گروه سیاسی: در شرایطی که در سایه مقاومت ایران، راهبرد موسوم به فشار حداکثری آمریکا علیه کشورمان شکست خورده و ادعاهای ضدایرانی این کشور یکی پس از دیگری با تردید جامعه جهانی مواجه می‌شود، پاتریک شاناهان، سرپرست وزارت دفاع آمریکا و از جمله چهره‌های نزدیک به جان بولتون از سمت خود استعفا کرد.
به گزارش «وطن‌‌امروز»، روز گذشته دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا با انتشار توئیتی از کناره‌گیری شاناهان از سمت خود به‌عنوان سرپرست وزارت دفاع آمریکا خبر داد. ترامپ نوشت: «پاتریک شاناهان، سرپرست وزارت دفاع که کار فوق‌العاده‌ای انجام داده است، تصمیم گرفته فرآیند تأیید خود [در سنای آمریکا]را پیش نبرد تا بتواند زمان بیشتری را به خانواده‌اش اختصاص دهد». رئیس‌جمهوری آمریکا ضمن تشکر از شاناهان به خاطر «خدمات برجسته او»، اعلام کرد مارک اسپر را به‌عنوان سرپرست جدید پنتاگون معرفی خواهد کرد. ترامپ در این باره نوشت: «مارک را می‌شناسم و هیچ تردیدی ندارم که او کار شگفت‌انگیزی انجام خواهد داد». طبق این گزارش، شاناهان از ژانویه امسال پس از آن سرپرستی پنتاگون را بر عهده گرفت که جیمز متیس، وزیر دفاع دولت ترامپ بر سر اختلافاتی که با رئیس‌جمهوری این کشور داشت، از سمت خود کنار رفت.
استعفای شاناهان درست در بحبوحه واکنش‌های منفی بین‌المللی به ادعای ضدایرانی آمریکا مبنی بر دست داشتن ایران در حمله به 2 نفتکش در دریای عمان رخ داده است. چند روز پیش در پی انفجار 2 نفتکش در دریای عمان، وزارت دفاع آمریکا با انتشار فیلم و عکس‌هایی نه‌چندان شفاف مدعی دست داشتن ایران در این حادثه شد. در همین راستا پاتریک شاناهان، سرپرست مستعفی وزارت دفاع آمریکا 2 روز پیش ضمن اتهام‌زنی به ایران، حمله به 2 نفتکش در دریای عمان را «مشکلی جهانی» خواند و از اراده آمریکا برای رسیدن به یک «اجماع جهانی» در این‌باره خبر داد. این اتهام‌زنی بدون سند شاناهان و وزارت دفاع آمریکا اما در عمل به معضلی بزرگ برای این کشور تبدیل شد به‌گونه‌ای که هم مالک این نفتکش‌ها و هم عموم کشورهای دنیا در آسیا و حتی اروپا ادعای آمریکایی‌ها را تحویل نگرفتند.
مالک ژاپنی این نفتکش با تاکید بر اینکه ادعای آمریکا اشتباه است، در جریان یک کنفرانس خبری در توکیو سخنان مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا را زیر سوال برد. «کاتادا» در فیلمی که نیروی دریایی آمریکا منتشر کرده و در آن ادعا شده بود یک قایق ایرانی در حال جدا کردن یک مین عمل نکرده از بدنه نفتکش ژاپنی به نام «کوکوکا» است، تشکیک کرد. مالک نفتکش ژاپنی همچنین گفت برخلاف ادعای آمریکا کشتی کوکوکا توسط یک شیء پرنده هدف قرار گرفته است نه توسط مین. او گفت: «به نظر می‌رسد یک شیء به سمت آنها پرواز کرد. این شیء باعث ایجاد حفره مورد نظر [در بدنه کشتی] شد. گزارشی که من دریافت کردم این است». او در ادامه هدف قرار گرفتن نفتکش توسط اژدر را هم رد کرد. او گفت: «به احتمال زیاد این کشتی‌ها توسط یک شیء پرنده هدف قرار گرفته‌اند. محل اصابت، کاملاً بالای آب است. فکر نمی‌کنم اژدر بوده باشد».
