گزارش «وطن امروز» از وضعیت نامناسب بهداشتی و کمبود آب سالم آشامیدنی در سیستان و بلوچستان
اسدالله خسروی*: بیش از یک ماه از وقوع سیل ویرانگر در سیستانوبلوچستان میگذرد اما این استان همچنان با مشکلات عدیدهای روبهرو است. کمبود آب آشامیدنی سالم در کنار نبود سیستم دفع بهداشتی فاضلاب، نگرانیهایی را برای مردم این منطقه به وجود آورده است، چرا که به دلیل پراکندگی جمعیت، ضعفهای زیرساختی و کندی روند خدماترسانی از سوی دولت، این احتمال وجود دارد سیلزدگان دچار بیماریهای انگلی، عفونی مالاریا و یا حتی ویروسی در سطح وسیع شوند. به گزارش «وطن امروز»، اگر چه با وقوع سیل در سیستانوبلوچستان از همان روزهای ابتدایی دستگاههای دولتی، نیروهای امدادی، جهادگران، نهادهای انقلابی و ارگانهای نظامی و مردمی و... برای یاریرسانی به مردم سیلزده این منطقه وارد عمل شدند و آنها را تنها نگذاشتهاند اما ضعفهای زیرساختی در این استان و گستردگی عمق فاجعه باعث شده است مشکلات مردم این منطقه همچنان پابرجا باشد.
در این باره معاون بهداشت وزارت بهداشت اعلام کرد به دلیل مشکلات زیرساختی، ساکنان مناطق سیلزده سیستانوبلوچستان همیشه از نظر بهداشتی در معرض خطر بوده و هستند. علیرضا رئیسی درباره آخرین وضعیت بهداشتی مناطق سیلزده سیستانوبلوچستان گفت: از بدو وقوع سیل، تیمهای بهداشت محیط و کنترل بیماریها در این مناطق مستقر شدند و اقداماتی شامل کلرسنجی آب و... انجام شده است. خوشبختانه تاکنون در این مناطق هیچ اپیدمی بیماری خاصی رخ نداده است. وی با انتقاد از وجود زیرساختهای غیراصولی در استان سیستانوبلوچستان گفت: باید برای اصلاح این زیرساختها بویژه زیرساخت شبکه آب و فاضلاب فکری شود. این استان حتی اگر سیلی با این وسعت نیز در آن رخ نمیداد، مشکلات زیادی در حوزه بهداشت و درمان داشت. از طرفی با توجه به ضعف زیرساختهای اولیه زندگی در این مناطق، نیاز است به صورت اصولی در این حوزه اقدام شود. خانههای ساکنان این مناطق از نظر زیرساختی دچار مشکل است و در بسیاری از مناطق سیستم لولهکشی آب هم دچار مشکل است. رئیسی درباره نبود سرویس بهداشتی در برخی مناطق سیستانوبلوچستان هم گفت: هر نوع آب راکد و پسماندی در این مناطق میتواند مشکلساز باشد. با توجه به اینکه در منطقه سیستانوبلوچستان بحثهایی چون مالاریا هم وجود دارد، باید به این مسائل توجه کرد. البته در مناطقی که به آب دسترسی نداشتند از 2 طریق آب را تامین کردیم؛ یکی آبهایی که از طریق مخازن منتقل شده و کلرزنی و پلمب میشدند و تحت نظر قرار داشتند و روش دوم هم توزیع آب بستهبندی بود. البته در هر صورت خطر وجود آبهای راکد پا بر جاست اما تاکنون تحت کنترل بوده است. وی به ایسنا گفت: در زمینه توالتهای بهداشتی هم تعدادی توالت بهداشتی سیار از سوی نهادهایی چون هلال احمر و... به مناطق سیلزده سیستانوبلوچستان رفته و نصب شده است اما با توجه به پراکندگی جمعیت در این مناطق، به تعداد بیشتری از این توالتها نیاز است.
به هر حال اگر فاضلاب به صورت بهداشتی دفع نشود، احتمال بروز برخی بیماریها وجود دارد که مهمترین آن بیماریهای رودهای، انگلی و... است. رئیسی تاکید کرد: وزارت بهداشت از طریق نظام مراقبت سندرومیک تمام این موارد را پایش میکند. به این صورت که تمام علائم وارد سامانه میشود و اگر یک علامت بیش از 5 یا 6 بار تکرار شود، این به معنی بروز یک اپیدمی است. تا زمانی که این آلارم وجود ندارد، ما هم میگوییم اپیدمی وجود ندارد.
