گروه سیاسی: جلسه روز گذشته مجلس تحت تاثیر ماجرای سقوط هواپیمای اوکراینی برگزار شد. دیروز فرمانده سپاه پاسداران به مجلس رفت تا در جلسه غیرعلنی درباره ماجرای اصابت موشک پدافند ایران به هواپیمای اوکراینی اطلاعاتی را به نمایندگان ارائه دهد.
سرلشکر حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی صبح دیروز در جلسه غیرعلنی مجلس شورای اسلامی با دستور کار بررسی اتفاقات اخیر، اظهار داشت: آنچه را میگویم چیزی است که از قلب من جاری میشود؛ من از میدان یک پیروزی شگفتانگیز و بینظیر که ملت ایران در تاریخ حیات خود کسب کرده است میآیم؛ از جایی که آمریکا اینبار مستقیم و آشکارا از ایران بزرگ شکست خورد.
وی با بیان اینکه هرچند غبارهای حادثه غمانگیز سانحه سقوط هواپیما هنوز اجازه نداده است ابعاد این پیروزی شگفتانگیز و خیرهکننده شناسایی شود، افزود: بعدها میتوان درباره آن دقیقتر سخن گفت؛ ما بعد از ترور و شهادت سردار عزیز قاسم سلیمانی و همرزمان ایشان، کاملا در فضای روانی یک جنگ ناشناخته با آمریکا قرار گرفتیم. بعد از حادثه این تصور به وجود آمد که آن اقتدار و شکوه و اعتبار ملت بزرگ ایران، تحت تاثیر حادثه شهادت آسیب دیده است.
وی با تاکید بر اینکه ما احتیاج به تفوق اطلاعاتی داشتیم و باید تعیین میکردیم که چگونه و با چه شدتی برخورد کنیم، گفت: کار ما باید به هدف میرسید و در برابر با عمل آمریکاییها میشد. آنها حاج قاسم ما را گرفته بودند. ملت ما احترام دارد و سرافکنده نیست؛ ملتی که سرفراز است، زنده است. ما باید موجی از سرزندگی جدید در جامعه ایجاد میکردیم تا تراز نظاممان دوباره ارتقا مییافت. ما میتوانیم زیر سقف ارتفاع شایسته سرزمینمان در جهان زندگی کنیم.
سردار سلامی ادامه داد: ما بزرگ هستیم. تا آن روز ما خود را یک قدرت منطقهای میدانستیم. طراحیهای ما باید دقیق میبود. غلبه بر آمریکا باید از لحاظ فنی و تکنولوژیک انجام میشد. این نبرد هم تاکتیکی و استراتژیک بود. ما در این نبرد باید در تکنولوژی پیروز میشدیم. آمریکا نباید موشکهای ما را میزد. اگر موشکهای ما به هدف نمیرسید، اگر دقیق نبود، اگر ویران نمیکرد، میدانید چه اتفاقی میافتاد؟ ما باید از نقاط هدف و نه مساحت آنها اطلاعات به دست میآوردیم. جنگ ما با آمریکا در حوزه تکنولوژی جنگ نقطههاست و نه مساحتها.
فرمانده کل سپاه افزود: بعد از آن باید به گونهای عمل میکردیم که تصور دشمن را در عکسالعمل فرو میپاشاندیم. ما دیگر نمیتوانستیم در میدان عملیات روانی دشمن را متوقف کنیم. باید او را روی زمین متوقف میکردیم. با شکلدهی به واقعیات سخت باید این کار را میکردیم و این مشکلترین کار به نظر میرسید.
فرمانده کل سپاه افزود: ما از روز جمعه تا شب چهارشنبه همه چیز را آماده کردیم. فکر کنید باید زیر رصد قویترین قدرت اطلاعاتی عالم سامانهها را گسترش داده و جابهجا کنید. ما برای چندین مرحله جنگ با احتمال گسترش دامنه، دقیق برنامهریزی کردیم و هنوز دوستان آماده هستند. همه چیز کاملا مهیاست و هیچ چیز از دید ما تمام نشده است. به خدا تکیه کردیم و این عملیات بزرگ انجام شد. شب عملیات ما میگفتیم انتقام میگیریم و وقتی من به عنوان یک فرمانده نظامی میگویم که انتقام میگیریم، همه چیز مشخص است.
