گروه بین‌الملل: از دوستی تا دشمنی؛ از آشنایی تا یک دنیا هجمه و توهین...؛ این خلاصه ماجرای ترامپ و بولتون است. ترامپ افراد بسیاری را در 4 سال ریاست‌جمهوری خود به کاخ سفید آورد؛ از آنها تمجید کرد و بعد با دلیل و بی‌دلیل آنها را بیرون کرد اما هیچ کدام از این افراد به اندازه جان بولتون برای ترامپ پردردسر نبوده‌اند. 

بولتون به لحاظ نحوه تفکر و سلیقه سیاسی نزدیک‌ترین فرد به ترامپ در چند سال گذشته بود که حضورش در کاخ سفید بر تندروی‌های ترامپ افزود و خروجش بر دردسرهایش. 

بزرگ‌ترین دردسر بولتون در چند ماه گذشته خبر انتشار کتابش بود که کاخ سفید ابتدا تلاش کرد مانع چاپ آن به بهانه وجود مطالب محرمانه در آن شود و حالا با شمارش معکوس برای پخش عمومی این کتاب، نسخه‌هایی از آن در اختیار رسانه‌ها قرار گرفته و چند صد هزار نسخه از آن در اختیار پخش‌کننده‌های کتاب در آمریکا قرار دارد تا با آغاز زمان پخش به مخاطبان عرضه شود. 

کاخ سفید سعی دارد مانع رسیدن کتاب به قفسه کتابفروشی‌ها شود. وزارت دادگستری آمریکا 3 روز پیش خواستار دستوری اضطراری برای جلوگیری از انتشار کتاب شد. این کتاب ۵92 صفحه‌ای به نام «اتاق حوادث» قرار است 3 روز دیگر پخش شود. واشنگتن‌پست نوشت که به کتاب ۵۹۲ صفحه‌ای بولتون دست یافته و مشاور سابق امنیت ملی کاخ سفید در این کتاب تمرکز زیادی بر مسائل و تصمیم‌های سیاست خارجی از اوکراین و ونزوئلا گرفته تا کره‌شمالی و ایران دارد. بر اساس آنچه رسانه‌های آمریکایی گزارش داده‌اند، کتاب بولتون دارای مطالب حساسی است که هر کدام از آنها در سال انتخابات و در میانه بحران کرونا و اعتراضات سیاه‌پوستان می‌تواند بحران تازه‌ای برای ترامپ بیافریند. بولتون در واکنش به محرمانه بودن مطالب کتابش گفته این کتاب هیچ چیز محرمانه‌ای ندارد. بر اساس آنچه رسانه‌ها نوشته‌اند، بولتون در این کتاب استدلال کرده مجلس نمایندگان آمریکا با اکثریت دموکرات‌ها باید گستره تحقیقات استیضاح خود علیه ترامپ را از تحقیق درباره دخالت دادن اوکراین در مسائل داخلی ایالات متحده فراتر می‌برد. 

 

* چرا این کتاب مهم است؟

در چند سالی که نام ترامپ به عنوان نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری و بعد رئیس‌جمهوری آمریکا طرح شده، آنقدر داستان‌های عجیب و غریب از زندگی شخصی و کاری و دوران ریاست‌جمهوری وی شنیده‌ایم که تقریبا هیچ چیزی ما را غافلگیر نمی‌کند. با این حال اما تکاپوی ترامپ برای جلوگیری از انتشار این کتاب چند دلیل می‌تواند داشته باشد:

 1- نویسنده کتاب از رگ گردن به ترامپ و تصمیماتش در کاخ سفید نزدیک‌تر بوده و کسی نمی‌تواند منکر نزدیکی فوق‌العاده بولتون به ترامپ باشد. 2- امسال، سال انتخابات آمریکاست. ترامپ هم‌اکنون در 2 جبهه کرونا و اعتراضات ضدنژادپرستی در حال نبرد است تا اوضاع را به سود خود برگرداند. نظرسنجی‌های انتخاباتی سر سازش با وی ندارند و او فقط حفظ ظاهر می‌کند. درگیری در جبهه سوم یعنی پاسخ به تک‌تک اتهامات مطرح شده در کتاب بولتون برای وی می‌تواند دردسری حتی بزرگ‌تر از کرونا و اعتراضات اخیر ایجاد کند.

