* مقام پیشین آمریکایی: جمع شدن 3 کشور روسیه، ایران و چین کنار هم یک سناریوی کابوسوار برای ما است
گروه سیاسی: رزمایش دریایی مشترک ایران، روسیه و چین که از صبح جمعه در منطقه شمال اقیانوس هند و دریای عمان آغاز شده، بازتاب گستردهای در رسانههای منطقه و جهان داشته است.
به گزارش «وطن امروز»، این رزمایش که بعد از انقلاب اسلامی ایران نخستینبار میان این سه کشور برگزار میشود، از سوی بیشتر رسانههای منطقهای و جهانی، واکنشی قاطع به ائتلاف دریایی آمریکا و متحدان کمتعدادش در خلیجفارس تعبیر شده است. همچنین تاکید بر عدم انزوای جمهوری اسلامی با وجود تحریمهای آمریکا محور دیگر بازتابهای این رزمایش بوده است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی با اشاره به آغاز رزمایش دریایی مشترک ایران، روسیه و چین در شمال اقیانوس هند اعلام کرد برخی تحلیلگران این رزمایش را واکنشی به تحرکات اخیر آمریکا و متحدانش بویژه عربستان سعودی در منطقه میدانند. این رسانه آمریکایی همچنین در گزارش خود خاطرنشان کرده است تحریمهای اقتصادی بیسابقه آمریکا، ایران را به سمت همکاریهای نظامی بیشتر با روسیه و چین سوق داده است به طوری که در سالهای اخیر مقامات نیروهای دریایی روسیه و چین سفرهای بیشتری به ایران داشتهاند.
خبرگزاری روسی اسپوتنیک نیز خبر آغاز رزمایش دریایی مشترک ایران، روسیه و چین را پوشش داده و در گزارش خود تأکید کرده است: «این رزمایش در شرایطی برگزار میشود که آمریکا میکوشد ائتلافی را در نزدیکی ایران برای [به بهانه] تأمین امنیت آبهای منطقه تشکیل دهد». به گزارش اسپوتنیک، کشورهای برگزارکننده این رزمایش مشترک، هدف اصلی این رزمایش را ترویج صلح، دوستی و امنیت در منطقه عنوان کردهاند و اسم رمز این رزمایش نیز «کمربند امنیتی دریایی» اعلام شده است.
خبرگزاری رویترز هم در گزارشی که درباره آغاز این رزمایش مهم منتشر کرده، اهمیت منطقهای را که رزمایش در آن برگزار میشود یادآور شده و اظهار داشته است: «خلیج عمان یک آبراهه حساس و خاص است، زیرا از طریق تنگه هرمز- که حدود یکپنجم نفت جهان از آن عبور میکند- به خلیج فارس راه دارد». این خبرگزاری انگلیسی بهنقل از یک مقام وزارت دفاع چین نوشته است: «برگزاری این رزمایش لزوماً ارتباطی به شرایط کنونی منطقه ندارد».
خبرگزاری آناتولی نیز در گزارشی آغاز رسمی رزمایش دریایی مشترک ایران، روسیه و چین را پوشش داده است. این خبرگزاری ترکیهای در گزارش خود، خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمهای یکجانبه این کشور علیه ایران را عامل شدت گرفتن تنشها در خلیجفارس، تنگه هرمز و دریای عرب خوانده و به تلاشهای آمریکا و کشورهای اروپایی برای تشکیل ائتلاف دریایی در این منطقه نیز اشاره کرده است. رسانههای شناختهشده دیگری همچون شبکه خبری فاکسنیوز، روزنامه «خلق» چین، نشریه فایننشالتایمز، رادیو پاکستان، پایگاه خبری هیل، روزنامه دیلیمیل، خبرگزاری شینهوا و... نیز گزارشهایی را درباره رزمایش دریایی مشترک ایران، روسیه و چین منتشر کردهاند.
