ثمانه اکوان: سرانجام پس از نزدیک به 2‌ماه انتظار و درخواست‌های مکرر نمایندگان مجلس نمایندگان آمریکا و جواب‌های سربالای دولت ترامپ، روز جمعه نهم اسفندماه مایک پمپئو، وزیر خارجه ترامپ با حضور در جلسه استماع کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان، به سؤالات آنها درباره ترور شهید سلیمانی پاسخ گفت. این جلسه همان‌طور که از پیش نیز انتظار می‌رفت، جلسه‌ای با سؤالات آتشین و پاسخ‌های از روی انفعال نماینده دولت ترامپ بود. این سؤالات به قدری تند بود که در چندین مورد کار به درگیری‌های لفظی و کلامی رسید و ماجرا را به جایی رساند که تعدادی از رسانه‌های آمریکایی عنوان کردند اولین رویارویی نمایندگان آمریکایی با یک نماینده از دولت ترامپ بعد از ماجرای استیضاحش به محملی برای خالی کردن عقده‌های‌شان از ماجراهای استیضاح تبدیل شد. در دقایق پایانی جلسه، علاوه بر رویارویی و تقابل بین مایک پمپئو و نمایندگان مجلس نمایندگان، این نمایندگان جدال‌هایی با یکدیگر نیز داشتند که این درگیری‌ها برای دقایقی نظم جلسه را بر هم زد. 

اما علت اصلی اختلافات نمایندگان مجلس نمایندگان آمریکا با یکدیگر و همچنین با مایک پمپئو بر سر ترور شهید سلیمانی چه بود؟ همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد مشکل دموکرات‌ها در مسأله ترور شهید سلیمانی، مسأله ترور و به قتل رساندن فرمانده نظامی ایران که به صورت رسمی به کشور عراق سفر کرده بود، نبود. آنها بر این عقیده بودند ترامپ بر اساس یک تصمیم عجولانه و به دلیل مصالح شخصی در زمان انتخابات می‌خواست با کشتن سردار سلیمانی، بهانه‌ای برای پیروزی در انتخابات داشته باشد اما این کار نه‌تنها آمریکا را به مکان امن‌تری تبدیل نکرده، بلکه جان صدها نظامی آمریکایی را نیز در بیرون از مرزهای این کشور به خطر انداخته و حتی در داخل این کشور نیز هراسی از حملات تلافی‌جویانه ایران به راه انداخته است. آنها در عین حال بر این عقیده بودند انجام این کار بدون اجازه کنگره بوده و اقدام دولت ترامپ، اقدامی غیرقانونی بوده است. 

الیوت انگل، رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان در ابتدای صحبت‌هایش به صراحت بیان کرد: «هیچ کس در این مسأله تردیدی ندارد که قاسم سلیمانی تروریستی خطرناک بود(!) اما این مهم است که ما به روابط خارجی‌مان به گونه‌ای نگاه کنیم که باعث امنیت بیشتر آمریکا شده و منافع بیشتری برای ما کسب کند. چند هفته بعد ما شاهد حملات ایران بودیم که باعث زخمی شدن بیش از 100 نفر از نیروهای نظامی ما شد و باعث شد ما هزاران نفر از نیروهای‌مان را دوباره به منطقه بازگردانیم و باقیمانده روابط ما با عراق و همچنین تلاش‌ها برای مبارزه با داعش را نیز دستخوش تغییر کرد».

با وجود اینکه نمایندگان دموکرات از این مسأله ناراحت بودند که چرا ترامپ برای هدف قرار دادن سپهبد سلیمانی از کنگره اجازه نگرفته است، جمهوری‌خواهان در جلسه پرتنش مجلس از این تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا حمایت کردند. مایکل مک‌کال، نماینده جمهوری‌خواه و رئیس سابق کمیته امنیت داخلی مجلس نمایندگان در همین راستا بیان کرد: «اگر رئیس‌جمهور ترامپ «تصمیم شجاعانه» (تصمیمی که دیگران به دلیل ضعف و ترس نمی‌توانند بگیرند) را درباره کشتن قاسم سلیمانی نگرفته بود، شاید الان ما اینجا جمع شده بودیم تا درباره اینکه چطور می‌توانستیم جلوی ریخته شدن خون آمریکایی‌ها را بگیریم و نگرفتیم، جلسه استماع برگزار کنیم. بنابراین هدف قرار دادن قاسم سلیمانی، اقدام درستی بود و حالا دنیا جای امن‌تری است».