علاوه بر ژاپن، 3 کشور آلمان، فرانسه و انگلیس هم ادعای آمریکا را تحویل نگرفتند. در همین راستا وزیر خارجه آلمان گفت ویدئویی که آمریکا از نفتکش ژاپنی منتشر کرده است برای نتیجه‌گیری درباره نقش ایران در حمله به نفتکش‌ها کافی نیست. هایکو ماس گفت: «این ویدئو کافی نیست. بله! ما می‌توانیم بفهمیم در این ویدئو چه اتفاقی می‌افتد اما نمی‌توان با آن به نتیجه‌گیری نهایی رسید. این ویدئو برای من کافی نیست». وزیر خارجه انگلیس نیز هرچند هم‌راستا با آمریکا اتهاماتی را به ایران نسبت داد اما تاکید کرد کشورش درباره این حمله تحقیقات مستقلی انجام خواهد داد. همچنین خبرگزاری رویترز هم به نقل از یک مقام دولت فرانسه نوشت پاریس بعد از این حادثه از همه طرف‌ها خواسته خویشتنداری نشان دهند. «ناتالی توچی» از مشاوران ارشد «فدریکا موگرینی» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی نیز ضمن تشکیک در ادعاهای آمریکا و فیلم منتشرشده از سوی واشنگتن مبنی بر دست داشتن ایران در حادثه انفجار 2 نفتکش گفت: ما قبل از اینکه کسی را مقصر کنیم به ادله موثق نیاز داریم. او با بیان اینکه ایرانی‌ها بازیگرانی بسیار معقول هستند، گفت: اینکه آنها در زمان حضور نخست‌وزیر ژاپن در تهران به یک کشتی ژاپنی حمله کنند «کار چندان معقولی نیست».
بر همین اساس به نظر می‌رسد گاف وزارت دفاع آمریکا و مضحکه شدن این کشور در دنیا در استعفای پاتریک شاناهان بی‌تاثیر نبوده باشد. این البته نخستین بار نیست که شاناهان و وزارت دفاع آمریکا ادعاهای گزاف و غیرواقعی علیه ایران مطرح و سپس عقب‌نشینی می‌کنند؛ یک‌ماه پیش نیز نیویورک‌تایمز با انتشار گزارشی از بازبینی طرح‌های نظامی آمریکا علیه ایران خبر داده بود. این نشریه ادعا کرده بود پاتریک شاناهان، سرپرست وزارت دفاع آمریکا پنجشنبه گذشته طرح‌های نظامی
به‌روز شده را به رئیس‌جمهوری این کشور و مشاورانش ارائه داده است. به نوشته این نشریه، در صورت حمله ایران به نیروهای آمریکایی یا نزدیک شدن تهران به ساخت سلاح هسته‌ای، واشنگتن 120 هزار سرباز به خاورمیانه خواهد فرستاد!
نیویورک‌تایمز بدون نام بردن از مقام ارشدی که این اطلاعات را به این روزنامه داده، نوشته بود این رویکرد از سوی جان بولتون، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ و از محافظه‌کاران تندرو پیشنهاد شده است.
در فاصله کمتر از یک روز پس از انتشار این خبر، دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا روز سه‌شنبه ۱۴ مه، طرح اعزام ۱۲۰ هزار سرباز به خاورمیانه درصورت حمله ایران به نیروهای این کشور یا نزدیک شدن تهران به ساخت سلاح هسته‌ای را تکذیب کرد.
