گروه سیاسی: برخلاف فضاسازیهای حامیان دولت در آستانه سفر روحانی به ژاپن، به نظر میرسد این سفر فاقد هرگونه دستاورد اقتصادی برای ایران بوده و صرفا در سطح برخی ملاقاتهای نمایشی و دیپلماتیک ماند.
به گزارش «وطن امروز»، در شرایطی که بهواسطه بیتدبیری دولت در ماجرای افزایش قیمت بنزین، موج نارضایتیها از روحانی و تیم اقتصادی کابینهاش اوج گرفته بود، انتشار خبر سفر او به ژاپن به عنوان یکی از متحدان بسیار نزدیک آمریکا، این گمانه را مطرح کرد که روحانی با این سفر به دنبال کسب امتیازات اقتصادی از ژاپن بویژه در حوزه نفت خواهد بود. چنانکه «روزنامه ایران» بهعنوان ارگان دولت نیز یک هفته قبل از شروع این سفر تیتر زد؛ «آزادسازی 20 میلیارد دلار از اموال بلوکه شده ایران در ژاپن»! با این حال آنچه از جزئیات سفر روحانی به ژاپن و ملاقات او با مقامات این کشور به تهران مخابره شد حاکی از عدم تحقق خواستههای حامیان دولت است. چه اینکه نهتنها موضوع خرید نفت توسط ژاپن به عنوان یکی از خریداران قدیمی نفت ایران توسط حامیان دولت مطرح نشده است، بلکه همزمان با حضور روحانی در ژاپن اعلام شد این کشور نظامیان خود را در قالب طرح آمریکا برای امنیت ادعایی در خلیجفارس به این منطقه اعزام خواهد کرد! بر اساس خبری که سایت ریاستجمهوری از دیدار رئیسجمهوری اسلامی ایران و نخستوزیر ژاپن منتشر کرده، آبه در این دیدار گفته است: مصمم هستیم همکاریهای خود را با ایران بویژه در زمینههای کنسولی، فنی و مدیریت پزشکی، مدیریت بحران و مقابله با زلزله توسعه دهیم. وی میافزاید: ژاپن همچنین علاقهمند است سریعا تفاهمنامه 2 کشور در حوزه گردشگری عملیاتی شود تا روابط 2 ملت نیز بیش از پیش توسعه یابد. علاقهمندی به فعالیت بیشتر بخشهای خصوصی 2 کشور در روند توسعه روابط مشترک اقتصادی از دیگر بخشهای صحبتهای نخستوزیر ژاپن است. چنانکه پیداست در سخنان نخستوزیر ژاپن هیچ نشانهای مبنی بر اراده این کشور برای شروع دوباره خرید نفت از ایران به چشم نمیخورد. خود روحانی هم در دیدار مدیران ارشد سیاسی و اقتصادی ژاپن به حل نشدن موضوع پولهای بلوکه در این کشور اذعان کرده و گفته است: امیدوارم شما و همچنین دولت ژاپن تلاش کنید برای اینکه ما روابط بهتری داشته باشیم و از جمله پولهای ما که در بانک ژاپن مسدود شده، آزاد شود و ما در این شرایط بتوانیم از این پولها استفاده کنیم. این ارز به فروش نفت ما قبل از تحریم آمریکا مربوط میشود، بنابراین این حق طبیعی ما است که این پول به ما برگردانده شود.
علاوه بر حل نشدن موضوع خرید نفت یا بازگرداندن پولهای بلوکه، نخستوزیر ژاپن در دیدار خود با روحانی اعلام کرد قرار است برای حفاظت از امنیت کشتیرانی، ژاپن نیروی دریایی به خاورمیانه اعزام کند. به گزارش رویترز، آبه شینزو، نخستوزیر ژاپن روز جمعه حسن روحانی، رئیسجمهور کشورمان را در جریان اعزام نیروی دریایی به خاورمیانه برای حفاظت از امنیت کشتیرانی قرار داد. خبرگزاری رویترز همچنین در گزارش خود اعلام کرد مأموریت نیروهای ژاپن، عملیات در آبهای آزاد خلیج عمان، شمال دریای عرب و خلیج عدن خواهد بود. به این موارد البته باید تکرار مواضع آمریکا مبنی بر لزوم پایبندی ایران به مفاد برجام و عدم ادامه سیاست کاهش تعهدات برجامی توسط آبه شینزو را هم افزود.
به نظر میرسد همین موضوع بیدستاوردی سفر پرسروصدای روحانی به ژاپن بود که موجب شد تا معاون اطلاعرسانی رئیسجمهور در اقدامی عجیب از ملاقات 2 نفره روحانی و آبه که اقدامی متعارف در جریان سفر مقامات به سایر کشورهاست، به عنوان اقدامی ویژه یاد کند. علیرضا معزی، معاون ارتباطات و اطلاعرسانی دفتر رئیسجمهور در توئیتی در صفحه شخصی خود درباره مذاکرات روحانی رئیسجمهور و آبه شینزو نخستوزیر ژاپن نوشت: «مذاکرات روحانی و آبه با حضور هیاتهای 2 کشور طولانی و مبسوط بود. تقریبا درباره همه موضوعات دوجانبه، منطقهای و بینالمللی گفتوگو و بحث شد اما آنچه این دیدار را اهمیتی افزون میبخشد، مذاکرات خصوصی این دو بود که بیش از یکساعت پشت درهای بسته انجام شد».
با توجه به این موارد به نظر میرسد بهتر است روحانی به جای اعتماد به متحدان آمریکا برای فروش نفت بیشتر و گشایش اوضاع اقتصادی، به توانمندیهای داخلی و مردم کشورش اعتماد کند؛ مردمی که این روزها در مناطق مختلف کشور متحمل سختیهای متعددی شده و همچون این روزهای خوزستان هیچ مقام دولتی را در کنار خود مشاهده نمیکنند.
از جمله حواشی سفر روحانی به ژاپن برگزاری مراسم شب یلدا از سوی ژاپنیها برای هیأت ایرانی بود؛ مراسمی که بیشتر از دیدارهای رسمی و ملاقات روحانی با آبه شینزو مورد توجه قرار گرفت، شاید به این دلیل که اساسا آن دیدارها و ملاقاتها خروجی جدی و قابل توجهی در راستای منافع ملی کشورمان نداشت.