اختلاف دیدگاه در نحوه تشکیل کابینه بین نخستوزیر مکلف و جریانهای سیاسی در روزهای اخیر، لبنان را وارد مرحله جدیدی از اغتشاش و آشوب کرده است و در این میان سوءاستفاده بیگانگان از این فضا امنیت منطقه را نیز به مخاطره خواهد انداخت.
حسان دیاب، نخستوزیر مکلف لبنان که حدود یک ماه قبل از سوی رئیسجمهور و در پی رایزنی با نمایندگان پارلمان مکلف به تشکیل کابینه شده و قول داده بود دولت را بین 4 تا 6 هفته تشکیل خواهد داد، اکنون در وضعیت دشواری قرار گرفته است و اکثر جریانهای سیاسی از جمله نبیه بری، رئیس جریان «امل» معتقدند عدم انعطاف او در تغییر برخی موارد مربوط به کابینه باعث شده تا تشکیل دولت تاکنون به تعویق بیفتد.
دیاب که پس از انتخاب با نظر منفی «المستقبل» و سعد حریری برای مشارکت در تشکیل دولت مواجه بود و حمایت جریان 8 مارس را داشت، اکنون به دلیل اینکه نتوانسته است بین جریانهای سیاسی و هنجارهای حاکم بر جامعه سیاسی لبنان و تحولات منطقهای در هفتههای اخیر موازنه ایجاد کند، با مشکل جدی و حتی موضوع انصراف از تشکیل کابینه روبهرو است.
نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان و جریان امل که از حامیان جدی دیاب است، در انتقاد از رویکرد او در تفسیر وزرای مستقل و متخصص گفت: اگر وزیر سابق و موفقی وجود داشته باشد چرا استفاده نشود؟ آیا استقلال به این معناست که وزیر ارتباط (با حزبی) نداشته باشد؟ کسی که نخستوزیر را نامزد کرده همین قوای سیاسی و حزبی بودهاند که افراد متخصص و فنسالار هم دارند. من خواهان دولتی صرفنظر از اسم آن هستم اما با دولت سیاسی صرف مخالفم؛ راهحل همان تشکیل دولت در سریعترین زمان ممکن است. من و فراکسیون من «التنمیه و التحریر» به آن رأی خواهیم داد اما چه اشکالی دارد افراد متخصص از برخی احزاب باشند و کدام متن قانون خلاف این را میگوید؟
کارشناسان معتقدند آنچه در فضای افکار عمومی و رویکرد دیاب در رابطه با آینده دولت مطرح شده است، همخوانیای با واقعیت سیاسی این کشور ندارد. ضمن اینکه برخی دخالتهای بیگانه در دو شکل «نمایندگان دولتی» و «شانتاژهای رسانهای» علیه گروههای سیاسی محور مقاومت از جمله حزبالله لبنان نشان میدهد که موضوع مبارزه با فساد و مشکلات ساختاری با جهتدهی اشتباه به مواردی مثل تشکیل دولت تکنوکرات منجر شده و از این منفذ در پی آن هستند تا توان سیاسی جریانهای مقاومت کاهش یابد.
حزبالله لبنان و نمایندگان آن در کنار جریان امل به رهبری نبیه بری از زمان آغاز اعتراضات در لبنان بر لزوم بقای دولت تاکید داشتند و نهتنها از تشکیل دولت توسط دیاب که حتی از تشکیل دولت توسط سعد حریری بعد از استعفا هم حمایت میکردند. این رویکرد به این معناست که این جریانها و در خط مقدم آن حزبالله از خواب شوم آمریکا و متحدان منطقهایاش برای ایجاد بیدولتی در لبنان و سوءاستفاده از این موقعیت آگاهند اما این دلیلی نخواهد بود تا آنها از خطر فقدان جریان مقاومت در دولت بگذرند؛ موضوعی که بعد از تحولات یک هفته گذشته در منطقه بیش از پیش برای جریان 8 مارس مهم شده است. استدلال این جریانها در این شرایط این است که هیچ جای قانون نیامده انتخاب وزرای متخصص نباید از احزاب باشد. بدونشک تاکید دیاب بر تشکیل یک دولت تکنوکرات نمیتواند آینده باثباتی را برای لبنان به همراه داشته باشد. لبنان از منظر بافت سیاسی شرایط تشکیل چنین کابینهای را ندارد و میشل عون، رئیسجمهور لبنان نیز از تداوم این شرایط که منجر به اعتراضات مردمی علیه خود او هم شده ابراز نارضایتی کرده است و هر لحظه احتمال آن میرود که از دیاب بخواهد از این مأموریت انصراف دهد.
اصرار دیاب بر تشکیل دولت تکنوکرات در این شرایط سبب خواهد شد امکان تشکیل دولت در لبنان آیندهای مبهم داشته باشد و این در شرایطی است که این کشور در آستانه تعطیلی کامل به لحاظ اقتصادی است. لبنان با بدهی 86 میلیارد دلاری و مشکلات ناشی از تامین انرژی و پرداخت دستمزدها دست و پنجه نرم میکند و اگر در مهلت مشخص شده دولت جدید تشکیل نشود، نجات لبنان سختترین کار ممکن خواهد بود.