گفتوگوی«وطنامروز» با کارشناسان بازار سرمایه درباره فروختن یا نفروختن سهام عدالت
گروه اقتصادی: با وجود اینکه امکان فروش سهام عدالت از امروز فراهم شده اما کارشناسان پیشنهاد میکنند اگر مشمولان مشکل مالی ندارند، در شرایط کنونی به هیچ وجه اقدام به فروش نکنند و سهام خود را نگه دارند. آنها معتقدند بازار سرمایه در روزهای اخیر در شرایط اصلاح قرار دارد و با این شرایط فروش سهام عدالت بسیار غیراقتصادی است. به گزارش «وطن امروز»، مشمولان سهام عدالت از امروز میتوانند در کارگزاریها و بانکها اقدام به فروش سهام خود کنند. کسانی که بخواهند در بانک سهام را نقد کنند باید سندی مبنی بر دادن تمام اختیار سهام عدالت خود به بانکها ارائه بدهند تا در هر زمانی که بانک تصمیم داشته باشد، بتواند با هر قیمتی و از هر سهمی تا 30 درصد سهام عدالت را بفروشد. کسانی هم که کد بورسی دارند با مراجعه به کارگزاری خود میتوانند باز هم تا سقف 30 درصد سهمها را تکتک بفروشند. آخرین بررسی از میزان مظنه سهام عدالت یک میلیونتومانی نشان میدهد کل ارزش 35 شرکت بورسی 8 میلیون و 600 هزار تومان است که 30 درصد آن 2 میلیون و 580 هزار تومان است و سود کسانی که سهام عدالت آنها کمتر از یک میلیون تومان است، یک میلیون و 290 هزار تومان خواهد بود.
* فروش سهام عدالت از امروز
مدیرعامل شرکت سپردهگذاری مرکزی گفت: از۱۰ خرداد (امروز) با آزادسازی سهام عدالت، امکان فروش تکتک سهام عدالت برای مشمولان فراهم میشود. حسین فهیمی گفت: از روز شنبه مشمولان سهام عدالت میتوانند قسمتی از یا تمام ۳۰ درصد از سهام خود را به فروش برسانند و داراییهای خود را در سایت اعلامی از سوی شرکت سپردهگذاری ببینند. وی ادامه داد: تاکنون رابطه بین مشمولان یکطرفه بوده است و در سال یک بار سود دریافت میکردند و امکان خرید و فروش نداشتند اما از روز شنبه (امروز) هر فردی به طور مستقیم میتواند تکتک سهم شرکتها را ببیند و در مجامع شرکتها حضور یابد. مدیرعامل شرکت سپردهگذاری مرکزی بیان کرد: به 2 صورت امکان فروش سهام عدالت فراهم میشود به طوری که مشمولان سهام عدالت میتوانند با مراجعه به بانک یکجا ۳۰ درصد از سهام خود را به فروش برسانند یا اینکه با مراجعه به کارگزاریها و سایت منتخب شرکت سپردهگذاری مرکزی اقدام به فروش تکتک سهام شرکتها در کارگزاریها کنند. وی افزود: برای فروش سهام عدالت به صورت یکجا سهامداران تا ۱۳ خرداد فرصت دارند به بانکها مراجعه کنند و ۳۰ درصد سهام خود را یکجا به فروش برسانند. وی با اشاره به اینکه مهلت انتخاب روش مستقیم تا ۱۵ خرداد تمدید شده است، گفت: افراد با آگاهی کامل اقدام به انتخاب روش مستقیم کنند. چنانکه فرد این روش را انتخاب کرده باشد برای فرد کد بورسی صادر میشود و اطلاعات فرد به شرکت ارسال میشود و دیگر حق تغییر روش را ندارد. فهیمی درباره فروش سهام عدالت در کارگزاریها هم گفت: تفاوت این نوع فروش در این است که فرد میتواند بر اساس قیمت روز سهام خود را بفروشد یا اینکه به سبد سهامی خود اضافه کند. وی با اشاره به اینکه برای تمام سهامداران عدالت کد بورسی صادر شده است، گفت: فقط افرادی که قصد فروش این سهام را دارند به بانکها یا کارگزاریها مراجعه کنند و کسانی که قصد فروش ندارند نیازی به این اقدامات نیست و سود سهام آنها، همچون گذشته به حسابشان واریز میشود.
وی بیان کرد: سهام عدالت جزو دارایی فرد محسوب میشود و اگر سهامدار در بورس فعال باشد، میتواند در سبد سهامی خود تکتک سهام شرکتها را ببیند و اگر فرد در بورس فعال نیست، میتواند با مراجعه به سایتی که شرکت سپردهگذاری اعلام خواهد کرد سهام خود را مشاهده کند. مدیرعامل شرکت سپردهگذاری مرکزی بیان کرد: از ابتدا سهام عدالت برای نگه داشتن طراحی شده است، از این رو به همه مشمولان توصیه میکنم این سهام را نفروشند و نگه دارند تا در آینده از درآمد آن استفاده کنند. وی افزود: تا پایان سال ۹۹ آزادسازی کامل سهام عدالت انجام میشود.
