گروه سیاسی: انتشار وصیتنامه شهید سلیمانی در مراسم اربعین آن شهید و سایر شهدای مقاومت، مردم را بیشتر از گذشته با بینش و جهان‌بینی آن شهید گرانقدر آشنا کرد. تاکید چندباره بر لزوم حفظ و حراست از جایگاه ولایت فقیه که در جای‌جای این وصیتنامه به چشم می‌خورد، عمق نگاه دینی و انقلابی فرمانده شهید نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به نمایش گذاشت. جهت تامل بیشتر و بررسی وجوه مختلف این وصیتنامه خواندنی، با آیت‌الله کعبی، عضو هیات رئیسه مجلس خبرگان رهبری گفت‌وگو کردیم.

***

* وصیتنامه شهید سلیمانی روز پنجشنبه منتشر شد. از نگاه شما مهم‌ترین فرازهای این وصیتنامه چه بود؟

وصیتنامه سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی بیانگر شخصیت این شهید بود. یک انسان مومن، انقلابی، پای کار انقلاب و انسان مخلص که با خدا معامله و ریشه‌های نظام توحیدی اسلامی ایران را درک کرد. شهید سلیمانی این انقلاب را زمینه‌ساز ظهور حضرت بقیه‌الله اعظم می‌دانست. این وصیتنامه نشانه عمق درک شهید سلیمانی نسبت به مقوله ولایت فقیه و رهبری امام راحل و رهبری مقام معظم رهبری است. این وصیتنامه عشق گویا و تکلیف‌مدار این شهید نسبت به ولایت است. فرازهای اول این وصیتنامه عمق روحیه بندگی و ارتباط با خدا و روحیه مناجات و توسل شهید سلیمانی را بیان می‌کند. اگر کسی اهل تهجد و نماز شب باشد، می‌تواند اینگونه مناجات عرفانی که الهام گرفته از دعای عرفه امام حسین است را بیان کند. یک بعد مهم این وصیتنامه دلدادگی و شیدایی و عشق بی حد و حصر نسبت به شهدا و شهادت است. شهید سلیمانی عصاره فضایل شهدای دفاع‌مقدس و شهدای مدافع حرم و سرداران شهید بود. به همین خاطر بی‌تابی این شهید نسبت به همرزمان شهیدش دیده می‌شود. شهید سلیمانی نگران بود که به خاطر بالا رفتن سنش، بدون شهادت از این دنیا برود و تاکید دارد که جسم در حال علیل شدن است. شهید سلیمانی 40 سال عشق به شهادت داشت و احساس وحشت می‌کرد از اینکه نکند شهادت نصیب او نشود و از این قافله عقب بماند. بنده بعد از خواندن وصیتنامه این شهید، به یاد این فراز از نهج‌البلاغه در بیان ویژگی‌های متقین افتادم که می‌فرماید اهل تقوا مانند کسانی هستند که انگار بهشت را به چشم خودشان می‌بینند. این دلتنگی‌هایی که در وصیتنامه شهید سلیمانی می‌بینید ناشی از همین نگاه شهید به وجه‌الله است. 

 

* در این وصیتنامه چند بار بر موضوع حفظ شأن و حراست از نهاد ولایت فقیه و شخص ولی فقیه تاکید شده است. راز تاکید شهید سلیمانی بر این مقوله را چه می‌دانید؟

شهید سلیمانی در وصیتنامه خودش خیلی زیبا درباره اهمیت رهبری نوشته است. او می‌نویسد: جهان اسلام نیازمند رهبری است. و خیلی اظهار خوشحالی می‌کند که خداوند نعمت داده و این رهبری در عصر غیبت که رهبری ولی فقیه است را به ما و جهان اسلام عطا کرده است. هم رهبری حضرت امام خمینی و هم رهبری حضرت آقا. همان‌طور که شما می‌دانید، رهبری روح اسلام است و اسلام بدون رهبری نه پیشرفت می‌کند و نه پیروز می‌شود، بلکه امت اسلامی بدون رهبری طعمه گرگ‌ها خواهد شد. ایشان در وصیتنامه خودش تاکید دارد که رهبری می‌تواند نجات‌بخش و حیات‌بخش باشد. به همین خاطر تاکید دارد که خیمه ولایت خیمه رسول‌الله است. خیمه سیدالشهدا است و در نهایت سفارش اکید می‌کند که بند ناگسستنی بین امت و امامت تضعیف نشود. و البته از پیشگامان عرصه دین و علما و مراجع توقع و انتظار دارد این موضوع را تقویت کنند. در بخش خطاب به مراجع این وصیتنامه آمده است که رهبری به اندازه صلاحیتش و بلکه بیشتر از صلاحیتش مظلوم است و حقیقتا همانگونه که جمهوری اسلامی مقتدر و مظلوم است، رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت‌الله‌العظمی امام خامنه‌ای حفظه‌الله هم مقتدر است و هم مظلوم. شهید سلیمانی هم بر اقتدار و مظلومیت و مدیریت و امدادهای الهی که مربوط به ولی فقیه است تاکید کرده است. حتی آنجایی که شهید سلیمانی خطر آمریکا و رژیم صهیونیستی را به مثابه 2 تهدید هشدار داده، باز تاکید می‌کند که راه علاج مقابله با آمریکا و صهیونیسم، روحیه اسلامی و پایبندی به ارزش‌های اسلامی و همچنین تمسک به ولایت فقیه است. 

