عصر سه‌شنبه سرانجام پس از ۴ ماه از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان، نتایج آن اعلام شد. بر اساس اعلام رئیس کمیسیون انتخابات افغانستان، اشرف غنی با کسب 6/50 درصد آرا پیروز این انتخابات شد. همچنین بر اساس اعلام این کمیسیون، عبدالله عبدالله 52/39 درصد آرا را به خود اختصاص داد.

چهارمین انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان با مشارکت کمتر از ۳ میلیون نفر از شهروندان این کشور در تاریخ ۲۸ مهر برگزار شد. چهارمین انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان تاکنون 2 بار به دلیل مشکلات فنی و عدم اجازه بازشماری آرا در چندین ولایت افغانستان به تعویق افتاده بود.

 

* نتیجه دموکراسی آمریکایی

آمریکایی‌ها در سال‌های گذشته تلاش زیادی کردند مدل افغانستان را به عنوان مدل موفق دولت‌سازی در منطقه معرفی کنند. برگزاری رایانه‌ای انتخابات هم پز دیگر غربی‌ها به کشورهای منطقه بود که حتی در ایران هم از سوی برخی سیاستمداران بازتاب داشت و به تمجید از آن پرداختند. حالا نه فقط انتخابات افغانستان نتیجه‌ای پرحرف و حدیث داشته و موجب وفاق در این کشور نشده، بلکه برعکس دردسر جدیدی را برای این کشور جنگ‌زده و تحت اشغال آمریکا فراهم آورده است که نتیجه آن نهادینه شدن اختلافات کهنه در این کشور است. 

 

* معاون اول غنی: تیم بازنده را برنده اعلام کردند

یکی از تاثیرگذارترین اعتراض‌ها به نتیجه اعلام شده از سوی کمیسیون انتخابات افغانستان از سوی ژنرال عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی - اسلامی و معاون اول اشرف غنی در واکنش به اعلام نتایج ریاست‌جمهوری این کشور بود که گفت کمیسیون انتخابات بدون اطلاع و هماهنگی با کاندیداها نتایج را اعلام کرده است. وی خاطرنشان کرد: اعضای کمیسیون انتخابات افغانستان از طریق تطمیع، تحت تاثیر تیم دولت‌ساز به رهبری اشرف غنی قرار گرفته‌اند. ژنرال دوستم تاکید کرد: پاک‌ترین آرا نادیده گرفته شد و تیم بازنده را تیم برنده اعلام کردند. رهبر جنبش ملی - اسلامی افغانستان تصریح کرد: به خاطر حقوق مردم و تامین عدالت در افغانستان، هرگز اجازه نخواهیم داد حکومتی ایجاد شود تا مردم را نادیده بگیرد. معاون اول اشرف غنی در ادامه تاکید کرد: از مواضع عبدالله عبدالله اعلام حمایت می‌کنیم و کودتای انتخاباتی را به رسمیت نمی‌شناسیم. وی گفت: در مرحله حساسی قرار داریم؛ خاموشی، خودکشی است، بنابراین از حکومتی که عبدالله در نزدیک‌ترین زمان اعلام می‌کند ما نیز اعلام حمایت خواهیم کرد.

 

* عبدالله عبدالله: نتایج انتخابات کودتاست

عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی دولت افغانستان که خود را پیروز انتخابات افغانستان می‌داند، سه‌شنبه‌شب بعد از واکنش اولیه به نتایج انتخابات افغانستان، در واکنش دیگری نه‌تنها خود را پیروز انتخابات خواند، بلکه گفت حکومتی با شرکت همه جریان‌ها تشکیل می‌دهد. 

وی در جمع هوادارانش گفت: از مردم افغانستان، نیروهای امنیتی و حامیان ثبات و همگرایی تشکر می‌کنم که با شرایط خطیر پای صندوق‌های رای رفتند. عبدالله گفت: همواره به عنوان تیم انتخاباتی مسؤولیت‌پذیر تحمل کردیم تا روند انتخابات با شفافیت و بر اساس قانون و عدالت به پیش برود. رئیس اجرایی دولت افغانستان خاطرنشان کرد: همه می‌دانند درباره 300 هزار رای مشکوک، خارج از وقت قانونی و غیربیومتریک تصمیم‌هایی گرفته شد که مخالف قانون است. وی تصریح کرد: نتایج انتخابات کودتا علیه مردم‌سالاری و خیانت به اراده مردم بود، بنابراین از ریشه آن را غیرقانونی می‌دانیم.

