با آغاز تحویل سامانه پیشرفته اس400 به ترکیه، جنگ لفظی بین آنکارا و واشنگتن به حادترین شکل ممکن در آمده است. روز سه‌شنبه بود که روزنامه ترکیه‌ای «خبر» از ورود نخستین محموله قطعات سامانه موشکی پدافندی «تریومف» موسوم به اس400 ساخت کارخانه «آلماز لنینگراد» از روسیه به ترکیه خبر داد. دیروز نیز رئیس‌جمهور ترکیه رسیدن این محموله به کشورش را تایید کرد. به گزارش ینی شفق، رجب طیب‌اردوغان دیروز اعلام کرد کشورش هر زمان که لازم باشد، در استفاده از سامانه دفاع هوایی اس 400 تردید نخواهد کرد. او در هواپیمای اختصاصی ریاست‌جمهوری ترکیه در راه بازگشت از سفرش به بوسنی و هرزگوین به خبرنگاران گفت: «خرید سامانه اس 400 توسط ترکیه از روسیه قطعی است و هیچ عاملی نمی‌تواند ترکیه را از این خرید منصرف کند. ما این حق را داریم که هر زمان لازم باشد از سامانه اس 400 استفاده کنیم. سامانه اس 400 یک سامانه دفاع هوایی است و هر زمان به ما تهاجمی شود، در استفاده از آن به خود تردید راه نمی‌دهیم. درست به همین دلیل است که ما چنین سرمایه‌‌گذاری را انجام داده ایم». او همچنین درباره تولید مشترک این سامانه با روس‌ها گفت: «درباره تولید مشترک، ما مشکلی با روسیه نداریم. در همان ابتدای گفت‌وگوهای‌مان با رئیس‌جمهور پوتین، در این زمینه به توافق رسیدیم. امیدوارم تولید مشترک را آغاز کنیم. در حال حاضر هیچ مشکلی وجود ندارد اما آنهایی که خواستار متوقف شدن خرید اس400 هستند، همچنان خیالاتی را در سرمی‌پرورانند». ‌اردوغان پیش‌‌‌‌‌‌تر در نشست خبری پیش از عزیمت به بوسنی و هرزگوین جهت شرکت در نشست همکاری اروپای شرقی اعلام کرده بود روند بارگیری و انتقال قطعات این سامانه پدافندی زمین به هوا با هواپیما آغاز شده و ادامه دارد. به گفته او وزارت دفاع ملی و ستاد کل نیرو‌های مسلح ترکیه در حال برنامه‌‌ریزی درباره محل استقرار این سامانه هستند. به گزارش شینهوا، رئیس‌جمهور ترکیه گفت: «برنامه‌های جا نمایی آن و اینکه در کدام شهرها مستقر باشد توسط ستاد کل نیروهای مسلح ترکیه دنبال می‌شود». محل استقرار اس400 از آن جهت حساسیت‌برانگیز است که این سامانه اسما پدافندی است اما می‌تواند در صورت لزوم به عنوان یک عامل رصد راداری و آفندی موثر تا شعاع 500 کیلومتری عمل کند. آمریکا و متحدانش نگرانند نکند محل نصب 2 یگان اس400 نزدیک پایگاه هوایی اینجرلیک، پایگاه اصلی ناتو در خاک ترکیه یا در سواحل جنوب و جنوب غربی فلات آناتولی، نزدیک پایگاه‌‌های انگلیسی ناتو در قبرس و یونان باشد. دسامبر ۲۰۱۷ ترکیه اعلام کرد قرارداد خرید 2 فروند سامانه اس۴۰۰ از روسیه را به ارزش 2 میلیارد دلار نهایی کرده است. بر اساس مفاد قرارداد، ۴۵ درصد هزینه را ترکیه به صورت نقد می‌پردازد و ۵۵ درصد آن را روسیه به صورت وام به ترکیه تقبل می‌کند. جالب اینکه با وجود تهدیدات مستمر واشنگتن مبنی بر تحریم آنکارا طی 2 سال اخیر که روند خرید اس400 توسط ترکیه علنی شده است اما گویا رئیس‌جمهور آمریکا چندان هم نگران استقرار سامانه اس 400 در خاک ترکیه نیست. رئیس‌جمهور ترکیه در نشست خبری روز سه‌شنبه خود