«وطن امروز» از افزایش رفت و آمدهای دیپلماتیک بعد از حمله موشکی ایران به پایگاه آمریکایی در عراق گزارش میدهد
گروه سیاسی: حمله غرورآفرین و بیسابقه جمهوری اسلامی به پایگاه آمریکایی عینالاسد در عراق فصل جدیدی از روابط منطقهای را گشوده است، به گونهای که مناسبات منطقهای از این تاریخ به بعد تابع اولویتها و دغدغههای جدیدی خواهد بود. سفر امیر قطر و وزیر خارجه پاکستان به تهران در روزهای اخیر در همین چارچوب ارزیابی میشود.
به گزارش «وطن امروز»، روز یکشنبه امیر قطر برای نخستینبار از زمان به تخت نشستن در سال ۲۰۱۳ وارد تهران شد. سفر امیر قطر به تهران، پس از حضور او در مراسم ترحیم سلطان قابوس در عمان و بدون برنامهریزی قبلی انجام شد. این سفر همچنین در شرایطی انجام شد که یک روز پس از ترور سردار شهید قاسم سلیمانی، وزیرخارجه قطر به تهران سفر و با مقامات ایرانی ابراز همدردی کرد.
هرچند ابتدا برخی گمانهزنیها از دلجویی مقامات قطری از ایران به واسطه مدیریت عملیات ترور شهید سلیمانی از پایگاهی آمریکایی واقع در قطر حکایت داشت اما با تکذیب این موضوع توسط مقامات ایرانی و قطری، بار دیگر موضوع تاثیر موشکباران پایگاه آمریکایی عینالاسد و تاثیرات آن بر مناسبات منطقه مورد توجه قرار گرفت؛ عملیاتی که در واکنش به شهادت سپهبد حاج قاسم سلیمانی رخ داد و نشان داد تکیه برخی کشورهای حاشیه خلیجفارس به امکانات نظامی آمریکا برای تامین امنیت آن کشورها تا چه میزان دور از واقعگرایی است. حمله موشکی به عینالاسد آن هم در شرایطی که سیستمهای پدافندی آمریکایی قادر به رهگیری و انهدام حتی یک موشک ایرانی نیز نبودهاند، نشان داد طراحی امنیت برخی کشورهای منطقه بر مبنای تجهیزات نظامی خریداری شده از آمریکا عملا در زمان بحران فاقد هرگونه کارآیی است. این موضوع البته پیش از این و در جریان حمله پهپادی انصارالله یمن به تاسیسات نفتی آرامکو نیز ثابت شده بود. در آن برهه نیز اولین نکتهای که در رسانههای منطقهای و بینالمللی مورد توجه قرار گرفت، ناکارآمدی سیستمهای پدافندی آمریکایی به کارگرفته شده توسط عربستان سعودی بود.
پیش از این و پس از انهدام پهپاد متجاوز آمریکایی و توقیف نفتکش متجاوز انگلیسی در خلیج فارس توسط جمهوری اسلامی نیز شاهد تغییر محاسبات برخی کشورهای منطقه بودهایم، چنانکه امارات عملا راه خود را از عربستان جدا کرد و پس از 5 سال هیاتی نظامی از آن کشور راهی ایران شد. با این حال تغییر مناسبات منطقهای پس از حمله موشکی ایران به بزرگترین پایگاه آمریکا (عینالاسد) در منطقه، قابل مقایسه با هیچ مقطع دیگری نخواهد بود، چنانکه «حمد بنجاسم آلثانی» نخستوزیر سابق قطر به سفر اخیر «تمیم بنحمد آلثانی» امیر این کشور به تهران واکنش نشان داد و با انتشار یک پست توئیتری در این باره گفت: سفر امیر قطر به تهران در برهه کنونی مهم بود. وی افزود: این سفر بیانگر اصول سیاسی قطر مبتنی بر حسن همجواری و گفتوگوی سازنده بود. نخستوزیر سابق قطر افزود: این سفر در شرایطی انجام شد که لزوم وجود کانالهایی برای دستیابی به راهکارهای سیاسی برای آرامسازی اوضاع احساس میشود.
پیشبینی میشود در ماههای پیش رو بویژه با شروع فرآیند خروج نیروهای آمریکایی از منطقه، شاهد نزدیکتر شدن بیش از پیش کشورهای عربی به ایران باشیم؛ موضوعی که مدتهاست توسط ایران در قالب عناوینی چون تکیه بر همکاریهای درون منطقهای و با عنوان «طرح صلح هرمز» رسانهای شده بود.
