در حالی که جنگ قدرت در خاندان سعودی روزبه‌روز شدیدتر می‌شود و تعداد شاهزاده‌های مخالف وضع موجود در زندان رو به افزایش است، هزینه‌های سوء‌مدیریت‌ ولیعهد جوان و جاه‌طلب نیز تاثیر خود را بیش از گذشته بر زندگی مردم عربستان نشان می‌دهد. از غصب زمین و کشتار ساکنان قدیمی و بومی جنوب غرب عربستان برای ساخت ابر شهر نئوم تا کاهش سطح عمومی درآمدها و افزایش 3 برابری مالیات‌ها برای تامین هزینه‌های جنگ، همگی بخشی از تاوانی است که از جیب مردم عربستان برای اهداف و رویاهای بن‌سلمان هزینه می‌شود. این در حالی است که تحلیل‌ها نشان می‌دهد اقتصاد عربستان در ماه‌های آینده نیز ثمره‌ای جز تورم و رکود برای مردم ندارد و به نظر می‌رسد فاجعه‌ای در راه است. در کنار این موارد، افزایش فشارهای امنیتی حکومت بر مخالفان و شاهزاده‌ها منجر به شکننده‌تر شدن اوضاع شده است. 

به گزارش «وطن امروز»، کاربران عرب در شبکه توئیتر نسبت به اینکه شاهزاده محمد بن‌نایف، ولیعهد سابق عربستان به سرنوشت عبدالله الحامد، فعال مدنی این کشور دچار شود، هشدار داده‌اند. بن‌نایف بتازگی بر اثر بی‌توجهی مسؤولان زندان سعودی و عدم ارائه خدمات پزشکی دچار حمله قلبی شدید شده به طوری که به بخش مراقبت‌های ویژه منتقل شده است. برخی منابع اعلام کرده‌اند بن‌سلمان قصد دارد شاهزاده بن‌نایف را از این طریق به قتل برساند. اوایل هفته جاری مدیریت زندان‌های عربستان با درج توئیتی، اخبار منتشرشده مبنی بر درگذشت این شاهزاده ۶۰ ساله را رد کرد. این اولین اعتراف رسمی مقامات سعودی به دستگیری و بازداشت بن‌نایف، ولیعهد سابق عربستان پس از انتشار اخباری مبنی بر بازداشت وی در ماه مارس همراه با  «احمد بن‌عبدالعزیز» فرزند بنیانگذار پادشاهی عربستان و برادر «ملک سلمان» شاه کنونی این کشور است. مقامات عربستان شاهزاده‌های بازداشت شده را به خیانت به وطن متهم کرده‌اند.  مسؤولان سعودی شاهزاده «فیصل بن عبدالله» (فرزند ملک عبدالله شاه قبلی عربستان) را هم ماه مارس بازداشت کردند و هیچ اطلاعی از محل بازداشت و وضعیت سلامتی وی در دست نیست. 

۲۸ فروردین امسال نیز «بسمه بنت سعود بن‌عبدالعزیز» دختر شاه سابق عربستان در نامه‌ای که روی صفحه شخصی خود در توئیتر برای سلمان بن‌عبدالعزیز عمویش (شاه) و بن‌سلمان پسر عمویش (ولیعهد کنونی) منتشر کرده بود، از آنها خواسته در شرایطی که ویروس کرونا بشدت جان خود و دخترش را تهدید می‌کند، آنان را از زندان الحایر آزاد کنند. 

دولت عربستان بویژه پس از روی کار آمدن بن‌سلمان، ولیعهد این کشور، اقدامات شدیدی علیه شاهزادگان، نویسندگان و فعالان مدنی انجام داده و ده‌ها نفر از روحانیان، شاهزادگان، نویسندگان، شعرا و فعالان مدنی و مذهبی را به بهانه اقدام علیه امنیت این کشور بازداشت و تاکنون شماری از آنان را به زندان و اعدام محکوم کرده است.  افزایش تنش‌ها و بازداشت‌ شاهزادگان سعودی از سوی بن‌سلمان در شرایطی رقم می‌خورد که دولت این کشور با بحران جدی در بخش اقتصاد مواجه است و با توجه به شرایط ناپایدار اقتصاد این کشور که ناشی از سیاست‌های جاه‌طلبانه ولیعهد سعودی است، این قبیل اقدامات به یک بحران امنیتی منجر خواهد شد. 