وی تصریح کرد: شب حادثه تمام سیستمهای پروازی، پدافندی، جنگ الکترونیک و شناسایی روی آسمان بود. آمریکاییها تمامقد آماده بودند. انتخاب هدف خیلی مهم بود. ما ابتدا جای دیگری را انتخاب کرده بودیم ولی چون نزدیک بغداد بود و بخشی از عراقیها داخل آن بودند، هدف را تغییر دادیم. اتفاقا دشمن هم خیلی از نقاط را تخلیه و تصادفا به پایگاهی منتقل کرد که ما در تغییر هدف آن را انتخاب کرده بودیم. عینالاسد حدود ۱۶۰ کیلومتر با بغداد فاصله داشت و ما اینبار بر مبنای گرفتن تلفات انسانی هدفگذاری نکردیم.
سرلشکر سلامی گفت: هدف ما کشتن سربازان دشمن نبود و این موضوع اهمیتی نداشت اما آنجا محل تجهیزات راهبردی دشمن اعم از بالگردهای بلک هات، آپاچیها، پهپادهای کیو ناین و فری دیترو، یک مرکز فرماندهی و کنترل، آشیانهها و سولههای متعدد نگهداری تجهیزات بود که آنها اهداف ما بود. ما باید این اماکن را نقطهنقطه مورد هدف قرار میدادیم. عملیات ما بر مبنای تاثیر بود. آن چیزی که توازن را برقرار میکرد، نفس عملیات بود؛ اینکه ایران در فضایی که آمریکا به عکسالعمل سنگین تهدید کرده است، شجاعانه عمل کند.
وی افزود: این حس قدرت است. اینجا آن برابری است. شکستن یک اعتبار جهانی و خرد کردن و مچاله کردن آن حس قدرت است. تخریبهای فیزیکی فقط برای این بود که ما بگوییم آنقدر برتری داریم که هر نقطهای را بخواهیم میزنیم. این اتفاق افتاد. شما در توضیحات سردار حاجیزاده مقایسه قبل و بعد از حمله را کاملا مشاهده کردید. ما هر کجا را نشانه گرفتهایم، زدیم. من به شما میگویم موشک کروز دقیق است و وقتی دقت دارد، کسی شک نمیکند اما موشک بالستیک وقتی نقطهزن میشود، به این معنی است که به انتهای تکنولوژی دست یافتهایم.
فرمانده کل سپاه با بیان اینکه این تفوق را ما پیدا کردیم. ما تفوق فناوری را پیدا کردیم که آمریکاییها نتوانستند هیچ یک از موشکها را هدف قرار دهند، افزود: تمام موشکهای ما، به استثنای 2 موشک که به صورت طبیعی قبل از رسیدن به سرزمین عراق در ایران اصطلاحا فیل کرد، بقیه موشکها بدون هیچ آسیب وارد شده، به اهداف اصابت کردند. اینکه بعدا رئیسجمهور آمریکا اعلام کرد هیچ فرد یا تجهیزاتی آسیبی ندیده است، طبیعی بود. هر کسی برای عقبنشینی و خروج نیازمند یک مفر است. وی خاطرنشان کرد: فرمانده هوافضای ما کاملا در صحنه در حال جنگ بود و همه ما در حال جنگ بودیم، اینطور نیست که ساکت بنشینیم، بلکه باید در دریا همه توانمندی خود را آماده میکردیم که اینطور بود و مدام در معرض شرایط جدید قرار میدادیم. در زمین حتی برای کار زمینی آماده شده بودیم و همه چیز آماده بود. آن شب همه بالگردها و هواپیماهای آمریکایی از منطقه خلیجفارس تا شمال عراق، همه روی آسمان بودند و ما برای پاسخ به این تهدید 52 نقطهای آماده بودیم.
وی با بیان اینکه آن شب شرایط کاملا جنگی بود، یادآور شد: قسم میخورم هیچ کس نخوابید تا این ماجرا اتفاق افتاد. من واقعا عرض میکنم ما در عین حال که یک پیروزی بزرگ به دست آورده بودیم، حتی قبل از اینکه متوجه شویم احتمالا موشک ما به هواپیما اصابت کرده، به دلیل سقوط هواپیما تلخکام شدیم. ما در بالاترین حد آمادهباش بودیم، زیرا تهدید متقابل ما هوایی و موشکی بود و پدافندها در این زمینه قلب این عکسالعمل را نشان میدادند. آنها باید جنگ را ادامه میدادند. ما سامانهها را گسترش داده بودیم تا از منافع ملت دفاع کنیم و اجازه ندهیم آتش دشمن بر سر مردم یا منافع آنها ببارد. نباید اجازه میدادیم دشمن به این سرزمین تعرض کند. همه آماده بودند.
