هنوز هم در اغلب کتابهای جانورشناسی، روانشناسی، جامعهشناسی، خز و خیلشناسی و تیریپبردار شناسی، از گونه روشنفکران تعاریف کلیشهای ارائه میشود. در این تعاریف عموما به کسانی که به کافههای تیره و تار میدان انقلاب یا نبش پارک دانشجو رفته و قهوه بدون شکر سفارش دهند، همچنین فرق قهوه ترک با بقیه قهوهها را دانسته و با خیره شدن به افق سیگار بکشند روشنفکر میگویند. تازه نوع خفن آن بدون چشم برداشتن از افق میتواند گرده سیگار را در جاسیگاری بریزد که اصلا اوووففف.
در این نوشتار سعی بر این است تا گونه جدیدی از روشنفکران به جامعه علمی معرفی شود.
کتابخران (نام علمی:BookDonkey)از بزرگترین گروههای حاضر در نمایشگاه کتاب بوده که هماکنون حدود سه چهار نوع از آن وجود دارد. این جانور از تیره «انسانیان»، تبار «روشنفکرنمایان» و سرده « با کتاب پزدهندگان» است.
این گونه روشنفکری پس از پشت سرگذاشتن بهار و جمع کردن عیدیها، همچنین فروش پستههایی که از خانه اقوام کش رفته است، یک لنگه پا منتظر شروع ثبت نام بن کتاب بوده و آخرش یک عدد بن میخرد. وی به حالت چمباتمه روی بن کتاب بقیه نیز قرار گرفته و در تلاش است طعمه خود را شکار کند.
این جانور در بازه خاصی از سال، نزدیک اواسط اردیبهشت که هوا خیلی ملسطور و
دو نفره است، به بلوغ رسیده و تصمیم میگیرد خودی نشان دهد. صبح علیالطلوع با مقادیری رفیق پایه میریزد نمایشگاه کتاب، پس از خاموش کردن لامپها و اطمینان از بسته بودن همه درها به لانه بازمیگردد. معمولا با دیدن هر مدل کتابی فارغ از موضوع، نشر و نویسنده از شدت ذوق کف و خون بالا آورده و به حالت کف گرگیطور به پیشانی ضربه زده و میگوید «لامصب چرا این کتاب رو زودتر ننوشتی؟»... تأکید میکنم هر کتابی! همچنین با اجرای طرح «هر کتاب یک استوری» کلیه فالوئرهایش را به سرحد جنون میرساند. مورد داشتیم طرف سر همین موضوع سه کا ریزش فالوئر داشته.
محل زیست این گونه جانوری، استوری اینستاگرام، کف توئیتر و کلا هرجا که بشود شوآف کرد، میباشد. تنفس وی از طریق مجاری لایک و فیو در شبکههای مجازی انجام شده و چنانچه حجم لایک عکس کتابهایش به حد نصاب نرسد، به دلیل نرسیدن اکسیژن کافی به مغز تشنج میکند. این جانور منبع غذایی خوبی برای ناشران زرد،
آبمعدنی فروشها و ساندویچیهای نمایشگاه کتاب به حساب میآید.
وی از آیسپکها و هایداهای نمایشگاه تغذیه کرده و مدام غر میزند که «این 150 تومن بن کتاب به کجای من میرسه آخه؟ من فقط هفتهای 150 تومن کتاب میخونم!» این درحالی است که آخرین کتاب غیردرسی مطالعه شده توسط وی، قصه بزک زنگوله پا بوده است.
از نکات قابل توجه زندگی این گونه از روشنفکران، میتوان به همزیستیشان با دوربین جلوی گوشی، دو عدد خودکار رنگی که باید توی عکسها باشد، یه دونه از این دفتر گلگلیها و یک فنجان چای اشاره کرد.
در بعضی منابع داروینطور این گونه را به عنوان نمونه تکاملیافته ماهی قرمز معرفی مینمایند. دلیل این تقسیمبندی حافظه بسیار کوتاه این جانور است. نتایج آزمایشات متعددی که روی این گونه روشنفکری انجام شده نشان میدهد عمرا محتوا یا حتی نام و حتیتر رنگ جلد کتابهایی که از نمایشگاه خریدهاند یادشان باشد. البته یک نظریه خیلی داغون و بدون پشتوانه علمی هم دلیل این فراموشی را این میداند که طرف کلا کتابها را نخوانده و همینجوری به ترتیب قد توی کتابخانه میچیند.
لازم به ذکر است این جانور از جهت نوع چینش کتابهای خریداری شده به دو گونه مختلف تقسیم میشود: به ترتیب قد چینان و رنگین کمانی چینان. نوع اول بیشتر در جانداران نر این گونه و نوع دوم در جانداران ماده یافت میشود.
خوشبختانه عمر این گونه جانوری، دو هفته بیشتر نیست و بعد از پایان نمایشگاه کتاب دوباره جواد یساری گوش داده، تخمه میشکند و ناهارش را توی دیزیسرای اِسی سگپز میخورد.