نوید مؤمن: تلاش بیوقفه جان بولتون، مایک پمپئو و برایان هوک برای مقصر جلوه دادن جمهوری اسلامی ایران در ماجرای هدف قرار گرفتن پهپاد جاسوسی آمریکا راه به جایی نبرده است. دونالد ترامپ نیز در عرض کمتر از 6 ساعت پیام توئیتری خود مبنی بر تهدید ایران را 180 درجه تغییر داد و از اشتباه فردی در این ماجرا سخن گفت؛ و 2 روز بعد از ایران بهخاطر اینکه هواپیمای سرنشیندار آمریکا را مورد هدف قرار نداده تشکر کرد؛ یک انفعال تمامعیار. در ماورای هیاهویی که در فضای رسانهای و سیاسی آمریکا بر سر سرنگونی پهپاد جاسوسی این کشور در خلیجفارس به راه افتاده است، کارشناسان نظامی و امنیتی پنتاگون مشغول مرور محاسبات گذشته خود درباره قدرت مانور پهپاد گلوبال هاوک (آر کیو-۴) همان دوربردترین پهپاد عملیاتی جهان هستند. آر کیو-4 پهپاد بدون سرنشینی است با 2 بال بلند بدون پسگرایی شبیه به بال یک گلایدر، که برای سوار شدن روی هوا و کاهش مصرف سوخت در ارتفاع بالا کاربرد بسیاری دارد؛ پهپادی که در منطقه روبهروی کوهمبارک استان هرمزگان، هدف آتش پدافند نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد. برگزاری نشست فوقالعاده میان اعضای کاخ سفید، اعضای مجلس نمایندگان و سناتورهای کنگره نشان میدهد کاخ سفید حتی در تعیین مختصات نقطهای که امروز در آن قرار گرفته است ناکام مانده و از همین رو، دست یاری خود را به سوی اعضای ارشد هر دو حزب سنتی آمریکا و متحدان سنتی واشنگتن در نظام بینالملل دراز کرده است.
رهبر حکیم انقلاب اسلامی ایران از مسائل منطقهای و دفاعی کشور، به عنوان مسائل ناموسی یاد کردهاند. بدیهی است نهتنها جمهوری اسلامی ایران بر سر این موضوعات مذاکرهای با دشمنان قسمخورده نظام نخواهد کرد، بلکه تجاوز به حریم مقدس کشور را نیز با استناد به توانمندیهای فراوان خود بدون پاسخ نخواهد گذاشت. از این رو اقدام غرورآفرین و شایسته اخیر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به مثابه یک «سیلی ناموسی» بر صورت رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا قابل تشبیه است.
کنش و واکنشهای صورت گرفته بر سر سرنگونی پهپاد جاسوسی آمریکا بر فراز آسمان ایران، در چارچوب «گفتمان اقتدار» قابل ارزیابی است. گفتمان اقتدار از نوعی پویایی و هوشمندی ذاتی برخوردار است. از سوی دیگر، نوع مواجهه دونالد ترامپ و تیم پرادعای اطراف وی در قبال موضوع سرنگونی پهپاد گلوبال هاوک نشان داد گفتمان سازش، مذاکره و فراتر از آن، استراتژی تبدیل کردن آمریکا به دوست تا چه اندازهای برای حیات جمهوری اسلامی ایران مضر و بیفایده خواهد بود.
ضرر 130 میلیون دلاری آمریکا از نابودی پهپاد گلوبال هاوک، افزایش قیمت نفت و عقبنشینی ترامپ از تهدیدات اولیه خود، تنها موارد و مصادیق شکست آمریکا در تحولات روزهای اخیر در خلیجفارس محسوب نمیشود. مهمترین فایدهای که رشادت دلیرمردان سپاه پاسداران برای جمهوری اسلامی ایران داشت، ترجمه عینی «گفتمان اقتدار» برای سردمداران کاخ سفید، متحدان و مهرههای آنها در منطقه بود. شلیک دقیقی که به پهپاد جاسوسی آمریکا نشست، برای درک عینی مفهوم عزت و اقتدار جمهوری اسلامی ایران از سوی ترامپ و اطرافیانش کفایت میکند.
از سوی دیگر، مطابق نظرسنجی اخیر صورتگرفته توسط دانشگاه کوئینی پیاک در آمریکا، تنها 37 درصد شهروندان آمریکایی سیاست خارجی حاکم بر این کشور را تایید میکنند. رئیسجمهور آمریکا بشدت نسبت به اینکه «سیاست خارجی کاخ سفید» به پاشنه آشیل وی در رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری سال 2020 تبدیل شود وحشتزده است. کاهش محبوبیت ترامپ در ایالات خاکستری و تعیینکنندهای مانند فلوریدا، پنسیلوانیا، میشیگان و ویسکانسین به این نگرانی دامن زده است. در اکثر نظرسنجیهای صورت گرفته در آمریکا، شهروندان معتقدند ایران، کرهشمالی، چین و ونزوئلا به نمادهای شکست کاخ سفید در نظام بینالملل تبدیل شدهاند. این قاعده درباره جمهوری اسلامی ایران بیشتر صدق میکند. در چنین شرایطی ترامپ چارهای جز «تغییر وضعیت موجود» در حوزه سیاست خارجی خود ندارد. ماجرا به این نقطه ختم نمیشود! تغییر یا اصلاح مسیری که ترامپ طی 2 سال و نیم اخیر ضد ایران در پیش گرفته است، برای وی بسیار پرهزینه خواهد بود و حتی ممکن است طیفی از جنگطلبان (که بیشتر آنها نومحافظهکار یا متعلق به جریان تیپارتی هستند) را از وی منفک سازد. بنابراین، ترامپ در بدترین نقطه ممکن سرگردان مانده است و «استمرار وضعیت موجود» و «تغییر مواضع در حوزه سیاست خارجی» هر دو برای وی هزینهبر است. رئیسجمهور ایالات متحده در دامی که تار و پود آن را خود به همراه بولتون و پمپئو در تقابل با ایران بافته، گرفتار آمده است. هماکنون بهترین فرصت برای ترامپ خواهد بود تا نتایج و عقوبت مواجهه با نظام و ملت ایران را به وضوح دریابد!