سمیه رفیعی*: ما منکر زحمات گذشته مسؤولان دیوان محاسبات کشور نیستیم اما مسأله‌ای که وجود دارد، این است که تاکنون کنشگری بموقع از دیوان محاسبات ندیده‌ایم. ما در رفتار دیوان محاسبات به صورت محدود واکنش سریع و بهنگام مشاهده کردیم. گاهی گزارش‌های تفریغ بودجه بعد از 2 سال فاصله از هزینه شدن آن، به دست مجلس می‌رسید که این موضوع از ضعف‌های مهم عملکرد دیوان محاسبات به شمار می‌رود. ارائه گزارش با این فاصله زمانی عملا بحث نظارت را با اخلال مواجه می‌کند و مجلس وقتی از موضوع اطلاع پیدا می‌کند که کار از کار گذشته است. این مسأله باعث می‌شود مجلس نتواند کار اثربخشی انجام دهد و واکنش لازم را به انحراف در صرف بودجه از خود نشان دهد. دیوان محاسبات بازوی نظارتی مجلس و یکی از 2 رکن اصلی فرآیند نظارتی منتخبان مردم است. در واقع باید گفت قوام بعد نظارتی مجلس از طریق دیوان محاسبات شکل می‌گیرد و به همین دلیل این سازمان در جایگاه ویژه‌ای قرار دارد. با وجود این جایگاه ویژه و مسؤولیت خطیر، باید اذعان کرد شرایط کنونی دیوان محاسبات مناسب شرایط امروز کشور نیست. فرآیندهای شکل‌گرفته در دیوان محاسبات عموما از طریق رویه‌های سنتی انجام می‌شود که همین موضوع کارایی دیوان محاسبات را کاهش داده است.
ما تاکنون تحولی که نمود بیرونی داشته باشد، در دیوان محاسبات ندیده‌ایم، دیوان محاسبات نیازمند تحول جدی است. هم مدیریت، هم ابزارهای به کار گرفته‌ شده در فرآیند اجرای وظایف محوله دیوان محاسبات، همگی سنتی است و نیازمند به‌روزرسانی. وقتی دستگاهی، مهم‌ترین وجه مسؤولیتش نظارت است، اگر بخواهد به شیوه‌های سنتی کار کند، نمی‌تواند وظایف خود را دقیق و بموقع به سرانجام برساند. تحول در سیستم سنتی اجرایی دیوان محاسبات، مهم‌ترین تحولی است که باید به دست ریاست جدید این دیوان انجام شود. دولت به عنوان نهادی که بیشترین بودجه کشور را مصرف می‌کند، باید احساس کند کاملا تحت نظارت است؛ نظارتی آنلاین که گزارش لحظه به لحظه آن تحت‌نظر مسؤولان ذی‌ربط است. باید همه سازمان‌های دولتی این احساس را کنند تا این توهم ایجاد نشود که بودجه و اموال مردم و کشور را به هر طریقی و به هر کیفیتی که دل‌شان می‌خواهد، می‌توانند خرج کنند. اگر دیوان محاسبات بتواند این فضا را در بدنه دولت ایجاد کند، جلوی بسیاری از حیف‌و‌میل‌های بیت‌المال گرفته خواهد شد. ما در شرایط تحریمی هستیم که از بایسته‌های این شرایط، توجه ویژه به هزینه‌کرد بودجه و جلوگیری از هدررفت آن است؛ مسأله‌ای که با اقدامات جدی و تحولی دیوان محاسبات باید در دستور کار قرار بگیرد.

* عضو کمیسیون کشاورزی مجلس