گروه سیاسی: حسن روحانی روز گذشته در مراسم افتتاح قطار برقی هشتگرد- تهران به ایراد سخنانی در زمینه وضعیت فعلی کشور و تصویر شرایط ایران در زمانه بدون تحریم پرداخت. هرچند کمتر سخنرانی رئیس‌جمهور را می‌توان به یاد آورد که تحریم موضوع آن و رسیدن به روزگار بی‌تحریم خیال توصیفی آن نباشد اما سخنان اخیر روحانی به علت نسبت او با موقعیت مستقر فعلی قابل تامل است.

روحانی در بخشی از سخنان خود با اشاره به اهمیت پتروشیمی، گفت: در پایان دولت دوازدهم محصول پتروشیمی به ۱۰۰ میلیون دلار می‌رسد یعنی 2 برابر محصول آغاز  دولت یازدهم که به معنای حرکت بزرگ کشور است. ما همه اینها را در شرایط جنگ اقتصادی انجام دادیم، اگر جنگ اقتصادی نداشتیم بدانید که از سال ۹۵ تا امروز بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار منبع اضافی وارد کشور می‌شد، ۱۰۰ میلیارد دلار پول نفت وارد می‌شد. روحانی بیان داشت: اگر تحریم نبود چه می‌شد؟ اگر تحریم نبود پارسال و امسال ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد افزوده داشتیم. اگر تحریم نبود ما اعتبارات خارجی که استفاده می‌کردیم در طول این دولت تا پایان امسال حدود ۱۰۰ میلیارد دلار برای خودمان و ۱۰۰ میلیارد اعتبار خارجی که مجموعا ۲۰۰ میلیارد دلار می‌شد داشتیم. الان این ۲۰۰ میلیارد را نداریم اما کشور اداره می‌شود، هرچند زندگی مردم سخت است.

رئیس‌جمهور همچنین با اشاره به افتتاح متروی گلشهر به هشتگرد، اظهار داشت: ۶۰ درصد پیشرفت این پروژه و ۸۵ درصد اعتبارات آن در طول دولت یازدهم و دوازدهم انجام شده است و این بدان معناست که حتی در شرایط سخت و تحریم نیز همه توان خود را برای خدمت به مردم به‌کار گرفته‌ایم و باید از تلاش‌ همه دست‌اندرکاران این پروژه بویژه وزیر راه، استاندار، مسؤول قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، مسؤولان مترو، نمایندگان مجلس، امام جمعه محترم و همه تلاشگران قدردانی کنیم.

روحانی با بیان اینکه در همین ایام آبان مردم با جمعیت میلیونی برای امنیت کشور، حمایت از نظام و رهبرشان به خیابان آمدند، گفت: مردم وفادارند و بخوبی درک می‌کنند که این انقلاب و نظام می‌خواهد به این مردم خدمت کند و دشمنان ما به طور مداوم می‌خواهند این پیروزی ملت را از دست مردم بگیرند. روحانی همچنین در ادامه خاطرنشان کرد: اگر رئیس‌جمهور جایگاهی دارد  برای رای مردم است. اگر در دنیا مورد احترام قرار می‌گیرد و اگر می‌تواند در برابر آمریکا و قدرتمندان حرف بزند و اگر می‌تواند در برابر فشار اروپا بایستد [به خاطر رای مردم است].

رئیس‌جمهور با اشاره به برگزاری رزمایش ایران، روسیه و چین در آب‌های دریای عمان، اظهار داشت: این مانور دنیای تاراج‌گر را خیلی عصبانی کرده و خیلی ناراحت هستند که چه طور شد که قدرت‌های بزرگ چین و روسیه در کنار هم نیروهای دریایی‌شان در کنار ارتش و سپاه قرار گرفتند. این مانور برای کشورهای کوچک منطقه که برخی از آنها در برابر آمریکا متواضع هستند قابل تحمل نبود و برای آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها قابل تحمل نبود. رئیس‌جمهور با تاکید بر اینکه به‌رغم تنگناها بودجه عمرانی را برای سال آینده ۷۰ هزار میلیارد گذاشتیم، گفت: به‌رغم همه فشارها ۲۰ درصد حقوق کارمندها را امسال بالا برده‌ایم و سال آینده ۱۵ درصد بالا می‌بریم و به‌رغم همه مشکلات و فشارها مسیر را درست حرکت می‌کنیم. رئیس‌جمهور با اشاره به خودکفایی کشور در زمینه حفر تونل گفت: امروز 100 درصد کار ساخت مترو و حفر تونل را مهندسان ایرانی انجام می‌دهند. راه‌آهن، ریل و مترو به عنوان یکی از راه‌های صحیح در حمل مسافر و بار و همچنین سلامت مردم و هوای سالم و اقتصاد کشور است. روحانی با اشاره به پروژه‌های ریلی چابهار- زاهدان و رشت- آستارا از وزیر راه و قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا درخواست کرد تا هر چه سریع‌تر و با به‌کارگیری ظرفیت‌های بخش خصوصی این پروژه‌ها را تکمیل کنند و به بهره‌برداری برسانند. وی افزود: راه ما راه صحیح و مسیرمان مسیر توسعه کشور و رفاه مردم است و همه اینها در سایه انصاف، عدالت، سخن گفتن درست، اتحاد و وحدت و یگانگی تحقق می‌یابد.

