدگان
روز گذشته سفیر ایران در عراق روایت جالبی از ابراز محبت و همدردی گسترده مردم عراق نسبت به مردم سیلزده کشورمان بیان کرد. ایرج مسجدی با اشاره به کمک اقشار و گروههای مختلف مردم عراق برای کمک به سیلزدگان ایرانی اظهار کرد: بهرغم گرفتاریهای مردم عراق از جمله تبعات ناشی از جنگ با داعش و اقدامات اشغالگرانه آمریکا در این کشور و سیل اخیر در عراق طی ۱۰ روز گذشته شاهد جمعآوری و ارسال کمکهای مردمی برای سیلزدگان در شهرها و استانهای عراق از جمله بغداد بودهایم. وی در این گفتوگو افزود: طی 2 روز گذشته صدها نفر از سران عشایر و نخبگان عراقی از جمله اعضای حشدالشعبی با مراجعه به سفارت و سرکنسولگریهای کشورمان در دیگر شهرهای عراق، با اخذ ویزا برای کمک به سیلزدگان عازم استانهای لرستان و خوزستان شدهاند. دیپلمات ارشد کشورمان در کشور همسایه خاطرنشان کرد: این اقدام مردم عراق نشان از عمق علاقه و ارتباطات مردمی دو کشور همسایه دارد چنانکه در همین چارچوب مشاهده میکنیم طی سال میلیونها نفر از شهروندان ایرانی و عراقی به دو کشور سفر میکنند و با یکدیگر ارتباط صمیمانهای دارند. وی همچنین گفت: در چارچوب کمکهای مردم عراق به سیلزدگان ایرانی، گروههای مختلف شیعه و اهل سنت در این کشور با راهاندازی کمپینی با عنوان «قدرشناسی از حمایت همیشگی ایران از عراق» به یاری سیلزدگان ایرانی شتافتند. مسجدی در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه مردم اهل سنت عراق با حضور گسترده خود در این طرح همبستگی و همدردی خود را با ملت ایران به نمایش گذاشتهاند، گفت: گروههای جهادی در عراق نیز طی چند روز گذشته اقدام به جمعآوری کمکهای انساندوستانه برای کمک به سیلزدگان ایرانی کردهاند و تاکنون قسمتی از این کمکها به کشور ارسال شده است. وی همچنین ادامه داد: تعدادی از موکبهای مردمی و خودجوش عراقی نیز از برخی شهرهای عراق از جمله بصره در قالب کاروانهایی در شهرهای لرستان و خوزستان جهت کمک به سیلزدگان مستقر شدهاند و فقط روز گذشته ۲۰۰ نفر از جوانان و رؤسای عشایر عراق برای رساندن کمکهای مردم عراق به سیلزدگان با دهها خودرو عازم استانهای خوزستان و لرستان شدند. سفیر ایران در عراق در پایان از همدردی و همراهی مردم عراق با مردم سیلزده ایران تشکر و قدردانی کرد.