این نکته نیز قابل توجه است که با وجود تلاش آمریکا و رسانههای ضدانقلاب برای تحتالشعاع قرار دادن حمله موشکی ایران به عینالاسد با دستاویز قرار دادن مسائلی چون سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی، سفر امیر قطر و وزیر خارجه پاکستان به تهران نشان داد پیام اقتدار ایران در منطقه به گوش سران کشورهای همسایه و حتی متحدان آمریکا در خاورمیانه رسیده است. هر چند اقتدار سپاه در واکنش به شهادت حاج قاسم سلیمانی محدود به حمله موشکی به عینالاسد نبوده و چنانکه سردار حاجیزاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران در بخشی از نشست خبری خود (19دی) اعلام کرد، 15 دقیقه بعد از عملیات موشکی یک عملیات جنگ الکترونیک بزرگ نیز انجام شد و هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا برای لحظاتی از کنترل آنها خارج شدند و این اقدام ضربه روحی بزرگی به آنها زد.
* رایزنیهای شاه محمود در تهران
پریروز تهران علاوه بر امیر قطر، میزبان یک میهمان منطقهای دیگر هم بود؛ شاه محمود قریشی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی پاکستان. این مقام ارشد پاکستان در سفر خود به تهران با رئیسجمهور، دبیر شورای عالی امنیت ملی و وزیر امور خارجه کشورمان دیدار و گفتوگو کرد.
حسن روحانی روز یکشنبه در دیدار شاه محمود قریشی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی پاکستان با اشاره به شرایط حساس منطقه گفت: در شرایط کنونی همه باید برای صلح و ثبات در منطقه تلاش کنیم و همه باید برای کاهش تنش در منطقه با یکدیگر همکاری کنیم. رئیسجمهور با تاکید بر اینکه بروز جنگ و تنش در منطقه میتواند بسیار خطرناک باشد، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران ضمن آمادگی کامل برای دفاع از منافع خود، هرگز به دنبال شعلهور کردن جنگ در منطقه نیست، از این رو عملیاتی که علیه پایگاه آمریکایی داشتیم در واقع پاسخ به اقدام جنایتکارانه آمریکا بود.
رئیسجمهور با تاکید بر اهمیت گسترش و تعمیق روابط تهران- اسلامآباد، اظهار داشت: مرزهای ایران و پاکستان باید مرزهای صلح و دوستی باشد و نباید اجازه دهیم برخی گروهکها مرزهای ما را ناامن کنند. روحانی با بیان اینکه کاملا آمادگی داریم روابط صمیمانه خود را با پاکستان در همه زمینهها توسعه دهیم، اظهار داشت: روابط با پاکستان برای ایران بسیار پراهمیت بوده و برای گسترش روابط با این کشور اهمیت زیادی قائل هستیم و همواره ملتهای 2 کشور در روزهای سخت کنار یکدیگر بودهاند. رئیسجمهور در ادامه با قدردانی از ابراز همدردی دولت پاکستان نسبت به شهادت سپهبد سلیمانی و همچنین حادثه سقوط هواپیمای مسافری گفت: این 2 تراژدی دردناکی که رخ داد مخصوص ایران نبود و در این غم کشورهای دیگر هم سهیم بودند.
روحانی خاطرنشان کرد: سردمداران آمریکا و کاخ سفید و همچنین رژیم صهیونیستی در کنار سران تروریستهای دنیا از جمله داعش 2 گروهی بودند که از ترور سردار سلیمانی خوشحال شدند و در مقابل مردمی که به دنبال صلح و ثبات در منطقه هستند غمگین و اندوهناک شدند.
رئیسجمهور تصریح کرد: انتظار داریم همه کشورها با لحنی قاطع تروریسم دولتی آمریکا را محکوم کنند. شاه محمود قریشی نیز در این دیدار با تسلیت شهادت سپهبد سلیمانی و حادثه سقوط هواپیمای مسافری گفت: حادثه ترور شهید سلیمانی بسیار غیرمنتظره و شوکبرانگیز بود.
وزیر خارجه پاکستان با تاکید بر اینکه کشورش اجازه نمیدهد از خاک آن برای تهدید سایر کشورها بویژه ایران استفاده شود، گفت: پاکستان خود را شریک صلح و ثبات برای جمهوری اسلامی ایران میداند و به هیچ عنوان نمیخواهد شریک مناقشهای باشد که به منطقه و مخصوصا ایران آسیب برساند.