* بیم شیوع بیماریهای انگلی و ویروسی
سخنان معاون وزیر بهداشت درباره ضعف زیرساختهای بهداشتی در سیستانوبلوچستان موضوعی است که از سوی نماینده زاهدان هم تایید میشود. حسینعلی شهریاری در گفتوگو با «وطن امروز» میگوید چنانچه آب آشامیدنی سالم تامین نشود و مراقبتهای لازم برای جلوگیری از شیوع بیماری در این منطقه انجام نشود، بزودی شاهد شیوع بیماریهای واگیردار، بیماریهای رودهای و عفونی در این منطقه خواهیم بود.
عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی به تخریب زیرساختهای استان سیستانوبلوچستان در پی وقوع سیل یک ماه پیش در این استان اشاره کرد و گفت: بخش عمدهای از سیستم لولهکشی آب و فاضلاب این منطقه از بین رفته است و از طرفی نبود شبکه فاضلاب در سطح وسیع باعث شده است زمینه شیوع بیماریهای واگیردار در منطقه فراهم شود.
وی به همسایگی این استان با کشور پاکستان اشاره کرد و افزود: با توجه به تردد شهروندان پاکستانی و احتمال مبتلا بودن آنها به بیماریهای ویروسی و... و از طرفی وجود وضعیت بهداشتی نامساعد در این استان، چنانچه اقدامات پیشگیرانه جهت جلوگیری از شیوع بیماریهای واگیردار که مهمترین این اقدامات تامین آب شرب سالم و دفع بهداشتی فاضلاب است، در دستور کار قرار نگیرد، بیشک خطر شیوع امراض در آینده نزدیک وجود دارد.
شهریاری اضافه کرد: از آنجایی که تامین آب آشامیدنی سالم برای ساکنان این استان با توجه به پراکندگی جمعیت سخت است، بنابراین سیلزدگان مجبور به استفاده از آب جمع شده در گودالها ناشی از بارش باران یا آب تهنشین شده سیل هستند که این موضوع باعث بروز امراض میشود. از طرفی تجمع آب در این گودالها بستری برای رشد مالاریا میشود، بنابراین این امکان وجود دارد که بیماری مالاریا در این منطقه شیوع یابد.
* برای بازسازی سیستانوبلوچستان نیازمند حمایت هستیم
علاوه بر مشکلات بهداشتی و درمانی دامها و تخریب خانه و کاشانه سیلزدگان، مشکلات اقتصادی را برای آنها به وجود آورده و رنجشان را بیشتر کرده است. مدیرکل مدیریت بحران استان سیستانوبلوچستان در همین ارتباط، جزئیات مهمترین مشکلات مناطق سیلزده استان را تشریح کرد. عباسعلی ارجمندی گفت: بر اساس نظرات کارشناسی بنیاد مسکن، ۱۴ هزار و ۱۰۰ واحد مسکونی روستایی و ۲ هزار و ۱۵۰ واحد مسکونی شهری باید مورد بازسازی یا احداث قرار گیرد. وی افزود: برای بازسازی واحدهای شهری ۱۲ میلیون تومان، واحدهای روستایی ۱۰ میلیون تومان و اصلاح واحدهای دامی ۵ میلیون تومان وام در نظر گرفته شده است. همچنین ۵ میلیون تومان کمک بلاعوض معیشتی در اختیار سیلزدگان قرار گرفت. ارجمندی اظهار کرد: در حال حاضر بیشتر مردم در خانههای خود سکونت دارند و اسکان اضطراری نداریم. همچنین بازگشایی موقت راهها نیز انجام شده است. مدیرکل مدیریت بحران استان به بیان مهمترین مشکلات بازسازی پرداخت و گفت: برای بازسازی نیازمند تمام دستگاهها و تجهیزات مورد نیاز راهداری هستیم. همچنین تامین دام و طیور برای مردم از جمله مواردی است که در حال حاضر توسط خیرین انجام میشود. وی افزود: ترمیم قناتها یکی دیگر از مشکلات ما در حوزه بازسازی است که زمانبر و هزینهبر است. ترمیم قنوات میتواند آب آشامیدنی و آب کشاورزی را تامین کند. اگر در بخش سیمان و نیروی انسانی به ما کمک شود، مشکلات ما سریعتر رفع میشود.
خبرنگار*