کد خبر: 217412تاریخ: 1398/12/19 00:00
درپی انتقاد رهبر انقلاب نسبت به کشتار مسلمانان در هند صورت گرفت
قدردانی مسلمانان از رهبر انقلاب
گروه سیاسی: سرکوب معترضان هندی به سیاست‌های ضداسلامی نخست‌وزیر هند ادامه دارد. در همین حال پنجشنبه گذشته رهبر حکیم انقلاب با انتشار پیامی نسبت به این اعتراضات واکنش نشان دادند.
به گزارش «وطن امروز»، رهبر انقلاب اسلامی ضمن اعلام اینکه قلب مسلمانان جهان از کشتار اخیر جریحه‌دار است، خواستار توقف این فجایع شدند و دولت هند را موظف دانستند در مقابل هندوهای افراطی و احزاب طرفدار آنها بایستد. متن کامل پیام حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای که در حساب توئیتر پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب اسلامی منتشر شد به شرح زیر است: «قلب مسلمانان جهان از کشتار مسلمانان در هند جریحه‌دار است. دولت هند باید در مقابل هندوهای افراطی و احزاب طرفدار آنها بایستد و با توقف کشتار مسلمانان، از انزوای خود در جهان اسلام جلوگیری کند».
* در هند چه خبر است؟
از آذرماه سال جاری دور جدید درگیری‌ها در هند میان مسلمانان از یک سو و دولت و هندوهای افراطی از سوی دیگر آغاز شد.
ماجرا از آنجا آغاز می‌شود که حزب حاکم بهاراتیاجاناتا (BJP) قانون جدید اعطای شهروندی و همچنین طرح ثبتنام ملی شهروندان موسوم به NRC را به تصویب رساند.
معترضان، قانون جدید شهروندی و طرح ثبتنام ملی شهروندان را حمله به قانون اساسی سکولار هند و اقدامی علیه اقلیت مسلمان این کشور ارزیابی می‌کنند.
هدف قانون جدید شهروندی ردیابی سریع مهاجران غیرمسلمان هندو، سیک، بودایی، آیین جین، پارسی‌ها (زرتشتیان) و مسیحیانی است که پیش از سال ۲۰۱۵ از کشورهای مسلمان پاکستان، بنگلادش و افغانستان به هند آمده‌اند.
تصویب این قانون در ۱۱ دسامبر سال گذشته میلادی (21 آذر سال جاری) ابتدا باعث برگزاری تظاهرات گسترده‌ای در ایالت شرقی آسام هند شد، زیرا بخشی از معترضان معتقدند این قانون باعث می‌شود هزاران مهاجر غیرقانونی از بنگلادش را به ساکنان قانونی هند تبدیل کند. علاوه بر این طرح ثبتنام شهروندان که توسط دولت ناسیونالیست نارندرا مودی، نخست‌وزیر طراحی شده است به دنبال شناسایی مسلمانانی است که اسناد قانونی اقامت در هند ندارند تا در نهایت به اخراج آنها بینجامد.
دولت هند همه این ادعاها را رد کرده و وعده داده است از همه شهروندان به طور مساوی محافظت می‌کند. اما نکته اصلی این قانون که بیشتر مورد اعتراض قرار گرفته، این است که این قانون اعطای شهروندی به 6 اجتماع مذهبی- قومی (هندو، سیک، بودایی، آیین جین، زرتشتی‌ها و مسیحیان) را تضمین می‌کند که به ادعای نخست‌وزیر هند از لحاظ تاریخی با آزار و اذیت در 3 کشور همسایه هند روبه‌رو هستند.
منتقدان می‌گویند این قانون از یک سو مسلمانان را در نظر نگرفته و این موضوع تبعیضی آشکار علیه مسلمانان است و از سوی دیگر قانون اساسی سکولار هند را تضعیف می‌کند. اما نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند می‌گوید مسلمانان نمی‌توانند در این 3 کشور که اسلام مذهب مسلط است، تحت تعقیب باشند، بنابراین در این قانون لحاظ نشده‌اند. منتقدان در پاسخ به این استدلال نخست‌وزیر می‌پرسند چرا این قانون شامل مسلمانانی نشده است که از سریلانکا و میانمار که اکثریت در آن کشورها با بوداییان است، می‌گریزند؟
* طرح ثبتنام ملی شهروندان چیست؟
مقامات ایالت آسام با استناد به طرح ثبتنام ملی شهروندان و با دستور دیوان عالی کشور فرآیند شناسایی مهاجران غیرقانونی که از سال ۲۰۱۵ به این ایالت آمده‌اند را آغاز کرده‌اند. این طرح ابتدا قرار بود تنها در مناطقی که دارای تنوع قومی است، اجرا شود اما اکنون حزب حاکم و حامیانش خواستار اجرای آن در سراسر هند شده‌اند.