حسین سلاحورزی، عضو شورای عالی بورس نیز دیروز در توئیتی از روشی جدید برای آزادسازی سهام عدالت خبر داد. وی نوشت: «با حمایت دولت و بانک مرکزی، کارت اعتباری در اختیار دارندگان سهام عدالت قرار میگیرد. با این تصمیم سهامداران مجبور به فروش زودهنگام سهام باارزش خود نیستند و بورس هم از تلاطم و نوسان در امان میماند». در صورت اجرایی شدن این موضوع ضمن سهامدار ماندن بخش اعظمی از مردم و حفظ دارایی آنها، مشکلات معیشتی و اقتصادی احتمالی آنها ناشی از کرونا هم حل میشود.
***
مدیریت مستقیم، بهترین انتخاب است
فردین آقابزرگی، مدیر یکی از کارگزاریهای بازار سرمایه درباره روش مدیریت سهام عدالت توسط صاحبان این سهام گفت: یکی از حرکتهای بسیار خوبی که انجام شد، آزادسازی سهام عدالت بود، هر چند این اقدام با چند سال تأخیر انجام شد. این اقدام به نوعی فروش داراییهای دولت محسوب میشود. تا پیش از این ارزش روز داراییهای سهام عدالت کمتر از 60 هزار میلیارد تومان بود که اکنون به بیش از 500 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. این یعنی رشد حدود 10 برابری ارزش این سهام که برای دهکهای پایین درآمدی بسیار گرهگشاست.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: دارندگان سهام عدالت در صورتی که روش مستقیم را انتخاب کنند، قدرت مانور بیشتری دارند. صاحبان سهام عدالت با انتخاب روش مستقیم برای مدیریت سهام عدالت، امکان دخل و تصرف در سهام خود و حتی حضور در مجامع عمومی شرکتها را خواهند داشت که هدف سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی هم همین حضور عموم مردم در اداره امور اقتصادی و در مقابل کاهش دخالت و تصدیگری دولت در اقتصاد است. با این حال متاسفانه دولت سازوکارهای انگیزشی برای مدیریت غیرمستقیم و در مقابل سازوکارهای ضدانگیزشی برای مدیریت مستقیم در نظر گرفته است تا مردم روش مستقیم را انتخاب نکنند و تصدیگری دولت ادامه داشته باشد. اگر قرار بر واگذاری است نباید فقط در ظاهر این کار انجام شود.
آقابزرگی افزود: نکته دیگر اینکه پس از چندین سال تأخیر، فرآیند آزادسازی سهام عدالت با سرعتی در حال اجراست که حتی برخی عاملان اجرا شامل بانکها، شبکههای کارگزاری و شرکت سپردهگذاری مرکزی در جریان جزئیات این طرح نیستند.
وی تاکید کرد: در نهایت به نظر من بهترین توصیه برای دارندگان سهام عدالت، انتخاب روش مستقیم مدیریت سهام عدالت است. برخی صاحبان سهام عدالت تصور میکنند اگر مدیریت سهام عدالت را به شرکتهای سرمایهگذاری استانی بسپارند آنها بخوبی مدیریت میکنند، این در حالی است که این شرکتها به نوعی همان کارمندان دولت هستند.
***
صاحبان سهام عدالت در بازار بورس بمانند
حمید کوشکی، مدیر یکی از کارگزاریهای بورس درباره مدیریت سهام عدالت گفت: متاسفانه اکنون بسیاری از مردم بویژه صاحبان سهام عدالت به دلیل نداشتن دانش کافی از موضوعات مالی، تمایزی میان 2 مفهوم «ارزش» و «قیمت» قائل نمیشوند. از همین رو تکرار این توصیه به صاحبان سهام عدالت برای نفروختن این سهام به دلیل «ارزنده» بودن آن، بیفایده است.
در چنین شرایطی وقتی به مردم گفته میشود اگر روش مستقیم را انتخاب کنید و سهام خود را بفروشید 17 میلیون تومان درآمد نصیب شما میشود، اکثر سهامداران اقدام به فروش سهام خود میکنند.
از سوی دیگر به دلیل انتشار برخی اخبار منفی و از بین رفتن اعتماد مردم به دولت، تمایل صاحبان سهام عدالت به فروش سهام خود بسیار بیشتر شده است.
وی افزود: نکته دیگری که وجود دارد، مواجهه آتی دولت فعلی و بویژه دولت بعد با بازار سرمایه است.
به طور مثال، اگر دولت بعد اقدام به افزایش نرخ بهره اوراق و بهره بانکی کند، بازار سرمایه آسیب خواهد دید. ارزندگی سهام عدالت که مدام به آن اشاره میشود باید با سیاستهای حمایتی دولت از بازار سرمایه همراه شود.
کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: در مجموع توصیه بنده این است افرادی که اعتمادی به دولت ندارند میتوانند روش مدیریت مستقیم را برای سهام عدالت خود انتخاب کنند اما مطمئن باشند که بازار سرمایه همیشه بازار جذابی بوده است. این موضوع مختص ایران نیست. روند بلندمدت تمام بازارهای مالی جز یونان و ایتالیا که کشورهای ورشکستهای هستند، صعودی بوده است. در نتیجه این افراد میتوانند سهام خود را به روش مستقیم مدیریت کنند و در بازار سرمایه بمانند و از مزایای این بازار استفاده کنند. اگر تصور افراد بر این است که بازارهای دیگر نظیر ارز سوددهی بیشتری دارند، میتوان ثابت کرد که بازار سهام به مراتب جذابتر از بازار دلار است، چرا که هر 10 درصد رشد نرخ دلار باعث رشد بهمراتب بیشتری در ارزش سهام شرکتهای صادراتی میشود.
کوشکی در واکنش به برخی تحلیلها مبنی بر اینکه رشد بورس پایان یافته و اکنون زمان فروش سهام رسیده است، گفت: عامل رشد بازار سرمایه در یک سال گذشته «افزایش نرخ دلار و در نتیجه افزایش ارزش دارایی شرکتها» و همچنین «ورود نقدینگی مردم به بازار سرمایه» بوده است. این در حالی بود که در اقتصاد اتفاق مثبتی نیفتاده و حتی بخش زیادی از اقتصاد دچار مشکلات مختلف بود، با این حال بازار سرمایه شاهد رشد قابل توجهی بود. شرایط کلان اقتصاد را نباید تکبعدی تحلیل کرد. بازار مالی و اقتصاد تابعی از چندین متغیر است.
وی تصریح کرد: علاوه بر این، تحلیل وضعیت مالی دولت هم حاکی از رشد بورس است، چرا که با ادامه شرایط فعلی و افزایش نرخ ارز، عامل اولیه رشد بازار سرمایه همچنان ادامه خواهد داشت.
از سوی دیگر قیمتها در بازار جهانی با افت چشمگیر مواجه شده است. در چنین شرایطی یک تحرک کوچک در اقتصاد جهان باعث افزایش قیمتها و در نتیجه رشد بازار سهام میشود، البته این تحلیل به معنای انکار حباب در برخی شرکتهای بورسی نیست. الان ارزش سهام خیلی از شرکتها حبابی است. در نتیجه ارائه تحلیل از صعودی بودن بازار، به معنای خرید با چشم بسته نیست. در واقع نباید بازار سرمایه را به شکل یک پیکر واحد دید.
***
مردم مدیریت سهام را خودشان بر عهده بگیرند
احمد اشتیاقی، کارشناس بازار سرمایه و مدیرعامل یکی از کارگزاریهای مطرح بورس در گفتوگو با «وطن امروز» درباره «سهام عدالت» گفت: رفتار هر فرد با سهام عدالت برمبنای شرایط اقتصادی وی است. در شرایط کنونی که برخی شهروندان به نقدینگی نیاز دارند مشخص است نمیتوان از آنها انتظار داشت سهام خود را نگه دارند؛ قابل پیشبینی است که این افراد به سرعت سهام خود را میفروشند، اساسا پیشنهادی برای این افراد وجود ندارد.
وی افزود: اما به کسانی که مشکل مالی ندارند و میخواهند صرفا سهام خود را تبدیل به پول نقد کنند که در بازاری دیگر سرمایهگذاری کنند، پیشنهاد میکنم به هیچ وجه این کار را انجام ندهند.
اشتیاقی با بیان اینکه مردم را به سهامداری دعوت میکنیم، گفت: بازارها در تعادلی استاندارد قرار گرفتهاند و پیشبینی میشود بازدهی بازار سرمایه ظرف یک سال آینده حداقل بین 30 تا 40 درصد باشد؛ مسلم است بازدهی اینچنینی بورس بیشتر از بازارهای طلا، سود سپرده و ایضا مسکن و ارز خواهد بود.
کارشناس بازار سرمایه گفت: با وجود اینکه پیشبینی نمیکنم بورس مانند 2 سال گذشته سود بدهد اما باز هم از بازارهای دیگر بازدهی بیشتری خواهد داشت، پس حفظ سرمایه در آن به نفع مردم خواهد بود. مردم میتوانند با حفظ سهام عدالت یک سال دیگر با بیشترین بازدهی نسبت به بازارهای دیگر آن را بفروشند.
اشتیاقی در پاسخ به این سوال که پیشنهاد شما برای مردم نسبت به آزادسازی یا عدم آزادسازی چیست، اظهار داشت: مردم سهام عدالت خود را حتما آزاد کنند و هیچ نگرانی درباره اطلاعات نداشتن از بورس نداشته باشند. به محض آزادسازی، آنها میتوانند از طریق کارگزاریها و بانکها سهام خود را بفروشند که یک فرصت بسیار مناسبی است.
وی تصریح کرد: خوبی دیگر آزادسازی این است که به نوعی مالکیت خصوصی هم گسترش پیدا میکند چون مردم میتوانند در مجامع حضور داشته باشند و مدیریت به سمت بخش خصوصی برود.