شهروندان عراقی ساکن بغداد به همراه شیوخ برخی قبایل دیروز در اعتراض به اهانت روزنامه الشرقالاوسط برابر سفارت عربستان تظاهرات کردند
گروه بینالملل: اقدام روزنامه سعودی در اهانت به آیتالله سیستانی اگرچه با واکنش جدی از سوی دولت عراق مواجه نشده است اما مردم، علمای دینی، شیوخ قبایل عراقی و تعدادی از شخصیتهای سیاسی برجسته این کشور با اتخاذ موضع جدی و تظاهرات در حمایت از مرجعیت شیعه، نشان دادند نهاد مقدس مرجعیت همچنان به عنوان مهمترین جایگاه دینی در جامعه عراق مورد توجه است و هرگونه هتک حرمت آن با پاسخ سنگین مردم مواجه خواهد شد.
به گزارش «وطن امروز»، صدها نفر از شهروندان عراقی ساکن بغداد دیروز در اعتراض به اهانت روزنامه سعودی الشرقالاوسط به مرجعیت عالی شیعیان در عراق، در پایتخت این کشور تظاهرات کردند. تظاهراتکنندگان ضمن محکومیت اقدام روزنامه سعودی در انتشار کاریکاتور موهن درباره آیتالله سیستانی، علیه سیاستهای آل سعود و دخالتهای عربستان در امور داخلی عراق و تعدی رسانههای سعودی به نمادها و سمبلهای ارزشمند عراق شعار سر دادند. به نوشته کاربران فعال در شبکه اجتماعی توئیتر، تظاهراتکنندگان تلاش کردند از یکی از ورودیهای منطقه سبز وارد شوند تا بتوانند مقابل سفارت عربستان سعودی در اعتراض به سیاستهای مداخلهجویانه ریاض در امور عراق تجمع کنند که این اقدام آنها با واکنش نیروهای امنیتی و پلیس عراق همراه شد، البته سرانجام شماری از معترضان موفق شدند وارد منطقه سبز شوند و پلیس را به عقب برانند. در همین حال برخی منابع از حضور شماری از شیوخ عشایر مختلف عراق در تظاهرات اعتراضی دیروز خبر دادند.
* تظاهرات در برابر سفارت عربستان
همزمان با افزایش شمار تظاهراتکنندگان، نیروهای امنیتی در مسیر ورودی منطقه سبز با معترضان درگیر شدند و برای متفرق کردن آنان از گاز اشکآور و خودروهای آبپاش استفاده کردند. بر اساس گزارشها در این درگیریها دستکم 5 نفر زخمی شدند. تظاهراتکنندگان با در دست داشتن تصاویری از آیتالله سیدعلی سیستانی مرجع عالی دینی عراق، در ضلع شمال و جنوب منطقه امنیتی سبز با حضور گسترده در پشت درهای ورودی این منطقه، اقدام نشریه سعودی الشرقالاوسط در اهانت به این مرجع دینی را محکوم کردند. تظاهراتکنندگان در شعارهایی رژیم آلسعود را فتنهگر و حامی تروریسم خوانده و در حمایت از آیتالله سیستانی به عنوان حافظ وحدت ملی و سرزمینی عراق شعار سر دادند. برخی تظاهراتکنندگان درباره علت برپایی اعتراضات خود در این منطقه گفتند میخواستند صدایشان به سفیر عربستان سعودی برسد. پایگاه اطلاعرسانی جنبش النجبا با انتشار عکسی از یک فرد زخمی در جریان اعتراضات دیروز نوشت: اخبار تایید نشده از برخی منابع محلی حکایت از آن دارد که شماری از لباس شخصیها هم تظاهراتکنندگان را مورد حمله قرار دادند.
