محسن شهمیرزادی: کمتر از 2 سال پیش گزارش تحقیقی نیویورکتایمز دنیای سینما را به شکل شگرفی دگرگون کرد؛ گزارشی که آن روزها از فساد اخلاقی «هاروی واینستین» تهیهکننده سرشناس هالیوودی آن هم طی 30 سال منتشر شد، در ابتدا چندان جدی گرفته نشد، چرا که تنها جمع معدودی از طعمههایش حاضر شده بودند اعتراف کنند که وی به آنها تعرض جنسی کرده است اما با انتشار این گزارش دومینوی رسوایی واینستین آغاز شد و در کمتر از یک سال بیش از 82 زن از وی به جرم تعرض جنسی شکایت کردند. در لیست بلندبالای شاکیان نامهایی چون آنجلینا جولی، گوئینت پالترو، لایست آنتونی، آسیا آرجنتو، رزانا آرکت، جسیکا بارت، کیت بکینسیل و... دیده میشد. این دومینو صرفا محدود به واینستین نشد، بلکه با جرأت یافتن زنان شاغل در هالیوود، بخش زیادی از چهرههای سرشناس سینمای جهان متهم به تجاوز و تعرض جنسی شدند و بسیاری از پروژههای سینمایی و تلویزیونی نیز تحت تاثیر این افشاگریها قرار گرفت. مورگان فریمن، هاروی واینستین، بن افلک، کوین اسپیسی و بیل کازبی تنها بخشی از فهرست بلندبالای سینماگرانی هستند که به جرم تعرض جنسی به زنان از آنها شکایت شد. این رسوایی موجب پدید آمدن جنبش «من همچنین» شد و «Me Too» به عنوان رمز مشترک قربانیان و معترضان به تعرض جنسی در تمام رویدادهای سینمایی از جمله جشنواره کن و جایزه فیلم اسکار قابل مشاهده بود.
اکنون که بیش از یک سال و نیم از ماجرای رسوایی واینستین میگذرد، تب افشاگریها فروکش کرده اما خاموش نشده، چرا که هر از چندگاهی خبری جدید از رسوایی سینماگران هالیوودی تب «Me Too» را بار دیگر داغ میکند. در تمام این مدت اخبار پیرامون واینستین تداوم داشت و دادگاههای این تهیهکننده توسط روزنامهنگاران پیگیری میشد. اخیرا و در جریان دادگاههای واینستین مشخص شده وی در شرایطی که بتواند رضایت شاکیان را جلب کند، میتواند با پرداخت غرامت 44 میلیون دلاری از سوی بیمه تبرئه شود. اتفاقی که قطعا بسیاری از دغدغهمندان این چالش بزرگ در هالیوود را به ناامیدی میکشاند. در این شرایط واینستین میتواند با جلب رضایت تعداد زیادی از شاکیان عملا از اتهامات تبرئه شود و بهواسطه پرداخت غرامت مالی تمام جرمهای اتفاق افتاده در 30 سال اخیر را بخرد. این ترفند در واقع نوعی مصالحه قانونی به حساب میآید که شاکی با دریافت غرامت از شکایت خود صرفنظر کرده و بین طرفین مصالحه برقرار میشود. آسوشیتدپرس در توئیتی با تایید این خبر از جانب «آدام هریس» یکی از وکلای باب واینستین (برادر هاروی و شریک او در راهاندازی استودیوی سینمایی) اعلام داشته که وکلای واینستین به قاضی اعلام کردهاند طرفین دعوا بر سر اصول یک توافقنامه اقتصادی موافقت کردهاند. این خبر حکایت از آن دارد که اکثریت شاکیان راضی به دریافت غرامت و پس گرفتن شکایت خود شدهاند.
اما بر سر راه توافق اقتصادی واینستین با شاکیانش چند مانع وجود دارد؛ نخست برخی شاکیان که معتقدند باید مبلغ بیشتری به آنها غرامت داده شود. این افراد با اصل دریافت غرامت و رضایت دادن مشکلی ندارند، بلکه معتقدند مبلغ پرداختی بسیار کمتر از حد انتظار است. «زویی براک» از جمله «مدل»هایی که از شاکیان پرونده واینستین است، گفت زمانی پرونده قضایی علیه او را به عنوان بهترین راه برای مجازات او میدید اما حالا میگوید وقتی فهمیده مذاکرهکنندگان دارند با یک توافق ۴۴ میلیون دلاری که رقمش هم بسیار پایینتر از ۹۰ میلیون دلار مورد انتظار اولیه است این پرونده را میبندند، قلبش شکسته است. وکلای «ودیل دیوید» از دیگر شاکیان پرونده هم انزجار خود را نسبت به این توافق اعلام کردند و گفتند موکلشان آن را رد خواهد کرد، چون غرامت پرداختی برای شاکیها بسیار پایین است. «کادیان نوبل» بازیگری که ادعا کرده واینستین در فستیوال کن از او سوءاستفاده جنسی کرده است گفت از دریافت هر مقدار غرامت خوشحال خواهد بود اما هیچ مقدار پول نمیتواند باعث از بین رفتن رنجش روانی متحمل شده توسط قربانیان او شود. اما در مقابل هستند شاکیانی که حاضر به دریافت غرامت نیستند و معتقدند تنها راه مجازات واینستین ادامه برگزاری دادگاهها و مجازات قانونی او است. وکلای یکی از قربانیها در بیانیهای اعلام کردند: «توافق پیشنهادی به هاروی واینستین و تمام مردانی که به او اجازه این سوءاستفادهها را دادند از جمله برادرش رابرت واینستین اجازه میدهد از زیر بار هرگونه مسؤولیت قانونی فرار کنند و ظاهراً این رقم در حالی پرداخت میشود که آنها حتی یک دلار از پول خودشان خرج نخواهند کرد».
از آنجایی که این توافق اقتصادی زمانی معنا مییابد که واینستین بتواند همه شاکیها را مجاب به دریافت غرامت کند، باید منتظر ماند و دید آیا شاکیان 82 نفر پرونده وی همگی حاضر به دریافت پول و صرف نظر از شکایتشان خواهند شد؟ آنچه در این میان مهم است اینکه تکلیف پرونده واینستین تاثیر بسیاری بر سایر پروندهها خواهد داشت؛ بیثمر ماندن شکایتها و صرف دریافت غرامت، بسیاری از زنان قربانی در هالیوود را از افشاگری علیه تعرض جنسی نسبت به آنها مردد میکند و عملا بسیاری از تلاشها برای مسدود کردن مسیر سوءاستفاده از زنان ناکام میماند.