فرمانده کل سپاه پاسداران افزود: همچنین در میان غوغا گاهی خبرهای متفاوتی میرسید. به سامانههای ما خبر پرواز تعدادی کروز را داده بودند. بچههای ما که کنار سامانه بودند خود را برای انهدام موشک یا هواپیمای دشمن آماده کرده بودند، چون کروز به لحاظ سرعت اساسا هواپیمای بدون سرنشین بزرگی است که با مختصات هواپیمای با سرنشین حرکت میکند و فقط خلبان ندارد و در ارتفاع پایین پرواز میکند. برادر ما در بالاترین حد آمادگی قرار داشت و چون به او خبر پرواز کروزها را داده بودند و برای لحظاتی ارتباطش با اس او سی قطع شده بود که خبر کروزها را بشنود، با همان تصور وقتی این هواپیما پرواز میکرد، روی صفحه رادار به یقین رسیده بود این یک تهدید جدی است؛ موقعیت پرواز هواپیما نسبت به سامانه بهگونهای بود که هدف نزدیکشونده تلقی میشد.
سردار سلامی ادامه داد: معمولا وقتی هواپیماها همراستا با سامانهها و رادارها قرار میگیرند، سطوح مقطع راداری آنها کوچک میشود. اگر عمود بر مسیر رادار قرار بگیرند، به دلیل اینکه بدنه هواپیما در معرض امواج قرار میگیرد بزرگتر نشان داده میشود و قابلیت تفکیک بیشتر است. این فضا، فضای جنگی است. به فرد این خبر رسیده و او با محاسبه این مطلب که دقیقا یک کروز است، اقدام به شلیک میکند و تصور میکند کروز را منهدم کرده است. برادران ما از همزمانی شلیک و سقوط هواپیما مشکوک شده بودند. خدا گواه است ما خودمان منشأ ایجاد این فرضیه شدیم که ممکن است موشک ما اصابت کرده باشد و این فقط به دلیل همزمانی بود و اگر ما خود مبدأ شکلگیری این فرضیه نبودیم، هیچ کس نمیتوانست متوجه شود.
وی خاطرنشان کرد: ما هیچ چیز را دست نزدیم. نه جابهجایی قطعات هواپیما و بر هم زدن صحنه و نه جابهجایی سامانه و نه گرافهای راداری صورت نگرفت. سردار حاجیزاده در منطقه بود و منتظر عکسالعمل و کل صحنه را از خلیجفارس تا آنجا رصد میکردیم که اگر اتفاقی بیفتد، زمین، دریا و هوا فعال شود. به ما خبری رسید که به این پدیده مشکوک هستیم. به برادرانمان گفتیم بیشتر بررسی کنید، تردید جدی وجود داشت.
سردار سلامی ادامه داد: تصور این بود که چون هواپیما در ابتدای حرکت و پر از سوخت بوده اگر موشک پدافندی به آن بخورد منفجر و مشتعل میشود. در حالی که تصاویر نشان میداد موتور و بال آتش گرفته و آرام در حال سقوط است. کسی تصور نمیکرد موشکی به هواپیما اصابت کرده باشد. برادران ما که این شلیک را انجام میدهند، نه بر اساس معاینه چشمی، بلکه بر اساس صفحات رادار و دید الکترونیک قضایا را تحلیل میکنند، وقتی به هدف خورد تصور این بوده که کروز است. ما بررسیهای بیشتری انجام دادیم و احتمال اثبات این فرضیه بیشتر شد اما واقعا تا غروب چهارشنبه هرگز به اطمینان نرسیدیم ولی احساس میکردیم این فرضیه غلبه پیدا میکند.
فرمانده کل سپاه پاسداران اضافه کرد: ستاد کل نیروهای مسلح تیمی از متخصصان را صورتبندی کرد. ما متخصصان خود را در اختیارشان قرار دادیم و آنها ماجرا را از همه زوایا از جمله شاهدان عینی، اپراتورهای سامانه و حضور میدانی در نقطه سقوط و مشاهده همه قطعات بررسی کردند. ما حتی این کار را هم نکردیم که قطعات را برای تست به آزمایشگاه ببریم و نتیجه بگیریم آیا مواد منفجره وجود دارد یا ترکشی از جنس سامانه است. این بررسیها هفتهها طول میکشید. در جهان، هواپیماها که سقوط میکنند هفتهها و گاهی ماهها و سالها طول میکشد نتایج را اعلام کنند. حتی جعبه سیاه هم بازخوانی نشد، یعنی اگر میخواستیم همه چیز را بررسی کنیم شاید هفتهها به طول میانجامید.