* درخواست از دولت و وزارت خارجه برای محکومیت عربستان
در پایان تظاهرات دیروز معترضان خشمگین خواستار واکنش رسمی دولت و وزارت خارجه عراق در برابر این اهانت آشکار رژیم سعودی و رسانههای وابسته به آن به نمادها و رهبران دینی عراق شدند. در بیانیه پایانی اعتراضات ضدسعودی دیروز در منطقه سبز بغداد، تظاهراتکنندگان بر لزوم اقدام بینالمللی دولت عراق برای توقف تکرار فعالیتهای خصمانه عربستان و دخالت در امور داخلی عراق تأکید کردند. اعتراضات مردمی علیه اهانت به مرجع عالی شیعیان در حالی برگزار شد که دولت عراق هنوز واکنش رسمی به این اهانت نداشته است و تنها شخصیتهای سیاسی در بیانیههایی جداگانه این اقدام الشرقالاوسط را محکوم کردهاند. «سعدالکعبی» کارشناس سیاسی عراقی در این باره گفت: سکوت دولت در قبال این اهانت سعودی، تعجببرانگیز است و نشان ندادن یک واکنش رسمی بیانگر موافقت دولت با این اهانت است و موجب باز شدن باب اهانتهای بیشتر به سمبلها و نمادهای ملی عراق میشود. در همین ارتباط دیروز جریان «دولت قانون» به ریاست «نوری المالکی»، ائتلاف «الفتح» به ریاست «هادی العامری»، فراکسیون «حکمت ملی» به ریاست «سیدعمار حکیم» و ائتلاف سائرون مورد حمایت «مقتدا صدر» به علاوه برخی تشکلهای دینی و مذهبی مانند «جماعت علمای اهل سنت» (شیخ خالد الملا) و تشکلهای صنفی هنرمندان و حقوقدانان به این اهانت واکنش نشان دادند.
* توهین به آیتالله سیستانی خدمتی به دشمنان مسلمانان
حزبالله لبنان هم با صدور بیانیهای اهانت روزنامه سعودی الشرقالاوسط به آیتالله سیستانی را محکوم کرد. در این بیانیه آمده است: توهین به آیتالله سیستانی خدمتی به دشمنان مسلمانان و در رأس آنها رژیم صهیونیستی و آمریکاست. نقش آیتالله سیستانی در نابودی تروریستهای داعش در عراق غیرقابل انکار است. فتوای مرجعیت نقشی کلیدی در آزادسازی عراق از اشغال تروریستها داشته است. هرگونه هتک حرمت به مرجعیت دینی که ارزش و جایگاه والایی در میان مسلمانان و اعتقادات آنان دارد، بشدت محکوم است.
* توهین به آیتالله سیستانی در ادامه توهین به حشدالشعبی
به نظر میرسد مسأله اهانت به مرجعیت و تضعیف این نهاد مقدس از سوی رسانههای سعودی یک حرکت برنامهریزی شده و در راستای تضعیف کل عراق است. در همین ارتباط «فاضل الفتلاوی» عضو پارلمان عراق در گفتوگو با پایگاه خبری المعلومه گفت: «آیتالله سیستانی خط قرمزی است که تعرض به ساحت و مقام ایشان جایز نیست و دولت باید علیه رفتارهای خباثتآلود سعودی در قبال مرجعیت بایستد». او تاکید کرد: «این اهانت در امتداد نقشه سعودیها برای حمله به چهرهها و نمادهای حشدالشعبی است». عضو پارلمان عراق با بیان اینکه توطئههای عربستان برای فتنهانگیزی و هرج و مرجافکنی در داخل نهاد امنیتی عراق با درایت آیتالله سیستانی ناکام مانده است، گفت: «آیتالله سیستانی همه نقشههای آل سعود را ناکام گذاشت و از همین رو میخواهند از طریق رسانههای بدخواه خود به ایشان توهین کنند؛ چیزی که ما هرگز به آن راضی نمیشویم». الفتلاوی از دولت عراق هم خواست موضع خود را در قبال گستاخی سعودیها به مقام آیتالله سیستانی به طور رسمی اعلام کند.