پس از آنکه دولت این قانون را در ایالت آسام به اجرا گذاشت، حدود یک میلیون و 900 هزار نفر نتوانستند هندی بودن خود را اثبات کنند؛ از این تعداد یک میلیون و 300 هزار نفر غیرمسلمان بودند که باید اخراج می‌شدند اما حزب حاکم که متشکل از هندوهای افراطی است را اولا با کمبود بانک رای مواجه می‌کرد و ثانیا تعداد هندوها را در هند کاهش می‌داد.
بنابراین در قانون جدید قومیت‌های دیگر غیر از مسلمانان استثنا شدند و به این ترتیب 600 هزار نفر از مسلمانان این ایالت جزو مهاجران غیرقانونی به حساب می‌آیند. منتقدان می‌گویند این جمعیت حذف شده اکثرا مسلمان هستند.
از سال ۱۹۴۷ که شبه‌قاره تقسیم شد، مشکلات نژادی و قومیتی در این منطقه تشدید شده است. در همه این سال‌ها قوم‌هایی بوده‌اند که به اصطلاح بی‌وطن محسوب می‌شدند، در گذشته قوم بیهاری‌ها با چنین مشکلی روبه‌رو بودند و الان هم مسلمانان منطقه بنگال؛ به دلیل قانون جدید شهروندی هند، افراد مسلمانی که در منطقه بنگال زندگی می‌کنند، برای دریافت تابعیت هندی باید اسناد و مدارکی را ارائه کنند که مشخص شود اجداد آنها قبل از سال ۱۹۴۷ در هند زندگی می‌کردند.
این در حالی است که مسلمانان هندی بعد از گذشت دهه‌ها هیچ‌گونه اوراق هویتی و شناسایی ندارند که بتوانند آنها را به دولت هند ارائه کنند، چرا که به هیچ عنوان چنین چیزی به آنها داده نشده است. از طرفی دولت هند در قانون جدید برخی دیگر از اقلیت‌ها مانند بوداییان را مستثنا کرده است و به آنها تابعیت هندی اعطا خواهد کرد.
این در حالی است که اقلیت‌های مذهبی و لیبرال‌ها به طور فزاینده‌ای نگران برنامه‌های هندو‌محور نارندرا مودی هستند که در ماه مه سال جاری مجددا به عنوان نخست‌وزیر هند انتخاب شد.
دیوان عالی هند در ماه نوامبر حکم داد محل مسجد تاریخی قرن شانزدهمی هند که در سال ۱۹۹۲ توسط هندوهای متعصب ویران شد در اختیار هندوها قرار گیرد تا در آنجا معبدی بنا کنند. دولت ناسیونالیست نارندرا مودی همچنین در ماه آگوست خودمختاری منطقه کشمیر را که اکثرا مسلمان هستند، از این منطقه سلب کرد؛ اقدامی که از نظر منتقدان در جهت اهداف ناسیونالیستی حزب حاکم هند است. از زمان سفر ترامپ به هند، درگیری بین مسلمانان و هندوها افزایش یافت، از سویی به دلیل اینکه هندوها در بین پلیس و نیرو‌های امنیتی دارای نفوذ هستند، پلیس در درگیری‌ها دخالت نمی‌کند و به همین دلیل است که تنش‌هایی که بین آنها رخ داده به کشته شدن مسلمانان هندی منجر شده و حتی خانه‌ها و مغازه‌های آنها هم مورد تعرض قرار گرفته و به آتش کشیده شده است.
* روابط اقتصادی مانع واکنش فعالانه دستگاه دیپلماسی؟
ایران و هند دارای مناسبات اقتصادی زیادی هستند به‌گونه‌ای که حجم مبادلات 2 کشور در سال 2018 بیش از 17 میلیارد دلار بوده است. در حال حاضر 3 کشور ایران، هند و روسیه به دنبال احداث خط آهن مشترک هستند که حجم مبادلات بین 3 کشور افزایش پیدا کند، همچنین هند، ایران و افغانستان به دنبال استفاده از ظرفیت‌های فراوان بندر چابهار هستند و هندی‌ها قصد سرمایه‌گذاری در چابهار را دارند و تاکنون نیز در چند مرحله این سرمایه‌گذاری اتفاق افتاده است. بنابراین با توجه به این حجم مبادلات اقتصادی، هرگونه اتخاذ رویکرد منفی با واکنش دولت هند مواجه می‌شود، چه آنکه موضع‌گیری توئیتری ظریف در واکنش به کشتار مسلمانان در هند منجر به احضار سفیر ایران در دهلی‌نو شد.