شاناهان که در مدت تصدی سرپرستی وزارت دفاع آمریکا همواره از نیروهای نزدیک به بولتون شناخته می‌شد، اول خردادماه گذشته نیز با حضور در کنگره این کشور ادعاهای ضدایرانی خود را تکرار کرد. وی که به همراه پمپئو در جلسه کنگره حضور یافته بود، باز هم به اسناد و مدارکی درباره تهدید بودن ایران اشاره کرد که از نظر نمایندگان کنگره قابل اعتماد و موثق نبوده‌‌اند. آنطور که رویترز گزارش داده است، شاناهان در این جلسه که پشت درهای بسته برگزار شد به نمایندگان کنگره گفت: ایران در ابتدای امر، ما و متحدان‌مان را تهدید کرده بود اما بعد از مدتی این تهدید برطرف شد. در ابتدای امر ما شاهد مجهز کردن قایق‌‌های تندرو سپاه ایران به موشک بودیم و به نظر می‌رسید آنها قصد دارند اهداف عربستانی و اماراتی را در خلیج‌فارس بزنند اما بعد از مدتی که تنش‌ها بالا گرفت و ما ناوگروه آبراهام لینکلن را به خلیج‌فارس فرستادیم، ایرانی‌ها هم تجهیزات موشکی را از روی قایق‌‌های خود برداشتند و این تهدید برطرف شد!
با همه اینها به نظر می‌رسد شکست راهبرد فشار حداکثری آمریکا علیه ایران را باید دلیل اصلی استعفای شاناهان ارزیابی کرد. چنانکه چندی پیش نیز شایعه اخراج جان بولتون، حقوق‌بگیر منافقین و مشاور امنیت ملی ترامپ از کاخ سفید مطرح شده بود. هر چند آن شایعه تکذیب شد اما روشن است که جایگاه بولتون نیز تا حد زیادی در کاخ سفید تقلیل یافته و حتی ترامپ نیز چند هفته پیش از کنترل و تعدیل مواضع مشاور امنیت ملی خود سخن گفته بود.
روایت واشنگتن‌پست از استعفای شاناهان
روزنامه واشنگتن پست روز گذشته در واکنش به استعفای پاتریک شاناهان، سرپرست وزارت دفاع آمریکا، یکی از دلایل این استعفا را بی‌اعتباری راهبردهای ترامپ در قبال ایران برشمرد. در گزارش این نشریه به قلم دیوید ایگناتیوس آمده: یکی از مقامات ارشد سابق دفاعی گفت: «هیچ اعتباری در رابطه با اعتماد متحدان اصلی آمریکا در اروپا و آسیا به این کشور وجود ندارد. ما خودمان را به جای ایران منزوی کردیم». به گزارش «وطن‌‌امروز»، در ادامه این گزارش آمده: یکی از دلایل خروج شاناهان از وزارت دفاع سرگیجه‌ای است که در سیاست خارجی آمریکا وجود دارد. پس از ادعای ترامپ مبنی بر متهم کردن ایران در حمله به 2 نفتکش در دریای عمان، شک و تردیدها در جهان نسبت به سیاست‌های دولت ترامپ تشدید شد. واشنگتن‌پست می‌افزاید: در خارج و داخل آمریکا هنوز هم شکافی گسترده وجود دارد. رئیس‌جمهوری که بارها به متحدان عمده آمریکا توهین و سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا را محکوم کرده است، دریافته ارزش سخنانش که باید به‌عنوان بهترین سلاح آمریکا برای محاصره ایران به حساب آید، کاهش یافته است. این رسانه آمریکایی با اشاره به این که بعد از آنکه تهران اعلام کرد ظرف 10 روز دیگر از محدودیت‌های غنی‌سازی اورانیوم که در توافق هسته‌ای 2015 تعیین شده عبور خواهد کرد، اذعان کرد: توانایی ترامپ برای تاثیرگذاری بر محدودیت‌های اعلامی تهران از طریق دیپلماسی تقریبا صفر است. واشنگتن‌پست در ادامه با تشریح راهبرد دولت ترامپ درباره سیاست فشار حداکثری بر ایران نوشت: استراتژی دولت ترامپ این بود که کشورهای اروپایی، ایران را مجبور به ادامه مذاکره برای ادامه برجام و توافق جدید کنند و ترامپ پس از خروج از برجام تحریم‌های جدیدی را برای حصول یک توافق جدید و سخت‌تر وضع کرد اما ایران از اوایل اردیبهشت به‌رغم فشار حداکثری ترامپ به سمت مقاومت بیشتر حرکت کرد.