* اهانت روزنامه سعودی بهمثابه اقدام تروریستی
در سایه عدم واکنش رسمی دولت عراق به اهانت روزنامه سعودی علیه مرجعیت دینی، یک حقوقدان عراقی این اهانت را در زمره جنایات تروریستی دانست و از امکان پیگیری این امر از طریق مراجع قضایی خبر داد. «علی التمیمی» کارشناس حقوقی عراق دیروز در گفتوگو با پایگاه خبری المعلومه تصریح کرد: اهانت عربستان و روزنامه سعودی الشرقالاوسط به مرجعیت در زمره جرائم تروریستی است و امکان پیگیری قضایی این امر از شیوههای مختلف برای بازخواست عربستان سعودی و روزنامه آن و حتی توقیف آن وجود دارد. وی افزود: عموما نمیتوان آنچه در اهانت کنونی به مراجع دینی روی داده را در چارچوب اهانت به مراجع دینی ذکر شده در ماده 273 قانون کیفری کشور قرار داد که بر اساس آن 3 سال مجازات برای مرتکب این جرم در نظر گرفته شده است، بلکه این اقدام در چارچوب طایفهگری، فتنهانگیزی و جنایات تروریستی میگنجد. التمیمی توضیح داد: این جرم علیه مراجع دینی به دولت و وزارت خارجه اجازه میدهد سفیر عربستان سعودی را فرا بخوانند و اعتراض شدیداللحن خود را ابلاغ کنند و از عربستان بخواهند در قبال این اهانت، غرامت مالی پرداخت کند. وی تصریح کرد: هیأت رسانهای و ارتباطات این اختیار را دارد که از روزنامه الشرقالاوسط از طریق وکلای متخصص شکایت کند و پای میز محاکمه بکشاند و به دلیل اهانت به مراجع دینی، طبق قانون عربستان سعودی، این روزنامه را توقیف کند. همچنین این هیأت میتواند مانع ورود این روزنامه به عراق و توزیع آن در کشور شود.
روزنامه سعودی الشرقالاوسط جمعه پیش، اقدام به انتشار کاریکاتوری موهن از آیتالله سیستانی کرد که با محکومیت شدید از سوی مقامات عراقی همراه شد. این اهانت به مرجعیت، خشم و نفرت محافل سیاسی و همچنین کاربران شبکههای مجازی در عراق و خارج از آن را برانگیخت. اگرچه اعتراض شدید رهبران و جریانهای سیاسی مختلف عراق در کنار واکنشهای گسترده مردمی و گروههای مقاومت اسلامی نسبت به کاریکاتور موهن الشرقالاوسط سرانجام این روزنامه را مجبور به حذف این کاریکاتور کرد اما رسانههای سعودی بارها به بهانههای مختلف، به ملت عراق و نمادهای دینی، سیاسی و اجتماعی این کشور اهانت کردهاند و به خاطر اعتراضات مکرر مردمی، دفتر روزنامه شرقالاوسط از سالها قبل در بغداد تعطیل شده است.
***
سکوت مرموز نخستوزیر عراق
سیدهادی افقهی*: سیدهادی افقهی در گفتوگو با «وطن امروز» با اشاره به سابقه طولانی عربستان در تفرقهافکنی و توهین به شخصیتهای دینی عراقی گفت: واقعیت این است که اهانت به مرجعیت شیعیان را باید در یک روند و طرح کلی با هدف تضعیف هویت ملی عراقیها و ایجاد تفرقه و شکاف در جامعه این کشور دانست. هفته قبل دور جدید این فتنهانگیزی با حمله به نیروهای کتائب حزبالله و به تبع آن تقابل حشدالشعبی با سازمان ضد تروریسم عراق شکل گرفت. تقابل این 2 سازمان که هر دو برای چند سال کنار هم در برابر داعش جنگیدند، فتنهای بود که از داخل عراق و قوه مجریه ترتیب داده شده بود. اگرچه اختلاف بین 2 نهاد با پا درمیانی شخصیتهای سیاسی رفع شد اما مسأله این است که این اختلافافکنی به عنوان یک نقطه سیاه در ذهن 2 طرف ماند. در گام بعدی تفرقهافکنی، این بار توهین روزنامه سعودی الشرقالاوسط که از قضا یکی از مسؤولان آن نیز از مشاوران نخستوزیر فعلی عراق است، با هدف ایجاد تفرقه در بین مردم و جریانهای دینی انجام شد که خوشبختانه با واکنش به موقع آحاد مردم و شخصیتهای دینی این کشور ناکام ماند. در این بین سوال اساسی این است: چرا نخستوزیر عراق تاکنون در ارتباط با این توهین سکوت اختیار کرده و با وجود همه انتقادها شاهد اقدامی رسمی از سوی دولت عراق نیستیم.
* کارشناس مسائل عراق