اگر چه نمایندگان جمهوری‌خواه معتقد بودند حالا دنیا برای سربازان آمریکایی امن‌تر شده است و مایک پمپئو هم در این جلسه بیان کرد «از میان برداشتن قاسم سلیمانی اقدامی جهت کاهش تنش‌ها بود؛ مرگ او خطرها برای پرسنل ما در خارج از مرزهای آمریکا را کاهش داد» اما آنها نمی‌توانستند به همین سادگی از کنار تلفات عین‌الاسد نیز بگذرند. پمپئو در پاسخ به سوالی درباره میزان مجروحان در عین‌الاسد گفت: «می‌دانم متاسفانه برخی نظامیان آمریکایی به دلیل حملات موشکی تلافی‌‌جویانه ایران در پایگاه عین‌الاسد صدمه دیده‌اند اما محدودیت حملات ایران نشان داد ایران اشتیاقی برای افزایش رویارویی‌های نظامی ندارد». این حملات محدود اما به معنای پایان یافتن انتقام وعده شده توسط ایران نبوده است و آمریکایی‌ها بخوبی از این مسأله آگاهند. متن سؤال و جواب یکی از نمایندگان کنگره با پمپئو بخوبی این مسأله را به نمایش می‌گذارد.

سوزان وایلد: آیا اعتقاد دارید انتقامی که ایران گرفت و باعث زخمی شدن بیشتر از 100 نفر از نیروهای نظامی ما در عراق شد، آخرین مورد از حرکات ایران در راستای گرفتن انتقام کشتن قاسم سلیمانی توسط دولت آمریکاست؟

مایک پمپئو: نه! این آخرین مورد نبوده و هم‌اکنون نیز شاهد اقداماتی از این دست هستیم. ایران، 41 سال است که... 

سوزان وایلد: من واقعا نگران این هستم که اقدامات تلافی‌جویانه ایران همچنان ادامه داشته باشد. همان‌طور که می‌دانیم و شما هم قبلا اشاره کردید، ایران الگویی از انتظار را قبل از اینکه انتقام بگیرد داشته است. ما می‌دانیم انتقام ایران به صورت فوری نخواهد بود. آنها بشدت صبور هستند و این احمقانه است که فکر کنیم انتقام گرفتن در مقابل کشته شدن فرمانده‌شان هم‌اکنون به پایان رسیده است. من واقعا نگران این مسأله هستم که ایران به دنبال یافتن نقاط آسیب‌پذیر بیشتر و فرصت‌های بیشتر برای ضربه زدن به منافع آمریکا باشد. آیا شما هم در این مورد نگرانید؟

مایک پمپئو: بله! ما بسیار درباره ایران نگرانیم. به همین دلیل است که ما کمپین استراتژیک خود را برای تغییر رفتار ایران به کار گرفته‌ایم. 

سوزان وایلد: من اعتقاد دارم تمام نیروهای ما در اقصی نقاط دنیا کار خطرناکی انجام می‌دهند اما ما خطر آسیب و حمله به آنها را که به ما خدمت می‌کنند، افزایش داده‌ایم. ما راه را برای اقدامات خطرناک و غیرقابل پیش‌بینی ایران باز کرده‌ایم. 

 

* آمریکایی‌ها در داخل خاک کشورشان هم امنیت ندارند

یکی از مباحث جالب مطرح شده در این جلسه مجلس نمایندگان، بحث شکل گرفته میان ایلهان عمر، نماینده مسلمان کنگره و مایک پمپئو درباره میزان احساس امنیت در داخل آمریکا بعد از عملیات ترور شهید سلیمانی بود. 

عمر در این ‌باره خطاب به پمپئو بیان کرد: در روزی که حمله انجام شد، شما به تمام نیروهای آمریکایی در عراق اعلام کردید این کشور را فورا ترک کنند. آیا قبل از این حمله، نگرانی وجود داشت که آمریکایی‌ها ممکن است در حرکت تلافی‌جویانه ایران مورد هدف قرار بگیرند؟ پمپئو که نمی‌دانست دقیقا چه باید بگوید، سعی کرد اینگونه وانمود کند که تهدید ایران علیه منافع آمریکا مسأله تازه‌ای نبوده و به همین دلیل چندان هم تهدید فوری‌ای تلقی نمی‌شده است. به همین دلیل بیان کرد: «تهدید ایران علیه آمریکا 40 سال است وجود دارد». عمر اما بعد از این اشاره کرد: «افراد ما در سفارت آمریکا می‌گویند اصلا هیچ هشداری به آنها برای ترک عراق داده نشده بود. امیدوارم نگویید آنها دروغ می‌گویند. من به این دلیل این سؤال را می‌پرسم که برایان هوک، نماینده ویژه شما در امور ایران، سخنرانی‌ای امنیتی در لس‌آنجلس بعد از حمله ایراد کرد. توجه داشته باشید در «لس‌آنجلس» و نه در «بغداد». در آن سخنرانی او از تیم حفاظتی پلیس لس‌آنجلس، تیم امنیت دیپلماتیک و تیم ضدتروریستی برخوردار بود. سؤال من این است که اگر ما بعد از کشته شدن قاسم سلیمانی کشورمان امن‌تر شده است، چرا یکی از دیپلمات‌های ما برای سخنرانی در لس‌آنجلس نیاز به این همه تیم ضدتروریستی و حفاظت دارد؟»

