کد خبر: 219897تاریخ: 1399/3/3 00:00
«وطن امروز» از روند غیرشفاف نقدشدن سهام عدالت توسط بانک‌های عامل گزارش می‌دهد
سهام عدالت در پستوی بانک‌ها
* وزارت اقتصاد: مشمولان می‌توانند از 6 خرداد با مراجعه به بانک‌ها نسبت به فروش 30 درصد از سهام عدالت اقدام کنند
گروه اقتصادی: دولت روش نقد شدن سهام عدالت را اعلام کرد و از این پس سهامداران می‌توانند با حضور در بانک‌ها 30 درصد سهام خود را بفروشند، البته کارشناسان به مردم پیشنهاد می‌کنند این کار را انجام ندهند و منتظر باشند ارزش آنها افزایش پیدا کند. دلیل واگذاری مدیریت سهام عدالت به بانک‌ها ایجاد نشدن صف فروش و کاهش ارزش آنها بود. به گزارش «وطن امروز»، پنجشنبه هفته گذشته روابط عمومی وزارت اقتصاد با صدور ابلاغیه‌ای، زمان‌بندی فروش سهام عدالت برای همه مشمولانی که قصد فروش قسمتی از سهام عدالت را دارند، اعلام کرد.
* 6 خرداد؛ آغاز فرآیند فروش سهام عدالت
مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت امور اقتصادی و دارایی در اجرای ابلاغیه مورخ 9/۲/۹۹ مقام معظم رهبری (مدظله العالی) مبنی بر آزادسازی سهام عدالت و با عنایت به مصوبه مورخ 30/2/99 شورای عالی بورس طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد: کلیه دارندگان سهام عدالت که قصد فروش قسمتی از سهام خود را دارند، می‌توانند از روز سه‌شنبه مورخ 6/3/99 به شعب بانک‌هایی که قبلا در آن دارای حساب بانکی بوده و شماره شبای آن حساب را به سازمان خصوصی‌سازی معرفی کرده‌اند، مراجعه و با تکمیل فرم‌های مربوط نسبت به تکمیل سفارش فروش ۳۰ درصد از سهام عدالت خود و تعهدنامه مربوطه اقدام نمایند. این اطلاعیه می‌افزاید: پس از اتمام مهلت اعلام شده در سامانه سهام عدالت (8/3/99) از تاریخ 10/3/99 بانک‌ها از طریق کارگزاری‌های خود یا کارگزاری‌های طرف قرارداد، بتدریج نسبت به فروش سهام متقاضیان در بورس اقدام و وجوه حاصله را در قالب توافق شده به حساب آنها واریز خواهند کرد.
* بانک‌ها برنده سهام عدالت
وزارت اقتصاد در حالی نقد شدن سهام عدالت را به بانک‌های عامل سپرده که هنوز تعداد سهم و شرکت‌های موجود در سبد مشمولان مشخص نشده است. این یعنی مشمولان باید وکالت فروش سهامی را به بانک‌ها بدهند که هیچ اطلاعی درباره جزئیات آن ندارند.
از سوی دیگر عرضه ناگهانی سهام عدالت در بورس منجر به افت قیمت این سهام می‌شود. در چنین شرایطی دلالان بازار سرمایه و حتی شرکت‌های زیرمجموعه بانک‌ها، اقدام به خرید این سهم‌ها به پایین‌ترین قیمت می‌کنند. به بیان دیگر اعطای وکالت فروش به بانک‌ها در حالی انجام شده که همین بانک‌ها خود یکی از طرفین معامله هستند و سود آنها در فروش این سهام به پایین‌ترین قیمت ممکن به خود است. در واقع این امکان وجود دارد که بانک‌ها به عنوان وکیل سهامداران، با عرضه ناگهانی این سهم‌ها به بازار سرمایه، صف سنگینی برای فروش این سهم‌ها ایجاد کنند و از این طریق قیمت این سهام‌ها به حداقل کاهش یابد. پس از این خود بانک‌ها اقدام به خرید این سهم‌ها با قیمت پایین می‌کنند.
مسأله دیگر، بی‌اطلاعی مالک سهام عدالت از مبلغ درآمد فروش سهام خود است. به عبارت دیگر مالک سهام عدالت هیچ اطلاعی از درآمد حاصل از فروش سهام خود ندارد. شفاف نبودن درآمد حاصل از فروش سهام عدالت باعث ایجاد شائبه «کم‌اظهاری بانک‌ها» نسبت به درآمد حاصل از فروش این سهام می‌شود. در واقع این شائبه وجود دارد که ممکن است بانک این سهام را با مبلغ مشخصی به فروش برساند اما مبلغ به مراتب کمتری را به حساب مالک سهام واریز کند.
