زهره فلاح‌زاده: لیگ هجدهم فوتبال ایران هم تمام شد و تیم پرسپولیس به سومین قهرمانی پیاپی خود دست پیدا کرد و 2 تیم سپیدرود رشت و استقلال خوزستان به دسته پایین‌تر سقوط کردند. نگاهی اجمالی به این فصل انداختیم تا ببینیم لیگ ما پیشرفتی در این 18 سال داشته یا نه!
۴۷۴ گل زده؛ چهارمین فصل کم‌گل تاریخ لیگ برتر
در این فصل چندان بازی‌های پرگلی را شاهد نبودیم و هیچ تیمی نتوانست حتی به مرز ۵۰ گل هم برسد و جالب است که تیم قهرمان یعنی پرسپولیس جزو 3 تیم نخست هجومی لیگ هم نبود. در ۱۸ فصل تنها در 3 دوره اول لیگ که ۱۴ تیم حضور داشتند تعداد کل گل‌های یک فصل کمتر از لیگ هجدهم بود. در فصل‌های اول تا سوم به ترتیب ۳۸۲، ۴۰۲ و ‌۴۵۹ گل زده در لیگ ثبت شد. بیشترین گل زده در لیگ مربوط به لیگ ۱۸ تیمی و فصل نهم این رقابت‌هاست که ۷۸۲ گل رد و بدل شد و تیم قهرمان یعنی سپاهان ۶۷ گل زده داشت. البته رکورد بیشترین گل زده در لیگ به نام تیم استقلال تهران است که در فصل هشتم ۷۰ گل به ثمر رساند و قهرمان این رقابت‌ها شد. فصل گذشته هم آمار ۵۱۲ گل به ثبت رسید اما در این فصل تنها ۴۷۴ گل در لیگ زده شد که این نشان می‌دهد لیگ ما در امر گلزنی با مشکلاتی روبه‌رو است و تیم‌های ما بیشتر میل به دفاع دارند تا حمله!
 بیشترین برد در لیگ؛ پرسپولیس در یک فصل/ استقلال در مجموع
در فصلی که گذشت تیم پرسپولیس به همراه تیم رده سومی استقلال به یک اندازه به پیروزی دست یافتند و هر دو تیم 16 برد را در کارنامه خود ثبت کردند. با آنکه پرسپولیس تنها یک باخت در این فصل داشت اما به دلیل ۱۳ تساوی نتوانست آمار بردهای خود را بیشتر کند. البته بیشترین برد یک تیم به فصل شانزدهم بازمی‌گردد که پرسپولیس از ۳۰ بازی به ۲۰ برد دست یافت که در تاریخ لیگ برتر یک رکورد محسوب می‌شود اما در مجموع تیم استقلال با ۲۷۱ برد رکورد بیشترین پیروزی در تاریخ لیگ را دارد و تیم دوم پرسپولیس با ۲۵۴ برد است.
 بیشترین امتیاز در لیگ؛ استقلال و سپاهان در یک فصل/ استقلال در مجموع
در طول ۱۸ فصل با آنکه دو تیم پرسپولیس و سپاهان با ۵ عنوان قهرمانی بیشترین افتخارات را در لیگ دارند اما تیم استقلال با وجود 2 قهرمانی کمتر از 2 تیم پرافتخار لیگ، بیشترین امتیاز را در کل فصول به دست آورده است. استقلال ۱۳ دوره بین 3 تیم اول بوده و پرسپولیس ۹ و سپاهان تنها ۸ دوره در 3 رده اول این رقابت‌ها جای داشته‌اند. استقلال با ۹۸۶ امتیاز رکورددار بیشترین امتیاز در تاریخ لیگ برتر است و پس از آن پرسپولیس با 928 امتیاز در تعقیب تیم آبی‌پوش است. 2 تیم استقلال و سپاهان با ۶۷ امتیاز بیشترین امتیاز یک فصل را به نام خود ثبت کردند. سپاهان در 2 فصل نهم و یازدهم و استقلال در فصل دوازدهم ۶۷ امتیاز کسب کردند. در واقع در 6 فصل اخیر تیمی نتوانسته بیش از ۶۷ امتیاز کسب کند و  این درحالی است که پرسپولیس در این فصل تنها ۶۱ امتیار کسب کرده تا رکورد همچنان در اختیار 2 تیم استقلال و سپاهان باشد. البته کسب 67 امتیاز توسط استقلال و سپاهان در فصولی اتفاق افتاده که لیگ 18 تیمی بوده و آبی‌ها و زردها در 34 بازی 67 امتیاز با میانگین 97/1 امتیاز در هر بازی کسب کرده‌اند اما پرسپولیس در زمانی که لیگ 16 تیمی بوده به تنهایی 66 امتیاز کسب کرده که با میانگین 2/2 امتیاز در هر بازی رکورددار لیگ برتر از این حیث محسوب می‌شود.
