printlogo


کد خبر: 210874تاریخ: 1398/4/5 00:00
گزارش «وطن‌امروز» از تحولات اقتصاد ایران در 24 فصل گذشته
97؛ سال منفی صنعت، ساختمان و انرژی

گروه اقتصادی: تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت ثابت سال 1390 پس از 4 سال رشد مثبت، در سال 1397 با رشد منفی 9/4 درصدی همراه شد. به گزارش «وطن‌امروز»، سهم بخش «استخراج نفت و گاز طبیعی» از رشد اقتصادی سال 97، بالغ‌ بر منفی 1/3 واحد درصد و سهم «صنعت» و «ساختمان» نیز به ترتیب منفی 8/0 واحد درصد و منفی 1/0 واحد درصد بوده است. عامل مسلط در کاهش تولید ناخالص داخلی پارسال، افت قابل ملاحظه ارزش صادرات کالاها و خدمات (کاهش 5/13 درصدی) در این سال بوده به طوری که محاسبات نشان می‌دهد حدود منفی 1/4 واحد درصد از رشد اقتصادی منفی 9/4 درصدی سال 1397 به دلیل کاهش ارزش صادرات بوده است. در این سال رشد سرمایه‏گذاری کشور نیز منفی 6/5 درصد بوده و در 3 فصل پایانی 97، رشد سرمایه‌گذاری در زمینه ماشین‏آلات در سیری کاهنده به ترتیب منفی 7/2 درصد، منفی 9/8 درصد و منفی 3/17 درصد گزارش شده که نشان از تشدید رکود در بخش سرمایه‏گذاری مولد در بخش تولید دارد. رشد واقعی مصرف بخش خصوصی در سال 1397 برابر منفی 2/2 درصد اعلام شده است. رشد این بخش در 3 فصل پایانی 97 به ترتیب منفی 7/0 درصد، منفی 5/6 درصد و منفی 3/5 درصد بوده است. بر اساس آخرین داده‌های مرکز آمار ایران، تولید ناخالص داخلی کشور در سال 1397 برابر 2001 هزار میلیارد تومان بوده است. معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران تحلیل می‌کند این داده‌ها نشان می‌دهد رشد تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت ثابت سال 1390 در سال 97 منفی 9/4 درصد بوده، در حالی که در سال‌های 1395 و 1396 این رشد به ترتیب 1/12 درصد و 9/3 درصد ثبت شده است. بررسی فصلی تولید ناخالص داخلی کشور گویای آن است که زمستان سال 1397 نسبت به پاییز به قیمت ثابت سال 90 با رشد منفی 4/8 درصدی روبه‌رو شده است. این نرخ در پاییز 97 برابر منفی 4/11 درصد بوده است. در سال‌های 91 تا 97 بیشترین رشد فصلی تولید ناخالص داخلی کشور برابر 15 درصد بوده که مربوط به زمستان سال 1395 است.
ارزش افزوده استخراج نفت و گاز 5/33-
در سال 1397، در میان رشته فعالیت‌های اقتصادی، بیشترین افت ارزش افزوده به قیمت ثابت سال 1390، مربوط به «استخراج نفت و گاز طبیعی» با کاهش حدود 14 درصدی بوده است. پس از آن نیز بخش‌های «صنعت» و «ساختمان» به ترتیب با کاهش 5/6 و 5/4 درصدی در میزان ارزش افزوده همراه بوده‌اند. در پاییز و زمستان 97 میزان افت ارزش افزوده بخش «استخراج نفت و گاز طبیعی» به میزان قابل توجهی بالا بوده است. افت ارزش افزوده این بخش در پاییز منفی 5/33 درصد و در زمستان منفی 2/25 درصد بوده است. سهم این بخش از افت حدود 8 درصدی تولید ناخالص داخلی در زمستان 97 نسبت به زمستان 96 بیش از منفی 5 واحد درصد بوده است.
ارزش افزوده صنعت 2/12- درصد
ارزش افزوده بخش صنعت هم در 1397 حدود 5/6 درصد کاهش یافته است. رکود بخش صنعت از بهار 97 آغاز شده و در پاییز و زمستان تشدید شده طوری که رشد ارزش افزوده صنعت در زمستان 97 نسبت به زمستان 96 به منفی 2/12 درصد رسیده است. رشد تولید ناخالص داخلی بخش معدن هم در 1397 حدود منفی 1/13 درصد بوده است. بخش عمده افت ارزش افزوده بخش معدن، مربوط به کاهش 14 درصدی ارزش افزوده «استخراج نفت و گاز طبیعی» است. از سوی دیگر ارزش افزوده گروه خدمات در 1397 رشد محدود و نزدیک به صفر داشته است. در 1396 رشد ارزش افزوده این بخش 8/6 درصد بوده و در 1397 به 02/0 درصد رسیده است. موثرترین عامل در کاهش رشد ارزش افزوده این گروه رشد منفی 6 درصدی ارزش افزوده فعالیت‌های عمده و خرده‌فروشی و فعالیت‌های خدماتی مربوط به تامین جا و غذا بوده است. سهم ارزش افزوده گروه «استخراج نفت و گاز طبیعی» از مجموع ارزش افزوده (تولید ناخالص داخلی) در 1394 برابر 9/10 درصد رقم خورد و پس از آن سیر افزایشی در پیش گرفت و در 1397 به 6/17 درصد رسید که البته همچنان نسبت به 1391، 3 واحد درصد کمتر است. در این بین، سهم گروه «کشاورزی» از کل ارزش افزوده کشور در این مدت با افزایش 2 واحد درصدی همراه بوده و به 8 درصد در سال 1397 رسیده است. بررسی رشد ارزش افزوده رشته فعالیت‌های اقتصادی به قیمت پایه سال 1390 نشان می‌دهد پایین‌ترین نرخ برای گروه ساختمان در پاییز 95 بالغ ‌بر 2/30- و برای گروه استخراج نفت و گاز طبیعی در تابستان 91 بالغ‌ بر 38- و در پاییز 97 بالغ ‌بر 5/33- درصد بوده است. اما این گروه در پاییز 1395 بالاترین رشد خود در 7 سال اخیر را با نرخ 3/43درصد تجربه کرده و گروه معادن نیز توانسته در تابستان 94 رشد 4/45 درصدی داشته باشد.
افزایش 6/4درصدی هزینه دولت
در میان اقلام هزینه‌ای تولید ناخالص داخلی، هزینه مصرف نهایی دولت در 1397 افزایش داشته و نسبت به 1396 با رشد واقعی 6/4 درصدی همراه بوده است. به استثنای این بخش، دیگر  اقلام هزینه‌ای با کاهش همراه بوده‌اند. تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ماشین‌آلات به قیمت ثابت سال 1390 در 1397 با افت 9/6 درصدی همراه بوده و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ساختمان افت 5/4 درصدی را تجربه کرده است. به نظر می‌رسد روند سرمایه‌گذاری در کشور بویژه سرمایه‌گذاری در زمینه ماشین‌آلات از وضعیت نگران‌کننده‌ای برخوردار است به‌طوری که در 24 فصل 1392 تا 1397 رشد سرمایه‌گذاری (تشکیل سرمایه ثابت ناخالص) کشور در 14 فصل منفی بوده و میانگین رشد سالانه سرمایه‌گذاری در این 6 سال
منفی 8/3 درصد برآورد شده است.
 


Page Generated in 0/0079 sec