دیرده شزگرین / دیوید جکسون*: «نیکلاس مادورو» رئیس‌جمهور ونزوئلا، ترامپ را به‌عنوان یک فرد احمق که برای خلع وی از قدرت تلاش می‌کند، به استهزا گرفته است. «کیم جونگ اون» رهبر کره‌شمالی نیز در حال محک زدن عزم ترامپ در مذاکرات اتمی است و مقامات ایران نیز راه‌های جدیدی را برای تهدید آمریکا و مقابله با کمپین «حداکثر فشار» ترامپ پیدا کرده‌اند. خلاصه برنامه سیاست خارجی ترامپ به مانع بر خورده و به طور بالقوه نتایج فاجعه‌باری به همراه خواهد داشت. ترامپ به طور کلی اهمیتی به این نمی‌دهد که در حال کاشت بذر هرج و مرج و سردرگمی است و برخی دیگر نیز سیاست خارجی ترامپ را نتیجه سیاست‌های اشتباه و تصمیم‌گیری‌های متناقض و بی‌نظم داخل کاخ سفید می‌دانند.
سیاست خارجی ترامپ نتیجه‌اش هر چه باشد، در هفته جاری متحمل شکست‌هایی شده و سؤالاتی را درباره رویکرد وی در قبال تعامل نظامی و امور بین‌المللی به وجود آورده است. «جان بی‌آلترمن» معاون ارشد مرکز مطالعات راهبردی و بین‌الملل که یک اندیشکده بی‌طرف است، اعتقاد دارد بحران‌های اخیر آمریکا در زمینه سیاست خارجی که در روزهای اخیر نمود پیدا کرده است، بخشی از طرح و برنامه ترامپ است.
او تأکید دارد ترامپ بیش از هر رئیس‌جمهور دیگری در تاریخ اخیر آمریکا، در قبال هرج و مرج احساس راحتی می‌کند. با این حال اخیرا موارد زیادی از اقدامات بی‌فکر ترامپ در زمینه سیاست خارجی مشاهده شده است. روز سه‌شنبه هفته پیش، پنتاگون با استناد به اطلاعات منقطع مبنی بر اینکه ایران یا نایبان این کشور ممکن است ارتش و تأسیسات آمریکا را هدف قرار دهند، خیلی با سرعت بمب‌افکن‌های «ب52» و ناوگروه ضربتی را به غرب آسیا ارسال کرد. یک روز بعد، «حسن روحانی» رئیس‌جمهور ایران، توقف بخشی از تعهدات تهران ذیل برجام را اعلام کرد. روز پنجشنبه گذشته کره‌شمالی یک موشک کوتاه‌برد را برای دومین بار ظرف کمتر از یک هفته مورد آزمایش قرار داد.
سپس روز جمعه ترامپ با حذف یک توئیت و سپس انتشار مجدد آن، بازار دیپلماسی واشنگتن را بیش از پیش آشفته کرد. درست بعد از آنکه دولت آمریکا به واسطه عدم حصول توافق تجاری با چین، تعرفه‌های جدیدی را بر 200 میلیارد دلار کالای چینی تحمیل کرد، ترامپ در توئیتی نوشت مذاکرات تجاری با چین به «شیوه‌ای بسیار دوستانه» در حال پیشرفت است و «هیچ نیازی به عجله» برای یک توافق جدید نیست. دیگر افتضاح دیپلماتیک دولت ترامپ هفته گذشته و زمانی رخ داد که مقامات ارشد دولت او از جمله «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا از احتمال اقدام نظامی آمریکا در ونزوئلا در شرایطی خبر دادند که کودتای «خوان گوایدو» رئیس‌جمهور خودخوانده ونزوئلا با شکست مواجه شد و مادورو، تلاش‌های ناکام کودتاگران کاخ سفید برای کودتا در ونزوئلا را «احمقانه» خواند. «کریس مورفی» سناتور دموکرات ایالت «کانکتیکات» معتقد است هر امری را که رئیس‌جمهور آمریکا در سطح بین‌الملل به آن ورود پیدا کرده، افتضاح به بار آورده است. او می‌گوید: «شکافی میان ما و همپیمانان‌مان به وجود آمده است. ما وارد یک جنگ تجاری شده‌ایم که برای آمریکا هزینه خواهد داشت. ما به ایران اجازه از سرگیری برنامه هسته‌ای‌اش را دادیم و هیچ پیشرفت چشمگیری در مقابل کره‌شمالی نداشتیم. همچنان 20 هزار عضو داعش وجود دارند که آماده می‌شوند مجدداً تشکیل گروه دهند». «ریچارد هاس» رئیس شورای روابط خارجی می‌گوید مشکل اصلی رویکرد سیاست خارجی ترامپ این است که وی اهداف بسیار بلندپروازانه‌ای معین می‌کند اما تمایلی به تحقق این اهداف ندارد یا اینکه توانایی تحقق این اهداف را ندارد. در بحران ونزوئلا که ترامپ بشدت از تلاش خوان گوایدو، رئیس‌جمهور خودخوانده ونزوئلا برای خلع نیکلاس مادورو حمایت می‌کند، موضع ترامپ تحت تأثیر افراد جنگ‌طلب درون دولتش از جمله «مایک پمپئو» وزیر خارجه و «جان بولتون» مشاور امنیت ملی کاخ سفید اتخاذ شده است. بولتون و پنتاگون اخیراً با «پاتریک شاناهان» سرپرست پنتاگون درباره احتمال استفا ده از گزینه نظامی علیه دولت مادورو در ونزوئلا وارد گفت‌وگو شده‌اند اما این در حالی است که مداخله نظامی در تناقض مستقیم با وعده‌های ترامپ در زمان مبارزات انتخابات ریاست‌جمهوری 2016 است که بر عدم مداخله نظامی در کشورهای دیگر تأکید داشت. بنا به گفته آلترمن، فشارهای اقتصادی همچون تحریم‌هایی که ترامپ علیه دولت مادورو وضع کرده، هرگز به تغییر نظام در ونزوئلا منجر نشده است. ترامپ در صدد است با تکیه بر فشارهای اقتصادی و لفاظی‌های تحریک‌آمیز، سیاست خود برای تغییر نظام در ایران را پیش ببرد که قطعاً چنین روش‌هایی کارساز نیست. ابراز تمایل اخیر ترامپ برای گفت‌وگو با ایران به‌رغم اعمال فشار واشنگتن به تهران آخرین شکست در کارنامه دیپلماتیک او است، چرا که همان طور که «برایان هوک» نماینده ویژه وزارت خارجه ایالات متحده در امور ایران اعلام کرد، آغاز مجدد گفت‌وگوهای تهران با واشنگتن درباره مسائل دیگر از جمله بحث موشک‌های بالستیک محتمل نیست.
*وابستگان خبری روزنامه آمریکایی «یواس‌ای‌تودی» در کاخ سفید