 

* دروغگویی پمپئو در جلسات محرمانه

در ادامه جلسه استماع نمایندگان کنگره با وزیر خارجه آمریکا، اندی لویی یکی از نمایندگان دموکرات، با اشاره به نقشه جهان که پشت سر وزیر خارجه آمریکا قرار داشت، از او پرسید می‌تواند در این نقشه، مکان 4 سفارتخانه آمریکا را که به قول دولت ترامپ در خطر قطعی از سوی قاسم سلیمانی و ایران قرار داشت، نشان دهد؟ پمپئو اما بیان کرد نمی‌تواند این اطلاعات را در جلسه عمومی بیان کند و در جلسه محرمانه آن را با نمایندگان مطرح می‌کند. این نماینده که از پاسخ پمپئو قانع نشده بود، بیان کرد: «همه ما می‌دانیم سلیمانی آدم بدی بود(!) اما چیزی که من می‌گویم این است که تصمیمی که در روز سوم ژانویه گرفته شد ما را به سمت جنگ برد و شما تمایل ندارید به ما بگویید کدام سفارتخانه در معرض تهدید بود؟ شما نمی‌توانید در این‌باره پشت اطلاعات طبقه‌بندی شده پنهان شوید، زیرا نمی‌توانید اطلاعاتی را که اصلاً وجود خارجی ندارند، طبقه‌بندی کنید! دولت داستان‌های متغیری را در طول زمان به ما درباره اینکه چه اتفاقی در تاریخ سوم ژانویه افتاده، داده است. در روز دهم ژانویه یعنی در همان روزی که شما با کنگره در این‌باره صحبت کردید، رئیس‌جمهور این را به فاکس‌نیوز گفت: «من می‌توانم این را در زمان فعلی بگویم که 4 سفارتخانه در معرض خطر بودند». این در همان روزی است که شما در کنگره درباره سلیمانی به ما گزارش دادید و من چنین چیزی از شما نشنیدم! چرا این مسأله را به ما نگفتید؟ ما احتمالاً در حال مواجهه با ویروس کرونا هستیم. این دولت 3 داستان متفاوت درباره حادثه‌ای که ما را به سمت جنگ با ایران برد، بیان کرده است. بنابراین جای تعجب نیست که آمریکایی‌ها می‌ترسند، زیرا این دولت ثابت کرده است نمی‌توان به آن اعتماد کرد که حقیقت را بگوید».

خوآکین کاسترو، دیگر نماینده دموکرات نیز در بخش دیگری از این جلسه به دروغگویی وزارت خارجه آمریکا و دونالد ترامپ اشاره کرد و خطاب به پمپئو گفت: «من و شما قبل از اینکه شما به «سی‌آی‌ای» بروید، با هم در کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان بودیم و من هنوز هم در این کمیته هستم. شما در یک جلسه محرمانه به سؤالات درباره کشتن قاسم سلیمانی جواب دادید و من این جواب‌ها را دیدم و بعد از مرور آنها فکر می‌کنم شما حقیقت را به ما نگفته‌اید. به نظر من بهتر است شما و رئیس‌جمهور بیشتر اطلاعات در این‌باره را از اطلاعات محرمانه و طبقه‌بندی‌شده خارج کنید و ببینید زمانی که مردم آمریکا این اطلاعات را می‌خوانند، اعتقادی پیدا نمی‌کنند که حقیقت را می‌گویید. شما به جای اینکه از قانون تبعیت کنید و از کنگره اجازه بخواهید به ایران یا افراد ایرانی حمله کنید، بیان کردید تهدیدی فوری علیه منافع آمریکا وجود داشته است که البته همه ما می‌دانیم این مسأله حقیقت ندارد. بعد از آن در چرخشی دیگر در مواضع خود اعلام کردید از قبل، از کنگره در این باره اجازه داشته‌اید که باز هم این مسأله حقیقت ندارد. دولت شما به اجازه کنگره در سال 2002 برای ماجرای جنگ عراق اشاره دارد اما در این اجازه هیچ نامی از ایران برده نشده است. از آن سال تاکنون نیز کنگره در مراجعه به این مسائل نامی از ایران نیاورده است.