گروه سیاسی: با وجود گذشت 2 روز از اقدام قاطعانه نیروی دریایی سپاه در توقیف نفتکش انگلیسی «استینا ایمپرو»، واکنشهای داخلی و بینالمللی به آن همچنان ادامه دارد. در ایران بیش از 160 نماینده مجلس از این اقدام سپاه قدردانی کردند در مقابل اما انگلیس در واکنشی منفعلانه خواستار کاهش تنش با کشورمان شد.
به گزارش «وطنامروز»، 2 هفته پس از توقیف غیرقانونی نفتکش حامل نفت ایران در جبلالطارق که به درخواست آمریکا و توسط انگلیس انجام شد و در شرایطی که اعلام شد توقیف این نفتکش یک ماه دیگر تمدید شده، عصر جمعه نیروی دریایی سپاه یک فروند نفتکش انگلیسی را در تنگه هرمز توقیف کرد. این نفتکش انگلیسی که از بندر فجیره امارات عربی متحده به مقصد الجبیل در عربستانسعودی در حرکت بود، توسط یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه به علت تردد از مسیر خلاف کشتیرانی در تنگه هرمز، خاموشکردن دستگاه موقعیتیاب و توجه نکردن به هشدارهای جمهوری اسلامی ایران و ایجاد آلودگی زیستمحیطی برخلاف قوانین موضوعه کنوانسیون حقوق دریاهای سازمانملل مصوب 1982، توقیف شد.
از زمان اعلام خبر توقیف این نفتکش، موج حمایت از این اقدام انقلابی سپاه شبکههای اجتماعی را درنوردید. دیروز هم ۱۶۰ نماینده مجلس طی بیانیهای ضمن حمایت از توقیف نفتکش انگلیسی، درخواست کردند دولت و رئیسجمهور موضوع اخذ عوارض از کشتیهای عبوری از تنگه هرمز را در دستور کار خود قرار دهد. علیرضا رحیمی، عضو هیاترئیسه مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی دیروز بیانیه حمایت نمایندگان از اقدام هوشمندانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در توقیف کشتی انگلیسی را قرائت کرد. در بخشی از این بیانیه آمده است: در هفتههای اخیر تحرکاتی مشکوک از خرابکاری و انفجار در برخی از نفتکشهای منطقه تا توقیف غیرقانونی نفتکش ایرانی توسط پیر استعمار- دولت انگلستان - را دیدیم و در آخرین اقدام مشکوک نفتکشی با پرچم انگلیس، ضوابط عبور از تنگه هرمز را زیرپا گذاشت. به نظر میرسد مدعیان قدرت جهانی در تدارک ناامن نشان دادن آبهای منطقه برای انتقال انرژی مورد نیاز جهان میباشند، لذا هوشیاری و قاطعیت در برخورد با تخلفات در این حوزه را از وظایف ذاتی دولت و حاکمیت میدانیم و از اقدام بجا و قاطع نیروی دریایی سپاه در توقیف نفتکش متخلف انگلیسی حمایت میکنیم و درخواست داریم در این مهم همچنان با قاطعیت و قدرت برخورد کند.
در بخش دیگری از این بیانیه نیز تاکید شده است: از دولت و رئیسجمهور درخواست داریم موضوع اخذ عوارض از کشتیهای عبوری از تنگه هرمز را در دستور کار خود قرار دهند. این بیانیه به امضای بیش از ۱۶۰ تن از نمایندگان رسیده است و به گفته اعضای هیات رئیسه مجلس همچنان در حال افزایش است. روز گذشته همچنین علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به تذکر یک نماینده بیان کرد: انگلیسیها کشتیدزدی کردند و سپاه جوابشان را داد.
دیروز همچنین حمید بعیدینژاد، سفیر ایران در لندن در صفحه توئیترش نوشت: «دولت انگلیس باید نیروهای سیاسی داخلی را که میخواهند تنشهای موجود بین ایران و انگلستان را فراتر از موضوع کشتیها دچار تنش کرده و بر این تنشها بیفزایند، مهار کند». وی افزود: «چنین چیزی در شرایط حساس فعلی در منطقه، خطرناک و غیرهوشمندانه است». بعیدینژاد تصریح کرد: «ایران به هر حال با قاطعیت و صلابت آماده اجرای سناریوهای مختلف است».
