گروه سیاسی: سفر سفیر آلمان به کشور خود بی‌بازگشت ماند تا پرونده میشائیل کلور برشتولد، سفیر جاسوس آلمان در تهران بی‌سروصدا مختومه شود. 

به گزارش «وطن امروز»، میشائیل کلور برشتولد مدت کوتاهی پس از انتشار گزارش‌ها پیرامون سابقه امنیتی وی و ماموریتی که در همین راستا و در پوشش سفیر پیدا کرده بود به ماموریت خود پایان داد تا او پس از سفری که چندی پیش به کشور خود داشت در آنجا ماندگار شود. در همین زمینه، روزنامه آلمانی بیلد با اشاره به آغاز ماموریت برشتولد به‌عنوان سفیر جمهوری فدرال آلمان در تهران در سال ۲0۱۶، خبر از پایان دوره فعالیت وی در این جایگاه و منصوب شدنش به عنوان رئیس اداره اقتصادی وزارت خارجه آلمان داد. با این حال این روزنامه آلمانی با اشاره به اینکه پیش از این نیز قرار بر اتمام ماموریت برشتولد تا پایان سال میلادی جاری بوده است، سفر زودهنگام وی به آلمان و پایان یافتن دوره سفیری وی در همان برهه را نه به علت بالا گرفتن انتقادهای داخلی در ایران به حضور او، که ناشی از ارتقای جایگاه برشتولد در سمت جدیدش دانست! 

با تمام این اوصاف، پایان یافتن ماموریت پر اما و اگر سفیر آلمان در تهران را می‌توان از جهات مختلف حادثه‌ای حائز اهمیت برشمرد و به ابعاد مختلف آن پرداخت. برشتولد که از او به‌عنوان مارکوپولوی سفرای اروپایی نیز یاد می‌شد و در مدت حضور خود در ایران سعی می‌کرد با حضور در مناطق مختلف و ارتباط‌گیری با اقشار مختلف اجتماعی از جمله چهره‌های هنری برای خود وجهه‌ای محبوب در میان ایرانیان خلق کند، در حالی از سال 2016 به‌عنوان سفیر آلمان در ایران آغاز به کار کرد که سوابق وی موید جایگاه ویژه امنیتی - اطلاعاتی او است. پیش از این «وطن امروز» در 2 سال گذشته با انتشار گزارش‌های متعددی نسبت به این سوابق برشتولد و فعالیت‌های قابل تامل وی هشدار داده بود. نخستین بار 8 آذر سال 97 و در بحبوحه دستگیری اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی بود که «وطن امروز» در مطلبی با عنوان «دیپلمات ایرانی اسیر، جاسوس آلمانی رها» به بررسی سوابق امنیتی برشتولد پرداخته و نوشته بود: «برشتولد یکی از افسران سرویس اطلاعات و امنیت برون‌مرزی کشور آلمان یا همان «BND» است که 28 سال با پوشش دیپلماتیک برای این سرویس فعالیت کرده است. او در مقطعی معاون رئیس سازمان اطلاعات آلمان هم بوده است. عمده مسؤولیت‌های میشائیل برشتولد در وزارت خارجه آلمان نیز مسائل امنیتی بوده است و همین موضوع کارویژه این مهره اطلاعاتی - امنیتی برای آلمان‌ها را مشخص می‌کند. اما نکته قابل تامل درباره برشتولد، روابط نزدیک او با موساد است. برشتولد از افسران ارشد اطلاعاتی آلمان است که حلقه‌های مشترک با سرویس جاسوسی رژیم صهیونیستی را رهبری کرده و چند سال نیز به عنوان دیپلمات در سفارت آلمان در تل‌آویو بوده است. برشتولد اما حالا در بالاترین سطح از ماموریت‌های دیپلماتیک خود قرار دارد. او اگر در تل‌آویو به عنوان یک دیپلمات فعال بوده، حالا در تهران به عنوان سفیر آلمان، دست‌های بازتری برای پیگیری اقدامات خود دارد. حضور در بازار تهران و کوه‌های زاگرس و میهمان شدن در سیاه‌چادرهای بختیاری تا ملاقات‌های غیرشفاف با کارگران و دیدار با ورزشکاران زن و مرد و... وقتی از سوی یک مهره ارشد جاسوسی انجام می‌شود، آیا نباید توجه دستگاه‌های اطلاعاتی ایران را جلب کند؟»

