گروه بین‌الملل: بیمارستان رفتن و عمل جراحی شاه عربستان خبر تازه‌ای نیست. در 5 سال و چند ماهی که از پادشاهی «بیمار سعودی» می‌گذرد، او حتی یک روز را هم بدون مراقبت‌های شدید پزشکی سر نکرده است. یک سخنرانی از او را هم در این چند سال نمی‌توان یافت که سرپا ایستاده باشد یا اینکه بتواند چند جمله بدون مشکل را پشت سر هم بگوید. اینها به کنار اما این را همه دنیا می‌دانند که در این سال‌ها محمد بن‌سلمان شاه واقعی بوده و پدر بیمارش تنها عروسک خیمه‌شب‌بازی‌های او است. عکس‌های «شرفیابی» پسران خاشقجی، روزنامه‌نگار سلاخی شده با دستور محمد بن‌سلمان به حضور ملک سلمان برای دلجویی خود به تنهایی گویای همه داستان است که شاه بیمار سعودی، انگار از هیچ چیز خبر ندارد و موضوع برایش بیشتر از یک دیدار ساده نبود. چهره عربستان در چند سال گذشته از یک حکومت به ظاهر محاسبه‌گر که میراث چند شاه قبل از ملک سلمان بود به چهره‌ای شرور و سرکش در منطقه و دنیا تبدیل شده است. در خاورمیانه از عراق تا یمن و سوریه می‌توان رد پای دلارهای نفتی سعودی را در تنش‌های منطقه یافت. شاه بیمار سعودی دیروز به بیمارستان رفت و سفر نخست‌وزیر عراق به این کشور هم به همین بهانه لغو شد. این «بهانه» به ظاهر ساده برای پسر جاه‌طلب شاه سعودی مقدمه‌ای است برای کنار زدن پدرش از حکومت و آغاز پادشاهی رسمی.

روز گذشته در پی انتشار خبر مربوط به انتقال پادشاه سعودی به بیمارستان جهت انجام آزمایشات پزشکی، بار دیگر مسأله جانشینی ملک‌سلمان و چالش‌های آینده عربستان سعودی به موضوع اصلی رسانه‌های منطقه بدل شد. با توجه به اهمیت سفر نخست‌وزیر عراق برای سعودی‌ها و لغو سفر وی بر اثر بیماری پادشاه سعودی، به نظر می‌رسد مسأله انتقال ملک سلمان به بیمارستان فراتر از آزمایشات معمول است و احتمالا در روزهای آینده اخبار مهمی درباره آینده حکومت در عربستان شنیده خواهد شد. 

به گزارش «وطن امروز»، سلمان بن عبدالعزیز آل‌سعود، پادشاه عربستان سعودی صبح دیروز در بیمارستان بستری شد. خبرگزاری رسمی عربستان (واس) با انتشار این خبر نوشت: دیوان پادشاهی عربستان با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد پادشاه عربستان برای انجام آزمایشات پزشکی به دلیل التهاب کیسه صفرا، به بیمارستان تخصصی ملک فیصل ریاض منتقل شد. در این بیانیه به جزئیات بیشتری اشاره نشده است. خبر انتقال پادشاه سعودی به بیمارستان برای انجام آزمایشات پزشکی در حالی مطرح می‌شود که پیش از این رسانه‌ها از ابتلای بیش از یکصدنفر از اعضای خاندان سلطنتی به «کووید-19» خبر داده بودند. در همین رابطه خبرگزاری اسپوتنیک، آوریل امسال خبر داد شاهزاده «فیصل بن بندر بن عبدالعزیز آل‌سعود» برادرزاده «ملک سلمان» و فرماندار ریاض، به خاطر ابتلا به کرونا ویروس تحت مراقبت‌های ویژه قرار دارد. این گزارش می‌افزاید، ده‌ها تن دیگر از اعضای خانواده سلطنتی نیز به کرونا مبتلا شده ‌بودند. در همین حال پزشکان یک بیمارستان ممتاز 500 تخت را برای درمان سایر اعضای خانواده سلطنتی و افراد نزدیک به آنها آماده کرده‌اند. نکته جالب توجه اینکه زمستان پارسال با اعلام خبر دستگیری برادر و برادرزاده ملک سلمان از سوی محمد بن‌سلمان شایعات پیرامون وخامت حال شاه سعودی و احتمال به قدرت رسیدن محمد بن‌سلمان، ولیعهد و پسر ملک سلمان قوت گرفت. سلمان بن عبدالعزیز پادشاه 85 ساله عربستان سعودی، پسر بیست‌وپنجم ملک عبدالعزیز (بنیانگذار پادشاهی سعودی) و هفتمین شاه پادشاهی سعودی است. وی از سال ۲۰۱۵ پس از مرگ ملک عبدالله به پادشاهی رسید. 

