گروه فرهنگ و هنر: دبیرخانه ششمین هفته هنر انقلاب روز گذشته در خبری اعلام کرد ۲۰ اردیبهشت ۹۹ آخرین مهلت شرکت در نظرسنجی مردمی انتخاب چهره هنر انقلاب در سال ۹۸ است. این نظرسنجی که برای نخستین‌بار در تاریخ برگزاری هفته هنر انقلاب رخ می‌دهد، همزمان با انتخاب نامزدهای نهایی و چهره هنر انقلاب توسط جمعی از نخبگان و چهره‌های فرهنگی و هنری از سوی مردم انجام می‌شود. این موضوع هر چند برای نخستین‌بار در تاریخ برگزاری هفته هنر انقلاب رخ می‌دهد اما این رویداد طی سال‌های اخیر فراز و نشیب‌های مختلفی داشته‌ است و چهره‌های مختلفی طی 5 دوره اخیر این رویداد، به عنوان چهره سال هنر انقلاب انتخاب شده‌اند. 

 

* مدعیان چهره هنر انقلاب در سال 98

امسال نرگس آبیار، سعید اسماعیلی، جواد افشار، وحید چاووش، امیر داسارگر، سیدمحمود رضوی، حسن روح‌الامین، وجیهه سامانی، مرتضی شعبانی، صابر شیخ‌رضایی، غلامرضا صنعتگر، بهناز ضرابی‌زاده، محسن عنایتی، محسن کاظمی و زهرا کاردانی نامزدهای کسب عنوان چهره هنر انقلاب در سال ۹۸ هستند. از میان چهره‌های بسیاری که در سال 98 دست به تولید اثر زدند، در نهایت این 15 چهره به عنوان مدعی دریافت عنوان چهره هنر انقلاب انتخاب شدند. البته یکی از نقدهای وارد بر ترکیب نامزدهای چهره هنر انقلاب که معمولا هر ساله از سوی رسانه‌ها بر فرآیند انتخاب نامزدهای این جایزه مطرح می‌شود، آن است که برخی چهره‌های نامزد شده در این جایزه در یک سال منتهی به این رخداد، فعالیت شاخصی نداشتند و صرفا به واسطه یک رویداد مثلا انتشار تقریظ رهبری بر اثر آنها (که ممکن است چند سال پیش از آن نوشته شده باشد) در میان فهرست نهایی نامزدهای این جایزه قرار گرفتند. موارد دیگری نیز بوده که یک نویسنده یا هنرمند در سال‌های پیش از آن حضور فعال‌تری داشته ولی در آن سال‌ها به جمع نامزدهای این جایزه راه پیدا نکرده ولی در سالی که کم‌کارتر بوده به یک باره مورد توجه برگزارکنندگان این جایزه قرار گرفته است. 

 

* برادرت قاسم سلیمانی

اما از میان گزینه‌هایی که امسال به جمع نامزدهای نهایی چهره هنر انقلاب راه پیدا کردند، حسن روح‌الامین یکی از مهم‌ترین و جدی‌ترین این گزینه‌هاست؛ هنرمندی که طی چند سال گذشته همیشه با آثار خود توانسته در عالی‌ترین سطح فعالیت‌های هنری در کشور قرار بگیرد. حسن روح‌الامین بدون شک موفق‌ترین نقاش آیینی سال‌های اخیر در کشورمان است؛ هنرمندی که واکنش بموقعش به اتفاقات روز ایران و جهان در قالب خلق آثار هنری، همیشه با استقبال مخاطبان روبه‌رو شده است. روح‌الامین چه آن زمان که با نقاشی‌هایش درباره حوادث مهم تاریخ اسلام مثل واقعه عاشورا و فتح قلعه خیبر در فضای نقاشی‌های آیینی کشور جریان‌ساز شد و چه در جریان واکنش بموقعش نسبت به رویدادهای روز همچون ماجرای شهادت شهید سرافراز محسن حججی، نشان داده یک سر و گردن از بسیاری از هنرمندانی که این روزها در این دوره فعالیت می‌کنند، بالاتر است. به واسطه همین فعالیت مستمر و درخشان بود که سپهبد شهید حاج‌قاسم سلیمانی بر کتاب مجموعه نقاشی‌های حسن روح‌الامین تقریظی به یادماندنی نوشت: «دوست و برادر عزیز و هنرمند متعهدم، حسن آقای عزیز! آنچه از هنر خدادادی جنابعالی در ترسیم مصائب اهل بیت(ع) مشاهده کردم، هر یک فراز از چند منبر عالم برجسته و بااخلاص بود. برادر بزرگوارم! این هدیه الهی را همانند خون‌ها و دست‌ها و سرها و پاهایی که در این راه قلم شد، وقف این راه کن؛ و خط و راهی را برای دیگر متعهدین و توانمندان ترسیم بفرما. از خداوند منان خواهانم، به این دستان با برکت توانمندی بیش از پیش دهد؛ و قلب و دل شما را در این راه منورتر بگرداند. برادرت قاسم سلیمانی».  مهم‌ترین نکته در ارتباط با روح‌الامین که او را تبدیل به یکی از اصلی‌ترین گزینه‌های دریافت جایزه چهره سال هنر انقلاب می‌کند، موفقیت و حضور پیوسته و مستمر او در عرصه هنری است. روح‌الامین نه فقط در سال 98 بلکه در اغلب سال‌های پیش از این نیز یکی از مهم‌ترین فعالان عرصه هنرهای تجسمی بود که همیشه با تولید آثاری تازه در سطح اول این حوزه فعالیت می‌کرد و به نظر می‌رسد او نسبت به سایر نامزدها استحقاق بیشتری برای دریافت این جایزه داشته باشد. 

