احسان سالمی: باور کنید هر جای دنیا بروید و از این بگویید که در مهمترین جشنواره سینمایی یک کشور، صرفا به این دلیل که تعداد آثار تولید شده از یک کمپانی فیلمسازی نسبت به تعداد آثار تولید شده از سوی تولیدکنندگان دیگر در آن جشنواره بیشتر نشود، بیخیال حضور یک اثر سینمایی باکیفیت در بخش اصلی جشنواره شدهاند به شما میخندند! اما این ماجرای خندهدار امسال و در سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر به وقوع پیوست، جایی که فیلم سینمایی «لباس شخصی» اولین ساخته امیرعباس ربیعی در اتفاقی عجیب و غریب و بر اساس یک دو دوتا چهارتای غیرسینمایی از بخش مسابقه جشنواره فجر کنار گذاشته شد. این روش جشنواره فیلم فجر بود که هر سال 22 یا 33 یا عددی در همین حدود از آثار فیلمسازان باسابقهتر را به عنوان آثار بخش مسابقه اعلام میکرد و از این میان آثار فیلمسازان فیلم اولی هم که قابلیت رقابت با آثار باتجربهها را داشت، 2 یا 3 فیلم را به بخش مسابقه اصلی یا همان «سودای سیمرغ» میآورد. امسال اما در بدعتی تازه جشنواره فجر با وجود انبوهی از آثار متقاضی در این رویداد تنها 18 اثر را به عنوان آثار بخش مسابقه انتخاب کرد و از میان فیلمهای بخش «نگاه نو» یا همان فیلماولیها، 4 فیلم را به «سودای سیمرغ» اضافه کرد؛ آثاری که قطعا باید یکی از آنها «لباس شخصی» میبود اما مناسبات غیرسینمایی و ترس از آن که همه آثار تولید شده توسط سازمان هنری- رسانهای اوج در جشنواره امسال در بخش مسابقه حضور نداشته باشند، باعث شد برگزارکنندگان این رویداد از خیر حضور این اثر در «سودای سیمرغ» بگذرند!
«لباس شخصی» یک تریلر سیاسی و جاسوسی است؛ قصهای در ارتباط با نفوذ که ماجرای آن پیرامون دستگیری اعضای حزب توده و مسأله نفوذ در مهمترین ارکان نظامی، سیاسی و فرهنگی کشور است. طراحی صحنه دقیق، استفاده از بازیگران باسابقه تئاتر و البته فیلمنامه خوب و پرافت و خیز تنها بخشی از امتیازاتی بود که باعث شد «لباس شخصی» مخاطبانش را آخرین لحظه با خود همراه کند. اولین ساخته سینمایی امیرعباس ربیعی البته نقصهایی هم دارد که اصلیترین آن را باید طولانی شدن زمان اثر و کند شدن ریتم آن در بخشهایی از قصه دانست؛ همچنان که ورودیه اثر نیز میتوانست به جای استفاده از تصاویر آرشیوی باشکوهتر و جذابتر باشد اما با وجود این ضعفها قطعا «لباس شخصی» از برخی آثار راهیافته از بخش «نگاه نو» به بخش سودای سیمرغ یک سروگردن بالاتر است و حق این فیلم در این زمینه ضایع شد؛ موضوعی که نظرات منتقدان و کارشناسان سینما و اهالی رسانه نیز پس از تماشای این اثر و مقایسه آن با سایر آثار حاضر در جشنواره، مُبیّن آن است. «لباس شخصی» در صورت حضور در بخش سودای سیمرغ شانس نامزد شدن در رشتههایی همچون بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه، بهترین طراحی صحنه، بهترین جلوههای ویژه بصری، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای مهیار شاپوری بازیگر نقش روحانی بازجو را داشت؛ فرصتی طلایی برای اثر یک فیلمساز فیلماولی و جوان که با عدم انتخاب این اثر برای حضور در بخش سودای سیمرغ آن هم به واسطه تصمیمات غیرسینمایی، از «لباس شخصی» و سازندگانش گرفته شد.