سرگیجه انگلیس از سیلی ایران
از سوی دیگر، واکنشهای منفعلانه لندن به اقدام ایران در توقیف نفتکش متخلف انگلیسی همچنان ادامه دارد به طوری که برخی افراد در بریتانیا از لزوم کاهش تنش و برخی دیگر از لزوم افزایش فشار سخن میگویند. اظهارات مقامات انگلیسی پس از برگزاری نشست کمیته امور اضطراری این کشور در روز شنبه ۲۹ تیر ایراد شد. جرمی هانت، وزیر خارجه انگلیس، پس از این نشست در توئیترش نوشت که این کمیته بر خواست بریتانیا برای کاستن از تنشها تأکید دارد. به نوشته هانت، کمیته امور اضطراری بریتانیا درباره تأمین امنیت ناوبری در تنگه هرمز نیز به بحث پرداخت و نتیجه رایزنیها روز دوشنبه به پارلمان ارائه خواهد شد.
از سوی دیگر، «پنی موردانت» وزیر دفاع انگلیس نیز با تأکید بر اینکه توقیف نفتکش استینا ایمپرو در دریای عمان صورت گرفته، اقدام ایران را «خصمانه» توصیف کرد. موردانت همچنین گفت: توقیف این نفتکش در حالی صورت گرفت که یک ناوشکن بریتانیایی که به خلیجفارس اعزام شده، حدود ۶۰ دقیقه با آن فاصله داشت.
علاوه بر اینها، لندن با ارسال نامهای به شورای امنیت سازمان ملل متحد، از ایران به دلیل توقیف نفتکش انگلیسی در خلیجفارس شکایت کرد. دولت انگلیس در نامهای به شورای امنیت سازمان ملل، ضمن مطرح کردن اتهامات بیاساس علیه جمهوری اسلامی ایران، مدعی شد نیروهای ایرانی در آبهای دریای عمان نفتکش آنها را توقیف کردهاند نه خلیجفارس. لندن در این نامه شکایت به شورای امنیت، بدون پذیرفتن قصور در نحوه کشتیرانی در آبهای سرزمینی ایران، ادعا کرد هیچ مدرکی از برخورد این نفتکش با کشتی صیادی ایران وجود ندارد و اقدام ایرانیها در توقیف آن غیرقانونی است.
به نوشته خبرگزاری «رویتزر»، انگلیس با بیان اینکه تهدید ناوبری در گذرگاههای بینالمللی غیرقابل قبول است، در ادامه این نامه نوشت: «این تهدید، یک تنشزایی بزرگ است و تنشهای کنونی با ایران بسیار نگرانکننده است». البته لندن در این شکوائیه تاکید کرد حفظ آرامش اولویت آنهاست و بهدنبال درگیری با ایران نیستند.
انگلیسیها البته در واکنش به اقدام ایران به این اقدامات بسنده نکرده و حتی احتمال مصادره داراییهای ایران در آن کشور را نیز پیش کشیدهاند! در این رابطه یک روزنامه انگلیسی از احتمال مصادره داراییها و تحریم ایران در واکنش به توقیف نفتکش بریتانیایی در خلیجفارس خبر داد. روزنامه «تلگراف» در نسخه روز یکشنبه خود گزارش داد که «جرمی هانت» وزیر خارجه بریتانیا قرار است در جلسهای که پسفردا با پارلمان این کشور خواهد داشت، طرحی را برای مصادره اموال و داراییهای ایران در انگلیس ارائه کند. روزنامه تلگراف که این موضوع را در صفحه اول خود افشا کرده، نوشت طرح احتمالی مصادره اموال و داراییهای ایران در بریتانیا، برای تلافی توقیف نفتکش انگلیسی در آبهای سرزمینی جمهوری اسلامی در خلیجفارس است.
