محمدحسن آصفری*: آمریکاییها نتوانستند تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران را مجددا در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب برسانند. این مساله چند پیام به دنبال داشت:
نخست اینکه اگر شورای امنیت این تحریمها را لغو نمیکرد و پیشنهاد آمریکا نقض نمیشد، خلاف قطعنامه 2231 عمل کرده بود. در این قطعنامه بحث خرید و فروش سلاح در چارچوب توافق برجام قرار داشت و شورای امنیت اگر پیشنهاد آمریکا را تصویب میکرد در حقیقت خلاف مصوبه قبلی خود عمل کرده بود و در گام نخست خود شورای امنیت بود که زیر سوال میرفت. تصمیم شورای امنیت در رد انتظار ترامپ نشان داد رئیسجمهور آمریکا نمیتواند همیشه قلدرمآبانه عمل کند. آمریکاییها تلاش کردند این قطعنامه به نفع آنها صادر شود اما عدم رای شورای امنیت به پیشنهاد آمریکا از سوی کشورهای شرقی مثل چین و روسیه که متحدان ایران به شمار میروند و آرای ممتنع حتی کشورهای غربی مثل انگلیس که همپیمان آمریکاست، نشان داد اینگونه نیست که آمریکا هر پیشنهادی را به شورای امنیت سازمان ملل بیاورد تصویب میشود. در واقع یک تضاد جدی بین آمریکا و کشورهای اروپایی و غربی در این ماجرا ایجاد شد. این یک پیام جدی را برای آمریکا به دنبال دارد.
این اتفاق شروع واگرایی غرب از دایره اقدامات آمریکاییهاست. آمریکا نمیتواند قلدرمآبانه پیشنهادات خود را عملی کند. در واقع این اتفاق نشان داد دنیای تکقطبی که آمریکا بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در آن رجزخوانی میکرد، به پایان رسیده است. امروز دنیا چندقطبی شده و کشورهای اروپایی خود به یک قطب تبدیل شدهاند. این ادعای خودساخته که با دلارهای آمریکایی شکل گرفته بود و دنیا را تکقطبی معرفی میکردند به پایان رسیده است. کسانی که ادعا میکردند آمریکا کدخداست، امروز فهمیدند با رای شورای امنیت آمریکا بزرگتر دنیا نیست. بسیاری از کشورهای دنیا امروز صاحب توانمندیهای اقتصادی، نظامی و علمی هستند. جمهوری اسلامی ایران هم در این بین که زمانی قدرت منطقهای بود، امروز به قدرت جهانی تبدیل شده است. رای ندادن به پیشنهاد آمریکا در شورای امنیت باید جمهوری اسلامی ایران را در عرصه دیپلماسی فعالتر از گذشته کند چرا که آمریکا از شیطنتهای خود دست برنخواهد داشت، چنانکه ترامپ اعلام کرد به دنبال پیشنهاد جدید است که هفته آینده آن را به شورای امنیت ارائه کند. نباید فکر کنیم خباثت و دشمنی آمریکا با ملت ایران تمام شده است.
مجلس و دولت باید دیپلماسی خود را فعال کنند. باید تلاش کنیم ارتباطمان بویژه با کشورهای مسلمان افزایش پیدا کرده و سطح دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران توسعه پیدا کند.
اتحاد و انسجام در داخل کشور در مواضع مشترک نسبت به مقاومت در برابر شیطنتهای آمریکا، باید راهبرد جمهوری اسلامی ایران باشد.
اینگونه نباشد که بخشی از بدنه دولت دچار وادادگی به غرب باشد و مجلس محکم ایستادگی کند، روحیه مجلس مقاومت و ایستادگی است و توقع میرود دولت با رویکرد توجه به توان داخلی و ارتباط با کشورهای همسایه تلاش کند جایگاه جمهوری اسلامی ایران در عرصه بینالملل توسعه پیدا کند.
باید ارتباط ما با کشورهای حوزه خلیجفارس بیشتر از گذشته باشد. نباید منتظر بمانیم آمریکا پیشنهاد دیگری را به شورای امنیت ارائه دهد و شاید دوباره این پیشنهاد رد شود، بلکه باید از سیاست پدافندی به سیاست آفندی عبور کنیم تا قبل از اینکه بخواهند اقدامی علیه جمهوری اسلامی انجام داده یا قطعنامهای صادر کنند، دستگاه دیپلماسی با تهیه لوایح مختلف و ارائه در سطح نهادهای بینالمللی، برنده بازی باشد. باید از رفتارهای خلاف پروتکلهای بینالمللی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران به محاکم و مجامع بینالمللی شکایت کنیم. دورانی که آمریکا پیشنهاداتی را به شورای امنیت ارائه میداد و کشورهای دنیا چشمبسته آن را تصویب میکردند به پایان رسیده است.
ترامپ نیاز دارد با فشار بیشتر به جمهوری اسلامی ایران در ماههای پایانی ریاست جمهوری خود، روزنه ارتباطی برای کشیدن ایران پای میز مذاکره ایجاد کند اما این هدف ترامپ بخوبی از سوی اعضای شورای امنیت درک و باعث شد در زمین بازیای که آمریکا چیده بود تا از شورای امنیت به عنوان ستاد پشتیبانی- تبلیغاتی خود برای فشار به جمهوری اسلامی ایران استفاده کند، بیبهره بماند.
آمریکا باید این را بداند که اگر قرار بود جمهوری اسلامی ایران پای میز مذاکره با این فشارهای قلدرمآبانه بنشیند 42 سال مقاومت نمیکرد. آمریکا راهی ندارد جر اینکه تعهدات خود را در برجام عملیاتی کند.
مطرح کردن قطعنامهها و تحریمهای جدید از این پس کارآییای برای آمریکا ندارد، چرا که هر قطعنامهای که داشتند علیه ایران صادر کردند، اگر چه این قطعنامهها بیاثر نبود اما قادر نخواهند بود بیش از این به ایران فشار اعمال کنند.
دوران محکوم کردن ایران بدون هیچ دلیلی و تنها به خاطر گفتمان مقاومت گذشته است. برای دنیا ثابت شده جمهوری اسلامی ایران نه به دنبال سلاح هستهای است و نه به دنبال آن خواهد رفت. ما علاقهمند به صلح در عرصه بینالملل هستیم.
*نایبرئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس/ کارشناس ارشد بینالملل