«وطن امروز» از بدعهدی کره جنوبی در بازگرداندن ۷ میلیارد دلار طلب نفتی بلوکه ایران گزارش میدهد
محمد نجارصادقی*: پس از پایان دوره معافیت آمریکا برای 8 کشور که کره هم جزو آنها بود، این کشور واردات محصولات نفتی از ایران را متوقف کرد و برای تامین نیازهای خود سراغ عربستان و آمریکا رفت؛ نکته قابل توجه اینجاست که پول ایران بابت صادرات محصولات نفتی در سالهای اخیر هماکنون توسط کرهجنوبی مصادره شده و این کشور تصمیم جدی برای بازپرداخت آن ندارد، همین موضوع واکنش دستگاه دیپلماسی ایران و رئیس کل بانک مرکزی کشورمان را در پی داشته است. به گزارش «وطن امروز»، پس از خروج ایالات متحده آمریکا از برجام در اردیبهشتماه سال 97، رفته رفته فشارهای تحریمی بار دیگر شدت یافت؛ اصلیترین فشار آمریکا علیه ایران دومین بسته تحریمهای این کشور بود که از تاریخ 13 آبان 97 علیه کشورمان اجرایی شد. در این راستا شرکت نفت ملی، شرکت بازرگانی نفت و شرکت ملی نفتکش ایران ذیل تحریمهای آمریکا قرار گرفتند. همچنین فروش نفت و فرآوردههای نفتی ایران هم تحریم شد. چند ساعتی از اعلام تحریمهای نفتی ایران نگذشته بود که آمریکا به برخی کشورهای خریدار نفت ایران معافیتی 6 ماه داد. ترکیه، کرهجنوبی، ایتالیا، یونان، چین، تایوان، هند و ژاپن کشورهای معاف شده از تحریم بودند. دلیل این معافیت بر هم نخوردن شرایط بازار نفت و جلوگیری از افزایش قیمت ناگهانی آن بود. کرهجنوبی پس از پایان دوره معافیت واردات محصولات نفتی از ایران را به طور کامل متوقف کرد، البته روند کاهش واردات از ایران از همان روزهای اولیه تحریم نفتی شروع شده بود. پیش از تحریمها، صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران به کرهجنوبی روزانه 350 هزار بشکه بوده که از این مقدار 100 هزار بشکه را نفت خام و 250 هزار بشکه را میعانات گازی تشکیل میداده است.
نکته قابل توجه اینجاست که کرهجنوبی برای جایگزین کردن واردات نفت از ایران، بر میزان واردات نفت خود از عربستان سعودی و همچنین ایالات متحده آمریکا افزوده است. خبرگزاری رویترز بهمنماه سال گذشته با انتشار گزارشی از سئول، نوشت: میزان واردات نفت کرهجنوبی از آمریکا ژانویه امسال در قیاس با مدت زمان مشابه سال گذشته میلادی از رشدی بیش از ۵۳درصد برخوردار بوده است. کرهجنوبی ژانویه امسال اقدام به خرید بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار تن (۴۰۶ هزار بشکه در روز) نفت خام از آمریکا کرده است. به این ترتیب، آمریکا تبدیل به دومین کشور بزرگ صادرکننده نفت خام به کرهجنوبی شده است. در پی قطع صادرات نفت ایران به کرهجنوبی، این کشور عمده نیاز خود به این فرآورده را از عربستان سعودی تأمین میکند. میزان فروش نفت عربستان به کرهجنوبی در ماه ژانویه سال جاری نیز در قیاس با مدت زمان مشابه سال گذشته از رشدی 3 درصدی برخوردار بوده است. عربستان به این ترتیب، روزانه ۸۵۴ هزار بشکه نفت به کرهجنوبی صادر میکند. واردات نفت کرهجنوبی از ایران در ماه ژانویه سال جاری به صفر رسیده است.
تمام این ماجرا قابل اغماض است و کره را میتوان در زمره کشورهایی که از ترس آمریکا واردات نفت را از ایران متوقف کردند، قرار داد؛ نکته مهم اینجاست که کرهایها امروز از بازگرداندن پول ایران خودداری میکنند.
طبق آخرین آمارها، ایران بیش از 7 میلیارد دلار در بانکهای «ووری بانک» و «ایبیکا»ی کرهجنوبی دارد. آنطور که پیداست کرهایها پیشنهاد تسویه به وون بدهیهای ایرانی را دادهاند با این توضیح که ایران با وون خود کره هم نمیتواند از این کشور کالا وارد کند و باید از انبارهای کره در منطقه جنس تحویل بگیرد؛ کاری که بار دیگر احتیاج به تبدیل ارز کره به کشوری دیگر را دارد و میتواند ضرری تا 5 درصد برای ایران داشته باشد.
