گروه اجتماعی: بررسی طرح تعطیلی همه مراکز اداری، آموزشی و قضایی استانها و شهرستانها در پنجشنبهها همانند تهران این هفته در دستور کار کمیسیون آموزش و تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی قرار دارد.
به گزارش «وطنامروز» حدود یک ماه پیش نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرحی را برای تعطیلی مراکز اداری و آموزشی و قضایی در همه استانها و شهرستانها همانند تهران در پنجشنبهها تدوین کردند. این طرح در اختیار هیات رئیسه مجلس قرار داده شد تا در کمیسیون اجتماعی بررسیهای لازم روی آن انجام و برای تصویب به صحن علنی پارلمان ارائه شود. در مقدمه این طرح آمده است: «روزهای پنجشنبه وزارتخانهها و مراکز قضایی در تهران و مجلس شورای اسلامی تعطیل است، همچنین بخشی از نظام اداری، شرکتهای گاز، مخابرات، نفت و برق و مدارس تعطیل است. اجرای این طرح به منظور هماهنگی هرچه بیشتر نظام اجرایی و قضایی کشور و جلوگیری از
هزینههای اداری و پیشگیری از آلودگی هوای شهرها بویژه کلانشهرها، کاهش رفت و آمد، کاهش هزینه حملونقل و رفع مشکلات خانوادههایی که فرزندان آنها روزهای پنجشنبه در منزل هستند، موثر بوده و باعث کاهش مصرف انرژی در ادارات و نهادهای انقلاب اسلامی میشود». بر اساس ماده واحده این طرح «به موجب این مصوبه همه مراکز اداری و قضایی مراکز استانها همانند تهران [در روزهای پنجشنبه] از تاریخ تصویب این قانون تعطیل بوده و ساعت کار کارمندان دولت 44 ساعت در هفته تغییری با این مصوبه نخواهد داشت».
معطلی 3 ساله یک طرح
طرح 2 روزه شدن تعطیلات از سال ۱۳۹۵ در کشور مطرح شد. با این وجود به نظر میرسد نمایندگان بهارستان و ساکنان پاستور نتوانستهاند در این سه سال بر موانع ذهنی 2 روزه شدن تعطیلات غلبه کنند. نگاهی به سیر زمانی «مدیریت تعطیلات» در کشورهای مختلف نشان میدهد در حال حاضر فقط ایران، بوتان و نپال هستند که تعطیلات پایان هفته یک روزه دارند. تجربه نشان داده 2 روزه شدن تعطیلات پایان هفته میتواند از کانالهایی مانند تحریک بخشهای خدماتی، توسعه گردشگری و افزایش بهرهوری موجب تحریک رشد اقتصادی شود. شورای عالی انقلاب فرهنگی در گزارشی که در سال ۱۳۹۵ به انتشار رساند بهبود سلامت جسمی و روحی، تحکیم بنیان خانواده و ایجاد فرصت برای انجام فرایض دینی و حضور در مراسمهای ملی را بهعنوان آثار مثبت فرهنگی، دینی و مذهبی تعطیلات معرفی کرده است. همچنین به عقیده کارشناسان علوم زیستمحیطی دو روزه شدن تعطیلات علاوه بر کاهش حجم ترافیک و در نتیجه احتمال تصادفات، یک تغییر زمانی الزامی برای تکمیل سیر خودپالایندگی هوا و بهبود وضعیت هوایی در کلانشهرهای کشور است. روانشناسان حوزه کار بر این باورند روزهای نیمه تعطیل با وجود داشتن آثار سوء یک روز کاری مانند آلودگی، ترافیک، خستگی و هزینههای اداری، کمبهرهورترین بازه کاری کارکنان است، چرا که تقریباً همه یک روز نیمهکاری صرف فرآیند تطابق و جداشدن از محیط کار میشود و کارکنان در این بازه تمرکز چندانی بر کار خود ندارند. بنابراین تعطیل شدن پنجشنبهها بهعنوان یک روز نیمه تعطیل در نهایت از یک سو اثر معناداری بر خروجی هفتگی کارمندان ندارد