علاوه بر این وزرای خارجه ایران و پاکستان (یکشنبه) درباره مناسبات دوجانبه و اوضاع منطقه بویژه بحث کاهش تنش در خلیجفارس به گفتوگو پرداختند. شاه محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان که بعدازظهر یکشنبه در سفر به 2 کشور منطقه (ایران و عربستان)، در اولین مقصد این سفر وارد مشهد شد و از آنجا به تهران آمد، پس از دیدار با رئیسجمهوری کشورمان با محمدجواد ظریف همتای ایرانی خود نیز دیدار و گفتوگو کرد. وی در دیدار با ظریف، خواستار اتخاذ شیوه گفتوگو و مذاکره به منظور کاهش تنشها در منطقه شد. بر اساس اعلام وزارت خارجه پاکستان، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان نیز در این دیدار با قدردانی از عزم عمرانخان برای برقراری صلح در منطقه، از تلاشهای پاکستان استقبال کرد. وزیر خارجه پاکستان همچنین بر خویشتنداری طرفها و رویکرد خردمندانه برای گفتوگو و تعامل جهت غلبه بر تنشهای اخیر در خاورمیانه تاکید کرد. همچنین در این دیدار، دو طرف درباره تنشهای اخیر میان ایران و آمریکا، صلح و امنیت در منطقه و روابط دوجانبه بحث و رایزنی کردند.
***
سخنگوی شورای نگهبان ابهامات پیرامون بررسی صلاحیت برخی متقاضیان نمایندگی مجلس را پاسخ داد
رد صلاحیت 90 نماینده مجلس بهخاطر مسائل مالی
با اعلام نتایج بررسی صلاحیتها از سوی شورای نگهبان و رد صلاحیت برخی چهرههای مشهور سیاسی بار دیگر صحبتها پیرامون چگونگی مکانیسم تایید صلاحیتها توسط این شورا بالا گرفت. یکی از مهمترین مسائلی که در این دوره از انتخابات به چشم آمد آمار نسبتا بالای رد صلاحیت نمایندگان مجلس مستقر بود. ابهامات موجود در این زمینه پای عباسعلی کدخدایی را به برنامه گفتوگوی ویژه خبری شبکه 2 سیما که یکشنبهشب برگزار شد باز کرد تا درباره دلایل رد صلاحیت برخی کاندیداهای انتخابات مجلس شورای اسلامی با اشاره به دریافت یک میلیون برگ سند از مراجع چهارگانه بگوید: مهمترین دلایل رد صلاحیتها، محورهای مفاسد اقتصادی، مفاسد اخلاقی و ضدیت با حاکمیت است. همچنین سوءاستفاده از اموال عمومی، تحصیل مال نامشروع، اختلاس، استعمال مواد مخدر، مفاسد اخلاقی، محکومیت جنایی، سابقه شرارت، چاقوکشی و سابقه فروش موادمخدر از جمله مصادیق رد صلاحیتهاست. وی افزود: از حدود ۲۴۷ نفر نماینده فعلی مجلس ۹۰ نفر صلاحیتشان عمدتا به خاطر مسائل مالی تایید نشد. البته به برخی از آنها مستندات پروندهشان توضیح داده شد و به بقیه نیز اگر درخواست کنند این مستندات ارائه میشود. کدخدایی افزود: در قانون، تحقیقات محلی را داریم و در بسیاری از اوقات همین تحقیقات محلی به نفع افراد میشود، چرا که به دقت کار شورای نگهبان در بررسی پروندهها کمک میکند. وی ادامه داد: ما به جناح و گروه افراد نگاه نمیکنیم، اصلا نگاه نمیکنیم اصلاحطلب یا اصولگراست بلکه مستندات پرونده را میبینیم. امروز در رسانهها هم اعلام شد از هر دو طیف سیاسی هم تایید صلاحیت داشتهایم و هم رد صلاحیت. این نشان میدهد در عملکرد شورای نگهبان نگاه سیاسی وجود ندارد. کدخدایی یادآور شد: در مرحله اولیه بررسی صلاحیتها هستیم که حدود ۳۰ تا ۳۴ درصد افراد صلاحیتشان تایید نشده که آمار اندک است. از این میان بالای 5 هزار نفر تایید صلاحیت شدند. تا الان برای هر کرسی مجلس بیش از ۱۷ نفر را داریم که رقابت کنند.
