احسان سالمی: جشنواره سی‌وهشتم فیلم فجر روز دوم خود را هم در شرایطی در سالن رسانهها پشت سر گذاشت که فعلا دور دست فیلم‌های اجتماعی است و هر 6 اثری که در این 2 روز به نمایش درآمد، پیرامون مضامین اجتماعی مثل قصاص، اعتیاد و طلاق بود؛ البته مسأله اعتیاد به قمار و اوباش‌گری هم از دیگر مسائلی بود که امسال برای نخستین‌بار به شکل جدی به جمع سوژه‌های سینمای اجتماعی اضافه شد.
***
قطعا مهم‌ترین اتفاق 2 روز اول جشنواره فیلم فجر در سالن رسانهها، اکران فیلم «شنای پروانه» اولین ساخته سینمایی محمد کارت بود؛ فیلمی که نمایش آن در روز دوم این رویداد جانی به سی‌وهشتمین جشنواره فجر داد، بویژه آنکه از میان 6 فیلم نمایش داده شده در این 2 روز، واقعا فقط همین یک فیلم بود که می‌شد از حضورش در جمع آثار سودای سیمرغ جشنواره دفاع کرد و بقیه آثار به قدری از منظر تکنیکی ضعیف بودند که حتی در حد حضور در یک جشنواره منطقه‌ای فیلم نیز به چشم نمی‌آمدند چه رسد به بخش سودای سیمرغ جشنواره ملی فیلم فجر! خلاصه اینکه «شنای پروانه» فیلمساز جوان، امید 2 روز اول اهالی رسانه در سالن پردیس ملت بود!
***
نشست خبری فیلم سینمایی «شنای پروانه» به کارگردانی محمد کارت اولین نشستی بود که در روز دوم برگزاری جشنواره فیلم فجر در سالن رسانهها برگزار شد. محمد کارت در ارتباط با ماجرای پرپیچ و خم ساخت این اثر به عنوان اولین فیلم سینمایی‌اش گفت: پروسه ساخت این فیلم پیچیده بود، چرا که داستان فیلم متفاوت بود. شنای پروانه فیلمنامه‌ای پرفرازونشیب داشت و تحقیق برای این فیلم برای من ۳۰ سال طول کشید، چرا که من بچه همین قشر از جامعه هستم. من سوژه‌های خود را از فضای مجازی پیدا نمی‌کنم، قهرمان این فیلم از دل جامعه آمده است.
***
یکی دیگر از اتفاقات عجیب در ارتباط با فیلم‌های نمایش داده شده در 2 روز اول جشنواره فیلم فجر در سالن رسانهها، نمایش زنانی با سر تراشیده در فیلم‌ها بود! از 6 فیلم نمایش داده شده در این دو روز 2 فیلم «سه کام حبس» و «شنای پروانه» شخصیت زنی در قصه خود داشتند که با سر تراشیده در مقابل دوربین ظاهر شده بود. البته این موضوع حاشیه‌هایی هم داشت؛ مثلا پانته‌آ بهرام که یکی از بازیگران مورد اشاره هم بود، با حضور در نشست خبری جشنواره فجر برای ایجاد جلب توجه به خود با همان سر تراشیده و حجابی عجیب و غریب در نشست خبری جشنواره حضور پیدا کرد و چند دقیقه‌ای سوژه عکاسان شد.
***
فیلمسازی یا رپرتاژسازی مسأله این است
مطمئنی حاجی همه فیلم رو دیده؟!
اما بدترین پایان برای روز دوم جشنواره فیلم فجر در سالن رسانهها، نمایش بشدت کسل‌کننده «تومان» بود؛ فیلمی که بسیاری از اهالی رسانه از دلایل حضور آن در بخش سودای سیمرغ جشنواره امسال متعجب شده بودند. نکته جالب در ارتباط با این فیلم اظهارنظر مرتضی فرشباف در نشست خبری فیلم بود. فرشباف در پاسخ به خبرنگاری که از احتمال اکران نشدن فیلم «تومان» به دلیل موضوعات مطرح شده در آن پرسیده بود، با اشاره به سعید سعدی، تهیه‌کننده این فیلم گفت: حاجی (سعید سعدی) پشت‌مان است، فیلم را اکران می‌کنیم! اما این اظهارنظر فرشباف در شرایطی مطرح شده که اولاً «تومان» اثری در نقد و نفی «قماربازی» نیست، بلکه قهرمان اصلی قصه یک قمارباز است که با وجود ضعف‌های رفتاری متعدد اما در نهایت هم هوای دوستانش را دارد و هم سودی میلیاردی از قماربازی به دست می‌آورد. ثانیاً فیلم پر است از صحنه‌های غیراخلاقی و عجیبی که تناسبی با فرهنگ جامعه ندارد که برای نمونه سکانس‌های نمایش سرپا ادرار کردن بازیگران اصلی و همچنین ارتباط غیراخلاقی کاراکتر «آیلین» و «عزیز» در خانه عزیز تنها بخشی از آنهاست. حالا سوال اصلی از کارگردان این اثر آن است که مطمئنی حاجی همه فیلم را با دقت دیده و قرار است با این شرایط حامی اکران آن باشد؟!