ظریف دوازدهم اسفندماه در صفحه رسمی خود در توئیتر نوشته بود: «ایران موج خشونت سازمان‌یافته علیه مسلمانان هند را محکوم می‌کند. ایران، قرن‌ها دوست هند بوده است. از مقامات هند می‌خواهیم رفاه «همه» هندی‌ها را تضمین کنند و اجازه ندهند این آدم‌کشی بی‌معنا ادامه یابد. مسیر پیش‌رو باید بر اساس گفت‌وگو و حاکمیت قانون باشد».
البته بیان این نکته ضروری است که هند در دور جدید فشارهای حداکثری آمریکا همراه سیاست‌های این کشور شد و حجم خرید نفت از ایران توسط هند که یکی از خریداران اصلی نفت ایران به حساب می‌آمد بشدت کاهش پیدا کرد. از سوی دیگر توسعه بندر چابهار نیز هیچ‌گاه مطابق میل ایران پیش نرفته است.
اما درباره اقدامات ضداسلامی دولت هند و واکنش مقامات وزارت امور خارجه، می‌توان به چند نکته اشاره کرد:
1- برنامه دولت راست‌گرای هند عادی‌سازی و مشروعیت دادن به محدود کردن، اخراج و نسل‌کشی مسلمانان نظیر آنچه در میانمار شاهدش بودیم است. بنابراین در نگاه اول تزاحمی میان منفعت مادی ایران در حفظ روابط با هند در وضع موجود با سیاست‌های بنیادین ایران در حمایت از مسلمانان بویژه مسلمانان شبه‌قاره به وجود می‌آید. توجه به این نکته ضروری است که مقامات، دولت و ملت ایران نزد مسلمانان شبه‌قاره از جهت محبوبیت جایگاه ویژه و ممتازی دارند و انفعال ایران دربرابر کشتار مسلمانان، اعتبار جمهوری اسلامی را مورد خدشه قرار می‌دهد. ضربه وارد آمدن به اعتبار جمهوری اسلامی نزد مسلمانان این منطقه از جهت منافع ملی و ضربه به عمق استراتژیک جمهوری اسلامی منفی ارزیابی می‌شود و به‌رغم سایه انداختن موضع‌گیری‌های ایران بر روابط اقتصادی 2 کشور، مقامات جمهوری اسلامی باید رویکردی مناسب‌تر و فعالانه نسبت به اتفاقات اخیر در هند اتخاذ کنند.
2- البته با توجه به آورده اقتصادی سرمایه‌گذاری هند در بندر چابهار، این کشور بسادگی از منفعت‌های سرمایه‌گذاری در این بندر چشم‌پوشی نمی‌کند، اتفاقا ایران می‌تواند از این موضوع در جهت فشار به دولت هند استفاده کند. تغییر رویکرد مقامات دولتی از موضع منفعلانه به فعالانه در کنار فعال شدن دستگاه دیپلماسی کشور در ارتباط‌گیری با اپوزیسیون داخلی هند، نهادهای حقوق بشری، کشورهای عضو جنبش عدم تعهد، دادگاه لاهه و... می‌تواند اقدام مناسب ایران برای تغییر رفتار دولت هند به حساب آید.
3- از سوی دیگر سکوت کشورهای عربی نسبت به جنایت‌های دولت هند بیانگر یک بازی بین‌المللی مشابه با کشتار مسلمانان در میانمار است. برخورد با مسلمانان در منطقه شبه‌قاره پیش از این نیز وجود داشته است. دولت میانمار در سایه سکوت مجامع بین‌المللی و کشورهای جهان دست به سرکوب و کشتار مسلمانان این کشور زد. دولت هند نیز در راستای سیاست‌های ضداسلامی خود همان رویکرد دولت میانمار را دنبال می‌کند. به بیان دیگر، برخورد با مسلمانان بر مبنای یک طرح جامع به منظور تحت فشار گذاشتن مسلمانان شبه‌قاره است.
* بازتاب گسترده دفاع رهبر انقلاب از مسلمانان هند در رسانه‌های این کشور
به دنبال صدور بیانیه رهبر معظم انقلاب در حمایت از مسلمانان مظلوم هند، رسانه‌های این کشور به صورت ویژه این خبر را بازتاب دادند. رسانه‌های بزرگ و معتبر هند در صفحات نخست خود به بیانیه کوتاه و مهم رهبر معظم انقلاب در حمایت از مسلمانان هند اشاره کرده و آن را بازتاب دادند.