* انتقاد رئیسکل بانک مرکزی از کرهجنوبی
در همین حال رئیسکل بانک مرکزی با انتقاد از کرهجنوبی به دلیل مانعتراشی در دسترسی ایران به منابع ارزی، گفت: اگر بانکهای کرهای به توافقات بینالمللی خود با ما پایبند نباشند، ما این حق را داریم که تحت قوانین بینالمللی به اقدامات قانونی روی آوریم. «عبدالناصر همتی» در گفتوگو با خبرگزاری بلومبرگ به تشریح موضوعاتی اعم از مانعتراشی کرهجنوبی در دسترسی ایران به منابع ارزی موجود در آن کشور، تاثیر تحریمها، شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد ایران و روند صادرات غیرنفتی کشور پرداخت. رئیسکل بانک مرکزی گفت: درآمدهای حاصل از صادرات خود را در بانکهای کرهجنوبی دریافت کردهایم اما مسأله این است که منابع ما به طور غیرقانونی در بانکهای کرهای مسدود شده است. همتی افزود: قصد داریم از منابع خود در بانکهای کرهای برای خرید مواد غذایی و پزشکی استفاده کنیم که صراحتا مشمول تحریمهای یکجانبه ایالات متحده نمیشوند. وی با بیان اینکه مقامات کرهای و بانکها باید به تعهدات خود نسبت به ما عمل کنند، اضافه کرد: اگر بانکهای کرهای به توافقات بینالمللی خود با ما پایبند نباشند، ما این حق را داریم که تحت قوانین بینالمللی به اقدامات قانونی روی آوریم و مقامات کرهجنوبی را در این فرآیند مسؤول میدانیم. رئیسکل بانک مرکزی تصریح کرد: بانکهای کرهای با خیال راحت تعهدات خود را زیر پا میگذارند و به توافقات مالی بینالمللی رایج عمل نمیکنند و تصمیم گرفتهاند وارد بازی سیاست شوند. وی اظهار داشت: میلیاردها دلار در کرهجنوبی داریم. این منابع متعلق به ما است و ما حق ویژه داریم که آنها را برای واردات دارو و مواد غذایی استفاده کنیم.
* قمار آمریکا در تحریم ایران نتیجه نداشت
رئیسکل بانک مرکزی گفت: آمریکا قصد داشت با اعمال فشارهای اقتصادی - سیاسی ایران را خرد کند، این امر هیچگاه اتفاق نیفتاد و قمار نتیجهای نداشت. وی افزود: آنچه آنها فشار حداکثری مینامند اهداف آمریکا را محقق نکرد و با وجود اینکه موانعی بر سر راه رشد اقتصادی ما ایجاد کرد، اما نتوانست آنگونه که آنها در رویای خود انتظار داشتند اقتصاد ما را از مسیر خارج کند. همتی اضافه کرد: ما یکی از اولین کشورهایی بودیم که از ویروس آسیب دیدیم اما اقتصاد ایران در حال بازگشت به مسیر خود است و نشانههایی از فعالیتهای اقتصادی محکم به چشم میخورد. وی ادامه داد: من اطمینان دارم که با وجود هزینه سنگین انسانی ناشی از شیوع ویروس کرونا، با حضور قهرمانان افسانهایمان در خط مقدم مقابله با این ویروس قادر خواهیم بود کاستیهای اقتصادی را مدیریت کنیم.
* روزنامهنگار
***
[یا رومی روم یا زنگی زنگ]
12 خردادماه سال جاری سخنگوی وزارت امور خارجه خبر از بازگشت قطرهچکانی پولهای بلوکه ایران در کرهجنوبی داده بود. سیدعباس موسوی درباره بدهی میلیاردی کرهجنوبی به ایران و اینکه کره بتازگی اعلام کرده محموله پزشکی به قیمت ۵۰۰ هزار دلار به ایران میفرستد و در مرحله دوم این رقم به 2 میلیون دلار خواهد رسید، گفت: زحمت کشیدهاند! ما چیزی حدود 2 سال با کرهجنوبی مذاکره داشتیم ولی کرهایها در این زمینه به آمریکاییها گوش میدهند و برای پرداخت بدهیشان منتظر پاسخ مثبت آمریکا بودند. موسوی خاطرنشان کرد: ۷ میلیارد دلار پول ملت ایران در کره است و آنها باید همان موقع به صورت مقتضی این پول را به کشور ما بازمیگرداندند ولی غفلت کردند و تاخیر داشتند. ما بارها به آنها این موضوع را گوشزد کردیم که آنچه آنها درباره علت این تاخیر مطرح میکنند غیر قابل قبول است. ایران تحت هیچگونه تحریم بینالمللی نیست و تحریمهای آمریکا علیه ایران تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی است، بنابراین استناد کرهایها به تحریمهای آمریکا نمیتواند ملاک عمل برای کره یا هیچ کشور دیگری باشد و ما خواهان بازپسگیری داراییهای خود هستیم.
با توجه به اظهارات اخیر همتی به نظر میرسد در مسیر همین حرکت حداقلی هم وقفه رخ داده است؛ شرایطی که ایجاب میکند ایران دست از مدارا با چنین کشوری بردارد. سالیان سال است کرهایها در بازار ایران حضور محسوس و نامحسوس دارند و باید چنین ظرفیتی از آنها گرفته شود. مسلما این مهم با جمعآوری چند تابلو و بیلبورد رخ نخواهد داد. حمیدرضا غزنوی، سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی بهمنماه سال گذشته و همزمان با جمعآوری تابلوهای سامسونگ و الجی از سطح خیابانهای تهران گفته بود: واردات رسمی این دو برند نزدیک به 2 سال است متوقف شده است. سوال اینجاست: در این شرایط محصولات این 2 شرکت چطور وارد کشورمان میشدند و ایضا میشوند؟ کرهایها با شناسایی تمام منافذ بازارهای ایران امروز با وجود عدم حضور رسمی از روشهای دیگری مانند قاچاق برای فروش کالاهای خود استفاده میکنند. حضور کرهایها در بازار ایران به لوازم خانگی محدود نمیشود، بلکه ورود تمام برندهای خودرو و موبایل کرهای هم باید به ایران متوقف شود.