اطمینان خاطر داد دونالد ترامپ در نشست اخیر سران گروه 20 در ژاپن به او گفته است هیچ‌گونه مجازاتی علیه ترکیه به این علت اعمال نخواهد کرد. این در حالی است که خود ترامپ قبلا هشدار داده بود به محض ورود اولین محموله از این سامانه پدافند موشکی روسی به خاک ترکیه، تحریم‌های سختی را بر آنکارا اعمال می‌کند. وزارتخانه‌‌های خارجه و جنگ آمریکا نیز بارها هشدار داده بودند اگر ترکیه به پیشبرد قرارداد اس400 ادامه دهد، از برنامه تحویل جنگنده‌های اف 35 کنار گذاشته می‌شود و مابقی هواپیماهای خریداری شده را نیز تحویل نمی‌گیرد. این تهدید به مرحله عملیاتی هم رسید و ماه گذاشته دوره آموزش اف 35 برای خلبانان ترک در ایالات متحده متوقف شد. اما دیروز در اوج جنگ لفظی آنکارا و واشنگتن، وزارت خارجه ترکیه به آمریکا هشدار داد از برداشتن گام‌های اشتباهی که منجر به زیان رساندن به روابط دوجانبه می‌شود پرهیز کند. این وزارتخانه در واکنش به تهدیدات همتای آمریکایی‌‌‌‌اش درباره خرید اس 400 در بیانیه‌ای اعلام کرد: «طرف آمریکایی را به پرهیز از برداشتن گام‌های اشتباهی که به روابط 2 کشور زیان می‌رساند دعوت می‌کنیم».
 

هند هم تا 2025 صاحب اس 400 می‌شود
به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها علاوه بر ناکامی در منصرف کردن ترکیه از خرید سامانه‌های دفاعی از روسیه، در مقابل عزم مشابه یک شریک مهم دیگر خود در آسیا نیز وا داده‌اند. در ماه‌‌های اخیر مقامات آمریکایی ادعا کرده‌اند واشنگتن آماده فروش تجهیزات جنگی مانند سامانه موشکی تاد، پاتریوت و جنگنده‌های اف۳۵ به هند است، البته شرط آمریکایی‌ها برای دستیابی هند به این تجهیزات و فناوری‌ها، لغو قرارداد خرید سامانه موشکی اس ۴۰۰ با روسیه عنوان شده است. به‌رغم هشدارهای چند باره مقامات واشنگتن از جمله مایک پمپئو در سفر اخیرش به دهلی نو  در این‌باره که خرید اس۴۰0 روابط دفاعی آمریکا با هند را در معرض خطر قرار خواهد داد اما این کشور مصمم است روی آمریکایی‌ها را زمین بیندازد. یک دیپلمات هندی اخیرا به روزنامه هندوستان‌تایمز گفته بود کشورش به هر شکل شده سامانه پدافند موشکی اس400 را از روسیه دریافت می‌کند، حتی اگر لازم باشد از آمریکا مجوز معافیت از قانون تحریم کاتسا را دریافت کند. در همین رابطه یک مقام شرکت دولتی «روستخ» که طرف قرارداد دهلی‌نو است، اعلام کرد هند بخش قابل ‌توجهی از مبلغ خرید سامانه اس۴۰۰ را در سال 2019 پرداخت می‌کند و کل این سامانه حداکثر تا پایان سال ۲۰۲۵ به این کشور تحویل خواهد شد. همچنین «ولادیمیر دروژوف» معاون رئیس سرویس فدرال در همکاری نظامی و فنی اعلام کرد تحویل این سامانه احتمالا در سال ۲۰۲۰ آغاز می‌شود و تا سال ۲۰۲۵ تکمیل خواهد شد. هند و روسیه اکتبر گذشته، قراردادی به ارزش 43/5 میلیارد دلار برای سامانه اس۴۰۰ امضا کردند و مقامات  نیروی هوایی هند قرار است در سال جاری به روسیه بروند تا کار با آن را یاد بگیرند. آمریکایی‌ها هم تهدید کرده‌اند در صورتی که دهلی‌نو از خرید اس۴۰۰ منصرف شود، جنگنده‌های اف۳۵ خود را به این کشور جنوب آسیا نمی‌دهند.