وی یادآور شد: ما در عرض یکی دو روز به اتقان رسیدیم و فضا را برای بررسی کامل نبستیم. خودمان به اثبات مسأله کمک کردیم، چون حادثه بزرگی بود. تا اینکه بالاخره تیم کارشناسی به نتیجه رسید بر اثر خطاهایی که صورت گرفته هواپیما سقوط کرده و شروع به تنظیم بیانیه و اطلاعرسانی برای مردم کردیم. در حالی که فرمانده ما در جنگ بود و ما در این میدان قرار داشتیم و همین الان هم معرکه را پایانیافته تلقی نکردهایم.
سردار سلامی با بیان اینکه ما در جنگ با آمریکا بوده و هستیم، گفت: ما سرباز ملت و فدایی مردم هستیم. خدای بزرگ را شاهد میگیرم دوست داشتم داخل هواپیما باشم و با آنها سقوط کنم و بسوزم و شاهد این ماجرای غمانگیز نباشم. ما عادت کردیم فدای ملت شویم. من جان فرزندانم را با این حرف معاوضه میکنم که آرزویی در بین من و برادرانم نیست جز اینکه روزی به پای آرزوهای ملت، رفاه، پیشرفت و امنیت آنها تکهتکه و قربانی شویم. فرمانده ما که رفیق صمیمی هم بودیم چیزی جز این آرزویش نبود.
فرمانده کل سپاه پاسداران اضافه کرد: اینها خانواده ما، بچههای ما، مادران و پدران و برادران ما بودند. من هیچ وقت در طول عمرم اینقدر شرمنده نبودم. ممکن است خطا کرده باشیم که کردیم و تعدادی از هموطنان به خاطر خطای ما شهید شدند اما غیرعمد بوده، عذرخواهی میکنیم و جبران میکنیم و اجازه نمیدهیم یک نفر از مردم ما آسیب ببیند. محکم و استوار میایستیم و زانو نمیزنیم. تا ما هستیم حتی اگر همه قدرتها هم با یکدیگر متحد شوند اجازه نمیدهیم تار مویی از سر مردم کم شود.
******
اخبار پرونده فاجعه سقوط بوئینگ
گروه اجتماعی: با وجود اعلام علت سقوط هواپیما و پذیرفتن خطای انسانی در شلیک موشک به سوی هواپیمای بوئینگ 737 اوکراین، کمیسیون بررسی سقوط هواپیما در وزارت راه همچنان در حال انجام وظیفه است و به گفته وزیر راهوشهرسازی نتایج بررسی آن بزودی اعلام خواهد شد.
وزیر راهوشهرسازی بعد از حضور در جلسهای در مجلس شورای اسلامی با حضور نمایندگان برای بررسی ابعاد مختلف سانحه هواپیمای اوکراینی که به جان باختن جمعی از هموطنان و اتباع سایر کشورها منجر شد، با تسلیت مجدد بروز این سانحه تلخ به خانوادههای داغدار گفت: هماکنون کمیسیون ویژه بررسی سوانح هوایی با همکاری تیم اوکراینی در حال بررسی ابعاد مختلف این سانحه است و نتیجه نهایی بزودی به اطلاع مردم میرسد. محمد اسلامی گفت: با توجه به ورود سازمان قضایی نیروهای مسلح به موضوع و اظهارات فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و همچنین بیانیه ستادکل نیروهای مسلح، کمیسیون بررسی سوانح هوایی مستقر در سازمان هواپیمایی کشوری همچنان بر اساس ضوابط ایکائو (سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی) در حال رسیدگی به موضوع است و این اقدامات و تحقیقات تا انتها و حصول نتیجه نهایی ادامه خواهد یافت. قطعا نتیجه تحقیقات تیم بررسی سوانح هوایی با نتایج تحقیقات سازمان قضایی نیروهای مسلح با یکدیگر قرینهسازی شده و نتیجه نهایی به اطلاع مردم رسانده خواهد شد.