* امکان فروش، به معنای تشویق به فروش نیست
پس از این ابلاغیه، سخنگوی ستاد آزادسازی سهام عدالت جزئیات بیشتری از آزادسازی سهام عدالت را تشریح کرد.
حسین فهیمی با بیان اینکه نگهداری بلندمدت سهام عدالت به صرفه‌تر از فروش آن است، گفت: سهام عدالت برای فروختن نیست، بلکه برای نگهداری بلندمدت است و این امکان فروش به معنای تشویق افراد به فروش نیست، بلکه امکانی برای افراد است و این مزیت فروش همیشه وجود خواهد داشت. وی با بیان اینکه تا سقف 30 درصد پرتفوی امکان سفارش‌گذاری وجود دارد، گفت: از تاریخ 10 خرداد اجرای عملیات فروش از سوی کارگزاری‌های وابسته به بانک‌ها انجام خواهد شد. بعد از چند روز که فروش از سوی کارگزاری انجام شد، مبلغ مربوط از طریق حساب دریافت شده از سوی بانک در اختیار متقاضی قرار خواهد گرفت. سخنگوی ستاد آزادسازی سهام عدالت گفت: بر اساس دستور رئیس‌جمهور، شبکه بانکی کشور هم به سازوکار فروش و عرضه سهام عدالت اضافه شده است تا فرآیند فروش با سرعت بالایی انجام شود. این فروش سهام با توجه به کشش بازار و منافع سهامداران انجام خواهد شد.
* 10 میلیون نفر روش مستقیم آزادسازی را انتخاب کرده‌اند
فهیمی با بیان اینکه تاکنون حدود 10 میلیون نفر روش مستقیم آزادسازی سهام عدالت را انتخاب کرده‌اند، گفت: تا روز هشتم خردادماه وضعیت نهایی سهامداران عدالت که روش مستقیم یا غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اند مشخص خواهد شد اما باید به این نکته توجه داشت که در نهایت افرادی که روش مستقیم را انتخاب کرده‌اند، می‌توانند با مراجعه به شعب بانکی از مزیت فروش فوری 30 درصد پرتفوی سهام عدالت استفاده کنند. وی با اشاره به تعیین‌تکلیف شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت استانی گفت: بعد از انجام فرآیند افزایش سرمایه این شرکت‌ها به تناسب شرایط وارد بازار بورس یا فرابورس خواهند شد. در نهایت این شرکت‌ها نیز بدون محدودیت امکان معامله خواهند داشت.
وی افزود: وضعیت نماد این شرکت‌ها تا حدودی شبیه «ای‌تی‌اف» خواهد بود اما ساختار حقوقی آنها با «ETF»ها به صورت کلی متفاوت است. به گفته فهیمی، افرادی که روش مستقیم را انتخاب می‌کنند 36 شرکت سهام عدالت در سیستم معاملاتی‌شان قرار می‌گیرد اما افرادی که در روش غیرمستقیم قرار می‌گیرند، تنها یک شرکت سرمایه‌گذاری استانی در پرتفوی آنها لحاظ می‌شود. سخنگوی ستاد راهبری آزادسازی سهام عدالت گفت: این سهام از 10 خرداد به بعد بر اساس شرایط بازار به صورت یکجا یا به صورت تدریجی از طریق کارگزاری و با رعایت مصالح مشمولان سهام عدالت به فروش خواهد رفت.
* ورود 400 هزار میلیارد تومان به بازار سرمایه
مدیر تالارهای بورس منطقه‌ای کشور پنجشنبه هفته گذشته در جلسه هماهنگی ایجاد یک تالار جدید در مراغه گفت: بزودی با آزادسازی سهام عدالت نیاز به معامله در بازارهای منطقه‌ای افزایش خواهد یافت. کیوان شیخی اظهار داشت: تا ۲ ماه آینده و با آزادسازی سهام عدالت ۴۰۰ هزار میلیارد تومان وارد بازار سرمایه می‌شود. وی افزود: در آینده نزدیک بیش از ۸۰ درصد جامعه درگیر سهامداری خواهند شد از این رو ضروری است مردم را با بورس آشنا کنیم.