 

* درخواست از چین

یکی از جنجالی‌ترین بخش‌های این کتاب افشای درخواست‌های دونالد ترامپ از رئیس‌جمهوری چین برای کمک به روند انتخاب دوباره وی در انتخابات سال جاری میلادی است. بر اساس این گزارش، ترامپ از رئیس‌جمهوری چین خواسته که با خرید محصولات کشاورزی بیشتر از آمریکا، به پیروزی وی در انتخابات کمک کند. بولتون نوشته است که ترامپ ژوئن ۲۰۱۹ در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ در ژاپن دیداری با رئیس‌جمهوری چین داشته و این درخواست را در آن دیدار مطرح کرده است. ترامپ در آن دیدار به شی گفته بود که اگر چین محصولات کشاورزی بیشتری از کشاورزان آمریکایی بخرد به شانس پیروزی وی در انتخابات کمک خواهد کرد. بولتون نوشت که شی نزد ترامپ از کسانی که در آمریکا از چین انتقاد می‌کنند گلایه کرده بود. بولتون نوشت: ترامپ فوراً تصور کرده که منظور شی، دموکرات‌هاست. ترامپ نیز با تأیید این موضوع گفت که خصومت زیادی در میان دموکرات‌ها نسبت به چین وجود دارد. بولتون افزود: ترامپ سپس در کمال تعجب بحث را به انتخابات آینده ریاست‌جمهوری آمریکا کشاند و به قابلیت اقتصادی چین برای تأثیرگذاری بر مبارزات انتخاباتی آمریکا اشاره کرد و از شی خواست تا پیروزی وی را تضمین کند. به نوشته بولتون، ترامپ همچنین به رئیس‌جمهوری چین گفته بود که مردم آمریکا مشتاق هستند قانون اساسی تغییر پیدا کند تا وی بیش از 2 بار رئیس‌جمهوری آمریکا شود. 

 

* حمله باحال به ونزوئلا!

ونزوئلا این روزها یکی از چالش‌های سیاست خارجی آمریکاست. تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه این کشور توسط ایران به چالش کشیده شده و آمریکا با وجود تلاش فراوان هنوز نتوانسته اقدامی علیه رئیس‌جمهور قانونی این کشور انجام دهد. بولتون در بخشی از خاطرات خود افشا می‌کند حمله به ونزوئلا بارها در کلام ترامپ شنیده شده و وی از آن سخن گفته است. بولتون در کتابش به برخی اظهارات عجیب رئیس‌جمهور آمریکا اشاره کرده و نوشته است ترامپ حمله احتمالی به ونزوئلا را «باحال» توصیف کرده و گفته این کشور در حقیقت بخشی از ایالات متحده آمریکاست!

 

* درخواست از آبه شینزو 

حضور کوتاه مدت آبه شینزو، نخست‌وزیر ژاپن در تهران از سوی برخی رسانه‌ها با هدف وساطت میان ایران و آمریکا تفسیر شد. حالا جان بولتون در کتاب خود بر این موضوع مهر صحت زده و نوشته است: ترامپ از آبه شینزو خواسته بود به وی کمک کند که به توافقی با ایران دست پیدا کند. در بخش‌های مرتبط با ایران، بولتون همچنین از امیدواری فراوانش برای حمله ترامپ به ایران بعد از سرنگون کردن پهپاد آمریکایی سخن گفته است که البته ترامپ به دلیل تبعات بالای آن برای آمریکا از این اقدام منصرف شد. 

 

* بی‌اطلاعی ترامپ از مهم‌ترین موضوعات

یکی از نکات مورد اشاره در کتاب بولتون، افشای بی اطلاعی ترامپ از روندهای اداری ساده کاخ سفید تا مهم‌ترین موضوعات مرتبط با امنیت ملی آمریکاست. در یکی از اشارات این کتاب بولتون نوشته است: دونالد ترامپ در دیداری که با «ترزا می» ‌نخست‌وزیر پیشین انگلیس داشته از او پرسیده است «آیا شما قدرت هسته‌ای هستید؟»؛ پرسشی که از نظر بولتون لحن شوخی نداشت. به گزارش گاردین، بولتون گفته است ترامپ نمی‌دانست بریتانیا سلاح‌ هسته‌ای دارد. مطلع نبودن ترامپ از توان هسته‌ای نزدیک‌ترین همپیمان آمریکا یکی از نمونه‌های فراوانی است که بولتون در کتابش درباره بی‌سوادی رئیس‌جمهور آمریکا درباره مسائل ژئوپلیتیک به آن اشاره کرده است. بولتون جلسه‌ای را در سال ۲۰۱۸ به یاد می‌آورد که «ترزا می» ‌نخست‌وزیر وقت انگلیس در آن حضور داشت. در این جلسه یکی از مقام‌های بریتانیایی به انگلیس به عنوان قدرت هسته‌ای اشاره می‌کند. ترامپ در لحنی که به باور بولتون رنگ و بوی شوخی نداشت، می‌پرسد: مگر شما هم قدرت هسته‌ای هستید؟