 

* آمادگی بن‌سلمان برای پادشاهی

همزمان با انتشار بیانیه دیوان پادشاهی آل‌سعود درباره انتقال ملک سلمان به بیمارستان، باز هم نام محمد بن‌سلمان 35 ساله، ولیعهد و فرزند ملک سلمان به عنوان پادشاه آینده عربستان سعودی به عنوان گزینه صد در‌صدی و نهایی احراز این جایگاه مطرح شد. این در حالی است که طی 5 سال اخیر بویژه از زمان انتصاب وی به عنوان ولیعهد دربار سعودی عملا محمد بن‌سلمان همه‌کاره و شخص اول کشور در تصمیمات کلان بوده است. قدرت‌نمایی ولیعهد جوان در ساختار حاکمیت عربستان به حدی است که مقامات رسمی برخی کشورها مثل روسیه و آمریکا او را به عنوان پادشاه آینده عربستان پذیرفته‌اند. ولیعهد جوان پیش از آنکه سال 2017 در یک فرآیند خلاف عرف ولیعهد عربستان شود، سال 2015 به عنوان وزیر دفاع آل‌سعود منصوب شد و در همان سال جنگ یمن را به راه انداخت؛ نبردی که آن را با سودای پیروزی و تبدیل شدن به یک قهرمان ملی آغاز کرد ولی اکنون مبدل به بزرگ‌ترین چالش امنیتی سعودی‌ها شده است. علاوه بر این تصمیمات بن‌سلمان در سال‌های اخیر درباره سیاست خارجی و رابطه با کشورهای منطقه منجر به بروز بحران در روابط خارجی عربستان با ایران، قطر، ترکیه و حتی امارات شده است. اضافه شدن موضوع قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی واشنگتن‌پست به پرونده اشتباهات بن‌سلمان نیز سبب شد از ولیعهد سعودی به عنوان یکی از خشن‌ترین شخصیت‌های سیاسی و خطرناک‌ترین مقام‌های سیاسی یک کشور یاد ‌شود. 

 