 

* افزایش 3 برابری مالیات‌ها

دولت ریاض در جدیدترین طرح ریاضتی خود برای مقابله با بحران مالی تصمیم گرفت مالیات بر ارزش افزوده را از 5 به 15 درصد افزایش دهد و پرداخت کمک‌هزینه به شهروندان را لغو کند؛ تصمیماتی که شهروندان این کشور را بشدت ناراضی و نگران کرده است. فعالان می‌گویند افزایش مالیات بر ارزش افزوده از 5 درصد به ۱۵ درصد و لغو کمک‌هزینه‌ها هشداری برای وقوع یک فاجعه جدی در میان قشر عظیمی از مردم است. شهروندان سعودی که حقوق‌شان کمتر از ۳۰۰۰ ریال است بابت این مساله شاکی هستند که نمی‌توانند با وضعیت جدید که هزینه مصرفی افزایش یافته، سازگار شوند. 

 

* انتقاد مردم از وضع موجود

کاربران توئیتر در توئیت‌های مشابهی در واکنش به تصمیمات ریاضتی دولت سلمان، تصاویر ملک عبدالله، ششمین پادشاه این کشور از آل‌سعود در سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵ را منتشر کردند و نوشتند در دوره او چنین تصمیماتی که جیب مردم را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، وجود نداشت. پیش از این محمد الجدعان، وزیر دارایی عربستان اعلام کرده بود مقرر شده از ابتدای ماه ژوئیه مالیات بر ارزش افزوده از 5 درصد به ۱۵ درصد افزایش و کمک‌هزینه‌ها لغو شود. به گفته الجدعان، این تصمیمات به دلیل مقابله با بحران بی‌سابقه کرونا اتخاذ شده و از مهم‌ترین ویژگی‌های این بحران عدم اطمینان و دشواری در پیش‌بینی مدت زمان و تبعات آن است. با وجود تحولاتی که روزانه رخ می‌دهد، دولت‌ها باید هوشیار باشند و بتوانند در زمان مناسب تصمیمات مناسب بگیرند. وی در پیامی به شهروندان گفت: اگر چه این تصمیمات دردناک است اما لازم بوده و به نفع حفظ ثبات مالی و اقتصادی میان‌مدت و بلندمدت است.  نکته جالب توجه در رابطه با این تصمیمات این است که عربستان با 9/61 میلیارد دلار بعد از آمریکا، چین، روسیه و هند پنجمین کشور به لحاظ بودجه نظامی در سال 2020 است. این در حالی است که تا پیش از بحران کرونا و کاهش درآمدهای نفتی «سلمان بن‌عبدالعزیز» شاه سعودی اعلام کرده بود بودجه عمومی سال ۲۰۲۰ حدود ۵۰ میلیارد دلار کسری خواهد داشت و حال بحران کرونا و کاهش قیمت نفت هم به مشکلات سعودی‌ها اضافه شده است. با توجه به تعطیلی مناسک حج عملا حضور 10 میلیون زائر سالانه در عربستان منتفی است و از این جهت آنها باید قید 16 میلیارد دلار درآمد حج را هم بزنند. کاهش تولید 3 میلیون بشکه‌ای نفت نیز جدا از کاهش سهم عربستان در بازار بر درآمدهای آن اثر منفی گذاشته است. تا جایی که شرکت آرامکوی عربستان از کاهش 25 درصدی سود خالص این شرکت در سه ماهه اول سال 2020 خبر داده است. میزان بدهی آرامکو در پایان 2019 برابر با منفی 2/0 درصد بود ولی با توجه به اتفاقات اخیر احتمالا این شرکت مجبور است در سال جاری میلادی وام بگیرد. تحلیلگران تخمین می‌زنند درآمد خالص آرامکو در 3 ماه اول سال جاری میلادی 8/17 میلیارد دلار باشد، در حالی که درآمد این شرکت در 3 ماه پایانی 2019 برابر با 20 میلیارد دلار بود. اقتصاددانان بر این باورند حکومت پادشاهی می‌توانست برای جبران کسری بودجه به‌جای افزایش 3 برابری مالیات به گزینه‌های دیگری که تاثیر کمتری را بر درآمد خانوارها دارد، متوسل شود اما باج‌دهی سعودی‌ها به ایالات‌متحده برای حفظ جایگاه‌شان سبب شده از آسان‌ترین راه برای پوشش دادن هزینه‌ها استفاده کنند. جدا از خریدهای هنگفت تسلیحاتی سالانه عربستان از آمریکا، روز گذشته اخباری از تشکیل یک گروه تروریستی جدید در شمال سوریه منتشر شد که دولت سعودی به عنوان پشتیبان این گروه در قدم اول 120 میلیون دلار به آنها کمک کرده است.