گروه بینالملل: در حال حاضر شرایط به شکلی است که شاید عراقیها بر سر انتخاب نخستوزیر آینده خود توافق نداشته باشند اما گروههای سیاسی مختلف این کشور بر سر اهمیت اخراج آمریکاییها از عراق متفقالقولند؛ راهی که پیمودن آن در شرایط طبیعی شاید سالها به طول میانجامید به واسطه شهادت شهدای اخیر مقاومت حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس در حال انجام است. پارلمان عراق که تا هفته پیش اولویتش فرآیند انتخاب نخستوزیر آینده بود، دیروز با شعارهای ضدآمریکایی آغاز شد و طیفهای مختلف سیاسی این کشور و در رأس آنها طیفهای شیعه خواستار اخراج آمریکا از عراق شدند. شدت نفرت مردم عراق از آمریکا تا آنجاست که همه شهروندان این کشور از زمین و آسمان از عراق گریخته و نظامیان باقیمانده هم در دژهای آمریکا در عراق پنهان شدهاند و مجال بیرون آمدن ندارند.
پارلمان عراق در جلسه رأیگیری عصر روز یکشنبه، طرح اخراج نیروهای آمریکایی از عراق را تصویب کرد. دولت عراق بر اساس این طرح ملزم شد درخواست کمک از ائتلاف بینالمللی ضدداعش در سال 2016 را به دلیل پایان عملیات نظامی و جنگی در عراق و تحقق پیروزی در این کشور، لغو کند و دولت عراق باید برای پایان دادن به همه نوع حضور نیروهای خارجی در خاک این کشور اقدام کند و از هرگونه استفاده از آسمان عراق به هر دلیل جلوگیری به عمل آورد.
همچنین دولت به نمایندگی وزیر خارجهاش موظف است فورا ضد آمریکا در شورای امنیت و سازمان ملل متحد طرح شکایت کند.
بند سوم این طرح نیز دولت عراق و به طور مشخص فرماندهی کل نیروهای مسلح را ملزم میکند که شمار کادر فنی و آموزشی خارجی را که به آنها نیاز دارد و نیز مکانهای حضور آنها و ماموریتشان و مدت زمان قرارداد آنها را مشخص و اعلام کند.
* توافق عامری و صدر بر اخراج آمریکاییها
خبرگزاری المیادین خبر داد دو ائتلاف الفتح (به ریاست هادی العامری) و السائرون (وابسته به جریان صدر) در پارلمان عراق پیش از تصویب طرح درباره پیشنهاد ارائه قانون اخراج نیروهای آمریکایی از این کشور به توافق رسیده بودند. ائتلافهای الفتح، سائرون و الحکمه تاکید داشتند با قدرت در جهت لغو توافقنامه امنیتی حرکت و نیروهای خارجی را بیرون میکنند. ائتلافهای فتح، سائرون و الحکمه خواستار این هستندکه اسامی نامزدهای غایب جلسه اعلام شود تا مردم عراق «فهرست ننگ» را بشناسند و آنها را از روند سیاسی کنار بزنند.
از سویی مقتدا صدر، رهبر جریان صدر عراق نیز پیش از رأیگیری دیشب با انتشار نامهای خواستار تعطیلی سفارت آمریکا در بغداد و لغو توافق امنیتی این کشور با آمریکا شد.
* تلاش آمریکا برای لغو جلسه پارلمان
جلسه پارلمان عراق در حالی با حضور محمد الحلبوسی و عادل عبدالمهدی به همراه 180 نماینده پارلمان برگزار شد که به گفته منابع آگاه، آمریکاییها از صبح روز گذشته با رایزنیهای گسترده به دنبال لغو آن بودند. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا تا ساعات پایانی پیش از آغاز جلسه با محمد الحلبوسی، رئیس پارلمان عراق در تماس بود و از وی خواسته بود جلسه فوقالعاده برای بررسی اخراج نیروهای آمریکایی را برگزار نکند. پمپئو به الحلبوسی گفته بود از نمایندگان سنی بخواهد در جلسه حضور نیابند. این منبع افزود: پمپئو همچنین به الحلبوسی گفته بود با فراکسیونهای کرد پارلمان به توافق برسد که به پیشنویس قانون اخراج نیروهای آمریکایی از عراق رأی ندهند.