رسانه بزرگ «دِ هندو» با انتشار تصویری از رهبر معظم انقلاب نوشت: آیت‌الله خامنه‌ای خواستار پایان یافتن قتل‌عام مسلمانان هند شد. این رسانه نوشت: هند باید کشتار مسلمانان را پایان دهد تا در دنیای اسلام منزوی نشود و جایگاه کنونی خود را از دست ندهد.
«تایمز آو ایندیا» دیگر رسانه بزرگ هندی است که به پیام رهبر معظم انقلاب درباره مسلمانان هند پرداخته است. این رسانه نوشت: آیت‌الله خامنه‌ای از دولت هند خواست مانع افراط‌گرایان هندو شود که دست به چنین اقدام فجیعی زده‌اند. در گزارش این رسانه آمده است: رهبر انقلاب اسلامی ایرانی بشدت کشتار مسلمانان هندی را محکوم کرده است و قاطعانه از مسؤولان هندی خواست برای دفاع از مسلمانان انجام وظیفه کنند.
«دِ پرینت» دیگر رسانه هندی است که به پیام رهبر معظم انقلاب اشاره کرده و نوشته است: اقدامات اخیر هند بازتاب گسترده‌ای در سراسر جهان داشته است. آیت‌الله خامنه‌ای ضمن دفاع از حقوق مسلمانان هند، دولت دهلی‌نو را تهدید کرده است اگر به وظایف خود عمل نکند، در جهان اسلام منزوی خواهد شد.
رسانه هندی «تایمز آو نیوز» هم با انتشار گزارشی ویژه به اهمیت پیام رهبر معظم انقلاب اشاره کرده و نوشت: آیت‌الله خامنه‌ای مسؤولیت دولتمردان هندی در قبال مسلمانان را یادآور شدند.
«سیاست» دیگر رسانه بزرگ هندی است که به پوشش پیام رهبر معظم انقلاب پرداخته و نوشته است: هند اگر می‌خواهد در دنیای اسلام منزوی نشود، باید حقوق مسلمانان را محترم بداند. این رسانه نوشت: رهبر انقلاب اسلامی ایران طی پیامی آشکارا از حقوق مسلمانان هندی دفاع کرده و از دولت این کشور خواست مانع مسلمان‌کشی شود. دیگر رسانه‌های هندی نیز در گزارش‌هایی به بازتاب پیام مهم امام خامنه‌ای پرداخته و آن را واکنشی جدی به اقدامات دولت هند دانستند.
***
[قدردانی رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر پاکستان از موضع رهبر انقلاب]
نخست‌وزیر پاکستان با قدردانی از موضع رهبر انقلاب درباره مسلمانان هند، از عدم واکنش جهان اسلام به این نسل‌کشی انتقاد کرد. «عمران خان» نخست‌وزیر پاکستان از موضع رهبر انقلاب درباره مسلمانان هند قدردانی کرد. وی در حساب توئیتری خود نوشت: می‌خواهم از آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران و رجب طیب اردوغان رییس‌جمهور ترکیه قدردانی کنم که درباره مخالفت با قتل عام مسلمانان در هند و مردم کشمیر توسط هندوهای مورد حمایت دولت مودی صحبت کردند. عمران خان افزود: متأسفانه صدای کمی از جهان اسلام در محکومیت این قتل‌عام بلند شده و بیشتر جهان غرب این نسل‌کشی توسط هندوهای مورد حمایت دولت هند و همچنین مردم کشمیر و جامو را محکوم کرده‌اند. رئیس‌جمهور پاکستان نیز از مواضع رهبر انقلاب اسلامی ایران در قبال مسلمانان هند قدردانی کرد. رئیس‌جمهوری پاکستان پنجشنبه‌شب در یک پیام توئیتری گفت: ما مواضع «آیت‌الله خامنه‌ای» رهبر عالی ایران در حمایت از مسلمانان هند را مورد ستایش قرار می‌دهیم. «عارف علوی» در پیامی که در صفحه رسمی خود در توئیتر منتشر کرد، نوشت: پاکستان واکنش حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درخصوص خشونت‌های اخیر علیه مسلمانان هند را مورد تمجید قرار می‌دهد. وی اظهار داشت: ما با مواضع رهبر عالی ایران موافق هستیم و تاکید می‌کنیم که باید با اتحاد درباره بحران پیش روی مسلمانان هند مواضع یکپارچه اتخاذ کنیم. رئیس‌جمهوری پاکستان با اشاره به پیشروی هند در مسیر کشتار مسلمانان، گفت: ما با وحدت یکدیگر اجازه نخواهیم داد جامعه جهانی نسبت به این موضوع از خود بی‌توجهی نشان دهد.