 

* توصیه‌های شهید سلیمانی خطاب به سیاسیون را واجد چه درس‌هایی برای فضای امروز کشور می‌دانید؟

شهید سلیمانی هم اصولگرایان و هم اصلاح‌طلبان را به حفظ هویت مسلمانی و انقلابی سفارش می‌کند و تاکید دارد قدر این هویت اسلامی و انقلابی ملت ایران را بدانند، چرا که هویت اسلامی هم ضامن اقتدار، وحدت و تمامیت ارضی ایران است و هم کشور را پیش می‌برد. در مکتب شهید سلیمانی تفکیک میان ایران و اسلام از لحاظ هویتی خیانت به اسلام و ایران است. در نقطه مقابل همراستایی ایران و اسلام هم اسلام را پیش می‌برد و هم به مرزهای جغرافیایی ایران کمک می‌کند.

 

* علاوه بر موضوع ولایت فقیه، کدام محورهای این وصیتنامه از نگاه شما برجسته بود؟

نقش شهدا که محور عزت و کرامتند در این وصیتنامه برجسته است. این شهید می‌بالد که نیروهای مسلح تحت امر ولی فقیه و فرمانده کل قوا قرار دارد و در هیچ زمانی از تاریخ نیروهای مسلح چنین فرصتی پیدا نکرد که تحت فرماندهی یک مرجع تقلید و یک ولی فقیه باشد. دیگر اینکه شهید سلیمانی مردم‌شناس بود و مردم‌دار و مردم‌دوست بود و قدردان ملت ایران بویژه هم‌استانی‌های خود، مردم کرمان بود. بویژه اینکه ایشان فرمانده لشکر ثارالله کرمان بود و از فداکاری مردم کرمان و رزمندگان این لشکر تمجید کرده است. نکته جالب این وصیتنامه، تاکید و درخواست شهید سلیمانی از مردم کرمان بود تا همیشه با ولایت بمانند و تاکید دارد ولایت فقیه در زمان ما ولایت علی بن ابی‌طالب و خیمه او خیمه حسین فاطمه است. این نگاه خیلی ارزشمند است. شهید سلیمانی در چند جای وصیتنامه خود طلب عفو دارد که این کار هم رسم مسلمانی است. به طور کلی این وصیتنامه نگاه جامع شهید سلیمانی را به همگان نشان داد. در این وصیتنامه ایمان و همچنین کوچک بودن دنیا در نگاه حاج قاسم خیلی خوب و زیبا به نگارش درآمده است.

 

* جملاتی هم درباره منش و جهان‌بینی دینی شهید سلیمانی بفرمایید.

 نگاه خداگرایی و آخرت‌گرایی و خطر کردن برای اسلام در این متن مشهود است. همین‌طور عشق و علاقه وافر این شهید به شهادت. گویی یک شهید زنده‌ای در میان ما زندگی می‌کرد و در نهایت به معراج و شهدای آسمانی پیوست. خود این شهید می‌فرمود که تا شهید زندگی نکنی، شهید نمی‌شوی. این نگاه راز و رمز عظمت شهید سلیمانی بود. شهید سلیمانی یادآور صحابه رسول‌الله و یادآور مجاهدت‌های امیرالمومنین و یادآور رشادت‌های صحابه سیدالشهدا در زمانه ما بود. گویی این شهید از دالان تاریخ عبور کرده و از صدر اسلام به زمانه ما آمده بود. شهید سلیمانی در تراز سرداران بزرگ اسلام در عصر حاضر بود. به همین خاطر باید شهید سلیمانی را به‌عنوان «جهان پهلوان میدان جهاد و شهادت» دانست. شهیدی که در قامت یک شهید تمدنی ظهور و بروز کرد.  عاش سعیدا و مات شهیدا. روح شهید سلیمانی روحیه متعالی ملت ایران و انقلاب اسلامی ایران را طراوت و حیاتی دوباره بخشید. باید مکتب ما مکتب شهید سلیمانی و راه ما راه شهید سلیمانی باشد. چون خود شهید سلیمانی هم تربیت‌شده مکتب امام و شاگرد ولایت و رهبری بود. در نهایت باید گفت شهید سلیمانی دستاورد اسلام ناب محمدی و مکتب اهل بیت بود.