 

* یک گزینه همه چیز تمام!

محسن کاظمی هم از جمله گزینه‌های جدی گرفتن جایزه چهره هنر انقلاب در سال جاری است. کاظمی در سالی که گذشت حضور بشدت موفقی در عرصه ادبی داشت. او سال گذشته توانست جایزه ویژه کتاب «نقاشی قهوه‌خانه» را که خاطرات کاظم دارابی متهم دادگاه میکونوس بود، در بخش مستندنگاری جایزه ادبی جلال آل‌احمد از آن خود کند. این کتاب همچنین جایزه کتاب سال دانشجویی را هم سال گذشته از آن خود کرد. ولی مهم‌ترین جایزه محسن کاظمی در سال گذشته را باید جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی دانست؛ او در این سال توانست با کتاب «نقاشی قهوه‌خانه» برگزیده در بخش مستندنگاری سی‌و‌هفتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی شود.

کاظمی که از فعالان عرصه خاطره‌نگاری و تاریخ شفاهی است، پیش از این نیز کتاب‌های موفق متعددی در حوزه تاریخ انقلاب اسلامی و تاریخ جنگ نوشته است. خاطرات جواد منصوری، خاطرات احمد، خاطرات مرضیه حدیدچی‌دباغ، خاطرات عزت شاهی و یادداشت‌های سفر شهید صیاد شیرازی از جمله مهم‌ترین آثار نوشته شده توسط کاظمی است که اغلب در زمره مهم‌ترین آثار ادبیات دفاع‌مقدس و تاریخ انقلاب هستند.

البته طرح نام‌هایی چون حسن روح‌الامین و محسن کاظمی به عنوان گزینه‌هایی که برای رسیدن به عنوان چهره هنر انقلاب از شرایط مناسب‌تری برخوردارند، نافی جایگاه ارزشمند و نقش موثر سایر چهره‌هایی که به جمع نهایی نامزدهای این جایزه رسیده‌اند، نیست؛ چهره‌هایی که هر کدام از ستاره‌های حضور فعالیت خود هستند. 

 

* از چهره‌ها تا رویدادهای هنر انقلاب

البته در کنار انتخاب چهره هنر انقلاب، انتخاب رویداد شاخص هنر انقلاب نیز چند سالی است مورد توجه برگزارکنندگان هفته هنر انقلاب قرار گرفته است. بر اساس آنچه اعلام شده، رویداد شاخص هنر انقلاب در سال ۹۸ نیز از میان نامزدهای زیر انتخاب خواهد شد: نمایشگاه‌های بین‌المللی ترامپیسم، ملکه، پهپاد و... به همت سیدمسعود شجایی‌طباطبایی، تولید و پخش برنامه «اقیانوس آرام» به عنوان پرمخاطب‌ترین برنامه نوجوانانه، مجموعه فعالیت‌های جهادی و خیرخواهانه سردار مکی یازع و حبیب احمدزاده و پروژه عکس خلاقانه و «این قهرمان، واقعی است» در پیاده‌روی خیابان انقلاب با عکاسی زهرا استادزاده، مجتبی حیدری، علی دهقان، اشکان پردل و پوریا ترابی. با توجه به فعالیت‌های پیوسته سیدمسعود شجاعی طباطبایی در سال گذشته و همت او برای برگزاری بموقع نمایشگاه‌هایی در ارتباط با موضوعات روز ایران و جهان، به احتمال زیاد شانس رویدادهای برگزار شده از سوی او همچون نمایشگاه ترامپیسم، ملکه و... بیشتر از سایر رقبا باشد؛ هر چند سایر رویدادها نیز در نوع خود اتفاقاتی خلاقانه و قابل تقدیر بودند.