و از سوی دیگر هزینههای ناشی از ترافیک، آلودگی هوا و مصرف انرژی را رقیقتر میکند، البته به شرطی که مراکز آموزشی کشور نیز همسو با ادارات و مراکز قضایی در روزهای پنجشنبه تعطیل شود، چرا که در صورت تعطیل نبودن مراکز آموزشی، از یکسو ترافیک و آلودگی هوا تغییر چندانی نخواهد کرد و از سوی دیگر به واسطه اثرگذاری بر برنامه فراغت خانوادهها، مانع از بروز آثار اقتصادی مثبت 2 روزه شدن تعطیلات خواهد شد. بر مبنای طرح پیشنهادی مجلس، در صورت تصویب تعطیلی نهادهای دولتی و قضایی شهرستانها در روزهای پنجشنبه، ساعات کاری در دیگر روزها بهگونهای خواهد بود که تعداد کل ساعات کاری هفتگی کارکنان به مرز قانونی ۴۴ ساعت در هفته برسد. به نظر میرسد برای همسانسازی ساعات کاری ادارات در تهران و شهرستانها و ساعات پایان کاری ادارات از ۱۴:۳۰ به ۱۶ تغییر خواهد کرد. اتفاقی که میتواند به هماهنگتر شدن ادارات دولتی در تهران و شهرستانها منجر شود. البته در صورت تصویب این طرح تعداد ساعات کار روزانه کارمندان در روزهای شنبه تا چهارشنبه به حدود ۹ ساعت در روز افزایش خواهد یافت.
تعطیلی پنجشنبهها به نفع اقتصاد نیست
در همینباره نادر قاضیپور، نماینده مردم ارومیه در مجلس میگوید: طرح جدید نمایندگان مجلس برای تعطیلی ادارات در روزهای پنجشنبه به نفع اقتصاد کشور نیست؛ در چند سال گذشته وزارتخانهها، مراکز قضایی و به تبع آن برخی ادارات در تهران روزهای پنجشنبه تعطیل بودهاند ولی تعطیلی سراسری کشور در پنجشنبهها با توجه به شرایط فعلی به هیچ روی به نفع اقتصاد کشور نیست. وی تصریح میکند: با توجه به بالا بودن تعداد تعطیلات مناسبتی در کشور، اجرای این طرح به ضرر کشور بوده و بنده مخالف اجرای این طرح هستم. قاضیپور در ادامه با اشاره به اینکه برخی ادارات و بانکها به دلیل داشتن واحد ارزی، معاملات تجاری و ساعات کاری کشورهای مختلف باید ۲۴ ساعته مشغول به کار باشند، خاطرنشان میکند: تصویب طرح تعطیلی پنجشنبهها یک مانع بزرگ برای پیشرفت کشور است.
تعطیلی شنبهها به جای پنجشنبهها
2 سال پیش نیز سلمان خدادادی، رئیس وقت کمیسیون اجتماعی مجلس درباره وضعیت طرح ساماندهی تعطیلات گفته بود: در این طرح پیشنهاد شده شنبهها بهجای پنجشنبهها تعطیل شود و تعطیلی روزهای ۲۹ اسفند و ۱۳ فروردین و نیمه خرداد حذف شود. بهگفته خدادادی این طرح برای بررسی بیشتر به مرکز پژوهشها ارجاع شده تا نظرات دانشگاهیان، جامعهشناسان و کارشناسان حوزههای اجتماعی و سیاسی را دریافت و تا یک ماه آینده جمعبندی کند. البته تاکنون مرکز پژوهشها در اینباره گزارشی ارائه نداده است. وی با یادآوری اینکه سازماندهی و ساماندهی تعطیلات رسمی کشور امری ضروری است، افزود: موضوع ساماندهی تعطیلات رسمی کشور دغدغه مجالس ششم تا دهم بوده اما به دلیل آنکه در میان علما، صاحبنظران و نخبگان موضوعی چالشزا و بحثبرانگیز بوده، بنابراین تاکنون تعیین تکلیف نشده است. نماینده مردم ملکان در مجلس یادآور شد: کلیات این طرح در کمیسیون اجتماعی رد شد و از آنجا که طرح ساماندهی تعطیلات رسمی جامعیت و پختگی لازم را نداشت، از مرکز پژوهشهای مجلس درخواست کردیم کار تحقیقاتی و کارشناسی روی آن انجام دهد.