* تظاهرات مردمی در بصره علیه نیروهای آمریکایی
در همین حال مردم شهرهای عراق پس از تشییع پیکر شهدا، بدون توجه به نتیجه جلسه پارلمان به تظاهرات ضدآمریکایی با شعار لزوم اخراج آمریکاییها از عراق دست زدند. بر این اساس یک منبع آگاه امنیتی در استان بصره در جنوب عراق اعلام کرد شمار زیادی از مردم عراق با تجمع مقابل شرکت آمریکایی «اکسون موبیل»، پلاکاردهایی در دست داشتند که روی آنها نوشته شده بود: شما در سرمایههای ما شریک میشوید و رهبران شما [نیروهای] «حشد» ما را میکشند؛ دیگر شما جایی در سرزمین ما ندارید». به گفته این منبع، تظاهراتکنندگان و طرفداران سازمان حشدالشعبی مقابل میدان نفتی «القرنه» که شرکت اکسون موبیل در آن قرار دارد، تجمع کردند. بر اساس این گزارش، تظاهراتکنندگان با این پلاکاردها به کارمندان آمریکایی حاضر در بصره هشدار دادند.
تحولات داخلی در عراق در حالی دنبال میشود که واکنشها و اقدامات درباره اثرات شهادت سپهبد قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس در سطح منطقه و فرامنطقه همچنان ادامه دارد.
* چین و روسیه: اقدام آمریکا نقض منشور بود
خبرگزاری اینترفکس از گفتوگوی تلفنی وزیر خارجه روسیه با همتایان خود در چین و ترکیه در ارتباط با حمله اخیر آمریکا به فرودگاه بغداد و ترور سردار سپهبد قاسم سلیمانی خبر داد. بر اساس این گزارش، سرگئی لاوروف در گفتوگو با مولود چاووشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه تاکید کرد ترور ژنرال سلیمانی کمکی به اهداف اعلامی آمریکا برای مقابله با تروریسم نمیکند.
اینترفکس در ادامه نوشت: لاوروف و چاووشاوغلو درباره تبعات و عواقب جدی عملیات آمریکا در عراق برای منطقه غرب آسیا ابراز نگرانی کردند. لاوروف همچنین شب گذشته با «وانگ یی» وزیر خارجه چین در همین ارتباط تلفنی صحبت کرد.
به نوشته اینترفکس، لاوروف و وانگ درباره تبعات این حمله صحبت و هر 2 توافق کردند که استفاده از نیروی نظامی بر فراز فرودگاه بغداد نقض منشور پذیرفتهشده سازمان ملل است.
وزارت خارجه روسیه گفته، به دنبال این عملیات در عراق، مسکو و پکن اقدامات مشترکی را برای حلوفصل اوضاع به کار خواهند گرفت.
* هراس ریاض از انتقام ایران
یک مقام سعودی بدون افشای هویت خود، مدعی شد ریاض در پی کاهش بحران به وجود آمده پس از شهادت سردار قاسم سلیمانی و به دنبال کاستن از تنشها در منطقه است. او به خبرگزاری فرانسه گفته است دولت آمریکا درباره حملهای که موجب شهادت سردار قاسم سلیمانی شد با مقامات سعودی مشورت نکرده بود. هراس ریاض از انتقام ایران و «عواقب وخیم» ترور شهید قاسم سلیمانی، موجب شده است «خالد بنسلمان» معاون وزیر دفاع عربستان برای گفتوگو درباره آرامش در منطقه به واشنگتن و لندن سفر کند.