* ایران انزواناپذیر است
به نوشته خبرگزاری فرانسه، رزمایش دریایی سهجانبه ایران، روسیه و چین نشان میدهد ایران قابل منزوی شدن نیست. خبرگزاری فرانسه در گزارشی، این رزمایش را «یک مثلث جدید قدرت دریایی» توصیف کرد و نوشت: نیروی دریایی ایران اعلام کرده به همراه چین و روسیه از روز جمعه تمرینهای دریایی مشترک را در اقیانوس هند و دریای عمان آغاز کرده است؛ رزمایشی که نشان میدهد ایران قابل منزوی شدن نیست. به گزارش خبرگزاری فرانسه، این رزمایش در یک دوره زمانی از تنشهای مضاعف در خلیجفارس از زمان خروج واشنگتن از برجام در 18 اردیبهشت 97 و اعمال مجدد تحریمهای اقتصادی، انجام میشود. روزنامه «لو فیگارو»ی فرانسه هم نوشت: نیروهای دریایی ایران، روسیه و چین روز جمعه به مدت 3 روز در دریای عمان، منطقهای تحت تنش شدید بین آمریکا و ایران، مانورهای نظامی مشترک را آغاز کردند؛ منطقهای که تابستان گذشته شاهد تحولات بسیار حساسی بود و حتی میتوانست صحنه یک رویارویی نظامی باشد. به گزارش لوفیگارو، پکن که یک ناوشکن مجهز به موشک هدایتشونده به این رزمایش اعزام کرده است، هدف از این مانور را تعمیق همکاریها بین 3 کشور عنوان کرده است. رادیو بینالمللی فرانسه هم اعلام کرد این رزمایش، نزدیکی و اتحاد 3 کشور علیه ایالات متحده آمریکا را نشان میدهد.
* بازتاب وسیع رزمایش در رسانههای عربی
رزمایش بزرگ نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران، روسیه و چین در شمال اقیانوس هند همچنین بازتاب گستردهای در رسانههای عربزبان داشته است.
روزنامه عربزبان «رأی الیوم» چاپ لندن با انتشار مطلبی به بررسی ابعاد مختلف رزمایش سهجانبه ایران، چین و روسیه پرداخت و آن را مهم توصیف کرد. این روزنامه در مطلب خود آورده است: «رزمایش سهجانبه ایران، روسیه و چین حامل پیامی مهم به ایالات متحده آمریکا و دیگر کشورهای غربی است که در ماه گذشته ایجاد 2 ائتلاف دریایی متشکل از عربستان، امارات و دیگر کشورهای عربی را اعلام کردند». از سوی دیگر، شبکه «الجزیره» نیز با انتشار مطلبی درباره رزمایش مشترک ایران، روسیه و چین اعلام کرد: «این رزمایش در منطقه بسیار مهمی برگزار میشود، چرا که اقیانوس هند، سومین اقیانوس بزرگ جهان به شمار میرود که کشورهای بسیار مهمی مشرف بر آن هستند». همچنین شبکه تلویزیونی المیادین در گزارشی به اهداف پنهان رزمایش دریایی مشترک ایران، روسیه و چین پرداخته و آن را تلاشی برای رویارویی با آمریکا قلمداد کرد. شبکه المیادین در گزارشی ویدئویی از رزمایش مشترک دریایی ایران، روسیه و چین مینویسد: اهداف باطنی این رزمایش بسیار فراتر و حامل پیامهایی راهبردی و امنیتی است که بعدی بینالمللی و منطقهای دارد و مخاطب اول این پیامها آمریکا و همپیمانان آن است. هدف این رزمایش نشان دادن همکاری مشترک 3 کشور ایران، روسیه و چین در سطح سیاسی و اقتصادی در راستای مقابله با تحریمهای آمریکا و پروژههای آن در منطقه است.