 

* ترامپ دروغ می‌گوید

شبکه تلویزیونی «ای‌بی‌سی» اعلام کرد مصاحبه‌ای با مشاور سابق امنیت ملی آمریکا انجام داده و وی ترامپ را به دروغگویی متهم کرده است. این شبکه بخش‌های کوتاهی از این مصاحبه را پخش و اعلام کرد نسخه کامل آن یکشنبه پخش خواهد شد. «مارتا راداتس» خبرنگار ای‌بی‌سی که این مصاحبه را انجام داده، از بولتون می‌پرسد آیا رئیس‌جمهور دروغ می‌گوید؟ بولتون نیز جواب می‌دهد: بله! دروغ می‌گوید و این اولین بارش نیست.

 

* آخرین تلاش‌های ترامپ برای منتشر نشدن کتاب

ترامپ در چند روز گذشته و با افشای جزئیات کوچکی از خاطرات بولتون عرصه را بر خود تنگ دیده و به دنبال راهی برای جلوگیری از توزیع کتاب وی است. وی هفته پیش به خبرنگاران گفت: من هر محاوره‌ای را که به عنوان رئیس‌جمهور داشته‌ام، کاملا محرمانه می‌دانم. این یعنی اگر او کتابی نوشت و کتاب منتشر شد، قانون را نقض کرده و فکر می‌کنم با مشکلات قضایی روبه‌رو خواهد شد.

دونالد ترامپ همچنین در توئیت جدیدی با احمق و جنگ‌طلب توصیف کردن جان بولتون، مشاور پیشین امنیت ملی خود، نوشت: کتاب او پر از اکاذیب و روایت‌های جعلی است. وی با ملقب کردن بولتون به فردی دیوانه، درباره بخش‌هایی از کتابش که روزنامه نیویورک‌تایمز منتشر کرده است، نوشت: کتاب جان بولتون دیوانه پر از دروغ و اخبار جعلی است. تا وقتی او را اخراج نکرده بودم، از من خوب می‌گفت. او یک احمق کسل‌کننده و ناراضی است که فقط دنبال جنگ است. هرگز راه‌حلی نداشت. منزوی شده بود و خوشبختانه از شرش خلاص شدیم. عجب آدم احمقی.

دونالد ترامپ همچنین عصر پنجشنبه در پیامی توئیتری نوشت: وقتی جان بولتون خل‌وضع در مصاحبه‌ای به صورتی احمقانه گفت در حال بررسی مدل لیبی برای کره‌شمالی است، همه چیز به هم ریخت. کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی که بخوبی داشتیم با او کنار می‌آمدیم، مثل موشک‌هایش خشمگین شد و درست هم بود.

 

* پمپئو: نخوانده‌ام اما اباطیل است

مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا هم در پیامی توئیتری در واکنش به انتشار کتاب خاطرات بولتون با بیان اینکه این کتاب را نخوانده است، نوشت: اما با توجه به گزیده‌های آن که منتشر شده، جان بولتون مشتی دروغ، مطالب نیمه‌درست کاملا تحریف شده و اباطیل آشکار منتشر می‌کند. پمپئو افزود: هم ناراحت‌کننده و هم خطرناک است که نقش نهایی بولتون، خائنی شده است که با نقض اعتماد مقدس مردم به او به آمریکا آسیب می‌زند.

 

* توفان در راه است؟

واکنش‌ها به کتاب بولتون تازه آغاز شده است و همانگونه که پیش‌بینی می‌شد توفان بزرگی پیش‌بینی می‌شود. راز نگرانی‌های ترامپ از پایان این ماجرا را باید در لابه‌لای سطور کتاب جست‌وجو کرد.

***