در شرایطی که بیش از 2 هفته از ضرب‌الاجل شورای عالی امنیت ملی به سران کشورهای باقیمانده در برجام برای تامین مطالبات ایران و انجام تعهدات‌شان بویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی می‌گذرد، به نظر می‌رسد 3 کشور اروپایی آلمان، انگلیس و فرانسه در سایه رویکرد انفعالی چند سال گذشته دستگاه دیپلماسی، برنامه‌ای جدی برای تغییر رویکرد خود در قبال مطالبات ایران در برجام ندارند.
به گزارش «وطن‌‌امروز»، روز گذشته نوری مدیرعامل شرکت ایرانی اینستکس (طرف ایرانی سازوکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا) درباره آخرین وضعیت این شرکت گفت: هم‌اکنون سازوکارها و مسائل تکنیکی و فنی برای برقراری مبادلات تجاری و مالی «درحال تدوین» است. وی افزود: درصدد انجام یک صادرات آزمایشی هستیم تا تمام مشکلات این سازوکار مشخص شود. نکته قابل توجه در سخنان مدیر شرکت ایرانی اینستکس اما اشاره به عدم تغییر رویکرد مدیران اروپایی این سازوکار اروپایی پس از اولتیماتوم 2 هفته قبل ایران بود. وی در این باره به ارگان دولت گفته است: «از زمانی که اولتیماتوم ۶۰ روزه ایران به اروپایی‌ها از سوی رئیس‌جمهور اعلام شد، رفتار مسؤولان اینستکس هیچ تغییری نکرده است!» اینستکس یا سازوکار مالی ویژه اروپا بهمن‌ماه سال گذشته و پس از چند بار خلف‌وعده اروپایی‌ها جهت جبران تبعات خروج آمریکا از برجام و تامین مطالبات ایران در حوزه‌های بانکی و نفتی به ایران ارائه شد. البته اروپا قرار بود تیرماه 97 و حداکثر 2 ماه پس از خروج آمریکا از برجام بسته ویژه مالی خود را به ایران ارائه دهد اما با بدعهدی این موعد را به 13 آبان و سپس پایان سال میلادی 2018 موکول و در نهایت بهمن‌ماه سال گذشته شرکت ذی‌حسابی مشترک مذکور را البته روی کاغذ رونمایی کرد. سامانه‌ای که نه‌تنها مطالبات اصلی ایران در برجام را تامین نمی‌کند بلکه به گفته مدیرعامل شرکت ایرانی متناظر آن در انتظار انجام یک صادرات آزمایشی است! تعلل یکساله اروپا در انجام تعهدات برجامی خود تا جایی پیش رفت که مسؤولان دستگاه دیپلماسی دولت که سال گذشته به صورت مکرر به تمجید از مواضع سیاسی اروپا در حمایت از برجام پرداخته و حتی در مواردی خلف‌وعده این 3 کشور را توجیه می‌کردند نیز، لب به انتقاد گشوده و از اروپا عمل به تعهدات خود در حوزه‌های بانکی و نفتی را خواستار شدند به گونه‌ای که محمدجواد ظریف 25 فروردین‌ماه گذشته در این باره گفت: «اروپایی‌ها بسیار عقب هستند و نباید اینطور تصور کنند که جمهوری اسلامی منتظر آنها می‌ماند. ما روابط بسیار خوبی با همسایگان‌مان داریم و سازوکارهای مشابهی با بسیاری از کشورها راه‌اندازی کرده ایم که عمل می‌کند. من نمی‌دانم اروپایی‌ها برای یک سازوکار مقدماتی چقدر وقت نیاز دارند»!
اینستکس کار نمی‌کند!
به نظر می‌رسد اروپایی‌ها نه‌تنها برای جبران کم‌کاری‌های خود طی ضرب‌الاجل 60 روزه ایران برنامه‌ای ندارند که حتی از بهمن‌ماه گذشته تاکنون نیز هیچ اقدامی برای پیشبرد و اجرایی کردن بسته پیشنهادی خود (اینستکس) صورت نداده‌اند، به گونه‌ای که دیروز سفیر اسلوونی در تهران با بیان اینکه فعلا اینستکس اصلا فعال نیست، اعلام کرد: احتمالا تا 2 ماه دیگر آغاز به کار خواهد کرد! این مقام اروپایی در گفت‌وگو با یکی از روزنامه‌های حامی دولت همچنین تاکید کرد: «اولین معاملات مالی که در اینستکس صورت می‌گیرد، در زمینه دارو و کالاهای اساسی برای ایران است اما هنوز این کانال مالی کار نمی‌کند»! گفتنی است «وطن‌‌امروز» 21 اردیبهشت‌ماه یک روز پس از واکنش توهین‌آمیز اروپا در رد ضرب‌الاجل 60 روزه ایران در گزارشی آورده بود: «واکنش صریح اتحادیه اروپایی به اقدام اخیر ایران در کاهش تعهدات هسته‌ای و نپذیرفتن اولتیماتوم 60 روزه نتیجه مماشات بیش از اندازه مسؤولان دستگاه دیپلماسی با خلف‌وعده‌‌های مکرر اروپا در یک سال گذشته است. واکنش گستاخانه اروپا به اقدام هسته‌ای اخیر ایران قبل از هر چیز نشان داد اقدام دولت در محدود‌‌سازی
2 تعهد هسته‌ای برای وادار کردن سایر طرف‌ها به انجام تعهدات‌شان به اندازه کافی موثر و محرک نبوده و همچنانکه پیش از این برخی رسانه‌ها و کارشناسان مطرح کرده بودند بهتر بود دولت در نخستین گام، برداشتن سطح غنی‌‌سازی را در دستور کار قرار می‌داد».