نوید مؤمن: رئیس‌جمهور جوان فرانسه روزهای آرامی را سپری نمی‌کند! استمرار اعتصاب‌های عمومی بویژه در بخش حمل‌ونقل ریلی، صنعت توریسم فرانسه را نیز تحت تاثیر منفی خود قرار داده است. این در حالی است که جنبش ضد نظام سرمایه‌داری، موسوم به «جلیقه‌زردها» نیز همچنان به یک نیروی اجتماعی و مدنی قوی در اعتراض به نظام تبعیض‌آمیز حاکم بر فرانسه و اروپا تبدیل شده‌ است. اظهارات اخیر «امانوئل مکرون» در آستانه سال نو میلادی، بخوبی بیانگر استیصال وی در قبال شرایط موجود است: «من همه را به روحیه مسؤولیت‌پذیری فرامی‌خوانم؛ آتش‌بس به معنای پذیرش خواسته مقابل یا کنار گذاشتن خواسته خودمان نیست. خوب است بدانید چگونه می‌توان برای احترام به زندگی خانواده‌ها به طور موقت در این روزهای پایانی سال و جشن‌های سال نو دست از اعتصاب کشید و آتش‌بس موقت اعلام کرد».

این اظهارات در حالی بیان می‌شود که کشور فرانسه از 5 دسامبر (آخرین‌ماه سال 2019 میلادی) تاکنون درگیر اعتصاب‌های گسترده ضد اصلاح قانون بازنشستگی است. اگر چه اعتصاب در بخش حمل‌ونقل ریلی، بیشترین آسیب را به رفت و آمد عمومی وارد کرده است اما نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد اکثر مردم فرانسه از آن حمایت می‌کنند. مردم توقف این اصلاحات بویژه افزایش نیافتن سن بازنشستگی از ۶۲ سال فعلی به ۶۴ سال را خواستارند. با این حال مذاکرات کاخ الیزه و اتحادیه‌های کارگری در این‌باره نتیجه‌بخش نبوده و مکرون حاضر به عقب‌نشینی در برابر خواسته معترضان نیست. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند رئیس‌جمهور فرانسه در نهایت ناچار خواهد شد از تمام یا بخش مهمی از طرح اصلاحات بازنشستگی عقب‌نشینی کند. در این میان مکرون امیدوار بود در آستانه جشن‌های سال 2020، اعتصابات پایان یابد اما عزم معترضان فرانسوی در برابر صاحبان قدرت بسیار جدی است! بر اساس اعلام شرکت ملی راه‌آهن فرانسه، ۸ میلیون مسافر برای روزهای پایانی سال و جشن‌های سال نو از قبل بلیت تهیه کرده‌اند که با توجه به ادامه اعتصابات، نسبت به رفت و آمد و جابه‌جایی خود در این کشور نگران هستند. 

مهم‌ترین ویژگی اعتراضات اخیر در فرانسه،  «استمرار» آنهاست. طی 2 دهه اخیر و در دوران ریاست‌جمهوری «شیراک، سارکوزی و اولاند» نیز شاهد بروز اعتصاب‌های زیادی در اعتراض به قوانین حوزه رفاه و بازنشستگی عمومی در فرانسه بودیم اما به نظر می‌رسد ظهور جنبش اعتراضی موسوم به «جلیقه‌زردها» و بیش از یک سال حضور اعضای این جنبش در خیابان‌های پاریس و دیگر شهرهای فرانسه، تاثیر بسزایی درباره «تغییر قواعد اعتراض» در این کشور اروپایی گذاشته است. بر این اساس، اکثر معترضان فرانسوی، دیگر  صرفا به ابراز نارضایتی خود از وضعیت موجود نمی‌پردازند، بلکه تا زمان تغییر وضعیت موجود به اعتراض و اعتصاب علیه دولت ادامه می‌دهند.  نکته دیگر، به نگرانی سران اروپا در قبال اعتراض‌ها و اعتصاب‌های اخیر در فرانسه بازمی‌گردد. آنها از یک سو نگران تعمیم این الگوی اعتراضی به دیگر نقاط اتحادیه اروپایی و منطقه یورو و از سوی دیگر، نگران تزلزل ارکان و پایه‌های قدرت اروپای واحد هستند. با توجه به تصمیم قطعی انگلیس مبنی بر خروج از اتحادیه اروپایی تا 31 ژانویه سال 2020 (یک ماه دیگر)، تزلزل دولت ائتلافی «آنگلا مرکل» در آلمان و بروز اعتراض‌های عمیق و بنیادین در کشور فرانسه، «تروئیکای اروپایی» دیگر قدرت تمرکز بر معادلات، بحران‌ها و خواسته‌های شهروندان اروپایی و مدیریت نیازهای موجود در قاره سبز را ندارد. سران اتحادیه اروپایی در زمان پیروزی مکرون در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2017، امیدوار بودند رئیس‌جمهور فرانسه به یک بازیگر تازه‌نفس و تعیین‌کننده برای نجات اروپای واحد از بحران‌های اقتصادی و امنیتی تبدیل شود. نباید فراموش کرد که مکرون به عنوان یک «اقتصاددان» و با شعار «اصلاح الگوواره‌های اقتصادی در منطقه یورو» به میدان آمد و متعاقبا، امیدوار بود از طریق ایجاد ثبات و تقویت مولفه‌های رشد اقتصادی در اروپا، دیگر بحران‌های امنیتی، سیاسی و اجتماعی موجود در این مجموعه را نیز مدیریت کند. با این حال، ناتوانی مکرون در اقناع افکار عمومی فرانسه در قبال اصلاحات اقتصادی خود، ظهور جنبش جلیقه‌زردها و در نهایت، افزایش ضریب آسیب‌پذیری فرانسه در حوزه عمومی و داخلی، سبب شد مکرون نیز به نماد یک «سیاستمدار شکست‌خورده اروپایی» تبدیل شود. کار به جایی رسید که در جریان رقابت‌های انتخابات پارلمان اروپا [سال 2019]، حزب متبوع مکرون رقابت را به جبهه ملی فرانسه به رهبری «مارین لوپن» واگذار کرد. 

فراتر از آن، مقامات اروپایی نگران هستند اعتراض‌ها نسبت به نظام سرمایه‌داری، از راس هرم (فرانسه) به دامنه و دیگر نقاط آن، بویژه کشورهای آسیب‌پذیرتری مانند یونان، ایتالیا، اسپانیا و لهستان تعمیم پیدا کند. بدون شک  مکرون هرگز تصور نمی‌کرد که در فاصله 2 سال باقیمانده تا پایان دوره اول ریاست‌جمهوری خود، به نماد ناکامی و شکست تبدیل شده و رویاهایش مبنی بر «تبدیل شدن به قدرتمندترین فرد اروپا» را در همان محوطه کاخ الیزه دفن کند!