وی درباره روند بررسی صلاحیتها نیز گفت: در مرحلهای که ما امروز به پایان رساندیم و مرحله دوم شروع شد، شامل هیاتهای نظارت استانی بود؛ یعنی هیاتهای نظارت استانی ما، رسیدگیهای خود را انجام دادند و طبق قانون از هیأت مرکزی نظارت باید کسب اطلاع کنند و در نهایت نتایج را از طریق فرمانداریها به افراد اعلام کنند.
وی افزود: مجموعاً یک فرصت ۲۰ روزه است که شورای نگهبان آرایی را که هیاتهای نظارت استانی نسبت به افراد صادر کردند، میتوانند بررسی کنند و اگر افراد اعتراض داشته باشند شورای نگهبان میتواند رسیدگی کند و بعد از آن ۲۰ روز نتیجه نهایی مرحله اول شورای نگهبان هم اعلام میشود. از جهت روز و زمانی که هیاتهای اجرایی رسیدگیشان به پایان رسید، رسیدگی ما در هیاتهای نظارت آغاز شد و چیزی حدود 2 هفته است این رسیدگیها را انجام میدهیم البته زمان کمی است.
سخنگوی شورای نگهبان افزود: مراجع چهارگانه گزارشهایی درباره افراد برای ما ارسال میکنند که این گزارشها همراه اسنادی است، مثلاً قوهقضائیه تصویر رای صادره خود را نسبت به فرد برای ما ارسال میکند بنابراین اینها باید مورد ارزیابی قرار بگیرد. گاهی هم افراد اعتراض دارند که ممکن است تشابه با اسمی بوده یا اینکه دادگاه منع تعقیب صادر کرده است. همه اینها اسنادی دارد که جای بررسی دارد. البته این اسناد رسمی مانند احکام قضایی خیلی راحتتر بررسی میشود. گاهی بررسی گزارشها سخت است مانند گزارشهایی در حوزه اقتصادی و مالی که باید بررسی کنیم فرد مرتکب تخلف شده است یا خیر. کدخدایی یادآور شد: فرمانداریها دلایل رد صلاحیت را مستند به ماده قانونی به افراد اعلام میکنند. کسانی که شکایت دارند برای تقدیم شکایت به دفاتر نظارت استانی شورا مراجعه کنند. در تهران ورزشگاه تختی در شرق پایتخت برای دریافت شکایت آماده شده است. کدخدایی یادآور شد: از کلاهبرداری تا عدم رعایت احکام و عبادات اسلامی، همگی این موارد ذیل بند یک ماده ۲۸ قانون انتخابات تحت عنوان «عدم التزام به اسلام» قرار گرفته است. مثلا ممکن است یک امام جماعت مسجد عدم التزام به اسلام برایش لحاظ شود که این به معنای رعایت نکردن عبادات نباشد بلکه مثلا مشکل اقتصادی داشته باشد.
***
وزارت خارجه انگلیس در اقدامی گستاخانه سفیر ایران در لندن را احضار کرد
نمایندگان مجلس: سفیر انگلیس اخراج شود
شنبهشب بعد از انتشار اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح در زمینه خطای انسانی پدافند در هدف قرار دادن هواپیمای اوکراینی بود که تجمعی در یادبود قربانیان این حادثه مقابل در ورودی دانشگاه امیرکبیر برگزار شد اما با گذشت ساعتی از این تجمع یادبود، یکباره عدهای با سردادن شعارهایی هنجارشکن در هتک شهید سلیمانی، جرقههای اولیه یک آشوب را برای انتقامگیری از تشییع میلیونی هفته گذشته زدند. اما خبر جنجالی شنبهشب حضور سفیر بریتانیا در میان تجمعکنندگان بود که مطابق مشاهدات حاضران پس از تهیه عکس و فیلم از تجمعات، نیروهای امنیتی را وادار به دستگیری وی کرد و با پیگیری وزارت خارجه آزاد شد. از آنجا که حضور یک سفیر خارجی در یک تجمع اعتراضی خلاف عرف بینالملل و وظایف تعریف شده وی است، روز یکشنبه وزارت امور خارجه با فراخواندن سفیر انگلیس نسبت به عملکرد وی تذکر داد و از او توضیح خواست. اما این نیز پایان کار نبود و در اقدامی عجیب دولت انگلستان روز گذشته با احضار سفیر ایران در این کشور نسبت به بازداشت چندساعته راب مکایر، سفیر این کشور در تهران اعتراض کرد.