* لغو سفر نخست‌وزیر عراق و از دست رفتن شانس سعودی‌ها

در پی انتشار خبر بیماری ملک سلمان، وزارت خارجه عربستان در خبری فوری از به تأخیر افتادن سفر نخست‌وزیر عراق به عربستان سعودی خبر داد و به نقل از وزیر خارجه این کشور نوشت زمان سفر نخست‌وزیر عراق به ریاض به پس از ترخیص ملک سلمان از بیمارستان موکول می‌شود. «خالد بن‌سلمان» معاون وزیر دفاع عربستان سعودی نیز دلیل به تأخیر افتادن این سفر را انتقال شاه سعودی به بیمارستان اعلام کرد و گفت رهبران ۲ کشور روی موکول کردن زمان این سفر به زمان ترخیص ملک سلمان از بیمارستان توافق کردند تا دیدار نخست‌وزیر عراق در سطح عالی و شایسته برگزار شود. مصطفی الکاظمی قرار بود دیروز در رأس هیأتی از وزرای کابینه خود به ریاض سفر کند. «علی عبدالامیر علاوی» وزیر دارایی عراق و رئیس شورای هماهنگی عراقی- سعودی از روز شنبه در عربستان سعودی به سر می‌برند. الکاظمی در حالی ریاض را به عنوان نخستین مقصد سفر خارجی خود از زمان نخست‌وزیری انتخاب کرده بود که قرار است امروز با حضور در تهران با رئیس‌جمهور ایران دیدار کند. با توجه به اهمیت سفر الکاظمی برای سعودی‌ها و وضعیت کنونی سیاست و حکومت در عربستان که عمده تصمیمات کلان تحت نظر ولیعهد اتخاذ می‌شود، به نظر می‌رسد انتقال ملک سلمان به بیمارستان صرفا مربوط به آزمایشات معمولی نیست. به عبارت دیگر در شرایط عادی و معمول ملک سلمان فرصت دیدار با نخست‌وزیر جدید عراق در این مقطع حساس را براحتی به تعویق نمی‌اندازد. بر این اساس انتظار شنیدن اخباری مبنی بر وخامت حال پادشاه سعودی در آینده نزدیک چندان دور از تصور نیست.

 

* بیانیه دفتر نخست‌وزیری عراق در پی تعویق سفر الکاظمی به ریاض

دفتر اطلاع‌رسانی نخست‌وزیر عراق هم دیروز با تایید خبر وخامت حال شاه سعودی، با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد سفر نخست‌وزیر عراق به ریاض به دلیل وخامت حال پادشاه عربستان به تاخیر افتاد. در بیانیه دفتر نخست‌وزیر آمده است: با همبستگی و تعامل برادرانه، خبر وخامت حال سلمان بن‌عبد‌العزیز، پادشاه عربستان و بستری شدن وی برای انجام برخی معاینات پزشکی را دریافت کردیم. با وجود زمان از پیش تعیین شده برای سفر نخست‌وزیر به ریاض، قرار شد این سفر تا نزدیک‌ترین زمان ممکن که مورد توافق ۲ طرف باشد، به تعویق بیفتد. در بیانیه دفتر اطلاع‌رسانی مصطفی الکاظمی همچنین آمده است نخست‌وزیر عراق در گفت‌وگویی تلفنی با محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان برای پادشاه سعودی آرزوی سلامتی و تندرستی کرد. 

 

* هشدار ائتلاف دولت قانون به الکاظمی

یکی از نکات مهم در ارتباط با لغو سفر الکاظمی به عربستان، انتقاد و هشدار گروه‌های سیاسی عراقی به وی پیش از عزیمت به ریاض بود. در همین رابطه صبح دیروز سخنگوی ائتلاف «دولت قانون» به نخست‌وزیر این کشور یادآوری کرد پرونده تروریست‌های سعودی زندانی در عراق خط قرمز و غیرقابل سازش است. ائتلاف «دولت قانون» از نخست‌وزیر عراق خواست درباره پرونده خارج شدن عناصر سعودی شرکت‌کننده در حملات تروریستی در عراق سازش نکند. به نوشته پایگاه خبری المعلومه، «بهاء النوری» سخنگوی ائتلاف دولت قانون در گفت‌وگو با این رسانه عراقی گفت: نباید روابط ما با عربستان سعودی به حساب خون شهدا باشد، ضمن اینکه تروریست‌های سعودی در صدها عملیات انتحاری علیه ملت عراق شرکت داشتند. وی افزود: ۸۰ درصد تروریست‌های زندانی در زندان «الحوت» سعودی هستند و پرونده زندانیان سعودی، خط قرمز است و نمی‌تواند طی سفر نخست‌وزیر عراق به عربستان مورد مناقشه قرار گیرد. النوری در ادامه گفت: سفرهای خارجی «برهم صالح» رئیس‌جمهور و «محمد الحلبوسی» رئیس پارلمان عراق بویژه به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، دستاوردی برای عراق نداشته است. 

 

***