«سلمان بنعبدالعزیز» شاه عربستان هم شامگاه شنبه با رئیسجمهور عراق تماس تلفنی برقرار کرد و خواستار اتخاذ تمام اقدامات مورد نیاز برای کاهش تنش در منطقه شد. «محمد بنسلمان» ولیعهد سعودی هم پس از آن با عادل عبدالمهدی، نخستوزیر دولت پیشبرد امور عراق تماس تلفنی برقرار و درباره اوضاع عراق و منطقه با او گفتوگو کرد و خواستار کاهش تنشها شد.
* انتقاد شدید بایدن از توئیتهای ترامپ
نامزد انتخابات ریاستجمهوری آمریکا به انتقاد از توئیتهای ترامپ درباره احتمال اقدام تلافیجویانه علیه ایران پرداخت و این توئیتها از جانب رئیسجمهوری آمریکا را «فوقالعاده خطرناک و غیرمسؤولانه» دانست. جو بایدن، رقیب ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ در کمپین انتخاباتی خود، دونالد ترامپ را به انجام اقدام بیمحابا متهم کرد، در حالی که زمان برای وی رو به اتمام است. بایدن گفت: هیچ رئیسجمهوری حق وارد کردن کشور به جنگی بدون رضایت آگاهانه آمریکاییها را ندارد و درست حالا، ما هیچ ایدهای درباره اینکه این مرد چه در سرش دارد، نداریم. او ما را از شرکایمان و متحدان ناتو دور و منزوی کرده است. بایدن ادامه داد: او توئیتهای زیادی را از جانب خودش منتشر کرده است. این واقعا خطرناک و غیرمسؤولانه است.
* تماس وزیر امورخارجه انگلیس با نخستوزیر عراق
دفتر نخستوزیر عراق دیروز از تماس تلفنی «دومنیک راب» وزیر خارجه انگلیس خبر داد. به گزارش شبکه السومریه، راب در این تماس تلفنی جدیدترین تحولات عرصه عراق و تنش اخیر و درگیریهای نظامی در این کشور را با «عادل عبدالمهدی» نخستوزیر دولت پیشبرد امور عراق بررسی کرد.
***
[عبدالمهدی: قاسم سلیمانی به دعوت دولت عراق آمده بود]
«عادل عبدالمهدی» نخستوزیر دولت پیشبرد امور عراق عصر دیروز با حضور در جلسه رأیگیری نمایندگان عراقی درباره طرح اخراج نیروهای خارجی سخنرانی کرد. مهمترین محورهای سخنان عبدالمهدی به شرح زیر بود:
خواستار خروج نیروهای آمریکایی از عراق هستم و منفعت عراق و آمریکا ایجاب میکند نیروهای خارجی عراق را ترک کنند.
ایران با تروریسم مبارزه و از نیروهای امنیتی عراق حمایت کرد. عصر روز ترور سردار سلیمانی با وی قرار ملاقات داشتم تا وی پاسخ دولت ایران به نامه سعودیها را به دست من برساند.
آمریکا به ما گفت اسرائیل انبارهای تسلیحاتی حشدالشعبی را تابستان گذشته بمباران کرده بود. آمریکا بابت هدف قرار دادن مراکز حشدالشعبی در القائم عذرخواهی نکرد. حشدالشعبی بخشی از تشکیلات امنیتی عراق و نیروهایش صددرصد عراقی هستند.
نوع نگاه آمریکا به عراق در رابطه با سیاستهایش در قبال ایران، محکوم است. با بسیاری از سیاستهای آمریکا در قبال عراق موافق نیستیم.
از پارلمان میخواهیم تمام جوانب را پیش از هرگونه تصمیم درباره حضور آمریکا در نظر بگیرد و بررسی کند. پایان حضور نظامی [آمریکا] به نفع 2 کشور است.