* نمونهگیری از بستگان 142 مسافر ایرانی
مدیرکل پزشکی قانونی استان تهران گفت: از خانوادههای 142 مسافر ایرانی هواپیمای اوکراینی نمونه خون گرفته شده است و تاکنون 5 خانواده از مسافران جانباخته در این حادثه جهت اخذ نمونه به مراکز پزشکی قانونی مراجعه نکردهاند. مهدی فروزش در گفتوگو با فارس گفت: از بستگان مسافران ایرانی پرواز اوکراینی به صورت حضوری نمونه گرفته شده است که بیشتر این نمونهگیریها در مرکز تشخیصی آزمایشگاهی کهریزک تهران و تعدادی هم در مراکز پزشکی قانونی استانها بوده است. وی با بیان اینکه در این پرواز 29 تبعه خارجی هم حضور داشتند که 9 خدمه پرواز اوکراینی و 2 مسافر هم اوکراینی بودند، گفت: با هماهنگی انجامشده با کارشناسان پزشکی قانونی که همراه تیم اوکراینی به تهران آمدهاند، پروفایل DNA همه آنها گرفته شده است و در اینباره مشکلی نداریم.
* عذرخواهی سازمان هواپیمایی
سازمان هواپیمایی کشوری که پس از سقوط هواپیمای بوئینگ 737 خبرهای سقوط و علت سقوط را رسانهای میکرد، 4 روز بعد از این اتفاق بیانیه صادر کرد. در بخشی از این بیانیه آمده است: شجاعت و صداقت مثالزدنی نیروهای مسلح پرافتخار جمهوری اسلامی ایران در بیان واقعیت و پذیرفتن مسؤولیت فاجعهای که در یک بافت پرتنش، از خطایی انسانی ناشی شده است، دلیل سانحه رخ داده را روشن نمود. سازمان هواپیمایی کشوری، بابت تناقض در اطلاعات ارائه شده، ابتدا از بازماندگان محترم شهدای این واقعه پوزش میطلبد و سپس از تمام هموطنانی که با نگرانی اخبار منتشر شده را دنبال و این تناقض را مشاهده کردند و همچنین تمام علاقهمندان و تحلیلگرانی که بر این مبنا، به دفاع از صنعت هوانوردی کشور پرداختند، صمیمانه عذرخواهی میکند. ما تحت هیچ فشار و توصیهای برای کتمان واقعیت نبودهایم و هیچ نیتی برای پنهان کردن واقعیت نداشتهایم. ما اطلاعاتی را که در اختیار و به آن باور داشتیم منتشر کردیم و از بابت اشتباه بودن آن متاسفیم.
* خدمات سپاه فراموششدنی نیست
پدر یکی از شهدای حادثه هواپیمای مسافری اوکراینی با بیان اینکه فرزندم میلاد نهاوندی، با ۳۵ سال سن بهعنوان دانشجوی سال آخر دکترای شیمی در دانشگاه کانادا در حال تحصیل بود، اظهار کرد: حادثه هواپیمای اوکراینی یک اتفاق تلخ بود که نباید رخ میداد، این حادثه رخ داده و کاری نمیشود کرد. نهاوندی با تأکید بر آسیبشناسی حادثه هواپیمایی مسافری اوکراینی افزود: اگر در سیستم مدیریتی کسی خوب عمل نکند، کل سیستم را ممکن است زیر سؤال ببرد و لازمه این امر داشتن تخصص و مدیریت عالی و سطح بالاست. وی در پاسخ به این سؤال که آیا میتوان حادثه هواپیمای اوکراینی را یک خطای انسانی و قابل گذشت دانست، گفت: ممکن است در هر خانوادهای فردی خطا و اشتباهی کند و مگر میشود قابل گذشت نباشد، این مسأله یک خطای انسانی بوده که باید به دنبال عبرتآموزی باشیم تا تکرار نشود. پدر این شهید تاکید کرد: قطع یک درخت از ریشه کار غلطی است و باید آن را هرس کرد و سپاه یک واحد نظامی و قدرت منطقه است که باید باشد و مدیریت آن را با جذب نیروهای متخصص تقویت کرد. استفاده از نیروهای متخصص و کاردان را در سیستم مدیریتی کشور باید بیشتر کرد و با تخصص بالاتر قطعاً جواب خواهیم گرفت. نهاوندی با بیان اینکه سپاه پاسداران خدمات خوبی به مردم در همه زمینهها ارائه داده که فراموش نشدنی است، گفت: امروز ممکن است برخی از آب گلآلود ماهی بگیرند و بنده کاملاً مخالفم و نباید این مسأله سیاسی شود. وی تاکید کرد: من با این موضوع اگر مورد سوءاستفاده قرار بگیرد، موافق نیستم و این مسأله یک خانواده است و باید در خانواده هم حل شود و ربطی به عوامل خارجی ندارد.