اشاره به سوابق و جایگاه امنیتی برشتولد مقوله‌ای بود که پس از آن و به بهانه‌های مختلف از جمله فعالیت‌های وی گوشزد شد. واکنش‌های جریان غرب‌گرا به این مطالب در حالی بود که سابقه امنیتی سفیر آلمان و رده بالای او در اداره اطلاعات جمهوری فدرال آلمان (BND) هیچگاه امری محرمانه نبوده و حتی پورتال فارسی سفارت آلمان در ایران نیز به این سابقه به‌عنوان بخشی از رزومه برشتولد اشاره کرده بود. رده بالای تشکیلاتی برشتولد در اداره اطلاعات آلمان(BND) در حالی است که اساسا تایید فردی با چنین رزومه آشکار امنیتی و سابقه فعالیت گسترده در سرزمین‌های اشغالی، مقوله مهم و محل بحثی است. ارتباط اداره اطلاعات آلمان(BND) با سرویس‌های امنیتی ایالات متحده در سطحی است که پس از انتشار گزارش روزنامه «زود دویچه سایتونگ» مبنی بر اینکه این اداره داده‌های شهروندان آلمانی را به آژانس امنیت ملی آمریکا منتقل می‌کرده، در این کشور سروصدای زیادی پیرامون فعالیت‌های این سازمان نزدیک به آمریکا شکل گرفت. مضاف بر اینها، اداره اطلاعات آلمان(BND) سوابق تیره دیگری در پیش بردن اهداف آمریکا در کشورهای منطقه دارد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به حمله سال 2003 ارتش آمریکا به عراق اشاره کرد، به گونه‌ای که منبع مورد استناد کالین پاول، وزیر وقت خارجه آمریکا مبنی بر دستیابی عراق به سلاح‌های کشتار جمعی را نه گزارشی از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که گزارش‌های همین اداره آلمانی تایید می‌کرد. 

 

* حمایت داخلی از «جاسوس صهیونیست‌ها»

بالا گرفتن اقدامات دولت‌های اروپایی و از جمله آنها دولت آلمان در مقابله با محور مقاومت و همراهی با سیاست‌های آمریکا در این زمینه باعث شد اواسط اردیبهشت‌ماه خبر اضافه شدن نام حزب‌الله لبنان به لیست گروه‌های تروریستی از سوی دولت آلمان موجی از واکنش‌های سیاسی و عمومی را در فضای داخلی به وجود آورد. روابط نزدیک و منافع مشترک میان حزب‌الله لبنان با جمهوری اسلامی باعث شد برخورد با گروه‌های مقاومت تبدیل به ابزاری برای سنجش برخورد جمهوری اسلامی در مقابل فشارهای دولت‌های غربی شود. در همین زمینه نیز «وطن امروز» در گزارشی با عنوان «جاسوس صهیونیست‌‌ها» در پانزدهم اردیبهشت‌ماه سال جاری به بازخوانی پرونده امنیتی برشتولد پرداخت و مقابله با این سفیر جاسوس را به‌عنوان راهکاری مناسب برای انتقال پیام اقتدار ایران در مواجهه با اقدامات دولت آلمان علیه منافع ملی کشورمان دانست. در این میان انتشار گزارش یادشده با واکنش وزارت امور خارجه همراه شد، به گونه‌ای که یک روز پس از انتشار این گزارش، سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خود با خبرنگاران با اشاره به گزارش «جاسوس صهیونیست‌ها» و اطلاعات منتشر شده در آن مبنی بر سابقه و رده بالای امنیتی سفیر آلمان و ارتباطات موجود میان او و تل‌آویو، گفت: مرجع تشخیص مسائل امنیتی و مسائل مرتبط با این موضوع، وزارت اطلاعات است و یک رسانه نمی‌تواند بر اساس گزارش‌های خود چیزی را به کسی در این زمینه منتسب کند. وی با بیان اینکه «دیپلمات‌های خارجی که در تهران برای انجام وظیفه مستقر می‌شوند باید تابع قوانین جمهوری اسلامی ایران باشند و برای کار دیپلماتیک آمده باشند و در این چارچوب فعالیت کنند»، ادامه داد: اگر خلاف این موضوع اتفاق بیفتد، وزارت اطلاعات به عنوان مسؤول این امر به این موضوع رسیدگی می‌کند و گزارش‌های رسانه‌ای مبنای فعالیت ما در اینگونه مسائل نیست. 