* آخرین مهلت انتخاب روش مدیریت سهام عدالت تا 8 خرداد
مشمولان سهام عدالت حدود یک هفته و تا ساعت 24 روز 8 خرداد فرصت دارند نحوه مدیریت سهام خود را مشخص کنند. مشمولان باید توجه داشته باشند که در صورت انتخاب آزادسازی به روش مستقیم، مالکیت و مدیریت سهام عدالت به صورت مستقیم و بدون واسطه به سهامدار سهام عدالت، تخصیص و انتقال خواهد یافت. به عبارت دیگر، به میزان سهام تخصیص یافته به هر فرد در شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت و به تناسب ارزش مقطع واگذاری، تعدادی از سهام ۳۶ شرکت بورسی تخصیص خواهد یافت. علاوه بر آن، این دسته از مشمولان سهام عدالت، به ازای سهام شرکت‌های غیربورسی سرمایه‌پذیر سهام عدالت، سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی را نیز دریافت خواهند کرد. در واقع افرادی که روش مستقیم را انتخاب کرده‌اند، سهام شرکت‌های بورسی تخصیص یافته روی کد بورسی خودشان منتقل می‌شود. این افراد از بابت سهام شرکت‌های غیربورسی، سهامدار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی هم خواهند بود.
نکته دیگر اینکه سهامداران می‌توانند 2 ماه پس از تاریخ انتخاب روش مذکور با مراجعه به سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) به نشانی sejam.ir از تعداد سهام تخصیص یافته نزد شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت مطلع شوند. بهره‌مندی از خدمات قابل ارائه از جمله ایجاد امکان معامله‌پذیری سهام تخصیص یافته در آینده منوط به مراجعه به سامانه سجام، ثبت‌نام و احراز هویت غیرحضوری در مراکز تعیین شده است.
درصورت انتخاب آزادسازی به روش غیرمستقیم، مالکیت و مدیریت سهام عدالت، از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی خواهد شد و سهامدار حق انتقال به غیر و دخل و تصرف در آن را نخواهد داشت. در این روش سود یا زیان قابل تخصیص به سهامدار بر اساس نحوه عملکرد شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی تعیین و تخصیص پیدا خواهد کرد. با این تفویض اختیار، سهام شرکت‌های ذیل سهام عدالت متعلق به سهامدار توسط شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی مدیریت خواهد شد.
افرادی که روش غیرمستقیم را انتخاب می‌کنند، سهامدار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی خواهند بود. قرار است شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در بازار سرمایه پذیرش شوند و سهام این شرکت‌ها مورد خرید و فروش واقع شود. بنابراین این افراد می‌توانند نسبت به فروش سهام خود در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی اقدام کنند.
درباره اینکه چه تضمینی وجود دارد که در روش غیرمستقیم شرکت‌های استانی دارایی سهامدار را حفظ کرده و افزایش دهند، باید گفت این موضوع به نحوه عملکرد و میزان موفقیت یا عدم موفقیت مدیران شرکت‌های سرمایه‌گذاری در مدیریت دارایی‌های تخصیص یافته بستگی دارد.
***
[حتما کد بورسی دریافت کنید اما فقط غیرحضوری]
سهامداران - چه روش مستقیم و چه روش غیرمستقیم را انتخاب کنند - نیازمند کد بورسی هستند اما برای اخذ این کد، فعلا نیاز نیست اقدامی انجام دهند. طبق تصمیماتی که در شورای عالی بورس و سازمان بورس و اوراق بهادار گرفته شده است، هیچ یک از خدمات مربوط به مشمولان سهام عدالت نیاز به مراجعه حضوری نخواهد داشت. چنانچه افراد شماره تلفن همراه و حساب بانکی خود را در سامانه سهام عدالت سازمان خصوصی‌سازی (samanese.ir) وارد کرده باشند، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به صورت خودکار برای همه مشمولان سهام عدالت کد بورسی صادر خواهد کرد و نیازی به مراجعه حضوری به هیچ جایی نخواهند داشت. در واقع مشمولان سهام عدالت باید توجه داشته باشند که در این مرحله نیازی به اخذ کد بورسی برای سهامداران وجود ندارد. افرادی که کد بورسی دارند نیز نیازی نیست در حال حاضر اقدام خاصی انجام دهند. بعد از اتمام مهلت اعلام شده برای انتخاب روش آزادسازی، در صورت نیاز به اقدام خاص، از سوی مراجع ذی‌ربط به سهامداران اطلاع داده خواهد شد. بنابراین در حال حاضر نیازی به مراجعه جهت دریافت کد بورسی نیست. بنا بر دستور وزیر امور اقتصادی و دارایی برای همه سهامداران سهام عدالت کد بورسی صادر می‌شود و جزئیات آن اعلام خواهد شد.