حضور سفیر انگلیس در تجمع شنبهشب و نوع برخورد دولت این کشور با احضار سفیر کشورمان با واکنش تند نمایندگان مجلس همراه شد. جواد کریمیقدوسی، نماینده مردم مشهد در نطق میاندستور خود در نشست روز گذشته مجلس گفت: یکی از سیئات دولت یازدهم و دوازدهم این بود که به خاطر علاقه خاص رئیسجمهور، روابط با دولت خبیث انگلیس که به علت حضورش در فتنهها، دشمنیها و تحریمها به صفر رسیده بود ارتقا پیدا کرد. باید ورق برگردد و طی روزهای آینده به علت حضور آشکار سفیر دولت خبیث انگلیس در آشوبها باید از ایران اخراج شود.
سیدعلی ادیانیراد، نماینده قائمشهر نیز در همین زمینه در جلسه روز گذشته مجلس شورای اسلامی در تذکری گفت: سفیر انگلستان در عملیات میدانی و تجمع حضور یافت و توسط نیروی انتظامی دستگیر شد. گویا این نماینده استعمار پیر بر این باور است که در زمان قجر و پهلوی زندگی میکند. در حال حاضر جمهوری اسلامی بیشه شیران است. ادیانیراد با انتقاد از رفتار انفعالی وزارت امور خارجه در این ماجرا گفت: سفیری که عملیات میدانی را برخلاف حقوق بینالملل مدیریت میکند، نباید فقط در حد احضار با وی برخورد شود. این سفیر باید اخراج شود.
حجتالاسلام سیدناصر موسویلارگانی از دیگر نمایندگانی بود که در تذکری شفاهی در جلسه علنی دیروز به این مسأله واکنش نشان داد و گفت: نتیجه دیپلماسی خنده وزارت امور خارجه این است که سفیر انگلیس دست به چنین گستاخی در خاک ما میزند. براساس اخبار، سفیر انگلیس در تهران در تجمعی غیرقانونی حضور یافته و اقدام به تهیه کلیپ کرده و توسط نیروی انتظامی دستگیر شده است. وی در ادامه اظهار کرد: انتظار میرفت وزارت امور خارجه ظرف ۲۴ ساعت نسبت به اخراج وی اقدام کند. اکنون وزارت امور خارجه باید این اقدام را انجام دهد. اگر وزیر امور خارجه برخورد لازم را انجام ندهد ما با وی برخورد خواهیم کرد.
محمدرضا پورابراهیمی، نماینده مردم کرمان در مجلس هم گفت: کمیسیون امنیت ملی باید درباره حضور غیرمتعارف و غیردیپلماتیک سفیر یک کشور در اغتشاشات که قابل قبول نیست، جلسه فوری تشکیل دهد و اینها باید منجر به اخراج سفیر انگلیس از ایران شود.
عباس گودرزی، نماینده مردم بروجرد هم در تذکر شفاهی خطاب به محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه گفت: سفیر انگلیس باید هر چه زودتر از کشور اخراج شود تا درس عبرتی برای همگان باشد و پای خویش را از گلیمشان درازتر نکنند. مهرداد لاهوتی نماینده لنگرود، حبیبالله دهمرده نماینده مردم زابل و محمدمهدی مفتح نماینده تویسرکان هم از دیگر نمایندگانی بودند که روز گذشته در نطق میاندستور خود بر لزوم برخورد قاطع با سفیر انگلیس تاکید کردند.
همچنین سیدحسن حسینیشاهرودی، عضو فراکسیون ولایی مجلس هم در گفتوگو با مهر در واکنش به حضور سفیر انگلیس در برخی تجمعات غیرقانونی گفت: قطعا این اتفاق تصادفی نیست و باید بررسیهای دقیقتری انجام شود و نقش انگلیس، آمریکا و دیگر دشمنان جمهوری اسلامی در ایجاد تجمعات غیرقانونی روشن شود. حسینیشاهرودی با تأکید بر اینکه دولت انگلیس باید پاسخگوی این اقدام سفیرش باشد، گفت: بسیاری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی خواستار اخراج سفیر انگلیس از کشورمان هستند و لازم است این اقدام عملیاتی شود.