مهدی خدادادی: «جانا» سرگذشتنامه شهید مدافع حرم «محرم ترک» است که به قلم توانای «منصوره قنادیان» به زیور طبع آراسته شده است؛ نویسندهای که کتاب «دیدار پس از غروب» پیرامون شهید مدافع حرم «مهدی نوروزی» را نیز در کارنامه ادبی خود دارد. جانا، روایت پرفراز و نشیب زندگی نخستین شهید مدافع حرم از زبان همسر، مادر، پدر، برادر، دوستان و همرزمان او است؛ اثری وزین و مختصر که با قلمی روان و به دور از هرگونه شعارزدگی شما را با زندگی قهرمان آن آشنا میکند.
جانا تنها یک سرگذشتنامه نیست، بلکه هنرمندی نگارنده آن در مهندسی روایت در نگاه به زوایای مختلف زندگی شخصیت اصلی، آن را به یک کتاب آموزش سبک زندگی تبدیل کرده است، به نحوی که خواننده از فصل یک کتاب تا پایان فصل چهاردهم با مجموعهای از آموزههای دینی و فرهنگی مواجه میشود که در ضمیر ناخودآگاه او ثبت و ضبط میشود.
این اثر بخوبی توانسته به روابط در زندگی یک انسان بپردازد. رابطه فرزند با پدر و مادر، رابطه یک زوج، رابطه پدر و فرزند و.... قهرمان این روایت به دور از هرگونه غلو و اضافات در معرض چشمان خواننده قرار گرفته و مخاطب بخوبی با آن همزادپنداری میکند. از میان این روابط، یک مورد از اهمیت و زیبایی بیشتری برخوردار است؛ رابطهای که حتی پس از پایان حیات دنیوی شهید محرم ترک بین او و دخترش فاطمه ادامه دارد که نویسنده به گوشهای از این رابطه زیبا و ماورایی در صفحه 140 کتاب پرداخته است: «فاطمه گریه میکرد. زودتر از همه فهمیده بود. خواب بابایش را دیده بود. قبل از اینکه کسی بفهمد. محرم شب شهادتش لباس سفید پوشیده بود و به خواب فاطمه آمده و گفته بود: باید مواظب مامان و برادرت باشی!». یکی دیگر از ویژگیهای این کتاب پرداختن به کارکرد یک پایگاه فرهنگی، مذهبی و اجتماعی به نام هیأت است. زندگی محرم ترک با هیأت عجین است به طوری که زندگی شخصی او تحت تاثیر شدید این پایگاه قرار دارد. تاثیرپذیری از هیأت در نقش محرم در اجتماع نیز مشهود است و از او شخصیتی مذهبی با تمام مولفهها و دارای جایگاه و دغدغههای اجتماعی میسازد تا آنجا که در اوج جوانی به ریشسفید فامیل معروف میشود. محرم ترک، نخستین شهید مدافع حرم لقب گرفته و همین عنوان سبب شده سرگذشتنامه او با اقبال بیشتری از سوی مخاطبان مواجه شود به طوری که در مدت کوتاهی پس از انتشار چاپ نوبت اول به چاپ نوبت دوم رسیده است. شیرینی و تلخیهای زندگی قهرمان کتاب در فصلهای ۶، ۷ و ۸ که بیشترین حجم کتاب را به خود اختصاص داده، بخوبی انقلاب احساسی در مخاطب ایجاد کرده که اشک و لبخند توأمان او را به همراه دارد.
ویژگی دیگر این اثر پرداختن به تخصص قهرمان آن است. شهید محرم ترک یک افسر متخصص در سپاه بود و همین تخصص شرایط ویژهای را در زندگی او رقم زد؛ تخصصی که پای محرم ترک را بارها به خارج کشور باز میکند و آغاز دلتنگیهای فهیمه، همسر شهید و فاطمه، دخترش را به همراه دارد و سفر آخر او به سوریه و شهادتش در این سرزمین حاکی از پایان نداشتن این دلتنگیهاست. کتاب «جانا» از مجموعه کتابهای مدافعان حرم در ۱۵۲ صفحه به قلم منصوره قنادیان از سوی انتشارات روایت فتح روانه بازار شده که خواندن آن را به همه دوستداران ادبیات پایداری توصیه میکنم.