 

* اعلام ممنوع‌الخروجی اعضای کمیسیون‌های انتخاباتی افغانستان

عبدالله عبدالله برای اشرف غنی یک رقیب نیست، بلکه عضو قدرتمند دولت او است که از اختیاراتش در دولت هم برای احقاق آنچه حق خود می‌داند، استفاده می‌کند. وی دیروز در نامه‌ای به وزارت کشور دستور داد تمام اعضای کمیسیون‌های انتخاباتی تا اطلاع ثانوی ممنوع‌الخروج شوند. در نامه عبدالله به وزارت کشور افغانستان آمده است: به منظور اتخاذ تدابیر احتیاطی، رئیس و اعضای هر دو کمیسیون (کمیسیون انتخابات و کمیسیون شکایات) از جمله روسای دارالانشا و معاونان آنها تا تصمیم قطعی محاکم ذی‌صلاح ممنوع‎الخروج بوده و حق مسافرت به خارج از افغانستان را ندارند. بر این اساس دستور عبدالله باید اجرایی شود، بنابراین این موضوع هم بر بحران‌های ناشی از اعلام نتایج انتخابات افغانستان افزوده است. 

 

* حمایت حزبی از عبدالله برای تشکیل دولت

عبدالله عبدالله در راه اقدام علیه نتایج اعلام شده از سوی کمیسیون انتخابات افغانستان تنها نیست و رهبران چند حزب این کشور نیز از او حمایت می‌کنند. بلافاصله بعد از اعلام پیروزی عبدالله عبدالله و بیان اینکه دولتی فراگیر تشکیل می‌دهد، شماری از احزاب سیاسی افغانستان حمایت خود را از مواضع وی اعلام کردند.

 محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان گفت در صورت اعلام نتیجه تقلبی، از عبدالله برای ایجاد دولت موازی حمایت می‌کند. حزب جمعیت اسلامی افغانستان نیز با انتشار بیانیه‌ای ضمن اعلام حمایت از مواضع عبدالله، از وی خواست علیه افرادی که به گفته آنها در جعل و تقلب انتخاباتی دست داشتند اقدام کند. این بیانیه اعلام پیروزی غنی توسط کمیسیون انتخابات را کودتای نرم علیه مردم‌سالاری خوانده و خواستار تشکیل دولت توسط عبدالله شده است. 

 

* کرزی: روند انتخابات منعکس‌کننده اهداف خارجی‌‌هاست

حامد کرزی، رئیس‌جمهور پیشین افغانستان اعلام نتیجه انتخابات این کشور را غیر قابل پذیرش دانست. این واکنش کرزی برای جناح‌های مخالف اشرف غنی از اهمیت بالایی برخوردار است و به اردوگاه عبدالله عبدالله اعتماد به نفس دوباره‌ای می‌‌دهد. وی در واکنش به اعلام نتایج انتخابات گفت: روند انتخابات منعکس‌کننده اهداف خارجی‌‌هاست و به مردم افغانستان تحمیل شده‌ است. کرزی افزود: روندی که تحت نام انتخابات بر مردم ما تحمیل شد، یک پروسه غیرملی و در مغایرت با اصول و ارزش‌های مردم‌سالاری بود. رئیس‌جمهور پیشین افغانستان ادامه داد: عدم اشتراک مردم در آن بیانگر این واقعیت است. این پروسه همچنین بیشتر منعکس‌کننده اهداف خارجی‌ها در افغانستان است که می‌خواهند با تضعیف حاکمیت ملی و ایجاد تفرقه میان مردم افغانستان، برنامه‌های خود را عملی کنند.

 

* واکنش طالبان

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان در بیانیه‌ای پیروزی مجدد اشرف غنی در انتخابات افغانستان را مغایر با محتوای پروسه صلح در افغانستان خواند. آمریکایی‌ها پروژه صلح با طالبان را نهایی می‌‌دانند و حالا مشخص نیست منظور طالبان از ضربه خوردن به آن پروسه دقیقا چیست. سخنگوی طالبان در این بیانیه گفت: بنا بر گزارش‌ها، کمیسیون به اصطلاح انتخابات یک بار دیگر اشرف غنی را به عنوان رئیس اداره کابل معرفی کرد... امارت اسلامی[طالبان] چنانکه پروسه جعلی و نمایشی انتخابات در زیر چتر اشغال را رد نموده بود، همان‌گونه این تعیین بی‌معنی در نتیجه انتخابات را رد می‌نماید و آن را تلاش ناکام برای خاک پاشیدن در چشم ملت می‌داند. طالبان افزود: تعیین دوباره اشرف غنی در نتیجه انتخابات جعلی چنانکه غیرقانونی است و مشروعیت ندارد، همچنان با توجه به شرایط حساس قضیه کنونی افغانستان، با محتوای پروسه جاری صلح نیز در تضاد قرار دارد.

 

* سکوت آمریکا و اروپا

تنش ایجاد شده در پی اعلام نتایج انتخابات افغانستان به گونه‌ای است که حتی حامیان آمریکایی و اروپایی دولت افغانستان هم سکوت پیشه کرده و به نوعی نظاره‌گر ماجرا شده‌اند. 

دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان که قبل از این به عنوان نخستین نهاد بین‌المللی در قبال رویداد‌های افغانستان موضع‌گیری می‌کرد، اکنون سکوت پیشه کرده است. کشور‌های تامین‌کننده هزینه انتخابات افغانستان مانند آمریکا و اتحادیه اروپایی نیز تاکنون در برابر نتایج نهایی انتخابات ریاست‌جمهوری واکنشی از خود نشان نداده‌اند.