 رکورد کمترین باخت؛ پرسپولیس در یک فصل/ استقلال در مجموع
تیم پرسپولیس در لیگ هجدهم توانست با یک شکست رکورد کمترین باخت در یک فصل را بشکند و به قهرمانی دست پیدا کند. نکته جالب آنکه تیم سپاهان هم در همین فصل با 2 ‌باخت دومین تیم برتر در یک فصل است اما در مجموع تیم استقلال تهران با ۱۰۷ باخت کمترین شکست را در تاریخ لیگ برتر ثبت کرده و پرسپولیس با ۱۱۹ باخت در رده دوم است. (این رتبه‌بندی با توجه به حضور این تیم‌ها در تمام 18 دوره لیگ برتر است.) غیر از آمار بالا، عنوان آقای گلی این فصل از رقابت‌ها از آن دو بازیکن خارجی (لوسیانو پریرا و کی‌روش استنلی) با ۱۶ گل زده شد که تعداد گل‌ها هم نمی‌تواند کسی را قانع کند که خارجی‌های ما گلزن و درجه یک بوده‌اند و هم نشان می‌دهد مهاجمان ایرانی عملکرد فوق‌العاده ضعیفی داشته‌اند. از ۴۶ گل زده برترین تیم هجومی یعنی سپاهان، کی‌روش استنلی با ۱۶ گل آقای گل این فصل شده که سهم او ۳۵ درصد از تعداد کل گل‌های زده این تیم است‌. این درحالی است که در تیم‌های برتر جهان حداقل بالای ۶۰ درصد گل‌ها را مهاجمان می‌زنند. با توجه به آمار بالا آیا لیگ ما پیشرفتی داشته است؟ اگر قرار باشد یک پدیده از لیگ امسال معرفی کنیم چه کسی است؟ لیگی که نه بازیکنی به فوتبال ما معرفی کرد و نه بار فنی بالایی داشت، چه کمکی به فوتبال ما کرده است؟

چرا پرامتیازترین تیم ادوار لیگ برتر پرافتخارترین تیم نیست؟
محسن جندقی: فقط 5 تیم؛ فقط 5 تیم در 18 دوره لیگ برتر به طور کامل حضور داشته‌اند و 552 بازی انجام داده‌اند تا ثابت شود که روسای لیگ چه تیم‌هایی هستند. استقلال، پرسپولیس، سپاهان، ذوب‌آهن و سایپا 5 تیم لیگ برتری هستند که می‌توان آنها را باثبات‌ترین تیم‌ها دانست. غیر از ذوب‌آهن 4 تیم دیگر سابقه قهرمانی دارند اما جالب‌ترین بخش ماجرا این است که با وجود اینکه سایپا در همه ادوار لیگ برتر حضور داشته اما فولاد خوزستان با حضور کمتر در این لیگ در جدول مجموع امتیازها در رتبه‌ای بالاتر از سایپا قرار گرفته و این به معنای آن است که نارنجی‌پوشان تهرانی یک متوسط تمام عیار هستند.
از نکات جالب دیگر جدول تمام ادوار لیگ برتر،‌ حضور تراکتورسازی در رده هفتم است و این یعنی تراکتورسازان در 11 دوره حضور در لیگ برتر همواره جزو امتیازگیرترین تیم‌ها محسوب ‌شده‌اند.
جدول 18 دوره لیگ برتر به همگان ثابت می‌کند که استقلال با وجود اینکه با اختلاف بسیار زیاد در راس جدول امتیازی قرار دارد اما در جمع باثبات‌ها جزو تیم‌هایی بوده که به اول بودن عادت نکرده است. استقلال فقط 3 بار قهرمان لیگ برتر شده و این سه جام را فقط با مربی ایرانی تجربه کرده است: امیر قلعه‌نویی. بله! فرمانده لیگ برتر امیر قلعه‌نویی است با 5 قهرمانی در کارنامه. امیر غیر از استقلال 2 بار با سپاهان قهرمان لیگ برتر شده و در سال‌هایی که قهرمان هم نشده یا دوم بوده یا در بدترین حالت سوم!   این پیام روشنی است که امیر قلعه‌نویی به اندازه پرافتخارترین تیم‌های لیگ برتر یعنی پرسپولیس و سپاهان، جام قهرمانی را به خانه برده و شاید هنوز بهترین گزینه برای آبی‌های پایتخت باشد. پرسپولیس تهران پس از گذراندن یک دوره سخت و ملال‌آور در لیگ برتر 4 سالی است به قدرت اول لیگ تبدیل شده و حتی توانست برای نخستین بار در تاریخ باشگاهی خود به فینال آسیا راه یابد. در طول برگزاری 18 دوره لیگ برتر فقط 3 تیم ایرانی موفق شده‌اند به فینال لیگ قهرمانان آسیا راه یایند: پرسپولیس، سپاهان و ذوب‌آهن. هر سه تیم ایرانی در فینال آسیا شکست خورده‌اند اما همین نایب‌قهرمانی آسیا نشان می‌دهد باثبات‌های لیگ برتر در صورت برنامه‌ریزی بهتر می‌توانند در مسابقات فراملی نیز نتایج شگفت‌انگیز بگیرند.  پرسپولیس در جدول 18 دوره لیگ برتر دوم است و چندین سال طول می‌کشد که به امتیازهای استقلال برسد اما نکته این است که سرخ‌های پایتخت با فرمول ثبات موفق به خلق هت‌تریک قهرمانی با یک مربی واحد شده‌اند و این یک رکورد در لیگ برتر محسوب می‌شود. در 18 دوره لیگ برتر فقط سپاهان موفق به کسب جام در 3 سال متوالی شده اما این افتخار با 2 مربی کسب شده است. پرسپولیسی‌ها تا قبل از قهرمانی‌های متوالی در رتبه‌ای پایین‌‌تر از سپاهان قرار داشتند اما برانکو ایوانکوویچ و پرسپولیس موفق شدند قدرت بلامنازع لیگ برتر در سال‌های اخیر شوند. اکسیر قهرمانی سرخ‌ها برانکو است و ثبات. سرخ‌ها دوست دارند همچنان پادشاه لیگ برتر باقی بمانند اما با موانعی جدی روبه‌رو هستند: استقلال باانگیزه و زخم‌خورده و سپاهان پرافتخار. جدول 18 دوره لیگ برتر نشان می‌دهد پرامتیازترین‌ همیشه بهترین نیست و افتخار و قهرمانی به چیزهایی بیشتر از ثبات 18 دوره‌ای نیاز دارد؛ چیزی مثل یک مربی پرافتخار و معتقد به اصول.