* امیدواریم فرزندمان با شهید سلیمانی محشور شود
خانواده شهیدمهدی اسحاقیان از شهر درچه اصفهان نیز که فرزندشان را در سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی از دست دادند، در اینباره بیانیهای صادر کردند.
در این بیانیه آمده است: اینجانب عباسعلی اسحاقیان، پدر شهیدمهدی اسحاقیان که فرزند عزیزم را در سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی از دست دادم، ضمن تشکر فراوان از ابراز همدردی شما مردم انقلابی و همیشه در صحنه تقاضا دارم مراقب باشید هرگز سخنی که تضعیفکننده نیروهای جانبرکف سپاه پاسداران و نظام ولایی و انقلاب باشد بر زبان جاری نکنید تا در این شرایط حساس، در زمین دشمن بازی نکرده باشید.
خانواده شهید اسحاقیان در ادامه این بیانیه آوردهاند: همه ما مدیون تلاشهای بیوقفه و خالصانه نیروهای سپاه پاسداران هستیم. سپاهی که 40 سال است در دفاع از جان و مال و ناموس و کیان این ملت از هیچ تلاشی دریغ نکرده و در این راه، هزاران شهید و جانباز تقدیم کرده است. ما در حسن نیت جانبرکفان نیروی هوافضای سپاه، هیچ شک و شبههای نداریم. در پایان این بیانیه آورده شده است: دشمنان سیلی خورده از مقاومت بدانند با فرافکنی و دروغ بستن به نظام به کمک رسانههای مواجببگیرشان نخواهند توانست از بیآبروتر شدن خود و شیرینکام شدن مقاومت از سیلی محکم سپاه بکاهند و مثل همیشه این امت بصیر ایران اسلامی است که با تبعیت از رهنمودهای مقام عظمای ولایت، نقشههای خبیثانه آنان را نقش بر آب خواهد کرد. از خداوند متعال مسألت داریم به همه داغداران این حادثه اندوهبار، صبر جمیل عطا فرماید و همه جانباختگان را با ارواح طیبه شهدا بویژه شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی محشور فرماید.
***
[توضیحات شمخانی درباره دلیل طولانیشدن اعلام عوامل سقوط بوئینگ]
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی در مجلس بزرگداشت 2 جانباخته حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی گفت: هیچ قصدی برای کتمان دلایل سقوط هواپیمای اوکراینی وجود نداشت، متاسفانه هنوز جامه مشکی مردم قدرشناس ایران در عزای سردار شهید قاسم سلیمانی بر تن بود که مجددا سوگوار این عزیزان شدند. وی که در مراسم بزرگداشت «محمدحسین و زینب اسدیلاری» در مسجد جامع شهرک غرب شرکت کرده بود، اظهار داشت: ابعاد تاسف از این حادثه جانگداز را سردار سرافراز حاجیزاده از زبان مجموعه حاکمیت و با بیان این عبارت که «ای کاش ما مرده بودیم و شاهد این رخداد غمبار نبودیم»، عنوان کرد. دبیر شورای عالی امنیت ملی فرآیند طولانی شدن اعلام دلایل سقوط هواپیمای اوکراینی را ضرورت بررسی همه عوامل آن و اقدامات احتمالی دشمن از جمله «جمینگ»، «هک سیستمها»، «موضوع نفوذ» و عوامل مرتبط دیگر عنوان کرد و اظهار داشت: از اولین ساعات سقوط هواپیما، جمهوری اسلامی ایران با دعوت و پذیرش مجموعه کشورهای ذیربط خارجی، شرایط بررسی کارشناسی سانحه بدون هیچ محدودیتی را فراهم کرد. شمخانی موضوع وجود قصد برای کتمان دلایل این حادثه را با توجه به ماهیت و شاخصهای فنی آشکارساز اساسا غیرممکن خواند و گفت: اثبات هر یک از عوامل تاثیرگذار بر شلیک موشک، میتوانست نحوه اطلاعرسانی و واکنش کشور به این رخداد را در شرایط کاملا متفاوتی قرار دهد.