حجتالاسلام سیدمجتبی سیدسلیمانی*: چه امر بسیار مهم و آنقدر بزرگی است که خدای متعال به پیامبری که حبیبش است، خاتم انبیا و رحمتللعالمین است و 124 هزار پیامبر آمدنش را بشارت داده بودند، بگوید اگر آن را انجام ندهی، رسالت خود را تمام نکردهای! پیامبری که با تمام مشقات و سختیها، عرب بیابانی عهد جاهلیت را که پاره تن خویش را با دستان خود زنده به گور میکرد و به نجاستخوری مشغول بود، تبدیل کرده بود به مرواریدهای نابی همچون اباذر، مقداد و عمار یاسر، حال چرا باید انجام عملی آنقدر اهمیت داشته باشد که خداوند به او بگوید: و ان لم تفعل فما بلغت رسالته...
یعنی تمام رسالت تو و زحماتت به یک ابلاغ گره خورده است. یک عمر تبلیغ همه هیچ و یک ابلاغ بر همه آنها برابری میکند، بلکه افضل آنهاست. مگر این چه عملی است که رسالت پیامبر را تحتالشعاع قرار میدهد و کفار را مأیوس خواهد کرد: «الیوم یئس الذین کفروا من دینکم». و آنقدر عظمت دارد که خداوند متعال بعد از «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» رسولش و بیعت گرفتن برای علی بن ابیطالب علیهالسلام، میفرماید امروز دین شما کامل و با این عمل عظیم، نعمت بر شما کامل شد و امروز ذات حضرت حق از شما و اسلامتان راضی شد. بنابراین زمانی که غدیر خم شاهد بیعت و تبلیغ ولایت علی بن ابیطالب بود، بزرگترین و عظیمترین دستور خداوند در حال اجرا بود که به واسطه آن رضایت حضرت حق شکل گرفت و خداوند در باب ولایت علی بن ابی طالب علیهالسلام با هیچ کسی مماشات نکرد حتی با حبیب خود رسولالله.
پس عید غدیر (عیدالله الاکبر) بزرگترین عید خدا و همه مسلمانان است و ضروری است همه مسلمانان از همه مذاهب مختلف اسلامی این روز را با عظمت و با شکوه یاد کنند و عید بگیرند.
پیامبر اکرم برای ابلاغ این امر مهم در آن روز دستور داد آنها که رفته بودند بازگردند و آنها که در راه بودند به مکان غدیرخم برسند. منبری بزرگ درست شد، پیامبر به همراه علی به بالا رفتند. پیامبر خطبه مفصلی خواند و سپس دست علی را بالا گرفت و ولایت امیرالمومنین علی علیهالسلام را به همه مسلمانان ابلاغ کرد. پس از ابلاغ ولایت امیرالمومنین، آیه اکمال، نازل شد: اَلْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دیناً، خدای متعال در آن روز فرمود: امروز دین شما را کامل نمودم و نعمت خود را بر شما تمام کردم و دین اسلام را برای شما پسندیدم و راضی شدم.
طبق نقلهای تاریخی از 10 هزار تا 120 هزار نفر، مستمع خطبه پیامبر اکرم در غدیر خم در آن هوای داغ و سوزان بودند. پیامبر اسلام در پایان خطبه مفصل خود و پس از ابلاغ ولایت امیرالمومنین علی علیهالسلام، به همه مسلمانان دستور دادند مسأله ولایت را نسل به نسل به فرزندان خود تا روز قیامت ابلاغ کنند. ایشان در فراز پایانی خطبه غدیر فرمودند من امامت را در ذریه خودم تا روز قیامت باقی گذاشتم، من آنچه گفتنی بود و مأموریت داشتم انجام بدهم انجام دادم. چه کسی که اینجا حاضر است و چه غایب، چه آنهایی که متولد شدند و چه آنها که در آینده به دنیا خواهند آمد، برای هیچکس جای عذر باقی نماند. پس حاضران باید این (مسأله ولایت) را به غایبان اطلاع دهند و همچنین پدران هم به فرزندانشان تا روز قیامت، این مسأله را ابلاغ کنند.
لذا مسأله ابلاغ ولایت به همه نسلها و بزرگداشت با شکوه عید غدیر خم از دستورات مهم رسول خدا به همه مسلمانان تا روز قیامت است. در روایات ما نیز بسیار بر گرامیداشت عید غدیر خم تأکید شده است. شیخ طوسی در کتاب خود مصباح المتجهد از حضرت ثامنالحجج علی بن موسیالرضا علیهماالسلام در فضیلت عید غدیر نقل میکند که حضرت رضا فرمودند روز غدیر در میان اهل آسمان مشهورتر است تا میان اهل زمین... اگر مردم ارزش این روز را میدانستند، بیتردید فرشتگان در هر روز 10 بار با آنان مصافحه میکردند.
پس بزرگداشت عید غدیر بر همه لازم است و در این ایام باید مردم با رعایت مسائل بهداشتی، با نوآوری و ابتکارات مختلف این روز مهم را گرامی دارند. به طور مثال با تبیین خطبه غدیر در فضای مجازی، با حضور سادات در فضای باز و صحنهای مساجد هر محله و برگزاری جشنها در محیط باز میتوانند این روز را احیا کنند. اطعام این روز با عظمت که بسیار در روایات ما بر آن تأکید شده نیز طبق رعایت پروتکلها و دستورالعملهای ستاد ملی مبارزه با کرونا انجام شود که از ثواب عظیم این اطعام که طبق حدیث امام صادق علیهالسلام، غذا دادن به یک مؤمن در روز عید غدیر ثواب اطعام یک میلیون پیامبر و صدیق (در رأس آنها خود ائمه معصومین) و یک میلیون شهید (در رأس آنها حضرت عباس و شهدای کربلا) و یک میلیون فرد صالح در حرم خداوند را دارد، محروم نشویم.
* استاد حوزه، محقق و پژوهشگر دینی