سمیه ذوقی*: وقتی از «الگوی سوم زن» صحبت میکنیم، قرار نیست قلهای مشخص کنیم و بگوییم برای رسیدن به آن، همه باید به یک شکل حرکت کنند؛ قرار است قله را همراه با راههای مختلف رسیدن به آن نشان بدهیم تا هر کس به فراخور حال و موقعیتش خودش را به یک مسیر نزدیک کند.
«زن تراز انقلاب اسلامی» میتواند زنی باشد در دل یک روستا که با چند بچه قد و نیمقد، کنار تنور، برای جبههها نان میپزد. میتواند زنی باشد که به خواست خدا «فرزندی» ندارد اما عرصه «تکلیف» را رها نکرده است، دست به زانو زده و با راهاندازی مکتب یا مدرسهای کمر به همت تربیت فرزندان جامعه پیرامونش بسته است. میتواند دختر مجردی باشد که دست روزگار سرنوشتش را به گونهای رقم زده که در کنار پدر و مادر یا خواهر و برادر یا حتی عمو یا عمهاش زندگی کند اما بلاتکلیف و یله، روزگار نمیگذراند؛ امورات آنها را رتقوفتق میکند و بر حسب توانش کارهای بر زمین مانده را به دوش میکشد. میتواند زنی باشد که در کنار «همسرداری» و «تربیت فرزندان»، حواسش به خودش و جامعهاش هم هست و... تاریخ انقلاب ما پر است از این زنان، چراغی باید تا آنها را در اطرافمان پیدا کنیم.
وقتی قبای «زن تراز انقلاب» را فقط برای قامت نمایندگی مجلس و اشتغال در فلان مسؤولیت و تحصیل در مقطع دکترا و... دوختیم، جز بهبه و چهچه یا احیانا حسرت، انتظار دیگری نباید داشت. «نان سالهای جنگ» قبایی دیگر دوخته است که در عین سادگی، پرمشتری است؛ همه زنان شهرستانی و روستایی میتوانند به فراخور حال و روزشان از آن الگو بردارند. «نان سالهای جنگ»، کتابی است که ما را به مأموریتمان در تاریخ شفاهی نزدیکتر میکند؛ ارائه الگوهای مردمی و متکثر.
گفتنی است «نان سالهای جنگ» به عنوان اولین کتاب از مجموعه تاریخ شفاهی پشتیبانی جنگ به همت انتشارات «راهیار» در 2 هزار نسخه به چاپ رسیده است. این کتاب، خاطرات زنان روستای «صدخرو» واقع در ۵۵ کیلومتری غرب شهرستان سبزوار را روایت میکند. مصاحبه و تحقیق کتاب، برعهده محمد اصغرزاده بوده و نگارش و تدوین کتاب را محمود شمآبادی انجام داده است. «نان سالهای جنگ» کتابی است که به نقش زنان در پشتیبانی جنگ پرداخته است. زنانی که به مثابه یک گردان جنگی بودند و همپای مردان و حتی جلوتر از آنها در راه اعتقادشان قدم برمیداشتند. این کتاب را علاوه بر کتابفروشیها میتوانید با مراجعه به Ammaryar.ir با تخفیف ویژه ناشر تهیه کنید.
*محقق و پژوهشگر تاریخ شفاهی