واکنش‌ها به این گزارش البته محدود به سخنگوی وزارت امور خارجه نماند و برخی چهره‌های سیاسی حامی دولت که سابقه حضور فعال در فتنه 88 را در کارنامه خود دارند نیز با حمله به مطالب مطرح شده به حمایت از برشتولد پرداختند. وزارت خارجه آلمان نیز در پاسخ به سوال یکی از رسانه‌های فارسی‌زبان ضدانقلاب پیرامون گزارش «وطن امروز»، با طفره رفتن از اصل مطالب مطرح شده، صرف وجود ارتباطی میان سفیر آلمان در تهران با اقدام دولت این کشور در تروریستی خواندن حزب‌الله لبنان را تکذیب کرد. 

با این حال مهم‌ترین پرسشی که در این زمینه بی‌پاسخ ماند علت تایید استوارنامه فردی با این مختصات اطلاعاتی به‌عنوان سفیر یک کشور اروپایی در تهران بود؛ پرسشی که شواهد گویای مخالفت جدی نهادهای اطلاعاتی کشورمان نیز با آن بود و به‌رغم این مخالفت‌ها دولت برای تلطیف روابط خود با دولت‌های اروپایی در روزهای پسابرجامی نسبت به آن تعلل کرد و با سهل‌گیری نسبت به ماهیت فعالیت‌هایی که ممکن است در پوشش یک سفیر صورت بگیرد اقدام به تایید استوارنامه برشتولد کرد. 

 

* پایان برشتولد و حکایتی که همچنان باقی می‌ماند

پایان ناگهانی و خارج از عرف دوره سفارت برشتولد در تهران و اقدام شتابزده دولت آلمان در کنار گذاشتن وی در شرایطی که فضای عمومی جامعه نسبت به اقدامات سفیر آلمان حساس شده بود، حکایت از پایان پرونده این سفیر دارد. با این حال پایان کار برشتولد را نمی‌توان پایان صورت مسأله نفوذ دولت‌های بیگانه و تعلل عوامل داخلی خواند. فعالیت قریب به 4 ساله برشتولد در تهران در شرایطی آغاز شد که نهادهای امنیتی به حضور فردی با چنین سابقه‌ای هشدارهای متعدد داده بودند و دولت نسبت به آن تعلل نشان داده بود و پایان این فعالیت نیز در شرایطی رخ داد که دولت دست از این تعلل برنداشته و صرفا حساسیت‌های عمومی که حاصل روشنگری‌های رسانه‌های جمعی بود باعث تغییر پازل شد. 

تعلل و خوشبینی عجیب دولت و دستگاه سیاست خارجی به سفرای کشورهای اروپایی در حالی است که تعداد قابل توجهی از دیپلمات‌های ایرانی در سال‌های گذشته  توسط دولت‌های اروپایی دستگیر شدند و با هیچ واکنش خاصی در این زمینه نیز روبه‌رو نشدند. فعالیت 2 مامور امنیتی زن در پوشش فعالان دیپلماتیک هلند، پذیرش وابسته نظامی سفارت هلند به‌رغم هشدارهای ستاد کل نیروهای مسلح و برخی دیگر از اقدامات بحث‌برانگیز سفارتخانه‌های اروپایی در سال‌های پیش، حکایت از تبدیل شدن آنها به پایگاه عملیات‌های امنیتی این کشورها در خاک کشورمان دارد. مماشات و خوشبینی دستگاه سیاست خارجی ایران به چنین فعالیت‌هایی و انفعال نسبت به اقدامات این کشورها درباره دیپلمات‌های ایرانی مدت‌هاست زنگ خطر را به صدا در آورده است. سرانجام برشتولد و نیمه‌تمام ماندن ماموریت او در ایران می‌تواند تبدیل به الگویی مبنی بر لزوم فشار حداکثری به اقدامات خلاف امنیت ملی سفرای اروپایی در خاک کشورمان شود.