کد خبر: 221733تاریخ: 1399/4/23 00:00
مرتضی سرهنگی روایت اسرای عراقی را منبع خوبی برای شناخت جنگ میداند
ادبیات جنگ، آنچنان که بود
کتاب «اسرار جنگ تحمیلی به روایت اسرای عراقی» نوشته مرتضی سرهنگی بهتازگی توسط انتشارات سروش به چاپ پنجم رسیده است. این کتاب دربرگیرنده مصاحبههایی با اسرای عراقی است که در سالهای دفاع مقدس به اسارت نیروهای ایران درآمدند. چاپ چهارم این کتاب سال ۶۰ توسط انتشارات سروش عرضه شد و ارائه چاپ پنجمش تا به امروز میسر نشده بود. سرهنگی در این باره میگوید: دیگر چاپ بعدی را ندیدیم، ما هم پا به پای تقویمها آمدیم و رسیدیم به امروز که چاپ پنجم آن را انتشارات سروش پیش روی ما میگذارد. سرهنگی درباره چاپ تازه «اسرار جنگ تحمیلی به روایت اسرای عراقی» به مهر گفته است: میتوانم بگویم این اتفاق، یعنی مصاحبه با اسرای جنگی و چاپ خاطرات آنها تاکنون در هیچ کشوری انجام نشده است اما ایران این کار را انجام داد و این به خوشرفتاری ایرانیها با اسرای جنگی برمیگردد که در نهایت حاضر به گفتوگو شدند. این کتاب و کتابی که در سوره مهر چاپ شده، هر دو حاصل مصاحبه و گفتوگو است اما تقریبا ۶۵ عنوان کتاب دیگر از اسرای عراقی باقی مانده که به قلم خود اسرا نوشته شده است. حالا هم بعد از حدود ۳۰ سال این خاطرات با همان ادبیات چاپ دوباره میخورد. این نویسنده درباره عدم تغییر ادبیات زمان جنگ در چاپ جدید نیز گفته است: اجازه دادم همان ادبیات باقی بماند و با همان ادبیات به چاپ برسد، چرا که اگر روزی قرار شد کسی دستور ادبیات جنگ را در کتابها دنبال و جستوجو کند، این کتاب منبع خوبی از آن دوران است اما اگر در حال حاضر بخواهیم این کتاب را بنویسیم، قطعا ادبیات، زبان و نوع بیان آن فرق خواهد کرد. آن زمان لازم بود که با چنین ادبیاتی کتاب چاپ شود.
سرهنگی درباره دغدغهای که هنگام انجام مصاحبههای این کتاب داشته است، میگوید: وقتی سربازی وارد کشوری میشود و با پوتین خود بر آن شهر و خاک قدم میگذارد، مانند یک پادشاه بیتاج و تخت است و هر کاری بخواهد انجام میدهد. ابتدای جنگ من در منطقه و در جنوب حضور داشتم و میشنیدم که این سربازان در خرمشهر، سوسنگرد، بستان و... چه کارهایی انجام دادهاند. پس احساس کردم میتوانند حرف بزنند و از جنگ بگویند. به همین خاطر سراغ اسرای عراقی رفتم. بعدها متوجه شدم نصف جنگ دست اینهاست و اگر قرار باشد شناختی از جنگ پیدا کنیم، باید خاطرات اینها را مرور کنیم. با این رویکرد با تعدادی از اسرای عراقی که در دسترس و در تهران بودند مصاحبه انجام دادم. البته برای مصاحبه به شهرستانها هم رفتم اما بهتر دیدم اجازه بدهیم که خود این اسرا قلم به دست گیرند و خاطراتشان را بنویسند که نتیجه آن حدود ۶۵ کتاب شد. مرتضی سرهنگی همچنین پیرامون مشخصات و تصویر اسرایی که نام و خاطراتشان در کتاب آمده است، افزود: اگر بنا بود آن ایام تمام مشخصات و عکسهای اسرا کنار مصاحبهشان چاپ شود، به اشکال بزرگی برمیخوردیم. اولین اشکال متوجه خود و خانواده اسرا در عراق میشد. البته عکسها و مشخصات اسرا موجود است و با توجه به اینکه دیگر نشانی از حکومت خونریز حزب بعث عراق در روی زمین نیست، به مرور منتشر خواهد شد.