* مقام پیشین آمریکایی: باید از این ائتلاف شدیداً نگران باشیم
مقام امنیتی ارشد پیشین دولت آمریکا میگوید واشنگتن باید از ائتلاف نظامی احتمالی ایران، روسیه و چین نگران باشد. «کِیتیمکفارلند» معاون پیشین مشاور امنیت ملی رئیسجمهور آمریکا ضمن ابراز نگرانی از رزمایش دریایی مشترک ایران، روسیه و چین در شمال اقیانوس هند، آن را «سناریوی کابوسوار» توصیف کرد. مکفارلند در مصاحبه با شبکه «فاکسبیزنس» در اینباره مدعی شد: «این حقیقتا یک سناریوی کابوسوار است. همگی ما باید شدیدا از ائتلاف ایرانی- چینی- روسی نگران باشیم. ما 75 سال را صرف کردیم تا مطمئن شویم روسها و چینیها ائتلافی تشکیل ندهند. ما همه چیز را امتحان کردیم، آغاز آن نیز با دولت [ریچارد] نیکسون بود که تلاش کرد بین دولتهای چین و شوروی سابق اختلاف بیندازد و ما در نهایت بین آنها فاصله انداختیم». مجری این برنامه با «شوم» خواندن ائتلاف 3 کشور «دشمن» آمریکا، از وی پرسید آیا باید نگران این رزمایش بود؟ مکفارلند پاسخ داد: «کار دیگری که میخواهیم انجام دهیم این است که مطمئن شویم روسیه با ایران متحد نشود. روسیه یک کشور محصور در خشکی است که به بنادر آبهای گرم دسترسی ندارد اما اگر با ایران مرتبط شود، به آن میرسد». این مقام امنیتی پیشین آمریکا ادامه داد: «جمع شدن این 3 کشور کنار هم و پیوستن ظرفیتهای نظامی روسیه، موقعیت مکانی و نفت ایران و ثروت و مزیت فناوری چین به یکدیگر، سناریوی کابوسوار کامل و مطلقی برای ما است، بویژه اگر این 3 کشور بخواهند زمانی یک ائتلاف نظامی داشته باشند».
همچنین وزیر موقت نیروی دریایی آمریکا در واکنش به آغاز رزمایش دریایی مشترک ایران، روسیه و چین، درباره «اقداماتی که با شروع این رزمایش و متاثر از آن در آینده انجام خواهد شد» هشدار داد. به گزارش ایسنا، توماس مودلی در واکنش به رزمایش دریایی مشترک ایران، چین و روسیه مدعی شد: به نظر من آنها به انجام دادن اقداماتی تحریکآمیز در آنجا[تنگه هرمز] ادامه خواهند داد و فکر میکنم از هر فرصتی برای این کار استفاده خواهند کرد.
***
[هشدار رئیس ستاد ارتش درباره ورود به محدوده رزمایش مرکب ایران، روسیه و چین]
رئیس ستاد ارتش اعلام کرد: هر شناور یا هر پرندهای را که وارد محدوده رزمایش مرکب ایران، روسیه و چین شود، میزنیم. به گزارش ایسنا، امیر دریادار حبیبالله سیاری دیروز در نشست خبری با اشاره به برگزاری رزمایش مشترک دریایی ایران، روسیه و چین در منطقه چابهار خاطرنشان کرد: به برکت انقلاب ما از یک نیروی دریایی ساحلی به یک نیروی دریایی راهبردی تبدیل شدهایم که در تامین امنیت آبهای دنیا نقشآفرینی میکنیم و کشورهای قدرتمند جهان از جمله چین و روسیه به قدرت ما پی بردهاند و با ما رزمایش مشترک برگزار میکنند. دریادار سیاری در ادامه این نشست خبری- تحلیلی، به اهداف رزمایش مرکب دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با روسیه و چین اشاره کرد و گفت: نشان دادن اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران در شمال اقیانوس هند، برقراری امنیت در شمال اقیانوس هند، نجات کشتیهای آسیب دیده، امداد و نجات، نزدیک شدن تفکرمان در اجرایی کردن تاکتیک نادر عملیاتهای دریایی و تبادل تجربیات با کشورهای حاضر در رزمایش و تقویت مناسبات بینالمللی بین ایران و کشورهای شرکتکننده از جمله اهداف برگزاری رزمایش مرکب 3 کشور ایران، روسیه و چین است. کشورهای شرکتکننده در این رزمایش عزم و اراده خود را برای برقراری امنیت در منطقه شمال اقیانوس هند نشان میدهند.