بر این اساس، کابینه انگلیس در حال طراحی تحریمهایی برای اعمال علیه ایران است و هانت نیز قرار است روز دوشنبه اجرای بسته اقدامات دیپلماتیک و اقتصادی علیه ایران را که شامل مصادره احتمالی داراییهای ایران میشود، اعلام کند. تلگراف به نقل از منابع خود مینویسد که انگلیس همچنین ممکن است خواستار بازگشت تحریمهای اتحادیه اروپایی و سازمان ملل علیه ایران شود که ذیل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام یا همان توافق هستهای) لغو شده بود.
واکنش ناتو و آمریکا
واکنشها به اقدام اخیر ایران در توقیف نفتکش انگلیسی البته به مقامات این کشور محدود نماند. در این راستا، سخنگوی سازمان ناتو با متهم کردن ایران به فعالیتهای ثباتزدا و توقیف 2 نفتکش در خلیجفارس، خواستار آزادی هرچه سریعتر این کشتیها و خدمه آنها شد. «اوآنا لونگسکو» سخنگوی ناتو بامداد یکشنبه با صدور بیانیهای ضمن دروغپراکنی مبنی بر توقیف 2 کشتی توسط ایران، گفت: «ما توقیف 2 کشتی تجاری در تنگه هرمز را محکوم میکنیم. این چالشی واقعی برای آزادی ناوبری بینالمللی است».
از سوی دیگر، یک مقام وزارت دفاع آمریکا مدعی شد که واشنگتن با متحدانش در ناتو و دیگر شرکای خود درباره طرح عبور و مرور آزاد در تنگه هرمز و خلیجفارس رایزنی کرده و این طرح طی هفتههای آینده اجرایی میشود. «جان رود» معاون سیاسی وزیر دفاع آمریکا در «نشست امنیتی اسپن» که روز شنبه برگزار شد، گفت: «ما در حال آغاز یک مفهوم تحت عنوان «محافظ» هستیم که در آن ما مجموعهای از کشورهای متعهد را برای حفاظت از عبور آزاد و باز تجارت در تنگه هرمز و خلیجفارس در اختیار داریم». وی افزود: «آمریکا مذاکراتی با متحدان خود در ناتو و برخی شرکا و دیگر کشورها در خلیج فارس داشته است تا به این فرآیند که برای باز بودن آبراههای حیاتی است، بپیوندند». وی اضافه کرد که عملیات جدید طی روزها و هفتههای آتی اجرایی خواهد شد.
شکست سیاست اسکورت
نکته قابل توجه در میان واکنشهای مقامات انگلیس به توقیف نفتکش این کشور توسط ایران، اذعان آنها به شکست سیاست اسکورت بود. در همین راستا، معاون وزیر دفاع انگلیس با اشاره به اینکه باید راهحلی برای مساله نفتکش توقیفی پیدا شود، گفت: لندن از توان نظامی کافی برای اسکورت تمام کشتیهای تجاری خود برخوردار نیست. الوود در مصاحبهای این اتهام را که لندن در دفاع از نفتکش انگلیسی مرتکب قصور شده است، رد کرد. او با بیان اینکه روزانه 4-3 کشتی تجاری انگلیسی از تنگه هرمز عبور میکنند، گفت: «اینکه تک تک کشتیها اسکورت شوند، غیرممکن است».
گفتنی است «وطن امروز» هفته گذشته در گزارشی با عنوان شکست سیاست اسکورت نوشته بود: «مقامات و رسانههای انگلیس طی ۱۰ روز گذشته و پس از توقیف نفتکش ایرانی، بهصورت گسترده روی اسکورت کشتیهای خود در خلیجفارس مانور میدادند. حالا با مواضع جدید جرمی هانت پیرامون زمینهسازی برای آزادی نفتکش ایرانی، مشخص شده که انگلیسیها از تاکید قاطع مقامات ایرانی مبنی بر پاسخ کشورمان به اقدام اخیر انگلیس دچار هراس شده و البته مشخص شده انگلیسیها بر خلاف مانور رسانهای اخیر، اعتماد چندانی به اسکورت کشتیهای خود در خلیجفارس ندارند».