شاید قابل تامل‌ترین نکته در سخنان روحانی تاکید چندباره او بر مساله تحریم‌ها برای فرار از پاسخگویی نسبت به کارنامه اجرایی خود و دولتش باشد. او که 2 روز پیش هم با طرح دوگانه «جنگ/ صلح»، اساسا وعده‌هایش را برای زمانه بزم خوانده بوده و با رزمی توصیف کردن شرایط، اقدام به مسؤولیت‌زدایی از دولتش در قبال وعده‌های انتخاباتی و وظایف اجرایی کرده بود، این‌بار نیز با تصویر زمانه‌ای بدون تحریم، شروع به دفاع از عملکرد خود کرد، غافل از اینکه اساسا مبنای شکل‌گیری دولت او بر رفع تحریم‌ها و عبور از آنچه آن را جنگ می‌نامد بوده است، چرا که دولت او ماهیت وجودی خود را مدیون این تحریم‌ها بوده است و با وعده ریشه‌کن کردن آن تکیه بر مسند اجرایی کشور زده است. افتخار به دستاوردهای ناموجودی که امکان وجودی‌شان را تنها می‌شود به شرایط ناکجاآبادی بدون تحریم پیوند زد، نشان از عدم توجه به همین کارویژه اصلی یعنی وعده رفع تحریم‌ها دارد.

مضاف بر اینها، سیاه و سفید کردن روایت‌ها با طرح کلیدواژه تحریم می‌تواند شگردی سیاسی برای فشار وارد کردن به نظام با نیت تحمیل مجدد ایده سیاسی مذاکره با آمریکا باشد. زمانی که او با وجود تحریم هیچ راه گشایشی برای عبور از شرایط فعلی متصور نمی‌شود بخوبی می‌توان این نتیجه را گرفت که از بین رفتن ناکارآمدی اجرایی دولت دوازدهم را تنها به از بین رفتن شرایطی که جنگی می‌نامد گره می‌زند و در سایه این پیوند به دنبال طرح مجدد ایده مذاکراتی است. اختصارا عمر دولت روحانی به تصویرسازی خیالی از جامعه‌ای بدون تحریم گذشته است. او با این خیال خود را نیرویی نجات‌بخش تعریف کرد و حالا با بازتعریف همان خیال به دنبال مسؤولیت‌زدایی از خود می‌گردد. از دیگر نکات مورد بحث در سخنان روحانی می‌توان به استاندارد دوگانه او در قبال سپاه اشاره کرد. وی که زمانی با کنایه به این نهاد و «دولت تفنگدار» خطاب کردن آن به دنبال خلق دوگانه میان قوه تحت مدیریت خود و این نهاد اجرایی بود، این روزها برای دفاع از عملکرد اجرایی خود به ارائه گزارش کار اقدامات صورت گرفته تحت مدیریت این نهاد می‌پردازد و در کنار این مساله با مصادره حضور خیابانی مردم که برای نفی رویه آشوب‌طلبان صورت گرفته بود، از آن به‌عنوان جلوه‌ای از عدم نارضایتی‌ها نسبت به عملکرد دولت دوازدهم استفاده می‌کند. کارنامه روزهای تحریمی دولت در حالی با اقدامات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) مورد افتخار قرار می‌گیرد که در روزهای پسابرجامی، سپردن پروژه‌های عمرانی و اجرایی به آن را گران و بی‌صرفه می‌دانستند.